Dagblaðið Vísir - DV - 14.03.1998, Qupperneq 11

DV LAUGARDAGUR 14. MARS 1998
11
Rétt fyrir síöustu jól lýsti Davíð
Oddsson yfir í Þingsjá Sjónvarps-
ins að innan fárra mánaða yrði
líklega skipt um a.m.k. tvo
ráðherra í ríkisstjórninni. Yfir-
lýsing forsætisráðherra kom eins
og þruma úr heiðskíru lofti.
Þingmenn Sjálfstæðisflokksins
höfðu engan pata af yfirvofandi
útskiptum.
Viðbrögð Halldórs Ásgríms-
sonar báru sömuleiðis með sér að
Davíð hefði „gleymt" að ræða við
formann samstarfsflokksins.
Halldór duldi ekki bræði sína í
fjölmiðlum og kvað engin áform
um að víxla ráðherrum.
Saddur ráðherradaga
Innan Sjálfstæðisflokksins
hefur lengi verið hljóðbært að
Friðrik Sophusson sé saddur
ráðherradaga. Hann hefur að
ýmsu leyti verið farsæll fjár-
málaráðherra og er enn á þægi-
legum aldri til að skipta um
starfsferil.
Sumir samstarfsmanna Frið-
riks hafa lengi álitið að hann
stefndi að því að ljúka ferli sinum
sem sendiherra. lYiðrik var hins
vegar einnig iðnaðarráðherra og
hafði í því hlutverki náin afskipti
af Landsvirkjun.
Fá embætti eru eins eftirsótt og
staða forstjóra Landsvirkjunar
sem losnar síðar á þessu ári.
Flestir gera því ráð fyrir að næsti
forstjóri hennar heiti Friðrik.
Framtíð Þorsteins
í innsta hring Sjálfstæðis-
flokksins er vel þekkt að Davíð
hefur um langt skeið talið
æskilegt að Þorsteinn Pálsson
hyrfi til annarra starfa. Aldrei
hefur gróið um heilt með þeim
Selfyssingum siðan Davið hirti af
honum formennskuna.
Þorsteinn ber þess glögg merki
að hafa setið fulllengi í sömu
ráðuneytum og er orðinn Sjálf-
stæðisflokknum til trafala í
sjávarútvegsmálum. Bestu verk
hans hafa unnist á vettvangi
dómsmálaráðuneytisins. Þar hafa
hins vegar nokkur mál orðið
honum að fótakeflum síðustu
misseri.
Þorsteinn er, líkt og Friðrik, á
heppilegum aldri til að skipta um
starfsferil. Innsti flokkskjaminn
telur hann eiga litla möguleika á
að verða aftur ráðherra undir
Davíð Oddssyni. Honum væri því
fyrir bestu að hætta núna og njóta
þakklætis flokksforystunnar við
leit að nýjum starfsferli.
Ummæli Davíðs í desember
bentu eindregið til að tveimur
ráðherrum yrði skipt út. Þrátt
fyrir slæman vetur Halldórs
Blöndals er bakland hans í
flokknum sterkara en Þorsteins.
Á faraldsfæti
Það liggur þó ekki í augum
uppi hvert Þorsteinn ætti að
hverfa. Hann gæti vel hugsað sér
forstjórastól Landsvirkjunar en
hverfandi líkur eru á því að Davíð
fæli svo gullvægt embætti í skaut
fjandvini sínum til margra ára.
Gilti þá einu hvort Friðrik
ásældist hnossið eða ekki.
í umræðu er sá möguleiki
nefndur að Þorsteinn, sem er
gamall ritstjóri Vísis, yrði ánnar
af ritstjórum Morgunblaðsins.
Afstaða hans í grundvallarmálum
á borð við veiöileyfagjald liggur
þó víðs fjarri landsþekktum
skoðunum blaðsins. Jafnvel hin
breiða kirkja Morgunblaðsins
rúmar tæpast Þorstein og Styrmi
í einu. Þar að auki kynnu
eigendur Morgunblaðsins að
hugsa hærra þegar kemur að
ritstjóraskiptum sem ekkert
Laugardagspistill
Össur Skarphéðinsson
rítstjóri
liggur á.
Samstarfsmenn Þorsteins telja
að sjálfur geti hann vel hugsað sér
að hætta. Vandinn liggi í því að
Davíð hafi ekki farið dult með
vilja sinn í því efni og Þorsteinn
geti ekki hugsað sér að gera
honum það til geðs.
Arftakarnir
Geir Hilmar Haarde er öruggur
um sæti í ríkisstjórn þegéu kemur
að ráðherraskiptum. Hann er
vinsæll í sínu liði og nýtur
virðingar og trausts í öðrum
flokkum. Geir er hagfræðingur að
mennt og var aðstoðarmaður
tveggja fiármálaráðherra, fyrst
Alberts Guðmundssonar og síðar
Þorsteins Pálssonar. Hann er því
hagvanur í fiármálaráðuneytinu
sem er líklegasta staðan skipti
Davíð honum inn á.
Þó aðeins einum ráðherra væri
víxlað hjá Sjálfstæðisflokknum
leysti það mörg vandamál fyrir
Davíð.
Hlutur kvenna
Yfirbragð ráðherrasveitar
flokksins er heldur grá og roskin.
Geir myndi efalitið fríska hana
upp. Upphefð hans hryndi
jafhframt af stað breytingum sem
myndu auka mjög veg þing-
kvenna flokksins. Það yrði Davíð
kærkomið. Konur hafa verið
mjög óánægðar með hlut sinn í
flokknum.
Geir er formaður þingflokksins
en varaformaður er Sigríður
Anna Þórðardóttir úr Reykja-
neskjördæmi. Hún tæki efalítið
við formennskunni af honum og
yrði þannig fyrsta konan til að
gegna því valdamikla embætti.
Geir gegnir jafnframt for-
mennsku í virðulegustu nefnd
þingsins, utanríkismálanefnd.
Innan Sjálfstæðisflokksins er
formennska í henni eftirsóttasta
staðan í þinginu, að undanskildu
embætti þingforseta. Þó tveir
karlar myndu sækja fast í
formennskuna, þeir Árni R.
Ámason og Tómas Ingi Olrich,
koma tvær konur einnig sterklega
til greina.
Það eru þær Lára Margrét
Ragnarsdóttir, sem fyrir utan
Geir gegnir mestu hlutverki
þingsins í alþjóðastarfi, og svo
Sólveig Pétursdóttir sem leiðir
flokkinn í þingmannanefnd Nató.
Efalítið myndi Davíð styðja
aðra þeirra og draga þannig úr
óánægju kvenna innan flokksins.
Kona í ríkisstjórn
Færi svo að tveir ráðherrar
Sjálfstæðisflokksins hyrfu úr
ríkisstjóm er líklegt að annar
nýgræðinganna yrði kona.
Forysta flokksins getur hugsað
sér bæði Sólveigu Pétursdóttur og
Sigríði Önnu Þórðardóttur. Hin
síðamefnda kemur þó tæpast til
greina af þeirri ástæðu að hún
skipar einungis 3. sætið á lista
flokksins í Reykjaneskjördæmi.
Ráðherradómur hennar gerði
líklega út um feril Árna M.
Mathiesen sem forystan lítur á
sem leiðtoga framtiðarinnar i
kjördæminu. Davíð hefur engan
áhuga á að breyta því.
Sólveig Pétursdóttir er því
líklegust þingkvenna flokksins til
að verða ráðherra. Hún er
lögræðingur og þekktur
vinnuhestur sem hefur sérhæft
sig í málefnum dómsmála-
ráðuneytisins. Hún væri þvi
kjörin arftaki Þorsteins í því.
Andstaða ungtyrkja
Yrði Sólveig ráðherra væur
hins vegar fiórir af fimm
ráðherrum flokksins úr Reykja-
vík. Það yrði mjög erfitt fyrir
Davíð. Þetta er það sem einkum
ynni gegn því að hún kæmi inn í
ríkisstjómina.
Vonbiðlar, eins og Árni M.
Mathiesen og Einar K. Guðfinns-
son, sem hefur aukist að pólitískri
þyngd, myndu jafnframt leggjast
af alefli gegn því. Þaö yrði
nefnilega þrautin þyngri að koma
Sólveigu úr ríkisstjórn aftur, færi
flokkurinn í stjórn að loknum
næstu kosningum. Upphefð
hennar nú drægi því óneitanlega
úr möguleikum þeirra siðar.
Þetta styrkir stöðu Þorsteins í
dag. Þegar allt kemur til alls er
því ólíklegt að póker Davíðs endi
með nema einum nýjum ráðhema:
Geir Hilmar Haarde komi inn
fyrir Friðrik Sophusson.