Þjóðviljinn - 10.08.1990, Blaðsíða 18

/ z 1— y— 8 ío 7 9 52 10 II R2
tz i$ W V 18 ) (o 1? 8 V 18 19 2b 5" %> 21
8 JS ('<? V 17- zo n 8 8 R? 22 231 („ 8
17- V zo 9 /f zs W 8 L. 2é> 17
á> z 9 5? 17- 2jO J~ 27 T /9 28 5
w w~ V 8 zZ 2 8 V 25 8 28 28 W V
R? v- So V is Ý /9 £ 5*' ¥ 3 W 8 V /8
18 8 ZV s~ V 3/ 3 l<i s? 31 17- Zb 10 W~
TT V 9 n 28 r 20 )3 Vf 21 S T
/? n Z V- 8 (? w 8 8 17~ 6
z 5 /9 (p 8 3 '2 JS' (s> W~ 3 ý?
w w 23 3/ V ZJ JZ 20 J/ y /9 5'
V & & /9 8 % 13 1</ z8 2 20 32 20
AÁBDÐEÉFGHIÍJKLMNOÓPRSTUÚVXYÝÞÆÖ
Nr. 108
Setjið rétta stafi í reitina hér fyrir neðan. Þeir mynda þá örnefni. Sendið
þetta nafn sem lausn á krossgátunni til Þjóðviljans, Síðumúla 37,106
Reykjavíkmerkt: „Krossgátanr. 108“. Skilafresturerþrjárvikur. Verð-
launin verða send til vinningshafa.
32 27 8 3 8 30 29 22 3

Lausnarorðið á krossgátu nr. 105 var Tjaldbúðir. Dregið var úr réttum
lausnum og upp kom nafn Þorsteins Barðasonar, Blönduhlíð 20. Hann
fær bókina Ævintýri og veruleiki sem Námsgagnastofnun gaf út 1989.
Verðlaun fyrir krossgátu nr. 108
er bókin Við elda Indlands eftir
Sigurð A. Magnússon sem Mál
og menning gaf út 1983.
Elísabet Berta
Bjarnadóttir
Þórdís
Bachmann
Veisla
skynfæranna
Það er ekki oft sem fólk sér
ástæðu til að gleðjast yfir efni
sem það hefur skylduáskrift að,
en undantekning á því átti sér þó
stað tvær undanfamar helgar í
ríkisfjölmiðli okkar. Fyrst skal
ffæga telja fyrrum liðsmenn
Pink Floyd með Múrinn, en svo
bættu Knebworth-tónleikamir á
frídegi verslunarmanna um bet-
ur.
Rokk og ról hefur fengið á
sig ýmis viðumefni, svo sem
ópíum almúgans, og miðaldra
foreldrar álykta gjaman á hveij-
um tíma að rokk sé siðferðislega
niðurbrjótandi. Uppreisn æsku-
fólks snemma á sjöunda áratug-
inum átti sinn þátt í að bæta enn
á uppreisnaranda rokksins og á-
hyggjur foreldranna. Við þetta
bættist að lífsstíll rokkstjam-
anna varð æ villtari, fot þeirra æ
fúrðulegri og textamir æ klúrari.
Flvað sem þessu líður getur rokk
líka verið einfaldlega gott og
það upplifðum við á Kneb-
worth-tónleikunum.
Það var snemma á sjötta ára-
tugnum að rokkið varð til sem
eins konar fúsjón af rythm og
blús við sveitatónlist. Tíu ámm
síðar urðu Bítlamir og Chicago
til að stækka upphaflegu hljóm-
sveitimar með því að b'æta við
strengjum og fleiri hljóðfæmm
og fóm að skoða hvaða mögu-
leika stúdíóupptökur byðu uppá.
Enn hélt rokkið áfram að skipt-
ast niður í undirflokka, svo sem
sýmrokk (Jimi Hendrix, Jeffer-
son Airplane) hart rokk og ffam-
úrstefnurokk. Ef eitthvað er
hæft í því að rokk grafi undan
siðferði vestrænnar æsku er
varla hægt að hugsa sér
skemmtilegri leið til siðferðis-
hrömunar ef staðallinn er sá sem
um ræddi á Knebworth.
Phil Collins tók Motown-
syrpu af snilld, Eric Clapton
handlék gítarinn af alkunnum
glæsileika og var þetta ekki Gin-
ger Baker á trommur? Elton
John, Paul McCartney og ís-
landsvinurinn Robert Plant á-
samt völdu fólki í hverju rúmi
gerðu þessa tónleika að vem-
leika og stórkostlegri upplifún
bæði fyrir viðstadda og okkur
sem heima sátum.
Ekki spilltu tónlistarþættir
Þorsteins Vilhjálmssonar og
Sigurlaugar Jónasdóttur á Rás 2
stemmningunni eftir að sjón-
varpsútsendingu lauk.
Eitthvert skýrt höfúð á lík-
lega eftir að kalla það fólk sem
ffam kom á tónleikunum risa
rokksögunnar. Þegar þar við
bætist að allt vinnuframlag lista-
fólksins var innt af hendi í sjálf-
boðavinnu og málefnið var það
besta hugsanlega eða styrkur til
tónlistarþerapíu, meðal annars
fyrir einhverf böm, þá er ekkert
hægt að segja annað en takk fyr-
ir og til hamingju með frammi-
stöðuna.
Unglingurinn aö mótinu loknu
Nú er helgi hinna stóm
drauma sumra um garð gengin.
Margir unglingar hafa lagt mikið
undir, eytt drjúgum hluta af sum-
arhýmnni, til að kaupa sér far
með rútunni á útihátíðina, nýjar
gallabuxur og jakka og nokkrar
spólur í kassettutækið. Svo var
það inngangseyririnn á mótið,
pulsur og slikkerí allan tímann.
Þá er ótalið félagsskapurinn, kyn-
hvötin og ástin. Þetta em engin
smámál, sem em með í farteskinu
á þessum mótum, eins og ósýni-
legir laumufarþegar. Og heima
fyrir vom mamma og pabbi ef til
vill angistin uppmáluð þegar þú
fórst af því þú neitaðir alfarið að
ræða við svoleiðis fólk um getn-
aðarvamir eða fyllirí á útihátíð-
um, hvað þá um að félagamir sem
þú veldir til fararinnar væm sum-
ir í glæfralegra kantinum og
fengju lítil mörk heima fyrir. Fyr-
ir bragðið sat einhver sektarkennd
fýrir bijóstinu allan tímann yfir
því að hafa rifið svona kjaft við
þau áður en lagt var af stað. En
timinn stendur aldrei kyrr, fyrr en
varir er aftur komið heim. Þar
sem fortíðin er ef til vill þrjóskast
allra fyrirbæra, af því hún lætur
ekki breyta sér, þá er framtíðin ef
til vill mest spennadi fyrirbærið.
Það má alltaf reyna við hana.
Margir foreldrar og unglingar
hafa tjáð mér að eftir að þau fóm
að ræða meira saman og leitast
við að semja um hlutina, þá hafi
þau kynnst alveg nýjum hliðum
hvert á öðm, en það hafi verið
harður skóli fýrir fjölskylduna að
hverfa frá boðum og bönnum
annars vegar og frekju og hurðar-
skellum hins vegar. Sú ábyrgð
sem hægt er að ætla 12 ára bami
og 15 ára ungling er ekki sú sama.
Og einn 15 ára unglingur og
annar 15 ára unglingur er ekki
það sama. Hvað hefur þinn ung-
lingur sýnt af sér? Getur þú sem
foreldri lært eitthvað af sumrinu
varðandi það hversu mikla á-
byrgð hann getur axlað í vetur?
Hefur þú vanmetið þroska hans
og getu eða ofmetið?
Viðkvæmur aldur
Það sem oft lokar fyrir trúnað
af hálfu unglings gagnvart for-
eldmm getur verið að mikill trún-
aður hafi ekki komist á fýrir ung-
lingsárin. Síðan þegar foreldram-
ir sjá að bamið er ekki lengur
bam heldur komið með aðrar
þarfir, fara þeir að knýja á um að
opinskárri umræða komist á.
Stundum hefúr foreldrið sjálft
verið að taka út mikinn þroska
meðan á bamæsku afkvæmisins
stóð, verið að losa sig við óþarfa
áfengisneyslu og alls kyns bama-
sjúkdóma. Þegar svo foreldrið er
komið til þess þroska að hafa
vemlegan áhuga á unglingnum,
er alls ekki víst að sá síðamefndi
sé jafn tilbúinn til að hleypa for-
eldrinu að sér og sínum innstu til-
finningum eins og ástarmálunum.
Þá er oft gott að líta í eigin barm
og reyna að minnast þess, hvað
var manni sjálfum heilagt á sama
aldri. Einhver sagði: - Þar sem
skelin er þykkust er kvikan
mýkst.
Allur töffaragangurinn og
kjafturinn sem fullorðna fólkið
kvartar stundum um á unglingum
em að hluta skilaboð um að undir
niðri sitji svo viðkvæmar hugsan-
ir að sá sé vandfundinn sem sé
þess virði að vera trúað fýrir
þeim. Kjaftforir og reiðir ung-
lingar senda þó skilaboð um þrótt
tilfinninga sinna. Unglingnum
sem byrgir allt með sér, heldur sig
einn og er þægur í þroskaumbrot-
unum, það er oft erfiðara að ráða
rúnir hans. Hann gleymist stund-
um í fjölskyldunni og líka í skól-
anum. Hann þarfúast þess oft að
aðrir sýni honum ffumkvæði og
umhyggju, ekki síður en frekjun-
um og grallaraspóunum.
Að elska öðruvísi
Ef til vill sitja sumar fjöl-
skyldur og hugsa með sér að þær
hefðu getað gert ýmislegt öðru-
vísi. Unglingnum sem fannst að-
almálið að vera dálítið svalur og
gera mikið af kynlífi, sama
hversu mikið áfengi þyrfti til að
ríða á vaðið, er ef til vill að hugsa
um allt annað núna, t.d. um ein-
hvem sem hringir ekki eða ein-
hvem sem hann þorir ekki að
hringja í. Mömmu og pabba
finnst þau ef til vill algjörlega
misheppnaðir foreldrar úr því það
var vínlykt útúr þeirra bami við
heimkomuna, það fór beint inní
rúm og svaf í 16 tíma. En ffamtíð-
in er ykkar, gerið þið svo vel. Það
Félagsskapun'nn, kynhvötin og ástin
eru ofarlega I hugum á útihátlðum.
(slensk náttúra slær öllum kynörv-
unarmyndum við, eins og þessi
hljóðaklettur sannar.
em oft pínulitlu breytingamar
sem reynt er að koma á yfir ógn-
arlangan tíma, sem gera einhvem
glaðari.
18 SÍÐA — NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 10. ágúst 1990