Dagblaðið Vísir - DV - 14.03.1998, Blaðsíða 38

V
50 nþregur
LAUGARDAGUR 14. MARS 1998 JLlV
Óli Jón Ólason hótelstjóri stofnaði íslenska nýlendu í Odda í Harðangursfirði:

#•
>
DVOdda:____________________________
Nú eru þau orðin 34 og hálfur Is-
lendingur er á leiðinni. Þannig hef-
ur íslenska nýlendan í Odda vaxið
smátt og smátt á flmm árum. Fyrst
komu Óli Jón Ólason og Kolbrún
Baldursdóttir og tóku við gamla
glæsihótelinu. Síðan ein fjölskylda
af annarri og nú er í bænum talað
um hótelgengið, bakaragengið og
sjúkrahúsgengið.
„Miðað við fólksfjölda erum við
bara nokkuð mörg,“ segir Óli sem
kalla má stofnanda nýlendunnar.
Það var hann sem fann upp á því að
flytja til Harðangursfjarðar, fyrst til
smábæjarins Lofthúss og síðan til
Odda.
Velkomið innrásarlið
Á skrifstofu bæjarstjóra í Odda
fæst það staðfest að hluti bæjarins
er þegar á valdi íslendinganna og
haldi þróunin áfram verður bærinn
allur undirlagður. Toralf Mikkelsen
bæjarstjóri segist þó taka inn-
rásinni með jafnaðargeði og fleiri
íslendingar séu velkomnir. Sérstak-
lega vantar fólk á sjúkrahúsið.
„Við þurfum fleira duglegt fólk,“
segir bæjarstjórinn þegar við hitt-
um hann á skrifstofunni. Hann er
krati af guðsnáð eins og flestir í
bænum. Oddi er gamall verksmiðju-
bær, sem óx upp úr engu skömmu
eftir aldamótin. Fjöllin umhverfis
fjörðinn eru allt að 1500 metra há og
fossarnir svo kraftmiklir að hvergi
er betra að virkja. Þess vegna stend-
ur bærinn þama í fjarðarbotninum.
Þetta var upphafið að iðnbylting-
unni norsku.
Eitt bæjarhverfið kallast Tysse-
dalur og þar byggðu moldríkir
Fransmenn glæsihótel árið 1913 og
höfðu fyrir sig og sína á yfirreið um
héraðið. Þeir áttu verksmiðjurnar í
firðinum. Nú ræður Óli ríkjum á
hótelinu og hann hefur gert það
frægt um allt vesturlandið. Hér er
besti veitingastaðurinn vestan íjalla
í Noregi.
Geysir í Keisaragötu
Óli hefur verið nærri 10 ár í Nor-
egi. Hann byrjaði sem kokkur á
veitingahúsi í Ósló og stofnaði svo
íslenska veitingastaðinn Geysi í
Keisaragötu. Það var á miklum upp-
gangstímum í Noregi þegar olíupen-
ingarnir flutu óhindrað og allt end-
aði í óðaverðbólgu og gjaldþrotum.
Bankamir mokuðu út peningum
eins og þeir væru skítur og fóru all-
ir sem einn á hausinn.
„Þetta vora ótrúlegir tímar. Það
var bara að taka upp símann og
biðja um peninga. Bankamir
spurðu ekki einu sinni um trygging-
ar,“ segir Óli. Geysir byrjaði með
pompi og prakt og fékk strax góða
dóma og marga gesti. En svo kom
Hótelstjórinn Óli Jón Ólason ólst upp á hóteli og vill hvergi vera nema á hót-
eli. Hann hefur veriö tæp tíu ár í Noregi og rak veitingastaðinn Geysi í Ósló
áöur en hann flutti til Harðangursfjarðar.
DV-myndir Gísli Kristjánsson

Hótelið er í gamalli virðulegri byggingu frá því skömmu eftir aldamótin.
Þarna bjuggu erlendir eigendur verksmiðjanna í Odda þegar þeir voru á yf-
irreiö um héraðið. Nú er þarna frægasti veitingastaöur vestan fjalla í Noregi.
hrunið árið 1989. Fólk hætti að fara
út að borða, bankarnir hættu að
lána, Óli lokaði Geysi - og fór að
svipast um eftir nýjum stað.
Hótel- og skipstjóri
Óli er alinn upp á hóteli. Hann
kom þriggja ára gamall í Skíðaskál-
ann í Hveradölum með föður sínum
og alnafna, sem nú hefur tekið við
rekstri í Reykholti. Eftir það vill Óli
helst bara vera á hóteli. Hann rak
hótelið í Ólafsvík um tíma en lang-
aði lika á sjóinn. Var kokkur til
sjós, en tók svo skipstjóraréttindi og
stýrði Heinaberginu á Höfn í Homa-
firði um tíma.
Svo fór hann til Noregs að reyna
fyrir sér sem veitingamaður. Eftir
Geysisævintýrið fór fjöiskyldan til
Lofthúss í Harðangursfirði þar sem
Óli tók við veitingastjórn á gömlu
og virðulegu ráðstefnuhóteli. Þar
voru eigendur verksmiðjanna í
Odda tiðir gestir og buðu Óla að
taka við hótelinu í Odda.
Núna er Óli með 15 manns í
vinnu og dæturnar Berglind og
Bergey hjálpa til þegar með þarf.
Þær eiga að fermast í vor. Hótelið
tekur á móti ferðamönnum á sumr-
in. Það eru Þjóðverjar, Bretar og
Bandaríkjamenn sem vilja sjá
norsku fírðina. Utan ferðamanna-
tímans nýtur Óli þess að stjórnend-
ur verksmiðjanna þurfa oft að halda
fundi, ráðstefnur, námskeið, afmæli
og jólaboð. Þess vegna er nýtingin
góð ef frá er talinn háveturinn, frá
janúar til mars.
Nýlendan stækkar og
stækkar
„Við unnum myrkranna á milli
á hótelinu í Ólafsvík og ákváðum
að gera það aldrei aftur. Hér er
ekki sama vinnuharkan og það er
talið eðlilegt að fólk eigi fri, segir
Óli sem réð til sín Gunnar M.
Geirsson sem veitingastjóra að
deila með sér daglegum rekstri á
hótelinu.
Og með Gunnari og konu hans
Sofflu Sigfmnsdóttur og börnum
þeirra stækkaði íslenska nýlendan
í Odda. Þorsteinn Ólason, kokkur
og bróðir Óla, er líka kominn
ásamt Höllu Magnúsdóttur og
bömum þeirra. Þannig stækkar
nýlendan jafnt og þétt.
Gunnar var áður þjónn á veit-
ingastaðnum Gamla Ráðhúsinu í
Ósló og vann sér það m.a. til frægð-
ar þar að bjóða Jan Henry T. Olsen
sjávarútvegsráðherra smuguþorsk
í matinn.
Matarbyltingin
Óli segir að miklar framfarir
hafi orðið í matarmenningu Norð-
manna þau tíu ár sem hann hefur
verið í Noregi. Áður voru bara fá-
einir góðir veitingastaðir en ann-
ars vora bæði metnaður og gæði í
lágmarki. Þetta hefur gjörbreyst.
„íslendingar voru á undan með
nýjungar í sinni matargerð en
Norðmenn vilja hugsa sig lengi um
áður en þeir framkvæma. Nú hafa
þeir unnið til alþjóðlegra verð-
launa fyrir matargerð og það eyk-
ur metnaðinn. Þeir hafa líka kom-
ið sér upp mjög góðum veitinga-
skóla í Stafangri," segir Óli um
byltinguna í norskri matargerð.
Harðangursfjallalamb
Á veitingastaðnum í hótelinu er
boðið upp á mat sem helst sver sig
í frönsku ættina en þó með ís-
lensku ívafi. í Harðangursfirði er
auðvelt að nálgast sjávarfang og
skeldýrasúpan á hótelinu er að
verða landsfræg. Hótelstjórinn hef-
ur líka sést á blankskóm við fjalla-
vötn að draga fyrir fisk. Ferskur
fjailaurriði er vinsæll.
Stóra trompið á matseðlinum er
þó lambakjötið. Það er matreitt að
íslenskum hætti og aðeins er notað
kjöt af gamla norska fjárstofninum
- útigangsfénu svokallaða. Það eru
nánir ættingjar íslensku sauðkind-
arinnar og eftir sumareldi á Harð-
angursöræfunum bragðast lamba-
kjötið eins og það væri íslenskt.
Öðravísi er það ekki boðlegt.
Óli er stoltur af hótelinu. Hann
segist hafa aukið veltuna um 600%
á fimm árum - og langar ekki heim
til íslands í baslið þar. Reksturinn
í Odda hafi til þessa gengið eins og
í lygasögu.
Fólkið ekki eins ferkant-
að
„Að sjálfsögðu væri ég til í að
flytja heim ef ég fengi gott tilboð en
það er ekkert slíkt á dagskrá," seg-
ir hann. Hann segist líka kunna
betur við sig í Harðangursfirði en
í Ósló. Fólkið er opnara og ekki
eins formlegt og stíft og í höfuð-
staðnum.
Fjörðurinn er vissulega þröngur
og Óli viðurkennir að honum er
ekki alveg sama um fjöllin eftir
snjóflóðin miklu í janúar 1993. Það
er einkum þegar mikið rignir sem
hann segist hugsa um hættuna.
Reyndar eru það snjóflóðin sem
tengja Odda við ísland. Toralf bæj-
arstjóri gekkst fyrir því að íbúar á
Flateyri fengu eina norska krónu
að gjöf fyrir hvern íbúa í Odda.
„Þetta voru vissulega ekki mikl-
ir peningar enda átti gjöfin að vera
táknræn. Við vildum sýna sam-
stöðu á erfiðum tímum og sýna að
Flateyringar stæðu ekki einir,“
segir Thoralf.
-Gísli Kristjánsson
Hótelgengiö og Ijósmoöirin. Frá vinstri eru þaö Soffía Sigfinnsdóttir, kokkur-
inn Þorsteinn Ólason, Ijósmóöirin Brynhildur Bjarnadóttir, Gunnar M. Geirs-
son, veitingastjóri og eiginmaöur Soffíu, Halla B. Magnúsdóttir, þjónn og
eiginkona Þorsteins, og sjeffinn sjálfur, Óli Jón Ólason.
Börnin á hótelinu. Þarna eru Bjarki Gunnarsson, Berglind Óladóttir, Ari Þorsteinsson (staöráöinn í aö hafa augun
lokuö), Steinunn Þorsteinsdóttir, Sigfinnur Helgi Gunnarsson, Bergey Óladótir og Andri Gunnarsson.