Þjóðviljinn - 10.09.1983, Blaðsíða 21

Helgin 10.-11. september 19831ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA. 21
sHák
HM œskumanna í Chicago
Ýtt við skákhreyfingunni
Frammistaða íslensku skák-
sveitarinnar á heimsmeistara-
móti æskumanna í Chicago
bendirtil þess að nú sé aftur
bjartyfir íslensku skáklífi. Skák-
áhugi landsmanna stendur
jafnan í réttu hlutfalli viðgengi
bestu skákmanna þjóðarinnar
á alþjóða vettvangi og því er hér
komið tækifæri fyrir skákmenn
og skákforystuna í landinu að
nýta þann meðbyr sem hlýst af
slíkugengi. Framgangapilt-
anna sýnir einnig Ijóslega að
það íslenska sérmat sem gilt
hefur á mörgum sviðum menn-
ingarlífsins, þ.e. hugsunarhátt-
ur sem gengur einna helst út á
það að ef hlutirnir séu nógu
góðir fyrir landann þá sé allt í
blóma, nær ekki til skákmanna.
Árangur skáksveitarinnar er
einnig eftirtektarverður ef haft
er í huga að á íslandi ersáralítið
lagt upp úr skáklífi sem virki-
lega reynir á hæfileika þeirra
skákmanna sem hugsa á al-
þjóðavísu. Hér er haldið eitt al-
þjóðlegt skákmót á tveggja ára
fresti og þá er allt upptalið. í
raun er ekki við neinn að sak-
ast, síst þá sem fórnafrítíma
sínum til að halda uppi merki
skákarinnar, en þó læðistað
manni sá grunur að betur megi
| gera. Skákhreyfingin, einsog
húnerrekinhérálandi, nærtil
hins breiða hóps skákáhuga-
manna og það nokkuð vel, en
hinn þröngi hópurafburða-
manna er útundan. Skák-
hreyfingin hlýtur að hafa efni á
að taka srhávegis áhættu, fjölga
i alþjóðlegu mótunum í að
minnsta kosti eitt á ári, annað
mótið getur hæglega verið
minna í sniðum, en samt staðið
fyllilegaundirnafni.
! Fjölmiðlar gerðu skákmótinu í
Chicago góð skil og hygg ég að fáir
I hafi komist hjá því að fylgjast með
framvindu mála. Jafnvel sjónvarp-
ið sem ekki hefur náð að staðsetja
skáklistina á landabréfinu tók upp
á því að flytja fréttir og telst það
skemmtilegt nýnæmi. Það var helst
að Þjóðviljinn sinnti mótinu illa;
undirritaður hafði öðrum hnöpp-
um að hneppa þá dagana sem
keppnin fór fram og því fór sem
fór.
Aðstæður í Chicago voru að
sögn Jóns L. Árnasonar 2. borðs-
manns íslensku sveitarinnar heldur
frumstæðar og enn langt í land að
Bandaríkjamenn geti haldið
í skákmót svo sæmilega sé að málum
| staðið. Keppendur bjuggu í mollu-
heitum stúdentagörðum og þar
steinsnar frá var stutt í helstu fá-
tækrahverfi Chicago. Var mönnum
almennt ráðlagt frá því að leggja
leið sína þangað, einkum þó eftir
að þær fréttir bárust að í næsta húsi
hafí verið ráðist inn í íbúð, enn
maður myrtur og öðrum misþyrmt
I hrottalega. Skákstjórn mun hafa
' verið laus í reipunum, mótsblað
kom ekki út og heilmikið fyrirtæki
l að nálgast úrslit úr einstökum um-
í ferðum. Sveitarmeðlimir létu þetta
ekki á sig fá og var sveitin allt frá
byrjun í fararbroddi. Óþarft ætti að
vera að rekja lokaniðurstöður, svo
vel hafa þær verið kynntar í fjöl-
miðlum. Islendingar deildu 2. sæt-
inu með V-Þjóðverjum, hlutu 28
vinninga af 44 mögulegum eða tæp-
lega 64% vinningshlutfall sem er
afbragðs útkoma þegar litið er til
þess að fyrir keppnina voru Sovét-
i menn með Yusupov, Pshakis, Dol-
matov, Azmarashvili, Lputjan og
Ehlvest taldir nær öruggir sigur-
, vegarar.
Þeir Jón L. Árnason (t.v.) og Margeir Pétursson áttu drjúgan þátt í sigri íslensku sveitarinnar í Chicago, þeir
hlutu helming af vinningum sveitarinnar.
Þeir Margeir Pétursson og Jón
L. Árnason hlutu helming allra
vinninga íslensku sveitarinnar og
áttu drýgstan þátt í gengi hennar.
Jóhann Hjartarson stóð einnig
mjög vel fyrir sínu og þeir Elvar
Guðmundsson og Karl Þorsteins
sýndu mikla keppnishörku í þeirra
fyrstu sveitakeppni þessarar teg-
undar.
Margeir hlaut 7 vinninga af 11
mögulegum, Jón 7 vinninga af 10
mögulegum, Jóhann 6 vinninga af
9 mögulegum, Karl 3'/i vinning af 7
mögulegum og Elvar 4'A vinning af
7 mögulegum.
Þrjár vinningsskáka þeirra Jóns
og Margeirs birtast hér, stuttar og
snaggaralegar skákir þar sem and-
stæðingar urðu að leggja niður
vopnin áður en 30 leikjum var náð:
Hvítt: Jón L. Árnason
Svart: Bischoff (V-Þýskaland)
Sikileyjarvörn
1. e4 cS
2. Rf3 Rc6
3. d4 cxd4
4. Rxd4 e6
5. Rc3 Dc7
6. Be2 a6
7. 0-0 Rf6
8. Khl Bb4
9. Rxc6
(Jón velur skörpustu leiðina að
- venju. Hér er stundum leikið 9.
Bg5 sem svartur getur svarað með
9. - Be7 eða 9. - Bxc3).
9. .. dxc6?
(Óvenjulegur leikur og tæpast góð-
ur. Best er 9. - bxc6 og staðan sem
kemur upp eftir 10. Bd3 d5 11. e5
Rd7 12. Ra4 er tvísýn og skemmti-
leg. Þannig tefldist t.a.m. skák Li-
berzon og Larsen á millisvæðamót-
inu í Biel 1976.)
10. f4! Rxc3!?
(Svartur afræður að þiggja peðið
og er það mjög svo misráðið. En í
öllu falli er staða svarts orðin við-
sjárverð, því hvítur hótar 11. e5
Rd5 12. Re4 með miklum stöðuyf-
irburðum.)
11. bxc3 Rxe4?
(Nauðsynlegt var 11. - 0-0 með
þröngri og erfiðri stöðu á svart.)
12. Dd4! Rf6
(Upphaflega mun Þjóðverjinn
hafa ætlað sér að leika 12. - f5 en
orðið þess áskynja að hvítur á
geysisterkt svar, 13. Bh5-. Eftir
hinn þvingaða leik 13. - Kf8 kemur
14. Hdl og svartur tapar liði vegna
hótunarinnar 15. Dd8+.)
13. Ba3!
(Svartur getur ekki hrókað og
kóngs hans bíður ömuglegur
dauðdagi.)
13. .. b6
14. Bd6 Da7
15. f5 c5
(Sennilega var betra að leika 15. -
Bd7 en þá hafði Jón eftirfarandi
leikjaröð á takteinunum: 16. fxe6
Bxe6 17. Hxf6 gxf6 18. Dxf6 Hg8
(ekki 18. - Kd7 19. De7-Kc8 20.
Bxa6+! Dxa6 21. Dc7 mát!) 19.
Bh5. Nú dugar ekki að leika 19. -
Kd7 vegna 20. Bxf7 Bxf7 21.
Dxf7+ Kxd6 22. Hdl+ og svartur
verður mát. Skárra er 19. - Hg6 en
hvítur stendur til vinnings eftir 20.
Bxg6 hxg6 21. Hdl! o.s.frv. 21.
Hel er ekki alveg einfalt vegna 21.
c5.)
16. De5 Bd7
17. Bc4
(Afbrigðið hér á undan gengur
ekki nú þar sem svarti kóngurinn
hefur fengið reit á c6. Þessi leikur
er líka alveg nógu góður þar sem
nærtækasti leikur svarts strandar á
fallegri leikfléttu.)
17. .. 0-0-0
(Hvítur leikur og vinnur.)
18. Bb8!
(Banvæn sending, hefðu skákskýr-
endur í gamla daga skrifað aftan
við þennan leik.)
Helgi
Ólafsson
skrifar
18. .. Dxb8
(Eða 18. - Rg4 19. Bxa6+. 18. -
Db7 strandar á sama leik.)
19. Bxa6+ Db7
20. Bxb7+ Kxb7
21. Hfbl
- Svartur gafst upp.
íslenska sveitin fékk gott vinn-
ingshlutfall á hvítt í mótinu, 17'A
vinning af 22 mögulegum. Sigur-
skák Jóns hér að ofan er gott dæmi
um þetta hátt skráða gengi hvítu
mannanna. Margeir Pétursson lét
ekki eftir sinn hlut í þessum efnum
og vann nokkrar snaggaralegar
skákir á hvítt. Hér koma tvær vinn-
ingsskákir hans í mótinu. Sú fyrri
er tefld í upphafi þess, en hin síðari
þegar hver vinningurinn gat skipt
sköpum um endanlega niðurstöðu.
Hvítt: Margeir Pétursson
Svart: Paolozzi (Brasilíu)
Kóngsindversk vörn
1. d4 Rf6
2. c4c5
3. d5 g6
4. Rc3 Bg7
5. e4 d6
6. Rf3 0-0
7. h3 e6
8. Bd3 exd5
9. exdS He8+
10. Be3 b5?!
(Hálfmislukkaður leikur, en hefð-
bundna framhaldið 10. - Bh6 11.
0-0 Bxe3 12. fxe3 hefur heldur ekki
gefið góða raun. Að sögn Margeirs
mun einhversstaðar hafa verið
mælt með peðsfórninni, sem gefur
stöðunni yfirbragð Benkö-gambíts
eða Volgu-gambíts. Nafngiftirnar
ráðast af því hvoru megin járn-
tjaldsins menn búa.)
11. cxb5 Rbd7
12. 0-0 Bb7
13. Bc4 Rb6
14. Dd3 Rxc4
15. Dxc4 a6
16. a4 Da5
17. Hacl axb5
18. axb5 Db4?
(Lítur vel út en reynist ekki sem
skyldi. 18. - Rd7 strax kom sterk-
lega til greina.)
19. b3 Rd7
20. Hfdl Ha3
(Hvítur á skemmtilega leið eftir
þennan leik, en erfitt var að finna
annan betri. 20. - Rb6 gekk auðvit-
að ekki vegna 21. Dxb4 og 22.
Bxb6.)
21. Dxb4 cxb4
abcdefgh
22. Rbl!
, (Hrókurinn ryðst til áhrifa á c7.)
22. .. Hxb3
23. Hc7 Bc8
24. b6 Rb8
25. b7 Bf5
26. Rfd2 Hb2
27. Hdcl Bc3
28. Rxc3 bxc3
29. Hlxc3
- Svartur gafst upp.
Síðar í mótinu mættu íslendingar
A- og B-sveitum Bandaríkjanna.
íslensku piltarnir töpuðu sinni einu
viðureign gegn A-sveitinni, en
náðu fram hefndum gegn B-
sveitinni. Þá vann Margeir eftirfar-
andi skák á 1. borði:
Hvítt: Margeir Pctursson
Svart: Ritziano
Bobo-indversk vörn
1. d4 Rf6
2. c4e6
3. RD Bb4+
4. Bd2 De7
5. g3 0-0
6. Bg2 Bxd2+
7. Dxd2 d6
8. 0-0 e5
9. Rc3 He8
10. dxe5 dxe5
11. Hfdl Rbd7
12. Hacl h6?
(Ónákvæmur leikur sem gefur
hvítum kost á að ná öflugu frum-
kvæði. 12. - c6 kom sterklega til
greina, því hvítur á ekki hægt með
að notfæra sér veikleikann á d6 t.d.
13. Rg5 Rc5 14. b4 Re6 o.s.frv.)
13. Rd5! Dd8?
(Eftir 13. - Rxd5 14. cxd5 getur
hvítur sótt að bakstæða c-peðinu.)
abcdefgh
14. Da5! c6
(Skárra var 14. - b4 þó staðan sé
ekki beint gæfuleg eftir 15. Rxf6+-
Dxf6.)
15. Dxd8 Hxd8
16. Rxf6+ gxf6
17. Bh3 b6
18. Hd6 Hb8
19. Hcdl Hb7
20. Hxf6
- Svartur gafst upp. Peð hans strá-
fialla.