Þjóðviljinn - 06.09.1987, Síða 16

Matar-
horn
Maríu
Rabarbarí og ber
Nú þegar haustið er gengið í garð eru allmargir að taka upp úr
matjurtagörðum sínum uppskeru sumarsins og svo aðrir sem fara í
berjamó að tína ber. Ég hef tínt saman nokkrar uppskriftir sem
hjálpa vonandi einhverjum að nýta afurðir sínar og geyma þær til
næstu uppskeruhátíðar eða jafnvel lengur.
Rabarbaramauk
í bifum
1. kg. vínrabarbari.
800-1000 gr sykur.
Best er að nota ekki of gilda leggi í þetta mauk. Rabarbarinn er
hreinsaður og vigtaður. Þveginn og brytjaður í smátt. Bitarnir og
sykurinn eru lagðir í ílát, sitt lagið af hvoru, sykri og bitum til skiptis.
Leggið í bleyti yfir nótt. Síðan er innihaldið sigtað og bitarnir
geymdir en sykurinn soðinn við hægan hita þar til hann er orðinn
dökkur og nokkuð þykkur. Þá eru bitarnir settir út í og soðnir þar
þeir eru meyrir, en þó heilir. Látið í krukkur og lokið kyrfilega.
Krœkiber í rabar-
baramauki
1. kg krækiber
2 kg rabarbari
21/2 kg sykur.
Krækiberin eru þvegin úr köldu vatni og vatnið láta síga vel af
berjunum.
Rabarbarinn er skorinn smátt, blandað saman við sykurinn í potti
og berin látin þar ofan á. Maukið er soðið við hægan hita í 3-4
stundarfjórðunga. Hrært í við og við eða þar til maukið er orðið
þykkt. Maukið er látið sjóðandi í nýþvegnar krukkur.
Bláberja- og rabar-
baramauk
1/2 kg bláber
V2 kg. rabarbari
800 gr sykur.
Bláberin eru hreinsuð, rabarbarinn þveginn og brytjaður. Sykur
og rabarbari set í pottinn og soðið í Va klst. Þá eru berin sett út í og
allt soðið í 5-10 mín. Sett í heitar krukkur og bundið yfir það eins og
rabarbaramauk.
Rurrkaður rabarbarí
Heppileg aðferð við að geyma rabarbara er að þurrka hann.
Leggurinn er þveginn, skorinn í 10 cm langa bita og hver biti
skorinn í 4-6 ræmur eftir því hve hann er gildur. Dregið með nál upp
á soðinn seglgarnsspotta, sem gjarnan má vera 3-5 metra langur.
Þá er spottinn hengdur út eins og þvottasnúra. Gæta skal þess að
ekki rigni á kippurnar. Þurrkaðar úti í 4-5 daga og teknar inn á
nóttunni. Einnig má þurrka rabarbarann hangandi yfir ofnum. Eftir
þennan tíma er rabarbarinn orðinn skroppinn saman og er hann nú
látinn inn í skáp á þurran stað í nokkra daga og sé hann jafnþurr
eftir þann tíma er hann góður. Er þá best að láta hann í blikkkassa
eða léreftspoka og hengja pokann upp á þurrum stað. Þegar
rabarbarinn er notaöur er hann lagður í bleyti kvöldið áður eins og
aðrir þurrkaðir ávextir. Þannig þurrkaður rabarbari er ágætur í
súpur, grauta o.fl., en betra er að sía hann. Minna þarf af sykri í
þurrkaðan rabarbara heldur en nýjan.
Bláberja- og ríbs-
berjamauk
% kg bláber 1 kg sykur
Va kg ribsber 1 Va dl vatn
Bláberin, sem eru nýtínd, eru hreinsuð og þvegin. Ribsberin eru
tekin af hríslunum með gaffli, þvegin. Vatnið sígi vel af berjunum; á
meðan er sykur og vatn soðið saman; froðan veidd ofan af. Berin
eru sett út í sykurlöginn og soðin við hægan eld í 15 mín. Berin tekin
upp úr með gataspaða og lögurinn soðinn í 15 mín. Berinn sett aftur
út í og suðan látin koma upp. Maukið er látið sjóðandi heitt í
krukkur.
Ribsberjamauk
1. kg ribsber
1 kg sykur.
Berin eru þrifin vel og vatnið látið síga af þeim. Leggina þarf ekki
að taka í burtu. Látið berin í pott með sykrinum. Hitið við skarpan
eld og sjóðið í 2 mín. Hellið maukinu í línsíu og látið síga niður í
krukku. Bundið er yfir krukkurnar.
Sigurður Karlsson og Guðrún Þ. Stephensen í hlutverkum sínum. Tekið á æfingu á Föðurnum, eftir August
Strindberg. Mynd- Sig.
Leikfélag Reykjavíkur:
Hefð og óhœtta
ráða ferð
- fimm íslensk verk á fjölunum
Leikfélag Reykjavíkur hefur
starfsemi sína á haustdögum,
eftir sérlega vel heppnaö
leikár síðasta vetrar, þar sem
aðsókn sló öll met. í vetur
verður starfsemin með allra
mesta móti og leikið á tveim
sviðum allt leikárið. Þá þykir
tíðindum sæta að nýr leikhús-
stjóri, HallmarSigurðsson
tekur við, sem mun fyigja
Leikféiaginu síðasta spölinn
úr gamla Iðnó og upp í nýtt
Borgarleikhús. Faðirinn eftir
Srindberg er fyrsta verkefni
LR, sýnd verða tvö ný verk
eftirhöfunda, sem ekki hafa
komið áður við sögu í íslensku
leikhúsi. Þá verðafimm ís-
lensk verk á fjölunum í vetur,
sem hlýtur að teljast góð
sæng fyrir íslenska leikritun.
100 ára Faðir
Faðirinn. eftir sænska skáld-
jöfurinn Agúst Strindberg er
fyrsta frumsýning leikársins.
Faðirinn er harmleikur í klass-
ískri merkingu þess orðs, magn-
þrungið örlagaspil sem fjallar
öðrum þræði um samskipti kynj-
anna og heiftarlegt tilfinning-
auppgjör fjölskyldu og einstak-
linga við sig og sína nánustu. Fað-
irinn var fyrst frumsýndur í Dan-
mörku árið 1887 og telst ásamt
Fröken Júlíu til aðgengilegustu
og vinsælustu verka höfundar.
Faðirinn hefur á 100 ára ferli sín-
um verið settur upp oftar en tölu
verður komið á, vítt og breitt um
veröld og stendur áhorfendum
hvar og hvenær sem er ætíð jafn
nærri. Verkið á að eiga sér sam-
svaranir í lífi og list höfundar.
Þórarinn Edljárn þýddi Föðu-
rinn. Leikstjóri er Sveinn Einars-
son en leikmynd og búninga gerir
Steinunn Þórarinsdóttir. Sigurð-
ur Karlsson er í titilhlutverki og
með önnur hlutverk fara: Ragn-
heiður Arnardóttir, Jón Hjartar-
son, Jakob Þór Einarsson, Guð-
rún Stephensen, Guðrún Marin-
ósdóttir, Valdimar Örn Flygen-
ring og Hjálmar Hjálmarsson,
nýútskrifaður úr Leiklistarskól-
anum. Frumsýning er 22. sept-
ember.
Hremming
Hremming eftir Barris Keefe,
lýsir því er ungur ráðvilltur skóla-
piltur sem á hvergi höfði sínu að
halla í tilfinningalausu og sjálfs-
ánægðu velferðarþjóðfélagi nú-
tímans (hinna fullorðnu), heldur
tveim kennurum og skólastjóra í
gíslingu og hótar þeim lífláti ef
ekki verður farið að kröfum
hans, sem hann sjálfur veit síst
hverjar eru. Hremming er sterkt
verk, kryddað kröftugri tónlist,
öflugt innlegg í tímalausa um-
ræðu um unglingavandamál og
réttinn til að ráða sér sjálfur.
Þetta er fyrsta verk þessa unga
breska leikskálds, sem sýnt er
hérlendis en Keefe er mjög vel
metinn í heimalandi sínu, og
mörg verka hans hafa verið sett
upp þar og víðar á liðnum árum.
Vakið mikla og verðskuldaða at-
hygli og unnið til verðlauna. Karl
Agúst Úlfsson er leikstjóri og
höfundur söngtexta og hann er
jafnframt leikstjóri. Vignir Jó-
hannesson gerir leikmynd og
búninga, Kjartan Ólafsson semur
tónlistina en með hlutverk fara
Helgi Bjömsson, Harald G. Har-
alds, Inga Hildur Haraldsdóttir
og Guðmundur Ólafsson. Fmm-
sýning er í október.
íslenskur
söngleikur
Síldin kemur, sfldin fer eftir Ið-
unni og Kristínu Steinsdætur
verður sett upp í Leikskemmu
LR. Þessi bráðfjörugi söngleikur
systranna var frumsýndur hjá
Leikfélagi Húsavíkur á liðnum
vetri og gerði rífandi lukku þar
nyrðra og sömuleiðis á Seyðis-
firði. Hér er um ósvikna fjöl-
skylduskemmtun að ræða, þar
sem allir sannir íslendingar, eiga
að geta séð sjálfa sig og sína.
Leikurinn gerist í sjávarplássi á
sfldarárunum og lýsir því með
einkar gamansömum hætti öllum
þeim öfgum, gleði og sorg sem
fólk verður fyrir, þegar allar
tunnur fyllast af silfri. Menn tryll-
ast af gleði, tapa áttum og læra
e.t.v þá lexíu að það sem einu
sinni var kemur aldrei aftur.
Þórunn Sigurðardóttir verður
leikstjóri. Valgeir Guðjónsson
semur nýja tónlist við verkið,
sem áður var fléttað slögumm frá
þessum tíma. Leikmynd og bún-
ingar eru í höndum Sigurjóns Jó-
hannssonar. Á fjórða tug leikara
og hljómlistarmanna tekur þátt í
sýningunni, þeirra á meðal marg-
ir þekktustu leikarar LR. Frum-
sýning er í byrjun janúar.
Kolsvört
komedía
Algjört rugl (Beyond Ther-
apy) eftir Christofer Durang. LR
lætur ekkert uppi um þetta verk í
bili, en það er sagt sérstakt og
óborganlega fyndið og höfundur
getið sér orð fyrir að vera vel
frumlegur. Durang er ungur
Bandaríkjamaður, sem er í hópi
allra athyglisverðustu höfunda
þar vestra á síðari ámm og verk
hans vakið mikla athygli. Öll
verk hans em flokkuð sem gam-
anleikir, nánar tiltekið „svartar
kómedíur".
Dularfulli
höfundurlnn
Nýtt íslenskt verk fer á fjalirn-
ar í vor, það verður kynnt nánar
síðar og haldið í hulduböndum
þangað til.
Dagur vonar og Djöflaeyjan,
verk frá síðasta vetri verða tekin
upp, en ekkert lát var á aðsókn
þegar leikárinu lauk, en þá hafði
hvort þeirra um sig verið sýnt um
60 sinnum. Dagur vonar er sem
kunnugt er eftir Birgi Sigurðsson,
leikstjóri er Stefán Baldursson og
með aðalhlutverk fara Sigurður
Karlsson, Margrét Helga Jó-
hannsdóttir, Þröstur Leó Gunn-
arsson og Valdimar Örn Flygen-
ring. Djöflaeyjan er leikgerð
Kjartans Ragnarssonar á
„bragga-skáldsögum" Einars
Kárasonar en Kjartan er jafn-
framt leikstjóri. Karl Guðmunds-
son tekur við hlutverki Tomma af
Guðmundi heitnum Pálssyni, en
með önnur hlutverk fara Margrét
Ólafsdóttir, Margrét Ákadóttir,
Hanna María Karlsdóttir, Þór H.
Tulinius, Helgi Bjömsson, Edda
Heiðrún Backman, Guðmundur
Ólafsson og Harald G. Haralds.
Leikfélagi Reykjavíkur er ósk-
að til hamingju með nýtt leikár.
-ekj
16 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 6. september 1987