Dagblaðið Vísir - DV - 25.07.1998, Blaðsíða 42
50
fyndbönd
LAUGARDAGUR 25. JÚLÍ 1998 JL>"V
MYNDBAtlDA
ANDY GAIICIA
j
Dauði í Granada:
★★
AMY%A AT'l
ÍMÍÍDII CRANAOÁ
HAI MOIt Al I i UJWAItD |AMti OIHOI
Hver myrti Lorca?
Við upphaf spænsku borgarastyrjaldarinnar _____________________
kynnist táningurinn Ricardo átrúnaðargoði
sínu, Lorca, sem stuttu síðar er tekinn af lífi. Ricardo flýr síðan Spán ásamt
fjölskyldu sinni en hverfur til baka tæpum tuttugu árum síðar til að leita
uppi morðingja skáldsins. Verða valdamenn í Granada lítt hrifnir og ekki líð-
ur á löngu þar til Ricardo á fótum sínum fjör að launa.
Það er um margt erfitt að átta sig á hvað framleiðendur og leikstjóri þess-
arar myndar hafi ætlað sér með gerð hennar. Myndin er spænsk-portóríkósk,
en með ensku tali. Við gerð hennar hafa menn haft listrænan metnað (og ber
að hrósa því að myndbandið skuli vera i breiðmynd) en hún
er byggð á einfóldum lögmálum hefðbundinna spennumynda. Hvort sem
það er þess vegna eða af öðrum ástæðum verður myndin uppskrúfuð og eink-
ar tilgerðarleg. Leikstjóranum, Zuringa, tekst engan veginn að gæða fjöl-
margar persónur myndarinnar lifi og fer því ágætur leikarahópur myndar-
innar fyrir lítið (t.d. Andy Garcia sem er kjörinn í hlutverk nafna síns). Það
er þó lofsvert að vekja athygli á hinum magnaða Lorca, þótt mig gruni að
mynd byggð á dramatík hans eigin lífs hefði orðið öllu betri á að horfa.
Útgefandi er Háskólabíó. Leikstjóri: Marcos Zuringa. Aðalhlutverk: Andy
Garcia, Esai Morales og Edward James Olmos. Spænsk/portóríkósk,
1996. Lengd: 109 mín. Bönnuð innan 16 ára. -B ÆN
A Brothers s Kiss:
★★★
Að gæta bróður síns
Lex og Mick eru bræður sem alast upp hjá
móður sinni. Hún er alkóhólisti og faðir þeirra
er stunginn af. Þeir eru mjög nánir og Lex, sá
eldri, verndar Mick og leiðbeinir honum við
erfiðar aðstæður. Mick gerist lögga en Lex
reynir fyrir sér í körfubolta. Þegar draumar
hans á því sviði rætast ekki og hann þarf að sjá
fyrir konu og barni tapar hann áttum.
Hlutverkin fara þá að snúast við og Mick
reynir hvað hann getur til að hjálpa Lex sem sekkur dýpra og dýpra í eit-
urlyfjafikn þar til að því kemur að Mick getur ekkert gert lengur til að
hjálpa honum. Þetta er grimm og óvægin lýsing á sorglegu ferli þar sem
góð sál eyðileggur sjálfa sig. í lokin er leyst úr málum á fremur ódýran hátt
en annars er myndin mjög trúverðug og átakanleg og ætti að geta hreyft
við flestum. Michael Raynor er firnagóður i hlutverki Lex og merkilegt að
sjá hvað svona þrekinn og hraustur maður getur orðið aumkunarverður.
Útgefandi: Myndform. Leikstjóri: Seth Zvi Rosenfeld. Aðalhlutverk: Nick
Chinlund og Michael Raynor. Bandarisk, 1997. Lengd: 91 mín. Bönnuð
innan 16 ára. -PJ
Seven Years in Tibet^j ***
Andlegt ferðalag
1939 halda austurrísku fiallgöngugarparnir
Heinrich Harrer og Peter Aufschnaiter til
Himalajafjalla til að klífa erfiðan tind. Þar eru
þeir síðan handteknir af Bretum í kjölfar þess
að heimsstyrjöld skellur á. Eftir veru í ind-
verskum striðsfangabúðum tekst þeim að flýja
og komast loksins til borgarinnar Lhasa í Tí-
bet sem fáir vestrænir menn höfðu séð á þeim
tíma. Þar hefst ferðalag hins sjálfselska og
hrokafúlla Harrers fýrir alvöru, andlegt ferða-
lag. Hann vingast við Dalai Lama og verður fyrir miklum áhrifum af hon-
um og íbúum landsins. En á meðan Harrer öðlast frið og visku er paradís-
inni ógnað af kommúnistastjóminni í Kína. Myndin er byggð á sjálfsævi-
sögu Heinrichs Harrers og er merkilega látlaus miðað við sögulegan bak-
grunn hennar. Sagan er áhugaverð en ekki mjög grípandi. Hins vegar era
leikararnir ágætir og myndatakan góð þar sem stórbrotið landslagið leik-
ur aðalhlutverk. Þetta er vel gerð mynd og þægileg á að horfa en ekkert
sérstaklega eftirminnileg.
Útgefandi: Sam-myndbönd. Leikstjóri: Jean-Jacques Anand. Aðalhlut-
verk: Brad Pitt og David Thewlis. Bandarísk, 1997. Lengd: 129 mín.
Bönnuð innan 12 ára. -PJ
Face: @ **
Breskir glæponar
Óhætt er að segja að leikstjóri Face, Anton-
ia Bird, sýni með myndinni á sér nýtt andlit
eftir hina ágætu mynd Priest - og það í tvenns
konar skilningi. í fyrsta lagi eru gæði þessarar
myndar öllu lakari en þó er áhrifameiri færsl-
an frá bresku drama yfir í Tarantino-hasar.
Face er reyndar að mörgu leyti svo mikil stæl-
ing á Reservoir Dogs að það kann að fara í
taugamar á sumum áhorfendum. Gengi ólíkra
glæpona í svörtum klæðnaði ætlar sér að
fremja hið fullkomna rán en mistekst að sjálfsögðu á endanum. Þegar siðan
kemur i ljós að einn meðlimur gengisins er svikari reynir á traust þeirra
hver til annars. Face gerir að vísu tilraun til að skapa þessari hefðbundnu
uppbyggingu samfélagslega vídd, að hætti Breta. Dregnir eru inn í atburða-
rásina aðrir fjölskyldumeðlimir og reynt að útskýra glæpahneigð aðalper-
sónanna á félagslegum forsendum. Þetta tekst þó hálfilla og verður myndin
hvorki alvöruhasár né áhrifaríkt drama. Face er þó fjarri því að vera
alslæm og má hafa töluvert gaman af persónugalleríi myndarinnar, þótt
ágætum leikurum takist ekki að lyfta henni upp úr meðalmennskunni.
Útgefandi er Sam-myndbönd. Leikstjóri: Antonia Bird. Aðalhlutverk:
Robert Carlyle. Bresk, 1997. Lengd: 101 mín. Bönnuð innan 16 ára.
-BÆN
Gus Van Sant:
Ljóðrænn og
drungalegur
Gus Van Sant fæddist þann 24.
júlí 1952 og varð því 46 ára gamall í
gær. Fæöingarbær hans er Louis-
ville í Kentucky en hann gerði síð-
ar Portland í Oregon að heimabæ
sínum og hefur notað Portland sem
sögusviö sumra mynda sinna. Eftir
nám í hönnunarskóla Rhode Island
fór hann að vinna við að framleiða
auglýsingar. Hann gerðist síðan að-
stoðarmaður B-myndakóngsins
Rogers Cormans og er einn ófárra
leikstjóra sem stigu sín fyrstu spor
undir leiðsögn hans.
Gus Van Sant leikstýrði fyrstu
mynd sinni árið 1985. Hún heitir
Mala Noche og' byggist á sam-
nefndri sjálfsævisögulegri skáld-
sögu eftir Walt Curtis. Þar segir frá
Walt sem er ástfanginn af ólögleg-
um innflytjanda frá Mexíkó en finn-
ur litla hamingju í þeirri ást þar
sem hún er óendurgoldin og inn-
flytjandinn kann enga ensku.
Myndin, sem kostaði aðeins 25.000
dollara í framleiðslu, fékk verðlaun
gagnrýnendasamtaka Los Angeles í
flokki óháðra/tilrauna-mynda.
Þrátt fyrir verðlaunin reyndist
erfitt að fá henni dreift og það liðu
því fjögur ár þar til hann gerði sína
næstu mynd, Drugstore Cowboy,
um hóp eiturlyfjafíkla á sjöunda
áratugnum sem lifa á því að brjót-
ast inn í apótek. Matt Dillon lék að-
alhlutverkið og myndin náði mun
stærri áhorfendahóp en Mala
Noche. Gagnrýnendur voru lang-
flestir yfir sig hrifnir og Gus Van
Sant var kominn á kortið. 1991 kom
síðan frá honum myndin My Own
Private Idaho sem fékk, eins og
fyrri myndir hans, lof fyrir ljóð-
ræna framsetningu, góðan leik og
framlag til málefna samkyn-
hneigðra. River Phoenix lék aðal-
hlutverkið, svefnsjúkan ógæfu-
mann sem lifir á því að selja sig.
Yfir í hefðbundna
kvikmyndagerð
Samkynhneigð var umfjöllunar-
efni í öllum þessum myndum þótt
það væri undir yfirborðinu í Drug-
Nicole Kidman og Matt Dillon í To Die for.
Klassísk myndbönd
Die Biechtrommel:
★r ★ ★" A
Trymbillinn óstöðvandi
Þetta magnaða verk Volkers
Schlöndorffs komst nýverið í sviðs-
ljósið að nýju. Ástæður þess voru þó
heldur furðulegar og jafnvel óhugn-
anlegar. Fulltrúar yflrvalda Okla-
hómafylkis í Bandaríkjunum gáfu
út yfirlýsingu um að myndin inni-
héldi bamaklám og var henni fylgt
eftir af fullri hörku. Þessi mynd,
sem bæði fékk óskarinn fyrir bestu
erlendu mynd og gullpálmann
(ásamt Apocalypse Now) árið 1979,
var ekki einungis fjarlægö úr hill-
um myndbandaleiga heldur réðust
lögreglumenn inn á heimili fólks er
höfðu yfir eintaki að ráða. Má segja
að slík áreitni sé ekki síður hættu-
leg heilbrigðri samfélagsgerð en
raunverulegt barnaklám sem mikið
hefur verið um fjallað í fjölmiðlum
að undanfómu.
Aðalpersóna kvikmyndarinnar er
hinn ungi trymbill, Oskar, sem
ákveður á þriggja ára afmæli sína
að vaxa ekki frekar. Skapar
trommuleikur hans öðrum fjöl-
skyldumeðlimum nokkurn vanda
en erfitt reynist að taka af honum
trommuna þar sem hann býr yfir
þeirri guðsgjöf að geta brotið gler
með háværu öskri sínu einu saman.
David Bennent, sem er sonur Heinz
Bennent (Tár úr steini), fer með
hlutverk Oskars af stakri snilld og
má gera ráð fyrir að hiö áhrifa-
mikla andlitsfall hans verði órjúfan-
legur hluti kvikmyndasögunnar um
ókomna framtíð. Þá kemur fjöldi
£mnarra litríkra persóna við sögu
sem skapa myndinni óhefðbundnari
sýn á nasistatímann en við eigum
að venjast. Myndinni tekst á einkar
áhrifaríkan máta að taka hið vand-
meðfarna umfjöllunarefni spaugi-
legum tökum án þess að misnota
það nokkru sinni.
Flestar myndir Schlöndorfis eru
aðlaganir á þekktum bókmennta-
verkum og er svo einnig um Die
Blechtrommel sem gerð er eftir
skáldsögu G.nters Grass. Kvik-
myndin var vinsælasta mynd þýsku
nýbylgjunnar (u.þ.b. 1966-82) en
Schlöndorff þykir jafnan aðgengi-
legri en aðrir helstu leikstjórar
tímabilsins (s.s. Fassbinder, Herzog
og Wenders). Myndin er því kjörin
fyrir áhorfendur sem vilja kynna
sér inntak nýbylgjunnar (eða evr-
ópska kvikmyndagerð almennt), án
þess að hverfa um of frá formi hefð-
bundinna kvikmynda.
Fæst i Vídeóhöllinni. Leikstjóri:
Volker Schlöndorff. Aðalhlutverk:
David Bennent, Angela Winkler,
Mario Adorf, Katharina Thalbach
og Daniel Olbrychski. Vestur-
þýsk/frönsk, 1979. Lengd: 142 mín.
Björn Æ. Norðfjörð