Þjóðviljinn - 30.11.1990, Qupperneq 10

Kristján Jóhannsson
óperusöngvari
á fyrir höndum
74 óperusýningar
á helstu óperusviðum heims
á næsta ári,
þar á meðal
í hringleikahúsinu
í Veróna
syngja
fyrir
heiminn
Kristján Jóhannsson óperusöngvari var hér heima um
síðustu helgi í tilefni þess að bókaútgáfan Iðunn sendir um
þessar mundir frá sér bók um ævi- og söngferil Kristjáns sem
Garðar Sverrisson hefur skráð.
- Þetta er ekki ævisaga, sagði
Kristján í spjalli við Nýtt Helgar-
blað, enda vona ég að mikið vatn
eigi eftir að renna til sjávar áður
en tilefni gefst til slíkrar sögurit-
unar. Þama er stiklað á því sem
máli skiptir í ferli mínum til
þessa, alit frá fæðingu upp á svið-
ið á La Scala í Mílanó. Eg hef átt
litríkan feril, gengið í gegnum
mikla gleði og djúpa sorg, og
þama er meðal annars kafað í þau
áföll sem ég hef orðið fyrir í iííinu
og hvemig þau hafa mótað mig
sem söngvara og mann. Bókin er
líka lýsing á skapgerð minni -
það er hvergi djúpt á húmomum -
og hún ætti líka að vera lærdóms-
rík fyrir unga söngvara um það
hvemig hægt er að ná því marki
að syngja eingöngu í stærstu óp-
eruhúsum heimsins, eins og ég
geri nú. Þetta gerist ekki af sjálfu
sér, þetta er árangur sem unnið
hefur verið að með markvissu
starfi.
Ég hef verið að lesa yfír hand-
rit bókarinnar undanfama daga,
og ég verð að segja, að mér fínnst
Garðar gera þetta mjög vel.
Carmen
kveikti í mér
- Hvenœr fékkstu þá hug-
mynd fyrir alvöru, Kristján, að
gerast óperusöngvari?
- Það var 1973. Ég var þá bú-
inn að vera 2 ár í söngtímum hjá
Demetz á Akureyri. Maður hljóp í
þetta einu sinni eða tvisvar í viku,
og stundum í kaffítímanum. Það
má kannski segja að vendipunkt-
urinn hafi verið þegar ég sá Car-
men í Þjóðleikhúsinu 1974. Það
var fyrsta óperusýningin sem ég
sá, og hún hafði sterk áhrif á mig.
Fram að þeim tíma haíði ég mest
sungið sönglög um náttúmna,
fjöllin, heiðavötnin og fossana, en
þama var sungið af ástríðuhita
um ástir og örlög. Og ég fór að
æfa aríur með Demetz. Ég var 3
ár í Tónlistarskóla Akureyrar
1973-76 og fór út með 3-4 ópem-
aríur sem ég kunni í farteskinu,-
þar á meðal „La donna é mo-
bile“- og enga kunnáttu i ítölsku.
Nú er ég búinn að syngja í 57 óp-
emm, nær alltaf aðalhlutverkin.
- Hvenœr urðu þau timamót
að þú fórst að hafa atvinnu af
söngnum fyrir alvöru?
- Ætli það hafi ekki verið
1980, þegar ég söng Orfeus í und-
irheimum eftir Offenbach. Það
var eftirminnileg sýning sem við
frumfluttum á Teatro lirico í Mil-
ano. Ég söng þar með Franco de
Grandis, sem síðan er orðinn
heimsþekktur bassasöngvari, og
Maurizio Barbacini, sem þama
söng baritón. Það var upphafið að
okkar kynnum, en við höfum
unnið mikið saman eftir að hann
gerðist hljómsveitarstjóri. Hann
stjómaði London Symphony Orc-
hestra á hljómplötunni minni og
stjómaði hér uppfærslum á Toscu
og Grímuballinu eftir Verdi. Við
fluttum þessa ópem í mörgum
helstu ópemhúsum N-Italíu.
Frumraunin
á La Scala
- Hver er eftirminnilegasta
óperusýningin sem þú hefur tekið
þátt i?
Kristján Jóhannsson: Ég læt Jónu lesa gagnrýnina... Mynd: Jim Smart.
- Það var tvímælalaust þegar
ég debúteraði á La Scala í „I due
Foscari“ eftir Verdi haustið 1987.
La Scala er þekktasta ópemleik-
hús veraldar, og hefúr verið mið-
punktur ópemheimsins. Það er
æðsta takmark allra ópemsöngv-
ara að fá að syngja þama, og það
markaði straumhvörf á mínum
ferli. Það verður eins konar gæða-
stimpill að hafa sungið þama, og
það var fyrst eftir þetta sem ég fór
að fá tilboð frá Vinarborg, París,
Berlín og Munchen. Mér hefur
hins vegar ekki enn boðist hlut-
verk hjá Covent Garden, en
Metropolitanóperan bauð mér ný-
lega hlutverk sem ég gat ekki
þegið - það var að syngja i Tjæ-
kofskíópem á rússnesku með
stuttum fyrirvara! Ég veit að ég á
eftir að fá tilboð frá þeim seinna.
- Og dagskráin hjá þér fyrir
næsta ár er fullbókuð?
- Já, ég er þegar með 74 sýn-
ingar bókaðar á næsta ári, það
verður metár á mínum ferli.
- Getur þú nefnt mér ein-
hverjar áhugaverðar sýningar?
- Já, ég mun meðal annars
syngja í Turandot á Arenunni í
Veróna. Það er stærsta og þekkt-
asta útileikhús Ítalíu frá dögum
Rómverska keisaraveldisins og
rúmar um 25 þúsund áhorfendur.
Það verður Carlo Maistrini sem
leikstýrir og Nazaret stjómar
hljómsveitinni. Sópransöngkonan
sem syngur á móti mér verður Al-
ida Ferrarini og Dimitrova mun
syngja Turandot. Það má geta
þess í framhjáhlaupi að félagar
mínir hjá Samvinnuferð-
um-Landsýn hafa tjáð mér, að
þeir ætli að skipuleggja ferðir á
þessa sýningu fyrir sína farþega,
og að hægt verði að panta sæti
fyrirfram. Það verður ánægjulegt
að fá íslenska áhorfendur á Aren-
una í Veróna.
Stór áfangi
- Er það ekki stór áfangi að
syngja á Arenunni i Veróna?
- Jú, það er það. Það má
kannski deila um þann listræna
standard sem verið hefúr á sýn-
ingum þar, en það fer ekki á milli
mála að þetta er það ópemsvið á
Ítalíu sem mesta eftirtekt vekur á
sumrin, og þama er yfirleitt fúll-
setið, 25- 30 þusund manns á
hverri sýningu. Óperudagskráin á
Arenunni er eins konar festival,
hún fer ffarn þegar flest ópemhús
era lokuð og er því viðbót við
leikárið. Ég mun syngja þama 7-8
sýningar og uppfærslan verður
kvikmynduð fýrir sjónvarp. Þetta
er því mikils virði fýrir minn karr-
íer.
Ég mun reyndar líka syngja í
Turandot í útiópemnni í Róm í
sumar, en hún er til húsa í rústum
baðhúsa Caracalla i miðri gömlu
10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 30. nóvember 1990