Dagblaðið Vísir - DV - 18.10.1997, Blaðsíða 20

Dagblaðið Vísir - DV - 18.10.1997, Blaðsíða 20
LAUGARDAGUR 18. OKTÓBER 1997 JjV 2« ífréttaljós DV, Akureyri: „Okkar reynsla af Kínverjum í viðskiptum er sú að þeir eru viili- menn!“ Þetta er hreinskilin skoðun at- hafnamanns á Akureyri sem var einn þeirra er stóðu að uppbyggingu á sælgætisverksmiðju í Kína snemma á tíunda áratugnum, verk- smiðju sem starfaði í um eitt ár að framleiðslu á lakkrís áður en íslend- ingamir sáu sig tilneydda að hverfa úr rekstrinum vegna framkomu Kín- verja. Áður höfðu íslendingamir sem stóðu að fyrirtækinu sett í það upp- hæð sem er samkvæmt heimildum DV á annað hundrað milijónir króna. Fyrirtækið sem um ræðir hét Skandinavian Guangzhou Candy Company, skammstafað SGCC, og fyrirtækið gekk einnig undir nafninu „Skandi-Candy". Stefnan var sett á framleiðslu á lakkrís fyrir alþjóðleg- an markað og auk þess að moka inn í fyrirtækið peninginn komu hinir ís- lensku eignaraðilar inn i fyrirtækið með þá þekkingu sem þurfti til að Innlent fréttaljós Gylfi Kristjánsson hefja framleiðslu á lakkrís. Þekktir aðilar íslendingamir sem hlut áttu að máli voru Pétur Bjömsson í Hull, at- «hafnamennimir og bræð- umir Halldór og Stefán Jóhannssynir, Gísli t Baldur Garðarsson lög- k maður, Kolbeinn Páls- K son, athafnamaður í Reykjavík, Björgúlf- ur Jóhannsson, nú- verandi starfsmaður Samherja, Ragnar Sverrisson, kaupmaður á Akureyri, Pétur Bjarnason, athafnamaður á Akur- eyri, og fyrirtækin Samherji á Akur- eyri og Sólco í Reykjavík, og e.t.v. fieiri. Þama em innan um þekktir aðilar úr viðskiptalífmu. Sumir þeirra komu þama einungis inn sem fjár- festar, aðrir höfðu meiri afskipti af fyrirtækinu og þeir Gísli Baldur og Björgólfur sátu í stjóm þess. Þegar íslendingarnir voru komnir inn í fyrirtækið lá fyrir að eignarað- ild var jöfh, þannig að íslendingamir áttu helming þess og Kínverjar helm- ing. Kínverjamir lögðu til gamalt húsnæði sem var að niöurlotum komið en þar haföi áður farið fram sælgætisframleiðsla. íslendingarnir lögðu fram fjármagn til að endur- byggja húsnæðið nánast frá gmnni, kaupa vélar og koma fyrirtækinu í gang, auk þess sem þekking til fram- leiðslu á lakkrís kom frá íslandi. Ak- ureyringamir komu þama inn meö fjármagn snemma árs 1991 en fram- leiðsla hófst í mars árið 1993 þegar Það vantaði ekki flottheitin þegar verksmiðjan var formlega opnuð. Árni Johnsen alþingismaður og borgarstjórinn í Guangzhou klipptu ó rauða boröa í viðurvist fjölda prúðbúinna gesta. verksmiðjan var opnuð formlega. Brot á öllum reglum Til þess að koma fyrirtæk- inu af stað og efla það á fyrstu stigum var ákveðið að efna til hlutafjáraukningar meðal hluthafanna, það vantaði fjár- magn til að hefja framleiðsl- una af fullum krafti, mark- ; aðssetningu og þess háttar. ...... íslenski hópurinn greiddi ávailt sinn hlut í hlutafjáraukning- unni á umsömdum tíma en Kín- verjamir borguðu aldrei neitt. „Svo komu þeir 8-10 mánuðum seinna með eitthvað sem hét skuldajöfnun en okkar eignarhlutur í verksmiðj- unni hækkaði aldrei enda þótt við- bótarfjármagnið kæmi allt frá okkur. Þetta var auðvitað brot á öllum viðskiptareglum en sýnir ásamt öðru þá þurftu þeir að ræða það í sínum hópi í 2-3 daga og síðan komu þeir með tillögu á sama grunni, e.t.v. ör- lítið breytta, sem átti að samþykkja. Það þurfti allt að koma frá þeim sem átti að samþykkja. Það var nánast eins og öll mál þyrftu fyrir einhverja alræðis- nefnd áður en hægt var að taka ákvarðanir," segir viðmælandi DV. Fyrirtækið var í 3 þús- und fermetra húsnæði í miðborg Guangzhou. Þegar ís- lendingamir voru famir að þreytast á samstarflnu við Kín- verjana og þær raddir vom fam- ar að heyrast i þeirra hópi að draga sig út úr fyrirtækinu var fengið japanskt fyrirtæki sem er staðsett í Beijing til að skera úr um fermetraverð í verksmiðjunni. Fyrir- tækið mat mál þannig að allt aö 5 þúsund dollarar gætu fengist fyrir hvern fermetra verk- Hluti siðferði Kínveijanna í viöskiptum. Þeir breyttu bara kin- verskum reglum eins og hæfa þótti hverju sinni, fóm bara sínu fram hvað sem öllu siðferði leið,“ segir einn af íslendingunum sem þama áttu hlut að máli. Milljarður í húsnæðinu „Það var líka sama hvað kom upp í fyrirtækinu sem taka þurfti á, þeir höfðu alltaf sama háttinn á. Við lögðum e.t.v. eitthvað ákveðið til en Tveir starfsmenn verksmiðjunnar við lakkrísframleiöslu. smiðj- unnar sem þýddi að verðmæti henn- ar gæti verið rúmlega milljarður ís- lenskra króna. Þeirra sanngirni „Við fórum aldrei fram á að fá það greitt heldrn- fórum við fram á að viö fengjum sann- gjarnt verð fyrir okkar hlut x"- miðað við hvað við höfðum lagt til fyrirtækisins. Svar Kínverjanna við þessu var að þeir hefðu lagt til hús- næðið og þeir héldu því. Við hefðum komið þama inn með tæki og þekk- ingu og það gætum við tekið. Þeir hlustuðu ekki á það að við hefðum tekið við ónýtu húsnæði sem við gerðum upp fyrir okkar fjár- magn, teikningar voru m.a. unnar hér á landi og húsnæðið var orðið fyrsta flokks að því loknu og upp- fyllti m.a. alla Evrópustaðla. Þetta var þeirra sanngimi, og síðan hefur hnífurinn staöið í kúnni og ekkert gerst í okkar málum þama. Við höfum ekki fengið eina einustu krónu út úr fyrir- tækinu," segir viðmælandi DV. Algjör leynd hvílir yfir því hversu mikið fjármagn íslending- arnir lögðu í fyrirtækið, það segja þeir trúnaðarmál. Þeir vilja heldur ekki ræða málið opinberlega, enda sé þaö á viðkvæmu stigi þar sem enn sé reynt að ná til baka a.m.k. einhverju því fjármagni sem í fyrirtækið var lagt. íslensk stjórnvöld hrædd „Við höfum reynt að leita eftir aðstoð íslenskra yfirvalda í þessu máli en því miður verður að segjast eins og er að þar tölum við fyrir dauf- um eyrum. Það er eins og „kerfiskarlarnir" óttist það að styggja Kínverjana vegna við- skiptahagsmuna. Við erum að selja Kínverjum vörur fyrir 400 milljónir króna á ári og við gætum selt þeim vörur fyrir þá upphæð hvort sem við stöndum á okkar rétti gagnvart þeim eða ekki því það er alltaf hægt að selja í gegmun milliliði. í utanríkisráðuneytinu virðast all- ir vera á tánum þegar minnst er á þetta mál og einn af þingmönnum okkar hér á Norðausturlandi segir að þegar hann hafi minnst á þetta mál þar hafi honum fundist viðmótið í ráðuneytinu nánast vera þannig að þar vildu menn ekki vita af þessu. ís- lensk yfirvöld eru hrædd við þessa menn og fylgja þessari alþjóðlegu vinsemd gegn Kínverjum sem alls staðar viðgengst." Siðferði á lágu plani „Við erum ekki þeir einu sem hafa gefist upp á viöskiptum við Kín- verja, fjöldamörg bandarísk fyrir- tæki hafa t.d. farið úr úr landinu vegna líkra mála sem upp hafa kom- ið. Staðreyndin er einfaldlega sú að siðferði Kínveija er á afar lágu plani. Við gátum ekki staðið í því lengur að moka fé inn í fyrirtækiö sem komst aldrei almennilega á legg vegna þess að Kínveijarnir settu ekki pening í það á móti eins og þó var búið að semja um. Verksmiðjan skil- aði því aldrei hagnaði þrátt fyrir að sölusamningar um framleiðsluna hefði verið fyr- ir hendi. Kínveijamir bjuggu bara til sínar eigin reglur fram og aftur að eigin geðþótta til að losna undan því að leggja fé í fyrirtækið. Þetta eru villi- menn sem verða að gjörbreyta sínu siðferði til þess að það sé hægt að eiga við þá viöskipti. Við erum enn þá að reyna að fá leiðréttingu á okkar málum í Kína og erum með mann á okkar vegum í því máli. Við höfum hins vegar gefist upp á íslenskum stjómvöldum og sendiherra íslands í Kína, þaðan er enga aðstoð að fá og framkoma yfir- valda hér er til háborinnar skammar. Ég sé t.d. enga ástæðu til að vera með sendiherra í Kína sem gerir ekki neitt þegar leitað er eftir aðstoð hans eins og við gerðum án árangurs. Ég sé ekki eftir því að hafa tekið þátt í þessu því þetta hefur verið fróðlegur lær- dómur. Því miður létum við Kínveijana fifla okkur upp úr skónum þannig að það hálfa hefði verið nóg og þetta mál okkar ætti að vera öðrum víti til vamaðar," sagði viðmælandi DV. -gk AUKIN ÖKURÉTTINDI LEIGUBIFREIÐ VÖRUBIFREIÐ HÓPBIFREIÐ Ökuskóli íslands býður haqnýtt nóm unair leiosögn færra og reynslumikilla lcennara. NámskeiS eru aS hefjast. GóS kennsluaðstaða og úrvals æfingabifreiSar. EÁöMENNS/f^ Ökuskóli Islands í FYRIRRÚMI Öll kennslugögn innifalin. Hagstætt verS og góS greiSslukjör. Mörg stéttarfélög taka þátt í kostnaSi félaga sinna. HafSu samband og viS sendum þér allar nanari upplýsingar um leiS. Dugguvogi 2 104 Reykjavík S: 568 3841 Reynsla Islendinga af viðskiptum við Kínverja: Þetta eru villimenn - segir einn eigenda lakkrísverksmiðjunnar í Kína
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.