Dagblaðið Vísir - DV - 16.04.1996, Blaðsíða 13

ÞRIÐJUDAGUR 16. APRÍL 1996
13
Fiskmarkaðir voru
framfaraspor
Fyrir skömmu sat ég ársfund
Fiskmarkaðar Breiðafjarðar hf.
Þar kom fram að sala um markað-
inn hefur aukist með hverju ári,
en árið 1995 er fjórða starfsár fé-
lagsins. Afkoma félagsins er mjög
góð og veitir markaðurinn mikil-
væga þjónustu sem eflir rekstur
sjávarútvegsfyrirtækja á Snæfells-
nesi í harðri samkeppni um hrá-
efni og hagstætt verð á sjávar-
fangi.
Það var Héraðsnefnd Snæfell-
inga sem stóð fyrir stofnun Fisk-
markaðar Breiðafjarðar hf. í lok
ársins 1991 en þá hallaði mjög und-
an fæti í sjávarúvegi á Snæfells-
nesi. Mikið var flutt af fiski á
markaði á höfuðborgarsvæðinu og
kom sáralítið til baka í vinnslu.
Margir útgerðarmenn höfðu kom-
ist á bragðið með sölu á mörkuð-
um.
Kjallarinn
Sturla Böðvarsson
alþingismaður fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn
fiskverði sem að vísu hefur á
stundum verið ótrúlega og sumir
segja óeðlilega hátt á mörkuðum.
En þar gilda markaðslögmálin og
verðið helgast af eftirspurninni og
framboðinu hverju sinni.
Tilætlaður árangur
Því hefur verið haldið fram að
hærra verð á mörkuðum stafi ekki
síst af því að meðferð aíla hafi
batnað með sölu á markaði þar
sem kaupendur leggja mat sitt á
gæði þegar þeir bjóða í aflann.
Við undirbúning að stofnun
Fiskmarkaðar Breiðafjarðar hf.
var lögð áhersla á það að markað-
urinn væri með starfsstöð í öllum
höfnunum. Og þess vegna eru
starfsstöðvar á Arnarstapa, Rifi,
Ólafsvík, Grundarfirði og Stykkis-
hólmi. Markaðurinn hefur aukið
hlutdeild sína í sölu jafnt og þétt
úr um 10 þúsund tonnum fyrsta
starfsárið í tæp 18 þúsund tonn á
síðasta ári. Hlutdeild fiskvinnslu-
fyrirtækja á Snæfellsnesi er 1/3 af
sölunni.
Ég minnist þess núna að ýmsir
úr röðum sjávarútvegsins höfðu
vantrú á frumkvæði héraðsnefnd-
ar þegár stofnun Fiskmarkaðar
Breiðafjarðar hf. var undirbúin
þótt margir væru þar einnig í for-
ystu og sýndu vilja sinn 1 verki. í
dag er Fiskmarkaður Breiðafjarð-
ar hf. meðal öflugustu fyrirtækja í
sjávarútvegi á Snæfellsnesi og
skilar góðum hagnaði og sinnir
mikilvægri þjónustu við flotann
og fiskvinnsluna.
Frumkvæði héraðsnefndar hef-
ur því skilað tilætluðum árangri
við að efla atvinnulífið á svæðinu.
í ljósi þeirrar reynslu ættu sveit-
arfélögin ekki einungis á Snæfells-
nesi, heldur Vesturlandi öllu, í
samstarfi við hagsmunaaðila að
taka til við aðrar atvinnugreinar
þar sem vaxtarvon er. Þar mætti
nefna ferðaþjónustuna, þessa
stærstu atvinnugrein veraldar.
Með öflugu kynningarátaki og
skipulegum samræmdum aðgerð-
um við að bæta þjónustu við ferða-
menn á Vesturlandi mætti lyfta
grettistaki í greininni um leið og
samgöngur verða bættar. Þar er
verk að vinna, ekki síst á sviði
markaðsmálanna sem er lykillinn
að góðum árangri hvarvetna í at-
vinnulífinu.
Sturla Böðvarsson
„í dag er Fiskmarkaður Breiðaflarðar hf.
meðal öflugustu fyrirtækja í sjávarútvegi
á Snæfellsnesi og skilar góðum hagnaði
og sinnir mikilvægri þjónustu við flotann
og fiskvinnsluna."
Reynir á samkeppni
Héraðsnefnd Snæfellinga, sem
er samstarfsvettvangur sveitarfé-
laganna, var stofnuð 1989 eftir
breytingar á sveitarstjórnarlög-
gjöfmni og niðurlagningu sýslu-
nefnda. Á vegum Héraðsnefndar
Snæfellinga var á árinu 1990 og
1991 unnin mjög ítarleg skýrsla
um stöðu sjávarútvegs á svæðinu.
Skýrslan var unnin í samstarfi við
Atvinnuráðgjöf Vesturlands, sem
hefur unnið margvísleg verkefni á
sviði atvinnuþróunar og ráðgjafar
við einstaklinga og félög sem
stunda rekstur. í kjölfar kynning-
ar á skýrslunni um stöðu sjávarút-
vegs á Snæfellsnesi og umræðuna
um hana var gerð athugun á hag-
kvæmni þess að reka fiskmarkað
á Snæfellsnesi.
Sveitarfélögin höfðu frumkvæði
við undirbúning en til samstarfs
komu einnig forsvarsmenn sjávar-
útvegsfyrirtækja. Var tilgangur-
inn ekki síst að leitast við að
hamla gegn því að allur fiskur sem
færi á markað væri fluttur tO
vinnslu af svæðinu og leitast við
að snúa vörn og mjög óhagstæðri
þróun í atvinnulífmu, og þá eink-
um sjávarútvegi, til sóknar á sem
flestum sviðum sjávarútvegs, en
sjávarútvegur gegnir lykilhlut-
verki í atvinnulífmu á Snæfells-
nesi.
Skemmst er frá því að segja að
starfsemi Fiskmarkaðar Breiða-
flarðar hf. hefur sannað sig ræki-
lega. Lögð var áhersla á dreifða
eignaraðild en sveitarfélögin lögðu
fram hlutafé, auk einstaklinga og
fyrirtækja. Fiskmarkaður Breiða-
fjarðar hefur haft verulega sam-
keppni frá Fiskmarkaði Snæfells-
ness í Ólafsvík sem var stofnaður
um svipað leyti í samstarfi við
Fiskmarkað Suðurnesja.
Á bæði fyrirtækin hefur reynt í
samkeppni um að veita þjónustu
og viðskipti og þau hafa innleitt
nýja hætti í viðskipti útgerða og
fiskvinnslufyrirtækja til hagsbóta
fyrir alla, ekki síst sjómenn sem
njóta þess í hlut sínum með hærra
anNNFSDRR
U'ODUR:
Fiskmarkaöur Snæfellsness í Ólafsvík var stofnaður í samstarfi við
Fiskmarkað Suðurnesja.
ÍFHX 6!S22
Lífshættulegir Ijósastaurar
„Þessir níðsterku ljósastaurar, sem búnir
eru til úr þykku járni, eru stórhættulegir.
Þeir þola vel ákeyrslu og standa lítið
skemmdir eftir.“
Venjulegur ljósastaur virðist
saklaus, þar sem hann stendur
gráleitur rétt við akbraut. Svo er
þó ekki. Það sýnir reynslan okkur.
Of algengar eru þær fréttir í dag-
blöðum t.d. DV að bifreið hafi lent
á ljósastaur. Þá er voðinn vís.
Þessir níðsterku ljósastaurar, sem
búnir eru til úr þykku járni, eru
stórhættulegir. Þeir þola vel
ákeyrslu og standa lítið skemmdir
eftir.
Á hinn vóginn eru bílfarþegar
venjulega slasaðir, stundum lífs-
hættulega. Sterkur járnstaurinn
hreinlega sker bílinn í sundur og
gengur oft inn í miðjan bU. Samt
sér varla á ljósastaurnum.
Stór trukkur
Fyrir nokkrum dögum lenti 12
tonna trukkur utan í ljósastaur
við Ártúnsbrekku. Staurinn stóð
of nálægt vegkanti. Þessi óvark-
árni í gatnagerð kostaði þarna slys
og mikið eignatjón. Trukkurinn
endaði utan vegar mikið skemmd-
ur. Þarna varð -ekki tjón á fólki
fyrir heppni. Svona þungur trukk-
ur leggur venjulegan fólksbíl
hreinlega alveg saman, ef hann
Kjallarinn
Lúðvík Gizurarson
hæstaréttarlögmaður
lendir á honum. Þá eru bílfarþeg-
ar í lífshættu. Þarna gat farið illa.
Alvarlegt slys
Ofan við Ártúnsbrekku hafa
nokkrir ljósastaurar verið settir
alveg í vegkant eöa jafnvel á milli
akbrauta. Það er raunverulega
spurning um tíma hvenær þeir
valda alvarlegu slysi. Engu má
muna svo bíll lendi ekki á þeim.
Þetta gerðist fyrir 2-3 mánuðum.
Þá varð þarna dauðaslys vegna
áreksturs á ljósastaur. Nú er það
svo að slysagildrur valda ekki
alltaf slysum. Þá er það fyrir
hreina heppni.
En hættunni er boðið heim með
því að setja níðsterka járnstaura
alveg ofan í akbrautir. Erlendis
valda stór tré við akvegi oft slys-
um. Við höfum ekki slík tré, en
setjum þá þessa járnstaura í stað-
inn.
Úrbætur
Hægt er að framleiða ljósa-
staura úr léttu efni, sem gerði þá
ekki eins hættulega og járn-
staurarnir eru. Staurinn léti þá
undan við árekstur, en bíllinn
skemmdist minna. Bílfarþegarnir
væru væntanlega oftast heilir eða
alla vega ekki lífshættulega slasað-
ir. Svo má setja högghlíf neðst um
staurana, sem myndi bæði verja
þá og draga úr högginu ef slys
verður.
Þetta þarf ekki að vera svona.
Um leið og þetta er skrifað skýrir
útvarpið frá því að verið sé að
flytja bílfarþega á sjúkrahús, en
bíll með honum lenti í hálku á
Ijósastaur í Keflavík.
Umferðarráð og nefndir svo og
yfirvöld gatnamála þurfa að taka
til hendinni, þarna má margt gera
betur. Þá fækkar slysum af þess-
um níðsterku járnstaurum. Þau
eru daglegt brauð, sbr. dæmið úr
Keflavík þegar hálka er á vegum.
Lúðvík Gizurarson
Með og á
móti
Ræktunarmál íslenska
fjárhundsins í Hundarækt-
arfélagi íslands f ólestri
Engir fagmenn
„Það sést á
þessum rúm-
um aldarfjórð-
ungi sem
Hundaræktar-
félag íslands
hefur starfað
að það veldur
ekki þessu
verkefni. ís-
lenski fjár-
hundurinn úr-
Jóhanna Haröar-
dóttlr, formaöur
Fjára.
kynjast meira og meira og rækt-
un hans er í ólestri. Það er ekk-
ert skrýtið þar sem engin fag-
mennska er innan Hundaræktar-
félags íslands, engir fagmenn.
Til eru ræktunarmarkmið en
engin stefna til að ná takmark-
inu. Það er verslað með rætkun-
armarkmiðið. Fáeinar mann-
eskjur taka sér það vald að
breyta ræktunarmarkmiðum og
aðferðum. Ræktunin er þar af
leiðandi handahófskennd. Það
sést best á sýningum félagsins,
þar eru fáeinir gerólíkir hundar
í hverjum flokki. Dómararnir
eru útlendingar sem þekkja ís-
lenska fjárhundinn lítið eða ekk-
ert og þeir meta hann sjónrænt
án þess að þekkja tegundina. Það
eru engir raunverulegir ræktun-
ardómar til á hundum og félagið
berst gegn því í vanþekkingu
sinni. Dæmi um það hvernig
Hundaræktarfélagið stendur að
ræktunarmálum íslenska fjár-
hundsins er að það afskráir
hreinræktaða hunda ef því líkar
illa við eigendurna. Það er
einnig bannað samkvæmt lands-
lögum að vísa fólki úr félagi þó
það sé í öðru félagi. Fjári vinnur
ekki gegn Hundaræktarfélaginu,
heldur að sama markmiði,
verndun íslenska fjárhundsins,
þótt Fjári kjósi að fara vísinda-
legar leiöir."
Staðlausir stafir
„Ég mótmæli
þessu sem vit-
leysu og stað-
lausum, stöf-
um. Hunda-
ræktarfélag ís-
lands var stofn-
að fyrir 26
árum í þeim til-
gangi að
vemda og varð-
veita íslenska
fjárhundinn og
það hefur verið
aðalmarkmiö félagsins síðan. Fyr-
ir 16 árum var stofnuð deild ís-
lenska fjárhundsins þegar félag-
inu var skipt upp í rætunardeild-
ir. Síðan hefur það verið mark-
mið deildarinnar að bera ábyrgð
á ræktun hundsins. Deildin hefur
sinnt þessu með miklum sóma
síðan. í dag er verið að koma á al-
þjóða samstarfl um ræktun ís-
lenska fjárhundsins og þær þjóðir
sem vOja fara í þetta samstarf eru
Danir, Norðmenn, Svíar, Finnar
og Hollendingar. í þessum lönd-
um fer fram mikil og blómleg
ræktun og áhugi er mikill. Sam-
tals eru í þessum löndum 3000
hundar á meöan við erum með
3-400 hunda hér. Þetta samstarf á
að byggjast á faglegum og vísinda-
legun grunni þar sem ísland, sem
heimaland hundsins, verður í for-
svari. Markmið samstarfsins er
að vemda hundinn og rækta,
vernda heilbrigði, vinnueigin-
leika og útlit. Við verðum í sam-
starfi við innlenda og erlenda
erfðafræðinga. Það er von okkar
að með þessu átaki verði íslenska
hundinum borgið. Mið munum
leita samstarfs við erfðanefnd bú-
fjár, doktor Stefán Aðalsteinsson
og norræna genbankann."
-ÞK
Guðrún Guðjohn-
sen, formaöur
deildar íslenska
fjárhundsins í
Hundaræktarfélag-
Inu.