Þjóðviljinn - 30.11.1990, Side 14

Lygnt yfirborð
Fimmtándu skák heimsmeistaraeinvígisins lauk með jafntefli.
Karpovfór nýja leið gegn
Grunfelds vöm Kasparovs og
eftir stórfelld uppskipti jafnaðist
taflið smám saman. Ein og sér er
þessi skák heldur daufleg en
hana þarf að skoða í víðara
samhengi.
Það er mikill munur á að
tefla í skákmóti og heyja einvígi.
I mótum þarf að vinna sem
flestar skákir en í einvígjum
gildir að tapa færri skákum en
andstæðingurinn. Bent hefur
verið á að Karpov hafi lítið haft
til málanna að leggja i skákum
sínum, með nýjum hugmyndum í
byrjunum o.s.frv., og hann hafí
ekki teflt líkt því eins ferskt og
Kasparov sem hefur fómað
mönnum og drottningum og teflt
af sýnu meiri dirfsku. En það er
bara ekki í stíl Karpovs að tefla
þannig, þótt hann geti það
vitanlega ef nauðsyn krefur,
heldur byggir hann upp traustar
stöður og notar sér hin
smávægilegustu mistök
andstæðingsins. Sérstaklega er
hann laginn við að nýta sér
yfirburði í rými.
Mörg dæmi em um það í
skáksögunni að sá sigrar sem
tekst að móta baráttuna eftir
sínum stíl. Þegar Tal vann
heimsmeistaratitilinn af
Bótvinnik 1960 einkenndust
flestar skákimar af fléttustíl Tals.
En Bótvinnik sá
við honum árið
SKÁK
eftir og þá mótaðist
taflmennskan af strategíu og
djúphugsuðum liðsflutningum,
þ.e. af skákstíl Bótvinniks. Hann
valdi meira að segja sumar
byrjanimar með það í huga að
láta Tal kollkeyra sig á
sóknartilraunum. Petrosjan tók
jafnan litla áhættu í sínum
heimsmeistaraeinvígjum og
þegar hann náði forskoti notaði
hann það miskunnarlaust með
því að velja traustar byrjanir,
byggja upp stöðu þar sem menn
hans náðu vel saman og gera svo
ekki neitt. Það er ekki sérlega
glæsilegt háttalag en skákkeppnir
eru ekkert glæsilegar. Það sem
gildir er að vinna skákir.
Þetta er fímmta einvígi
Karpovs og Kasparovs á sex
ámm og virðist á yfirborðinu hið
friðsamlegasta þeirra. Hvor hefúr
unnið eina skák en þrettán hafa
nú orðið jafntefli. Báðir hafa að
vísu misst af vænlegum fæmm
þannig að vinningsskákimar
hefðu getað verið fleiri. Mistök
þeirra, sem misvitrir
sérfræðingar keppast við að
básúna yfir heimsbyggðina, em
þó í heildina færri og
smávægilegri en hjá öðmm
stórmeisturum, þ.e.a.s. þeim sem
tefla skákir sínar í botn.
Eftir því sem dregur nær
lokum magnast taugastriðið sem
geisar yfír skákborðinu. Þótt
Kasparov nægi að gera jafntefli í
öllum þeim skákum sem eftir
em, því hann heldur titlinum á
jöfnu, er hann
ekki þeirrar
gerðar að
Jón
Torfason
honum myndi nægja það. Hann á
eftir að gera harðvítugar
vinningstilraunir og freista þess
að ljúka einvíginu með eins til
tveggja vinninga forskoti.
Karpov mun tefla áfram eins og
hann er vanur, reyna að standa af
sér atlögur Kasparovs og láta
hann sprengja sig. Með hveiju
jafnteflinu, sama hve tilþrifalítil
þau em, eykst álagið á
keppendur. Gamalt enskt
máltæki hljóðar eitthvað á þessa
leið: „Maður getur barið
andstæðing sinn í gólfið með
skákborðinu en það sannar ekki
að hann tefli betur.” Ætli megi
ekki segja eitthvað svipað um þá
félaga, að sá þeirra sigri í
einvíginu sem er sterkari á
taugum en hann þarf ekki þess
vegna að hafa teflt betur.
Hvítt: Karpov
Svart: Kasparov
Griinfelds vörn
1. d4 - Rf6
2. c4 - g6
3. Rc3 - d5
4. cxd5 - Rxd5
5. e4 - Rxc3
6. bxc3 - Bg7
7. Be3 - c5
8. Dd2 - 0-0
9. RJ3 - Da5
10. Hcl - e6
11. Bh6 - ...
í þrettándu skákinni lék
Karpov hér 11. d5 og fékk
þannig frípeð á miðborðinu og
rýmri stöðu, tók meðal annars
c6-reitinn af svarta riddaranum,
en á móti kom að skálína svarta
kóngsbiskupsins opnaðist þannig
að svartur náði að jafna. Nú
þvingar hann fram uppskipti á
þessum biskupi en þá á riddari
svarts greiða leið fram á borðið.
11.. .. - Rc6
12. h4 - cxd4
Ef svartur hefst ekki að
kemur h4-h5, hxg6, Bxg7, Dh6
og svartur má fara að lesa
bænimar. Svartur fer nú í
drottningakaup til að bægja
hættunni frá.
13. Bxg7 - Kxg7
14. cxd4 - Dxd2+
15. Kxd2 - Hd8
16. Ke3 - Bd7
Staðan hefur einfaldast
mikið. Svartur hefúr tvö peð
gegn einu á drottningarvæng og
manni var kennt í gamla daga að
slíkt bæri í sér kim fjarlægs
frelsingja sem nægir til vinnings
í mörgum tilfellum. Hér hefúr
hvítur hins vegar tvö samstæð
peð, á e4 og d4, og þau taka í
rauninni alla reiti af svarti á
miðborðinu. Karpov hefúr kreist
margan vinning út úr svona
stöðum, þar sem hann hefúr
smávægilega yfirburði í rými, og
hefði sjálfsagt unnið þessa gegn
lakari manni en Kasparov.
17. Hbl - Ha-b8
18. Bd3 - Re7
19. h5 - f6
20. hxg6 - hxg6
21. Hh2 - b6
22. g4 - ...
Nú fara hugmyndir Karpovs
að skýrast. Hann hótar g4-g5 og
eyðileggja þannig peðastöðu
svarts. Ef svartur leikur fxg5 eða
f5 verður e5-reiturinn í höndum
hvíts og svarti biskupinn
hálfvegis lokaður inni af e6-
peðinu. Við þetta bætast
smáhótanir eins og að tvöfalda á
h-linunni eða ryðja d-peðinu
fram. Kasparov bregst snart við.
22.. .. - e5
23. dxe5 - Bxg4
24. exf6+ - Kxf6
25. Rd4 - Hb7
26.13 - Hb-d7
abcdefgh
Þannig nær svartur mótspili á
d-línunni og taflið jafnast.
27. Hb4 - Be6
28. Hc2 - a5
29. Ha4 - g5
30. Bb5 - Hd6
31. Be2 - Bd7
32. Ha-c4 - He8
33. Hb2 - Rd5+
Hér var samið um jafntefli
enda ekki eftir miklu að slægjast.
Staðan í einvíginu er því enn
jöfn, báðir hafa 7 1/2 vinning.
Leiðrétting
í athugasemdum við 14.
skákina í miðvikudagsblaðinu
var sagt að hvítur hefði ekki
getað leikið Rb4 í 22. leik vegna
c5, 23. Ra6 d6 með
vinningsstöðu á svart. Hér hefúr
eitthvað ruglast því hvítur hefúr
vinningsstöðu. Standa átti að 22.
Rb4 yrði svarað með d6 en síðan
gæti c6-c5 komið eftir atvikum
(til að loka hvítu drottninguna
úti). Þá á svartur möguleikann
HÍ8-Í3 með vinningsfærum.
Þetta er aðeins ein villa af
mörgum í skýringum undimtaðs
en sjálfsagt að játa strax þau
mistök, sem maður hefúr gert og
liggja i augum uppi, en afneita
hinum því harðar sem ekki eru
eins augljós.
Frábært mót
S: 4
H: 752
T: G7542
L: K972
S:G987
H: K943
T: 986
L: D4
Aðalsteinn Jörgensen og Jón
Baldursson urðu sigurvegarar á 1.
Kauphallarmóti BSÍ, sem spilað
var um síðustu helgi. Aðeins 22
pör tóku þátt í mótinu, sem var
vel yfir meðalsterkt á landsvísu.
Áður en mótið hófst, voru
pörin 22 boðin upp. Uppboðinu
stjómaði Haraldur Blöndal. Þessi
22 pör voru boðin upp fyrir sam-
tals 1163 þús., eða yfir 50 þús. á
par að meðaltali. Mun hærri tölur
en menn reiknuðu með. Hæstu
boð bárust i eftirtalin pör: Aðal-
steinn J. og Jón Bald.: 145 þús.
Valur Sig., og Sigurður Vilhj.:
130 þús. Bjöm Eysteinsson og
Guðmundur Herm.: 115 þús., og
Öm Amþ. og Símon Símonarson
100 þús.
Áð uppboðinu loknu gátu pör-
in keypt 40% hlut í sjálfum sér, á
sölugengi. Meðan á mótinu stóð,
gengu svo bréfin í pömnum kaup-
um og sölum, allt eftir frammi-
stöðu paranna sjálffa og við-
skiptaviti þeirra sem stunduðu hin
sömu viðskipti.
Ef við víkjum að spila-
mennskunni sjálfri í mótinu, má
segja að í upphafi hafi þau pör
sem minnst var boðið í (fæstir
áttu von á að blönduðu sér í topp-
baráttuna) staðið sig best. Eftir
t.d. 5 umferðir var staða efstu para
þessi: Gestur Jónsson - Sigfús
Ámason 298, Ásmundur Pálsson
- Guð-
mundur Pétursson 280, Ragnar
Hermannsson - Svavar Bjömsson
265, Hjalti Elíasson - Eiríkur
Hjaltason 159.
Eftir 10 umferðir var staðan
orðin þessi. Ásmundur Pálss. -
Guðm. Pálsson 496, Gestur og
Sigfús 434, Guðni Sigurbjamason
- Ómar Jónsson 378 og Aðal-
steinn - Jón 369.
Og hægt og sígandi tóku Jón
og Aðalsteinn ömgga forystu.
Eftir 18 umferðir, þegar lokað var
fyrir frekari birtingu úrslita, fyrr
en að spilamennsku lokinni (21
umferð) var staða efstu para orð-
in: Jón - Aðalsteinn 923, Öm
Amþórsson - Símon Símonarson
597, Bjöm og Guðmundur 537,
Guðni og Ómar 460 og Pétur
Guðjónsson - Jakob Kristinsson
437. Og er upp var staðið, höfðu
lokaúrslit orðið:
1. Jón Baldursson - Aðal-
steinn Jörgensen 1355
2. Bjöm Eysteinsson - Guð-
mundur S. Hermannsson 783
3. Öm Amþórsson - Símon
Símonarson 666
4. Jakob Kristinsson - Pétur
Guðjónsson 518
5. Sverrir Armannsson -
Matthías Þorvaldsson 438
6. Guðni Sigurbjamason -
Ómar Jónsson 350
7. Ásmundur Pálsson - Guð-
mundur Pétursson 221
8. Sveinn R. Eiríksson
Stein-
grímur G.
Pétursson
115
Ólafur A11 s
Lárusson vom veitt
8 verðlaun, til spilara og eigenda,
samtals að upphæð tæplega 1700
þús. krónur. Sem gerir þetta
mesta peningamót í sögu bridge
hér á landi. Efsta parið, Jón og
Aðalsteinn fengu til að mynda í
sinn hlut 106 þús. fyrir sigurinn,
40% af heildararði fyrir 1. sætið,
sem gaf 148 þús., og að lokum 35
þús. fyrir umferðarverðlaun í síð-
ustu lotunni. Samtals fengu því
sigurvegaramir 290 þús. kr., eða
um 145 þús. hvor. Þessu til fVá-
dráttar er síðan kostnaður við að
kaupa hlutabréfin í sjálfúm sér
(um 58 þús. og keppnisgjald kr.
7.500) þannig að heildarverðlaun
nettó hjá parinu er um 230 þús.
krónur.
Eigandi sigurparsins, Gunnar
Helgason (sonur Helga Jóh. for-
seta BSÍ) fékk hins vegar í sinn
hlut um 136 þús. krónur sem er
ekki alvond fjárfesting (hagnað-
ur) yfir eina helgi. Mestum hagn-
aði skilaði þó parið Pétur Guð-
jónsson og Jakob Kristinsson til
eigenda sinna, eða tæplega 150
þús. krónur. Þeir kostuðu eiganda
sinn (Val Sig.) aðeins 35 þús.
Spilaramir fengu í sinn hlut 40%
af 150 þús., eða um 60 þús. Fyrir
4. sætið fengu þeir ríflega 40 þús.,
þannig að þeir standa uppi með
um 50 þús. krónur hvor. Ekki
slæmt það, fyrir aðeins 4. sætið í
mótinu.
Með stuðningi fyrirtækjanna
Vífilfells, Skeljungs og íslands-
banka má segja að þetta mót hafi
tekist afar vel. Heiðurinn af þeirri
góðu framkvæmd á þó Magnús
Olafsson hagfræðingur, sem sæti
á í stjóm BSÍ. Góður keppnis-
stjóri (að vanda) var Agnar Jörg-
ensson, og útreikning annaðist
Kristján Hauksson. Starfsmenn
Verðbréfamarkaðar íslandsbanka
eiga einnig heiður skilinn fyrir
frábæra ffammistöðu á vettvangi,
með rekstri Kauphallarinnar.
Bridgesambandið má vel við una
1. Kauphallarmóti á íslandi (og
raunar í Evrópu, því þetta móts-
form er aðeins þekkt í USA).
Undanrásir Reykjavíkurmóts-
ins í tvímenning verða spilaðar
þessa helgi, í Sigtúni 9. 23 efstu
pörin komast í úrslit.
Og 1. kvölds tvímenningur
verður hjá Skagfirðingum næsta
þriðjudag. Sigurvegaramir taka
heim með sér stærstu konfekt-
kassa bæjarins.
Það barst í tal á Loflleiðum
um síðustu helgi, hvort ekki ætti
að breyta skorun í íslandsmótinu í
tvímenning og taka upp þá skorun
sem beitt var í Kauphallarmótinu.
Gefa barometer-fyTÍrkomulaginu
frí um ókomna firamtíð. Og því
ekki?
Ásmundur Pálsson og Guð-
mundur Pétursson stóðu sig mjög
vel á mótinu um helgina. Um tíma
leiddu þeir mótið. Lítum á fallegt
spil hjá Guðmundi:
S: Á65
H: D86
T: ÁKD103
L: Á10
S: KD1032
H: ÁG10
T: —
L: G8653
Guðmundur var sagnhafi í 6
spöðum í Suður. Vestur var ekki á
skotskónum þegar hann spilaði út
hjartasjö í upphafi. Drottning,
kóngur og ás. Nú blasti við hjá
Guðmundi að taka spaðakóng,
spaðadrottningu og inn á spaðaás.
Ef spaðinn hagar sér, eru 12 slag-
ir auðsóttir. En legan kom í ljós
þegar Guðmundur tók spaðadö-
muna. Inni á spaðaás voru þrir
hæstu í tígli teknir og þremur
lauíúm hent í að heiman. Og nú
var stóra stundin runnin upp hjá
Guðmundi. Austur varð að eiga
fjögur hjörtu eða meir, til að
slemman ynnist. Guðmundur sá
það, að ef hann spilar nú hjarta,
og inn á laufás og síðan tígli, eru
aðeins 11 slagir í spilinu. Ef hann
spilar fjórða tíglinum, má Austur
ekki eiga þijú hjörtu, því þá hend-
ir hann einfaldlega hjarta ofan í
tígulinn og er á undan sagnhafa.
Inni á tíguldömu, spilaði því Guð-
mundur fjórða tíglinum, austur
henti hjarta, trompað lágt heima,
hjartagosi og tía tekin (Austur
fýlgdi lit...) og inn á laufaás, og
fimmti tígullinn framkallaði 12.
slaginn á spaðatíuna með svoköll-
uðu „framhjáhlaupi“. Nett spila-
mennska hjá þessum fyrrum
landsliðsmanni okkar, Guðmundi
Péturssyni.
Þessi slemma í spaða gaf ein-
hver ósköp af stigum, því víðast
annars staðar sem pörin reyndu
þessa 6 spaða, kom út lauf í upp-
hafi. Eftir það útspil er nánast
vonlaust að fá 12 slagi. Ath.
- NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 30. nóvember 1990