Þjóðviljinn - 15.06.1990, Blaðsíða 23

Svarthvíti maðurinn frá Malí
Tónleikar svarta albinóans Sa-
lifs Keita á Hótel íslandi á mánu-
daginn voru tónlistarviðburður á
íslandi. Aldrei hefur tónlist sem
þessi verið leikin á íslenskri
grund áður. Salíf og hljómsveit
hans léku mestmegnis lög af nýju
plötunni hans, „Kó Yán“ og
gerðu það með slíkum hætti að
oft þekkti maður ekki lögin sem
sömu lög.
Góðir tónlistarmenn eru betri
á tónleikum en í hljóðveri. Þetta
á við um Salíf og hljómsveit hans.
Það er fyrst þegar maður sér
þennan sérkennilega mann á
sviði að maður gerir sér grein
fyrir því hversu góður söngvari
hann er. Tónieikarnir byrjuðu að
vísu án Salífs. Tónlistarmennirnir
tíndust einn af öðrum inn á svið-
ið. Fyrst komu trymbillinn og á-
sláttarleikarinn og börðu trumb-
ur um stund, þá kom gítarleikar-
inn og síðan bættust menn og
konur við koll af kolli, þar til níu
manns stóðu á sviðinu.
Hljómsveitin lék síðan stutta
kynningu og að henni lokinni
kom Salíf Keita sjálfur á sviðið.
Eftir að hafa sungið eitt lag, sagði
Salíf að tónleikarnir væru þar
með búnir, ef tónleikagestir
kæmu ekki upp á dansgólfið. En
eins og áður á Hótel íslandi,
hafði fólki verið ætlað að sitja
pent í sætum sínum meðfram
dansgólfinu, úr öllu sambandi við
tónlistarmennina á sviðinu.
Áheyrendur létu ekki segja sér
þetta tvisvar og þustu á gólfið,
þannig að stífla sem hafði mynd-
ast í stigum niður á neðri hæð
hússins brast. Ekki var annað að
sjá á tónleikagestum en þeir
kynnu að meta tónlist malí-
mannsins, þar sem þeir dönsuðu
látlaust þar til síðasti tóninn
þagnaði.
Eins og sagði hér í upphafi hef-
ur tónlist sem þessi aldrei verið
leikin á íslandi áður. Það mætti
að vísu flokka tónlist Salífs undir
Salif Keita greip stöku sinnum í trommu en lét annars aðstoðarmenn sína um allan hljóðfæraslátt. Að baki
honum sést önnur aðstoðarsöngkona hans. Mynd: Kristinn
fönk á köflum, en það væri allt of
einföld lýsing. Afríski undirtónn-
inn er sterkur í öllum lögum Sa-
lífs. Hann hefur heldur ekki tekið
inn amerísk dixiland og sveiflu-
áhrif, heldur blandar hann tónlist
sína evrópskum tónlistarhefðum.
Aðstoðarfólk hans kemur greini-
lega víða að. í kynningu á hljóð-
færaleikurum og söngkonum,
sem trymbill hljómsveitarinnar
sá um, kom fram að margir
hljómsveitarmeðlima eru komnir
frá Kamerún og heimalandi Sa-
lífs, Malí. Þá voru einnig í hljóm-
sveitinni tveir eða þrír Parísarbú-
ar.
í sem stystu máli sagt, þá stóðu
allir hljóðfæraleikarar og söng-
konur sig með mikilli prýði. Eg
vil þó sérstaklega minnast eins
blásarans, sem ég því miður veit
ekki hvað heitir. Blásari þessi
greip annað slagið í þverflautu og
fór hún mjög vel við þessa afró-
evróputónlist. Það var engu lík-
ara en Ian Anderson væri mættur
í eigin persónu á öðrum fætinum.
Bassaleikarinn, sem spilaði á sex
strengja bassa skar sig einnig úr
fyrir fádæma góðan bassaleik.
Söngkonurnar tvær, sem rödd-
uðu með Salíf með þessum sér-
stöku röddum sem maður heyrir
aðeins í afrískri tónlist, skiluðu
sínu með sóma. Saman skilaði
þessi hópur ótrúlega samstilltri
tónlist með traustri og hljóm-
mikilli rödd Salifs.
Lögin voru flest lengri á tón-
leikunum en þau eru á plötum
Salífs. Eins og gengur og gerist
eru sólókaflar lengri og nýjum
köflum er bætt við. Salíf var
greinilega dálítið hikandi í fyrstu
á áheyrendum, en var fljótur að
sjá að þeir kunnu vei að meta það
sem hann hafði fram að færa.
Tónleikar hans eru með merki-
legust tónleikum sem Listahátíð
hefur boðið upp á á dægurmála-
sviðinu.
Aðsókn á tónleikana var góð.
Samkvæmt mínum upplýsingum
keyptu um 1,300 manns miða og
munaði því litlu að yrði uppselt
eins og hjá Les Negresses Vertes í
gærkvöldi, en á tónleika þeirra
seldust allir 1,500 miðarnir.
Koma Bob Dylans á Listahátíð er
auðvitað stórviðburður, en hann
er aðeins kirsuberið á annars vel
bakaða tónlistartertu Listahátíð-
ar að þessu sinni.
-hmp
Heimsyf irráö eöa dauöi
Það hefur dregist allt of lengi
að skrifa á þessari sfðu um
merkilega plötu sem kom út
snemma að á þessu ári. Smekk-
leysa heldur áfram að vinna
heimsyfirráðum, eins og kveður
á um í stefnuskrá fyrirtækisins að
það eigi að gera. Heimsvalda-
stefna Smekkleysu er hins vegar
mun góðlátlegri en heimsvald-
astefna stórveldanna, þar sem
vopn Smekkleysu eru tónlist og
kveðskapur, en ekki kjarnorku-
sprengjur, sinnepsgas og annar
óþverri.
Smekkleysa varpaði sem sagt
snemma á þessu ári tónlistar-
sprengju á hinn alþjóðlega tón-
listarmarkað. Sprengja þessi ber
heitið „World Domination Or
Death. Vol 1. Assorted Artists".
Ýmis eldfim efni má finna í þess-
ari tónlistarsprengju. Þar eru
Risaeðlan, Bless, Ham, Boot-
legs, Sykurmolarnir, Oxtor,
Reptilicus, Dasy Hill Puppy
Farm, Brak, Most, Dýrið gengur
laust og Rosebud. En þetta eru
allt hljómsveitir sem Smekkleysa
hefur tekið upp á arma sína og
séð um að dreifa í eyru lands-
manna.
Dægurmálasíðan hefur ekki
fengið neinar fregnir af því
hversu margir hafa orðið fyrir
tónlistarsprengjunni um víða ver-
¥
„Kontinental" Langa Sela og skugganna er á safnplötu Smekkleysu.
Mynd: Jim Smart
öld. Smekkleysa flaggar þarna
öllu sínu og þar af leiðandi er
innihaldið mjög fjölbreytt og
ólíkt. „Heimsyfirráð eða dauði“
er því góð tónlistarheimild yfir
það tímabil í íslenskri rokksögu
sem nú er að líða. Risaeðlan er
þarna með gæðaslagarann „Ó“
og lag sem ekki er á öðrum
plötum hennar, „Gun fun“, og
það sama held ég að segja megi
um Sykurmolana sem leggja til
lagið „My March“. Hins vegar
eru Ham og Oxtor (Langi Seli og
skuggarnir), með gömul og þekkt
lög, „Voulez Vous“ og „Kontin-
ental“. Þessi tvö lög standa alltaf
fyrir sínu. Ham ætti að reyna við
Heimir Már
Pétursson
fleiri Abbalög. Meðferð þeirra
hamslausu Hamdrengja á Abb-
aslagaranum er nefnilega miklu
betri en hjá Svíunum sjálfum.
„Kontinentalinn“ hefur verið
yfirfarinn hjá Langa Sela. Text-
inn er á ensku og raddirnar nokk-
uð breyttar. Þetta fantagóða lag
hefur að vísu ekkert batnað við
breytingarnar en það er gaman
að hafa það til samanburðar við
frumútgáfuna.
Ef ætti að finna eitthvert eitt
orð sem lýsti þessari safnplötu
Smekkleysu best, þá væri það
orðið „orka“. Það er greinilegt að
með þessu safni var ekki
meiningin að taka saman safn
rökkurtóna. „World Domination
Or Death. Vol. 1“, er rökkur-
rokk af víraðasta tagi og raskar
frekar ró þeirra sem sofa svefnin-
um langa en að svæfa lifendur.
-hmp
Föstudagur 15. júní 1990 NÝTT HELGARBLAÐ — SlÐA 23
Todmobile verður meðal hljómsveita á Rokkskógum í Laugardalshöll.
Mynd: Jim Smart.
Rokkað til landgræðslu
Hvertónlistarviðburðurinn rek-
ur annan í þessum mánuði. Lista-
hátíð býður upp á Salíf Keita, Les
Negresses Vertes, Júpíters og
sjálft goðið Bob Dylan. Á Hressó
hafa íslenskir tónlistarmenn
einnig troðið upp á vegum Lista-
hátíðar við svo góðar undirtektir
að löng röð myndast á hverju
kvöldi fyrir utan staðinn. Á þriðju-
dagskvöld tróðu trommuleikar
Salífs Keita óvænt upp með
trommuleikarar Síðan skein sól í
garðinum á Hressó og það er
aldrei að vita hvað á eftir að ger-
ast á næstu kvöldum.
Rokkskógar er síðan enn ein
viðbótin við tónlistarveisluna í
júnímánuði. Þessari tónlistarhá-
tíð, sem eins og nafnið bendir til,
er ætlað að afla fjár til skógrækt-
ar. Hátíðin fer fram um allt land
og flestar af þekktustu hljómsvei-
tum landsins leggja sitt að mörk-
um. Rokkhátíð á landsvísu hefur
ekki verið haldin áður hér á
landi.
Þann 16. júní leiða saman
hesta sína í Laugardalshöll Syk-
urmolarnir, Sálin hans Jóns míns,
Megas, Síðan skein sól, Bubbi
Morthens, Risaeðlan, Bootlegs
og Todmobile. Þetta er ákaflega
merkilegt safn tónlistarmanna.
Hér eru á ferðinni nær allir
straumar og stefnur í íslensku
poppi og rokki og því ættu allir að
fá eitthvað við sitt hæfi. Þeir
verða líka sjálfsagt margir sem
heyra í sumum hljómsveitunum í
fyrsta skipti, á tónleikum alla
vega. Todmobile hefur til dæmis
ekki haldið marga tónleika á sín-
um ferli en vinnur nú að því að
koma textum plötu sinnar á
ensku svo hún verði hæf til út-
flutnings.
Rokkskógar fara fram um allt
land en það yrði of langt mál að
telja upp hér alla staði og tón-
listarmenn. Einfaldast er að segja
að það verði rokkað um allt land,
allt frá Selfossi til Vopnafjarðar.
Norrænt umhverfisár hófst í
byrjun þessa mánaðar og eru
Rokkskógarnir haldnir í tengsl-
um við það. Með því að sækja
tónleika Rokkskóganna um land
allt, getur ungt fólk á öllum aldri
sáð fyrir framtíðina með því einu
að skemmta sér. Er til auðveldari
landgræðsla?
-hmp