Þjóðviljinn - 30.11.1990, Blaðsíða 15

Fimm daga
áætlunin
Þióðin er mjög sátt í dag, því
nú ríkir þjóðarsátt. Margir hafa
það mjög gott og fyrirtækin sem
voru að fara á hausinn eru nú
komin á rétta braut, en hafa þó
alls ekki svigrúm til launahækk-
ana, því enn er nokkuð langt í
land með að þau skili eðlilegum
hagnaði. Allir þeir sem standa
að sáttum verða að láta af kröf-
um sínum, slaka á. Annars er
ekki sátt. En eins og ég sagði þá
býr þjóðin nú við satt og fnð.
Það má eiginlega undrun
sæta,hvers vegna þeir Ögmund-
ur, Asmundur, Einar Oddur og
Rikisstjómin vom ekki tilnefhd
ásamt með Gorba til friðarverð-
launanna. Því ósættir hafa verið
tíðar í landinu kalda ffam að
þeim degi er samningamir vom
undirritaðir.
Jæja, og nú em miklar líkur
á því að sættir muni haldast enn
um sinn. Kannske verður ein-
hver kauphækkun í gegnum
sjóðakerfið eða ríkiskassann,
því enn eins og ég sagði er ekki
svigrúm til beinna launahækk-
ana og því síður ástæða til
stéttabaráttu, því það hefur nú
sýnt sig að slikur kommúnismi
leiðir til glötunar. Auðvitað er
best að það riki friður og sátt.
Hvers vegna ættu menn ekki að
vera sáttir og þarf nokkuð að
hækka kaupið? Er nokkur mað-
ur sem deyr úr hungri í þessu
landi?
Mér líður svo vel þegar Þór-
arinn, Einar Oddur, Asmundur,
Ögmundur og Ríkisstjómin láta
okkur vita hvers okkur er vant
og hvað er ásættanlegt. Hvað
dettur ofan úr húsunum háu sem
þeir puða í alla daga, langt ffam
á nætur.
Þess vegna segi ég: Ef þig
langar í einhvem híut þessa dag-
ana skaltu athuga hvort þú þjáist
ekki af of mikilli efnishyggju.
Þarft þú t.d. geislaspilara eða
video? Þú getur neitað þér um
það. Þarftu endilega að endur-
nýja sófasettið fyrir jólin? Þú
getur neitað þér um það. Þarftu
að fara til útlanda eða fá nýjan
bíl? Þú getur neitað þér um það.
Þarftu að kaupa skíði og tilheyr-
andi fyrir bömin? Þau geta neit-
að sér um það. Þuifum við
svona mikið fri? Við getum
neitað okkur um það.
Auðvitað vantar okkur alls
ekki þessa hluti. Munið þið ekki
eftir því, að þegar þið vomð lítil
þá máttuð þið bara horfa, þið
átuð skemmt hlutina ef J)ið
omust of nálægt þeim, höfum
þetta í huga þegar við göngum í
kringum 1 Kxinglunni að undir-
búa jólin. Og fyrst ég er farinn
að minnast á jólin verð ég að
minna á þakkíætið. Til dæmis
ættu verkakonur og menn sem
vinna í fiskinum að vera þakklát
fyrir það að þurfa ekki að vinna
yfirvinnu. Er það ekki einmitt
vinnan sem er að sliga fólkið, og
þessi vinnudýrkun er húp ekki
misskilningur hjá okkur Islend-
ingum? Það hlýtur að vera gott
þegar minnkandi fiskur berst í
núsin, það kallar á minni vinnu,
og þá þarf heldur ekki að greiða
nema lítið kaup, því bónusinn er
ekki inni í kauptryggingunni og
það hefur verið tap á vinnslunni.
Við vitum líka að kaupið
hefur verið það hátt að það hef-
ur sligað mörg fyrstihúsin. Ver-
um þakklát þeim örfáu vísu
mönnum sem deila út fiskinum
hér á landinu handa bátum og
skipum. Sumir tala reyndar um
að það sé ekki verið að láta bát-
ana og skipin fá fiskinn, heldur
þá sem eiga útgerðina og slíkt sé
varasamt þegar einstaka menn
eti selt fisk sem ætlaður var
eilu hyggðarlögunum til
vinnslu.
Auðvitað er æskilegast að
vera ekkert að blanda of mörg-
um í útdeilingu á fiskinum í
sjónum, það borgar sig alls ekki
að leyfa fiskúthlutunarmönnum
í byggðum landsins að sjá um
þetta - þannig að hver sæi um
sitt kjördæmi. Það yrði bara ves-
en. Auk þess gæti það þýtt að
bygðarlög sem hagkvæmnis-
menn telja framtíðarlaus auðn-
aðist framtíð. Það hlýtur hver
maður að sjá það, að því færri
sem stjóma þvi minni hlýtur
hættan á deilum og rifrildi að
verða. Eg er alveg viss um að ef
það yrðu margir sem fengju það
nlutverk að útdeila fiskinum úr
sjónum kæmi strax til vandræða
og leiðinda. Miklu betra er að
orðið komi að ofan. Og vilji svo
til að það reynist eigi óskeikult,
þá er um að gera að breyta því
alls ekki, eða hvemig dettur
mönnum í hug að krefjast þess
að íslenskir stjómmálamenn og
það ráðherrar geti tekið það aft-
ur sem þeir hafa sagt? Eru engin
takmörk fyrir virðingarleysinu?
Reyndar á ég að tala hér um
kvóta, en fyrst þegar ég heyrði
þetta orð hélt eg að um nýja
fiskitegund væri að ræða. „Ertu
búinn að veiða kvótann?" heyrði
ég sjóara spyija skipstjóra nokk-
um um daginn. En svo halda
sumir því fram að þetta hugtak
sé notað til þess að leyna raun-
veruleikanum. Það er bara verið
að úthluta „kvóta“, en ekki fiski.
Og þannig átti menn sig ekki á
því nvað sé á ferðinni. Já, það er
vandlifað í þessum heimi, sér-
staklega fyrir þá sem hafa tekið
það að sér að standa í stafni og
stýra stéttarfélögum, vera í for-
svari fyrir lifeyrissjóði, vinnu-
veitendur, launþega og jafnvel
heila þjóð. En alltaf em til þeir
sem fusir em að leysa vandann á
skömmum tima, ekki nema 500
dögum. Eg er að vísu með nýja
hugmynd og má kalla hana 5
daga aætlun. Og er hún svona:
1. dagur. Öll vinnsla á fiski í
landinu Tögð niður. Siglt með
fiskinn óunninn út. Penmgamir
lagðir inní banka í London eða
Berlín.
2. dagur. Allar niðurgreiðsl-
ur til landbúnaðar lagðar niður,
hlutabréf í fyrirtækjum keypt í
staðinn.
3. dagur. Teknar fyrstu
skóflustungur að blokkum fyrir
fólk sem ekki er lengur þörf fyr-
ir. Þessar skóflustungur yrðu
teknar nálægt Keilisnesi.
4. dagur. Samið yrði við
traustustu og ábyggilegustu fyr-
irtæki heims um að koma stór-
iðjuverksmiðjum fyrir í nánd
við blokkimar. Fyrrverandi
bændur, fiskverkafólk og hugs-
anlega þeir sem ekkj fara á rett-
um tíma í bað í Alverinu, fá
vinnu í þessum stóriðjum.ef þeir
lofa að vera þægir.
5. dagur. Slupin sem sigldu
með fiskinn koma til landsins
færandi vaminginn heim og öll-
um er hleypt niður i lestar að
borða mat framleiddan í Vestur-
Evrópu og keyptan fyrir slikk,
enda kostar næstum ekki neitt að
búa hann til.
Markmiðið með þessari
áætlun er að hafa allt sem hag-
kvæmast og svara kalli tímans,
þannig að við yrðum sátt og sæl
um ókomin ár.
VEGURINN UPPÁ FJALLIÐ eftir Jakobínu Sigurðardóttur.
Kjarngott mál, Ijóslifandi persónur, verðug viðfangsefni og hlý kímni eru sem fyrr
aðalsmerki höfundar.
Þessar nýju smásögur Jakobínu sæta tíðindum.
SVEFNHJÓLIÐ eftir Gyrði Elíasson.
Þetta er önnur skáldsaga Gyrðis en hann hlaut Stílverðlaun Þórbergs Þórðarsonar
1989. Þessi saga er í senn kátleg, ævintýraleg og ógnvekjandi, skrifuð af þeirri
málsnilld sem höfundur hefur þegar getið sér orð fyrir.
HELLA eftir Hallgrím Helgason.
Óvenjuleg saga um unglingsstúlku í litlu þorpi úti á landi. Lýsingar höfundar á löndum
sínum eru bæði fyndnar og glöggar og auga hans fyrir náttúrunni einstakt.
Með Hellu er sleginn nýr tónn í íslenskum bókmenntum.
MÝRARENGLARNIR FALLA eftir Sigfús Bjartmarsson.
Þetta eru fyrstu sögur Sigfúsar Bjartmarssonar sem áður hefur vakið mikla athygli fyrir
Ijóðabækur sínar. Fimm samtengdar sögur úr íslenskri sveit sem snúast um hringrás
mannlífs og náttúru. Orðfærið er auðugt og sérkennilegt, sprottið úr þeim heimi sem
sögurnar lýsa svo eftirminnilega.
Bœkur eru ódýrari
Laugavegi 18. Sími 15199 - 24240. Síðumúla 7-9 Sími 688577.
Föstudagur 30. nóvember 1990 NÝTT HELGARBLAÐ SlÐA — 15