Dagblaðið Vísir - DV - 04.11.1995, Blaðsíða 15

LAUGARDAGUR 4. NÓVEMBER 1995
15
Færeyingar eru einstakir vinir
okkar íslendinga og góðir grann-
ár. Það héfur berlega komið fram
á þessu ári. Þegar ósköpin dundu
yfir í Súðavík í janúar síðastliðn-
um brugöust Færeyingar við
skjótt og söfnuðu stórfé til aðstoö-
ar þeim Súðvíkingum sem áttu
um sárt að binda. Hinir færeysku
grannar okkar og vinir sýndu
ekki síður hug sinn nú í kjölfar
hörmungaratburðanna á Flateyri í
síðustu viku. Höfðingslund þeirra,
samúð og bróðurþel hefur vakið
aðdáun alira íslendinga.
Færeyingar hafa raunar áður
sýnt okkur hug sinn. Þegar gaus í
Heimaey brugðust þeir við skjótt,
líkt og fleiri grannþjóðir okkar, og
söfnuðu fé til Eyjamanna.
Þúsund krónur
á hvert mannsbarn
Alls hafa Færeyingar safnað
hátt í fimmtíu milljónum króna til
aðstoðar Súðvíkingum og Flateyr-
ingmn. Það þýðir að á þessu ári
hafa þeir gefið sem svarar þúsund
krónum á hvert mannsbam í eyj-
unum til fómarlamba snjóflóða
hér á landi. Þetta era vinir í raun
og þessu vinarbragði munu íslend-
ingar ekki gleyma.
Færeyingar hafa gengið í gegn-
um efnahagslegar þrengingar und-
anfarin fimm ár. Atvinnuleysi
jókst mjög og landflótti manna,
einkum ungu kynslóðarinnar.
Kreppa er enn i landinu þótt nú
sjáist jákvæð teikn á lofti í fær-
eysku efnahagslífi. Þjóðarskuldir
Færeyinga hafa dregist saman og
fjárlagahalli minnkað.
Enn era erlendar skuldir þeirra
þó svo miklar og erfiðar viöfangs
að þær gætu komið í veg fyrir að
sá bati sem er sjáanlegur verði
varanlegur.
Þessir góðu grannar láta efna-
hagskreppu þó ekki á sig fá þegar
á bjátar hjá okkur. Landssöfhun
til styrktar fómarlömbum snjó-
flóðsins á Flateyri hófst fyrr í vik-
unni en áður höfðu félagasamtök
þegar safiiað fé.
Bankar, sparisjóðir og pósthús
höfðu opið lengur vegna söfnunar-
innar. Veglegir tónleikar voru á
vegum Norðurlandahússins í
stærsta íþróttasal Þórshafiiar. Það
sást í sjónvarpsfréttum í fyrra-
kvöld að salurinn var þéttsetinn.
Þar sýndu listamenn og áhorfend-
ur hug sinn í verki.

Í& -
T*'
m
að fáheyrt er milli tveggja þjóða.
Framlag þeirra eru slíkt að engu
er líkara en hver og einn þeirra
hafi misst náinn vin.
Árangurinn sást
Nýr leikskóli er nú að rísa í
Súðavík fyrir gjafafé Færeyinga.
Svo sem kunnugt er varð leikskól-
inn í kauptúninu fyrir snjóflóðinu
mikla í janúar. Færeyingar gáfu
nær 27 milijónir króna sem notað-
ar verða í tengibyggingu fyrir
leikskóia sem byggð verður við
grunnskólann í Súðavík. Verkinu
á að ljúka næsta haust. Súðviking-
ar kunna að meta aðstoð Færey-
inga og eru þeim mjög þakklátir.
Kraftur Færeyinga, útsjónar-
semi og samhugur með íslending-
um í vanda er svo mikill að líklegt
er að þeir safni annarri eifis upp-
hæð til Flateyringa eins og Súð-
víkinga. Við íslendingar finnum
að þeir gefa með góðum hug til
þeirra sem misst hafa allt sitt.
Fyrir þann stórhug ber að þakka.
Samhugur Islendinga
íslendingar sjálfir brugðust vel
við tjóni og sárum missi samlanda
sinna á Flateyri. Söfiiunin „Sam-
hugur í verki“ gekk ótrúlega vel.
Þegar hafa safnast á þriðja hund-
rað milljónir og enn er hægt að
gefa til söfnunarinnar í bönkum,
sparisjóðum og pósthúsum. Þessi
söfnun er nánast endurtekning á
söfnuninni í janúar þegar íslend-
ingar sýndu samhug sinn í verki
með Súðvíkingum. Manntjónið
verður ekki bætt en söfhunarféð
kemur sér vel fyrir þá sem misst
hafa aleigu sína. Þeir hafa um nóg
að hugsa þótt ekki bætist við al-
varlegar fjárhagsáhyggjur.
Á erfiðum stundum þjóðarinn-
ar, eins og eftir snjóflóðin í Súða-
vík og á Flateyri, sýnir þjóðin að
hún á eina sál. Þá sameinast menn
og láta dægurþras lönd og leið.
Ótrúlega margir létu fé af hendi
rakna, einstaklingar, félagasam-
tök og fyrirtæki. Því varð útkom-
an góð. Það bíður svo sjóösstjóm-
ar að ráðstafa söfnunarfénu.
Stuðningur úr
sameiginlegum sjóði
Flateyringar eru nú að endur-
meta stöðu sína og verða að fá
tíma til þess að hugsa sinn gang.
Þó eru fram komnar hugmyndir
Sömu aðstæður
Fleiri vinir okkar í Færeyjum
tóku rausnarlega á málum. Það
kom fram í Morgunblaðinu á mið-
vikudaginn að félag eitt hélt
bingókvöld þar sem söfnuðust mn
60 þúsund danskar krónur eða um
600 þúsund krónur. Ræðismaður
íslands í Færeyjum greindi og frá
því aö mikill áhugi væri á söfnun-
inni og einstaklingar jafnt sem fé-
lagasamtök gæfu fé. Nefndi hann
að margir hefðu gefiö þúsund
danskar krónur eða sem svarar
tíu þúsund íslenskum krónum.
Þessar tölur eru í raun ótrúlegar
og sýna okkur hver er vinur í
raun.
Það hefur komið í ljós í viðtöl-
um við Færeyinga að þeir finna
mjög til skyldleika þjóðanna í
hörmungunum á Vestfjörðum.
Lífsskilyrðin eru svipuð hjá ey-
þjóðunum tveimur. Sjórinn er
sóttur frá litlum plássum þar sem
allir þekkja aila. Fjölmargir Fær-
eyingar hafa unnið hérlendis og
gera raunar enn. Það kom fram í
áðurnefndu sjónvarpsviðtali að
þegar ósköpin dundu yfir á Flat-
eyri voru tvær færeyskar stúlkur
búsettar þar og unnu í frystihús-
inu. Þær eru nú komnar til síns
heima en önnur þeirra er ákveðin
að fara aftur til Flateyrar og hin
hugleiðir málið.
Væringum
vikið til hliðar
Aðrar norrænar þjóðir hafa og
fylgst náið með atburðunum á
Flateyri. Athýglisvert er að fylgj-
ast með því hve norskir fjölmiðlar
hafa gert málinu góð skil. Svo var
einnig í Súðavíkurslysinu. Norsk-
ir fjölmiðlar sendu blaðamenn
umsvifalaust til íslands vegna
slysanna og greindu nákvæmlega
frá því sem gerðist. Þetta sýnir
tengsl þjóðanna og hve nátengdar
þær eru í raun. íslendingar hafa
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
fréttastjóri
átt í deilum við Norðmenn vegna
veiða í Barentshafi. Allar slíkar
væringar verða léttvægar þegar á
bjátar og þá finnum við að frænd-
ur okkar hugsa hlýtt til okkar.
Það er mikils virði.
Samhugurinn
mikils metinn
Við íslendingar þurfum að sýna
í verki að við kunnum að meta
þessa vináttu og þennan samhug.
íslendingar og Færeyingar eru
tvær smáþjóðir sem eflaust gætu
aukið samstarf sitt. Færeyingar
hafa nánast einir þjóða fengið að-
gang að veiðum innan íslenskrar
fiskveiðilögsögu. Sumir hafa litið
þessar veiðiheimildir hornauga og
talið að okkur veitti ekki af þeim
kvóta sem í boði er. Færeyingar
hafa vonandi þaggað niður slíkar
raddir með örlæti sínu í okkar
garð. Þeir hafa sýnt okkur þvílíkt
vináttubragð vegna snjóflóðanna
um að þétta byggðina neðst á eyr-
inni. Sú stefna er skynsamleg. Það
hefur sannast með áþreifanlegum
hætti að byggð sem teygir sig frá
eyrum í átt að bröttum fjallshlíð-
um er varhugaverð. Við því verð-
ur að bregðast og miklu víðar en á
Flateyri og í Súðavík. Hið sama á
við um fleiri staði á Vestfjörðum,
Norðurlandi og Austfjörðum.
Hætta vegna snjóflóða verður nú
metin upp á nýtt og á grundvelli
nýrra rannsókna.
Við verðum að læra af þessari
hitru reynslu. Endurbygging í
kjölfar nýs hættumats verður ekki
nema til komi stuðningur úr sam-
eiginlegum sjóði allra lands-
manna. Svo verður að vera enda
eiga menn að geta sofið öruggir
heima hjá sér.
Hitt er svo gott að vita að ef eitt-
hvað bjátar á þá vitum viö að við
eigum góða að. Við sendum grönn-
um okkar bestu kveðjur.
Jónas Haraldsson.