Þjóðviljinn - 16.03.1990, Blaðsíða 4

Jón Hjaltalín Magnússon á beininu
Hoppa ekki af
þó á móti blási
Nýir tímar eru að renna upp í íslenskum handbolta og hefur for-
ysta HSÍ ákveðið að fara þess á leit við Þorberg Aðalsteinsson að
hann taki við stjórn karlalandsliðsins og honum til aðstoðar verði
Einar Þorvarðarson. Þá er mönnum enn í fersku minni HM í Tékkó
og úrslit í leikjum íslenska liðsins. Til að ræða þessi mál og fjöl-
mörg önnur er snerta handboltann í nútíð og framtíð er formaður
HSÍ á beininu í dag
Afhverju Þorbergur?
- Það er alveg ljóst að undan-
farin ár höfum við verið að leita
að mjög hæfum íslenskum þjálf-
ara til að taka við landsliði ís-
lands. í því sambandi buðum við
Bogdan oft að taka sér sérstakan
aðstoðarþjálfara en hann hafnaði
því. Undanfarna daga höfum við
hjá HSÍ verið að velta því fyrir
okkur hvaða þjálfarar koma helst
til greina og þar hafa bæði verið
erlendir sem og nokkrir íslenskir.
Eftir að hafa farið yfir nöfn þess-
ara manna þá var það samdóma
álit landsliðsnefndar og fram-
kvæmdastjórnar HSÍ að Þorberg-
ur Aðalsteinsson væri mjög fær
þjálfari, sterkur einstaklingur og
hæfur til þess að verða landsliðs-
þjálfari íslands núna. Hann er að
ljúka námi í Svíþjóð og er eini
útlendingurinn sem hefur verið
tekinn inn á handboltalínu
íþróttaháskólans þar í landi. Þar
lauk hann prófi með hæstu ein-
kunn sem þar hefur verið gefin.
Þar fyrir utan hefur Þorbergur
náð góðum árangri með Saab-
liðið í handbolta undanfarin ár og
þá sérstaklega núna í vetur þegar
liðið varð sænskur bikarmeistari.
Okkur þykir því rétt að gefa hon-
um tækifæri til þess að þjálfa ís-
lenska liðið. Hann þekkir vel til
alþjóðlegs handhnattleiks, bæði
hefur hann leikið í Heimsmeist-
arkgppni, á Olympíuleikum og
margsinnis með íslenska liðinu.
Hann þekkir íslendinginn út og
inn, hæfileika hans og galla en
einnig hvernig hægt er að beisla
þennan mikla íslenska vilja til si-
gurs þegar á þarf að halda. Við
væntum þess að hann eigi eftir að
ná langt með íslenska liðinu. Þá
höfum við einnig lagt áherslu á að
með honum starfi markvarða-
þjálfari og í því sambandi höfum
við rætt við Einar Þorvarðarson.
Þeir hafa báðir tekið vel í að ræða
við okkur um samstarf sín í milli
til þess að leiða íslenskan hand-
bolta. Einnig höfum við áhuga á
að þeir taki að sér þjálfun yngri
liða og vinna að útbreiðslu hand-
boltans á íslandi. Það er þes-
svegna okkar markmið að þeir fái
sömu starfsskilyrði og erlendur
þjálfari en ekki eins og oft var hér
áður fyrr, að íslenskur þjálfari
væri ráðinn til landsliðsins og
hefði það sem eitthvert áhugam-
ál. Heldur er það markmið okkar
að Þorbergur og Einar fái nák-
væmlega sömu, ef ekki betri
starfsskilyrði heldur en Bogdan
hafði, til þess að geta náð sem
lengst með landsliðið okkar.
Eru fyrrum leikmenn
meistaraflokks Víkings í hand-
bolta kannski að yfirtaka HSÍ?
- Það hefur enginn okkar boð-
ist né sóst eftir því að starfa sér-
staklega fyrir HSÍ heldur höfum
við verið beðnir að taka þetta að
okkur. Án efa hefði okkar gamla
félag sýnt því áhuga að við ynnum
fyrir það og þá væri kannski staða
þess öðruvísi en hún er í dag. En
við störfum algjörlega hlutlaust
fyrir handboltann í heild á íslandi
og ég held að það sé samdóma álit
allra að Þorbergur sé einn af
þremur bestu þjálfurum íslands í
dag. Þó eigum við sem betur fer
nokkra til viðbótar sem eru mjög
hæfir á heimsmælikvarða.
Hvaða skýringar hefur þú á
frammistöðu íslenska liðsins á
HM í Tékkóslóvakíu?
- Ég tel að frammistaðan hafi
verið góð. Það að ná tíunda sæt-
inu á Heimsmeistaramótinu er
frábær árangur í flokkaíþrótt á ís-
landi, en hins vegar hefur liðið oft
leikið mun betur. Þannig að mað-
ur finnur svolítið til með strákun-
um og þjálfaranum vegna þess að
þeir náðu ekki sínum bestu
leikjum. Þó munaði aðeins
herslumun að þeir næðu einu af
efstu sætunum. Það afhverju
strákarnir náðu ekki að sýna sitt
besta, tel ég vera vegna þess að
álagið á þá undanfarin ár og þá
sérstaklega í fyrra hafi verið of
mikið. Þá æfði það lið sem fór út
til Tékkó ekki nema í hálfan mán-
uð fyrir keppnina.
Voru þá mistök i undirbún-
ingnum?
- Ég vil ekki kalla það mistök.
Heldur erum við með nokkra
atvinnumenn sem spila á Spáni
og það var erfitt að fá þá með
okkur í þetta verkefni. Við
höfðum að vísu fengið þá flesta
hingað til lands í undirbúningn-
um fyrir Olympíuleikana með því
að hjálpa þeim fjárhagslega. En
eins og fjárhagur HSÍ og íþrótta-
hreyfingarinnar almennt er á ís-
Iandi er erfitt að keppa við stór-
þjóðirnar um bestu leikmennina í
heimi.
Þegar borinn er saman undir-
búningur íslenska liðsins og þess
sænska kemur í Ijós að undirbún-
ingur okkar manna var meiri og
fjöldi atvinnumanna hinn sami.
Munurinn hlýtur því að liggja í
leikskipulagi og þjálfun. Hvað
finnst þér?
- Nú þekki ég mjög vel til
sænsks handbolta þar sem ég lék í
ein tíu ár í Svíþjóð og veit að þeir
eiga eina best skipulögðu íþrótta-
hreyfingu í heimi, bæði hvað
snertir þjálfara, leiðtoga og að-
stöðu fyrir sína íþróttamenn. Ef
við lítum á heildarundirbúning-
inn fyrir þessa keppni, frá síðustu
Olympíuleikum, þá voru Svíar
með meiri undirbúning. Þeir gátu
æft með sama liðið allt síðastliðið
sumar á sama tíma sem stór hluti
okkar leikmanna var ekki með.
Á þeim tíma æfðu Svíarnir mjög
stíft með þann kjarna sem tók
þátt í HM. Þeir höguðu síðan sín-
um undirbúningi mjög skynsam-
lega fyrir keppnina en lokaundir-
búningur þeirra var engu að síður
mjög svipaður þeim og var hjá
okkur. Hins er það Ijóst að þeim
tókst mjög vel upp á HM og náðu
frábærum árangri sem sýnir það
að þessi kerfisbundni handbolti,
sem hefur einkennt okkar bolta
undanfarin ár, að hann er heldur
á undanhaldi. í staðinn byggist
þetta mun meir á einstaklingum
sem geta leikið saman sem heild
en eru engu að síður tilbúnir til að
taka af skarið og vinna leiki. Þá
veit ég einnig að flest allir leik-
menn Svía eru „hálfatvinnu-
menn“ í handbolta.
Því hefur verið haldið fram
sem skýringu ma. á velgengni
sænska liðsins, að það sé hið af-
slappaða andrúmsloft sem ríki í
liðinu og þá ekki síst á milli þess
og þjálfarans. Hvað segirðu um
það?
- Það fer mikið eftir liðinu og
þjálfaranum hvernig samband
myndast þar á milli, en einnig fer
þetta mikið eftir þeim árangri
sem liðið nær hverju sinni og vel-
gengni. Hefði okkur til dæmis
tekist að vinna Spánverja og Júg-
óslava þá hefði leikgleðin trúlega
verið mun meiri hjá okkar strák-
um og þeir hefðu líka verið mun
afslappaðri heldur en raun varð
á. f þessu sambandi er best að
vísa til þess sem gerðist í Frakk-
landi. Þá unnum við flest alla
leikina, leikgleðin var í fyrirrúmi
og allt umhverfið mjög afslapp-
að.
HSÍ-forustan hefur gagnrýnt
fjölmiðla fyrir að keyra upp
væntingar til íslenska liðsins. En
eigið þið ekki sjálfir stærstan þátt
í því og þá til þess að fá landsmenn
til að kaupa happdrættismiða og
styrkja ykkur á annan hátt með
fjárstuðningi?
- Við gerum gríðarlegar kröf-
ur til okkar leikmanna og hið
sama gera fjölmiðlar. Stundum
hafa okkar væntingar náðst og
stundum ekki. Persónulega tel ég
það hafa verið raunhæft að gera
jafntefli eða vinna Spánverja og
við hefðum átt að vinna Pólverja.
Þar með hefðum við verið að
keppa um eitt af efstu sætunum í
HM. Þannig að ég tel að þær
kröfur sem við gerðum til leik-
mannanna hafi verið raunhæfar.
En því miður náði liðið ekki að
leika sýna bestu leiki í þessari
keppni með þeim árangri sem
flestum er kunnugt um.
Bogdan hefur verið gagnrýnd-
ur fyrir innáskiptingar og að
keyra alltaf á sömu mönnunum og
vilja ekki gefa þeim yngri tæki-
færi. Ert þú sömu skoðunar?
- Ég er sammála þessu og hef
sagt þetta við hann sjálfur, að
mér hefur fundist að hann ætti að
gefa öðrum mönnum meiri tæki-
færi á að spreyta sig í keppninni í
stað þess að keyra alltaf á þeim
sömu. En hitt er staðreynd að
Bogdan hefur geysimikla trú á
ákveðnum leikmönnum, eins og
Kristjáni Arasyni og Alfreð Gísl-
asyni. Þessum mönnum hefur
Bogdan treyst kannski fullmikið
eða allt að 105% og mér fannst á
HM að hann hafi keyrt Kristján
alveg gjörsamlega út. Mér finnst
að hann hafi átt að skipta honum
Mynd: Jim Smart.
oftar út og hvfla hann af og til.
Þetta er án nokkurrar gagnrýni á
Kristján því hann óskaði sjálfur
oft ^eftir ^ hvíjdarskiptingum en
fékk það ekki. Auk þess fannst
mér að Bogdan hafi keyrt of lengi
á markmanni sem ekki hafði
komist inn í leikinn, eins og við
segjum. Þannig að ég hef oft séð
Bogdan starfa mun betur eins og
ég hef sagt áður opinberlega. En
það er ekki þar með sagt að okk-
ur hefði gengið betur þó að hann
hefði skipt meira um leikmenn.
Er ekki ástæða til að breyta um
áherslur í handboltanum frá því
sem verið hefur og leggja meiri
áherslu á unglingastarfið,
deildakeppnina, fjölga leikjum og
taka þá jafnframt upp atvinnu-
mennsku í íþróttinni?
- Þetta er nú það sem við höf-
um verið að vinna að. Ef við
lítum á þetta keppnistímabil þá
höfum við náð langmesta árangri
sem við höfum nokkurntíma áður
náð með unglingalandsliðið sem
náði fimmta sætinu á Heims-
meistaramóti pilta á Spáni í sept-
ember síðastliðinn. Á opna
Norðurlandamótinu í sumar náði
íslenska 18 ára liðið öðru sæti og
var aðeins herslumun frá því að
vinna mótið þar sem tólf þjóðir
tóku þátt í. Þá höfum við verið að
byggja upp 16 ára landsliðið og
erum með 18 ára og 20 ára lands-
lið sem æfir markvisst og þar
eigum við marga efnilega leik-
menn. Hvað varðar deildar-
keppnina og fyrirkomulag henn-
ar þá ráða félögin sjálf þar mestu,
þó svo að við í stjórn HSÍ höfum
lagt mikla áherslu á það að fjölga
leikjum og jafnframt að lengja
keppnistímabilið. En því hafa fé-
lögin ekki sýnt nægjanlega mik-
inn áhuga og bera fyrir sig ýmsum
rökum í því sambandi. Hvað at-
vinnumennskuna varðar þá höf-
um við sagt að við þurfum að
stefna að hálf-atvinnumennsku í
íþróttinni þar sem handboltinn er
sú íþrótt sem hefur hentað okkur
mjög vel miðað við okkar lífsskil-
yrði. Hér er vetur oft mjög langur
og aðstaða hérlendis til iðkunar
handbolta er all þokkaleg og fer
sífellt batnandi með fjölgun
íþróttahúsa út um allt Iand. Hins
vegar hefur engin stefna verið
mótuð í afreksiþróttum, hvorki
af íþróttasambandi íslands né af
stjórnvöldum. Heldur hefur sér-
samböndunum alfarið verið falið
þetta verkefni. Þó hefur ÍSÍ
skipað nefnd sem á að fara að
fjalla um þetta mál. Aftur á móti
er afreksstefna HSÍ mjög einföld.
Við stefnum að því að vera ávallt
A-þjóð í handbolta og til þess
þarf að æfa vel og keppa mikið.
En það kostar fjármagn og stað-
an í þeim efnum er alls ekki nógu
góð í dag.
Þið hafið ávallt haldið því fram
að handboltinn sé góð landkynn-
ing fyrir ísland. Á móti segja
menn að víða erlendis sé þessi
íþrótt í skugga annarra og vin-
sællra keppnisgreina og segja sem
svo: Landkynning - Handbolti
hvað? Ofmetið þið ekki þessa
iandkynningu í Ijósi þessa?
- Þetta er góð spurning. Hins
vegar vitum við að mörgum
leikjum fslands á HM var sjón-
varpað beint til Spánar, einnig til
V-Þýskalands og mörgum beint
til Danmerkur og Noregs og til
fleiri landa. Að mínu mati er það
mjög góð landkynning fyrir ís-
land að fá heilan klukkutíma í
sjónvarpi erlendis. Við höfum
verið að ferðast með liðið víða
um heiminn, bæði til Japans,
Kóreu, Bandaríkjanna og þess-
um leikjum hefur oftast nær verið
sjónvarpað í þessum löndum. Þá
er mjög auðvelt að reikna það út
hvað það kostar að láta segja ís-
land - ísland í klukkutíma td. í
japanska sjónvarpinu eða því í S-
Kóreu. Þessar útsendingar vekja
áhuga fólks í viðkomandi löndum
á landi og þjóð og að það fari að
forvitnast meira um það eftir á en
ella. Þetta er bara einn liður í
okkar landkynningu og ég er
fullviss um það að þegar við höld-
um HM árið 1995 verði það hval-
reki á okkar fjörur í þessu sam-
bandi.
Að lokum Jón. Hefurðu hug-
leitt að segja af þér formennsku í
HSÍ?
-Ég er ekki sá maður sem
hoppar af þó það gangi kannski
illa. Aftur á móti þá hef ég eytt
ansi miklum tíma í þetta áhuga-
mál undanfarin sex ár eða að
meðaltali um þúsund klukkutím-
um á ári. Það er hins vegar þing
HSÍ sem velur formann og stjórn
og síðan er það stjómin sem velur
þjálfara og hann síðan leikmenn.
Ef menn vilja finna einhvern
sökudólg þá er ég tilbúinn að vera
hann, á þessum árangri að vera
bara í tíunda besta sæti í heimin-
um í handbolta.
-grh
4 SÍÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 16. mars 1990