Þjóðviljinn - 10.08.1990, Blaðsíða 19
aftur
hjálpaði lítið þó þeir félagar
McVie og Taylor túruðu með
honum um Bandaríkin og Astral-
íu árið 1982.
En það er eins og tónlistar-
menn í eldri kantinum eigi
eitthvað sameiginlegt með kúm,
sem allar míga ef ein tekur sig til.
Margir af eldri kynslóð rokkara
hafa verið að gefa út sitt besta í
langan tíma á undanförnum
þremur árum. Nægir þar að nefna
Dylan og The Rolling Stones. Nú
bætist John Mayall í þennan hóp.
Fyrir ekki löngu kom í búðir ný
plata frá blúsmanninum og kallar
hann afurðina „A Sense of
Place“. Það fer ekki á milli mála
að sá gamli er á réttum stað í þetta
skipti. Platan hefur að geyma
skemmtilega þroskaðan blús, þar
sem gælt er við taugakerfið af ná-
kvæmni. Það er ekkert fát og
ekkert fuður á „A Sense Of
Place“. Þetta er plata fyrir fólk
sem vill á þægilegri stundu geta
gengið að vandlega fluttum blús
og lyft sér á hærra plan, eins og
nóbelsskáldið orðaði það.
Það er margt að gerast á þessari
plötu. Þar er blús í mörgum til-
brigðum bláa litarins. Einum blús
öðrum fremur er þó skylda að
vekja athygli á fyrst, og það er J.
J. Cale slagarinn „Sensitive
Kind“. Hér er mikil listasmíð á
ferðinni og meðferð Mayalls og
félaga er hin ljúfasta. I Blues-
brakers eru núna Coco Montoya
á gítar, Freebo á bassa, Joe Yuele
á trommur og Sonny Landreth er
gestaleikari á gítar. Þar að auki
koma við sögu sex aðrir hljóð-
færaleikarar.
Platan byrjar byrjar á suður-
ríkjablús, „I Want To Go“, sem
er snotur inngangur og vekur
strax forvitni um framhaldið.
Næsta lag, „Congo Square" eftir
Landreth, David Ranson og Ray
Melton, er síðan af gerólíkum
toga en heldur enn við þorstan-
um. „Congo Square“, er í flokki
allra bestu laga. Önnur lög ná
ekki að fara upp í uppáhaldsdeild
í tónstofu heilans enn um sinn, en
afgangur plötunnar er samt sem
áður allur skemmtilegur áheyrn-
ar. „A Sence Of Place" er án efa
eitt það besta sem fæst í kjörbúð-
um um þessar mundir. -hmp
Uppalandinn mikli snýr
sína Bluesbrakers árið 1963. Þá
John Mayall blúsaði á íslandi í febrúar í fyrra og þá tók Jim Smart þessa mynd af honum.
Það eru ekki margir sem hálf-
partinn reka menn úr hljómsveit
sinni vegna þess að þeir eru of
góðir og segja þeim að leita
frægðar og frama annars staðar.
Þetta gerir þó Manchesterbúinn
heiðblái John Mayall, sem senni-
lega hefur alið upp fleiri fræga
tónlistarmenn en flestir aðrir.
Ferill þessa rokkara og blúsara
er einstakur allt frá því hann var
tólf ára ormur á götum bresku
vefnaðarvöruborgarinnar. Þá
þegar var hann farinn að leika á
gítar og þegar hann var fjórtán
ára fór hann létt með boogie wo-
ogie píanóleik.
Mayall stofnaði hljómsveit
hafði hann verið í spilamennsku í
fimmtán ár. í gegnum hljóm-
sveitina uppgötvaði Mayall
marga af albestu tónlistar-
mönnum sjöunda áratugarins og
má þar nefna ekki minni menn en
Eric Clapton, Mick Taylor, Jack
Bruce, Keef Hartley, Aynsley
Dunbar, Jon Mark, Peeter
Green, Mick Fleedwood og John
McVie. Þrír síðast töldu hættu
með Mayall 1967 til að stofna
hljómsveitina Fleedwood Mac,
sem sló fyrst í gegn sem glimrandi
rokkblús band og varð síðar meir
um tíma með allra vinsælustu
popphljómsveitum. Allir þekkja
síðan feril Claptons og Taylors
sem lék á gítar með The Rolling
Stones. Jimmy McCulloch sem
lék með Paul Mc Cartney í
Wings, var einnig í slagtogi við
Mayall.
Þræðir Mayalls liggja víða um
rokk og blús-heiminn. Þvílíkur
herskari tónlistarmanna hefur
leikið með honum á ferlinum, að
það væri aðeins fyrir fólk með
ættfræðiáhuga að sökkva sér í að
þræða það mál. Hann hefur verið
kallaður faðir bresku blúsbylgj-
unnar, þannig að Stone Roses,
Happy Mondays og Inspiral
Carpets eru langt í frá það fyrsta
sem kemur merkilegt frá Manc-
hester tónlistarlega. Það hefur
líka verið sagt um Mayall að eng-
inn hafi tekið frasann „aftur til
upphafsins" eins alvarlega og
hann. En árið 1971 gaf hann út
plötuna „Back To The Roots“.
Þegar flestir voru að fikta við raf-
magn á sjötta áratugnum var Ma-
yall síðan að föndra við óraf-
mögnuð hljóðfæri.
John Mayall lauk námi í Manc-
hester Junior Scool of Art árið
1949 og stofnaði sína fyrstu
hljómsveit Powerhouse Four árið
1955. Eftir að hafa gegnt her-
þjónustu og klárað frekara list-
nám flutti hann til London árið
1962. Ári síðar þegar The Beatles
gefa út sína fyrstu plötu sem slær í
gegn, stofnar Mayall hljóm-
sveitina Blues Syndicate sem
sama ár breytist í Bluesbrakers.
Um miðjan sjötta áratuginn var
stjarna Mayalls hins vegar farin
að fölna á himninum og það
Söngkonan sem
hatar röddina sína
Söngkonan sem á eina
vinsælustu kvenrödd rokksins,
hatar í sér röddina. Um nýjustu
plötu hljómsveitar sinnar, Pret-
enders, segir Chrissie Hynde:
„Þetta eru bara tíu heimskuleg
popplög á plötu, hvað er meira
hægt að segja?" - „Packed“ er
fimmta plata Chrissie Hynde á tíu
árum, þannig að það er ekki
hægt að saka hana um offram-
leiðslu. Plötur Pretenders hafa
allar þótt yfir meðallaginu og
stundum hefur Hynde tekist að
leiða hljómsveitina á mjög forv-
itnilegar brautir.
Chrissie er kona sem lifir í
meðvitundinni og hefur verið til-
tölulega stöðugt í mótmælum
ýmis konar í hart nær tvo áratugi.
Um þessar mundir er henni til að
mynda mjög í mun að bjarga dýr-
um jarðar og hún berst hatramm-
lega gegn mengun. Chrissie
Hynde er ekki alltaf með þolin-
móðustu manneskjum og á það
til að grípa til uppátækja sem
valda því að lögreglan vill
gjarnan eiga við hana orð.
Ef ætti að velja þessari sér-
stæðu konu eitt orð myndi ég
velja Chrissie Hynde enska orðið
„Rebel“, sem ég get ómögulega
fundið rétt íslenskt orð yfir þessa
stundina. Hún beitir all sérstæð-
um vinnubrögðum við lagasmíð-
ar sínar, sem hún annars gerir
ekki mikið úr: „Nóturnar eru
bara tólf, þannig að það er ekki
hægt að gera nein ósköp,“ segir
hún. Hún bætir því síðan við að
frá fjórtán ára aldri hafi lög henn-
ar orðið til þegar hún er orðin lítt
glöð til ferðalaga vegna gras-
reykinga. Þá sitji hún og semji
texta og lög í rólegheitunum.
Þó Chrissie Hynde vilji sjálf
gera sem minnst úr sinni tónlist
og hafi mestan áhuga á að berjast
fyrir betri heimi, á milli þess að
slappa af með börnunum, þá hef-
ur hún gert mörg lög sem eiga
eftir að lifa. Þar má nefna „Talk
f
Heimir Már
Pétursson
Of The Town“, „Back On The
Chain Gang“ og fleiri. Engu að
síður stagast hún á því hvað hún
hati röddina í sér, eins og mann-
eskja sem aldrei venst því að
heyra eigin rödd af segulbandi.
Aftur á móti segist hún eiga bágt
með að vera án hljómsveitar og
þess sem því fylgir.
Það hafa orðið mikil manna-
skipti í Pretenders og spilar
dauðinn nokkuð þar inn í. Gítar-
leikari hljómsveitarinnar frá
stofnun, James Honeyman-Scott
dó árið 1982 og bassaleikarinn
Pete Farndon var rekinn árið
1983 og dó það sama ár. Aðrir
hafa hætt og Chrissie segir ekki
auðvelt að halda úti bandi þegar
tveir meðlimir þess deyja. Það sé
þó furðulegt af henni að halda úti
hljómsveit þegar hún gefi aðeins
út plötu á þriggja ára fresti nú-
orðið. „Ef einhver er í hljómsveit
sem sendir frá sér plötu á hverju
ári, þori ég að fullyrða að þar er
maður á ferð sem ekki á tvö börn
sem hann þarf að koma í skólann
á hverjum morgni," sagði Hynde
í viðtali við Q.
Pönktímabilið er tími sem
Chrissie saknar. Þá var hún í slag-
togi með Sid Vicious úr Sex Pist-
ols og Rat Scabies. Andi pönks-
ins samræmdist vel anarkistahug-
myndum og lífstfl Chrissie
Chrissie Hynde er meðvituð manneskja og segist vilja deyja fyrir
eitthvað.
Hynde. En svo komu þyngri
eiturlif til sögunnar og þar með
var draumurinn búinn að sögn
Hynde.
Af „Packed“ hefur aðeins eitt
lag náð einhverri spilun í útvarps-
stöðvunum. Eins og oft áður er
þetta ekki bara fyrsta lag plötu-
nnar, heldur líka það léttasta,
lagið sem einmitt er sett á flestar
plötur til að ná athygli þeirra sem
hlusta á tónlist á hlaupum. Þetta
lag er „Never Do That“, ágætur
poppslagari sem ekkert er undan
að kvarta. Á plötunni má hins
vegar finna mörg miklu merki-
legri lög og dettur mér fyrst í hug
„How Do I Miss You“. Síðar-
nefnda lagið er gerólíkt því fyrra.
í „How Do I Miss You“ er það
raggíið sem ræður ferðinni og
söngur Hynde er einstaklega
góður, sama hvað hún segir sjálf.
Textalega minnir lagið á kveð-
skap Elisabeth Browning þegar
hún yrkir „Let me count the ways
I love you“ og Hynde skilar sakn-
aðarástinni með sannfærandi
hætti. Þetta er lag sem á miklu
frekar skilið að njóta vinsælda en
„Never Do That“.
Pretenders og Chrissie Hynde
tekst áfram að vera fersk og ung í
anda. Hún heldur sinni sérstöðu
en er samt sem áður alltaf með á
nótunum. Og víst er að Hynde er
sami anarkistinn og hún hefur
lengi verið. -hmp
Föstudagur 10. ágúst 1990 NÝTT HELGARBLAÐ — SfÐA 19