Dagblaðið Vísir - DV - 26.11.1998, Page 14

14
FIMMTUDAGUR 26. NÓVEMBER 1998
útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjómarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjóri: JÓNAS KRISTJÁNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjóm, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiðsla, áskrift ÞVERHOLTI11,105 RVÍK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingan 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildin 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiölunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaöam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerö: ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverö á mánuði 1900 kr. m. vsk. Lausasöluverö 170 kr. m. vsk., Helgarblaö 230 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aösent efni blaösins! stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Hreinsunareldur?
Markmið sameiningar jafnaðarmanna hefur lækkað
niður í sögulega sátt Alþýðuflokks og Alþýðubandalags
og er um það bil að lækka enn frekar niður í kosninga-
bandalag nokkurra þingmanna um atvinnu sína á tím-
um einstæðs fýlgishruns í stjómarandstöðu.
Langur vegur er firá gömlum draumum um, að sam-
fýlkingu félagshyggjuflokka í borgarstjóm Reykjavíkur
megi yfirfæra á landsvísu. Strax varð ljóst, að Framsókn-
arflokkurinn taldi Reykjavík tveggja messa virði, en vill
að öðm leyti fátt af A-flokkunum vita.
Langur vegur er frá draumum sumra um, að yfirfæra
megi sigra jafhaðarmanna víðs vegar um Vestur-Evrópu
á íslenzkar aðstæður. Langdregin og loðin stefnuskrá
sameiningarframboðsins hindraði þetta strax, auk þess
sem sigurleiðtogi hefur aldrei verið í augsýn.
Um þessar mundir em A-fLokkamir að bíta af sér
Kvennalistann, sem hafa átti til skrauts í samkvæminu.
Þegar þeir áttuðu sig á, að skrautið var ekki ókeypis, fór
áhugi þeirra að daprast, enda var hann í ósamræmi við
óskir þingmanna um framhald á atvinnu sinni.
Á liðnu hausti hefur samfylkingin staðið í ströngu við
túlkun og málsvöm óvinsællar stefnuskrár, við ósæmi-
legt skæklatog um hlutaíjáreign einstakra framboðsaðila
í samfylkingunni, við sams konar skæklatog um stöðu
einstakra þingmanna. Þessi harmleikur stendur enn.
Um leið hefur hver skoðanakönnunin á fætur annarri
sýnt, að samfylkingin nýtur lítils stuðnings kjósenda.
Hún fær í mesta lagi 20% fylgi og tólf þingmenn, það er
að segja sögulegt lágmark. Enda stendur metnaður henn-
ar ekki lengur til meiri stjómmálaffama að sinni.
Enn alvarlegra er, að samfylkingin hefur aðeins 8%
fylgi meðal yngstu kjósendanna og er þannig að sigla inn
í framtíðina sem fámennur sértrúarfLokkur. Ekki einu
sinni þessi staðreynd fær adrenalínið til að renna í æð-
um dasaðra og máttvana samfylkingarsinna.
Þetta gerist, þegar flokkar samfylkingarinnar era allir
í stjómarandstöðu og ættu að geta nýtt sér hefðbundna
fylgisaukningu slíkra flokka. í staðinn hefur þeim tekizt
að ýta fi-á sér Evrópukrötum, vaðmálssósíalistum og fif-
ilbrekku-konum og er orðin að fámennum klúbbi.
Eftir sitja hinir bæjarradikölu höfundar sameiningar-
innar og þurfa nú að þola togstreitu þingmanna um pláss
í reiða strandskips, þar sem hinir neðstu munu sogast í
burtu með útfalli kosninganna. Ekkert stendur eftir af
væntingunum, sem tengdust Reykjavíkurlistanum.
í hremmingunum halda sameiningarmenn í vonina
um, að ósigurinn í næstu kosningum verði ekki annað
en nauðsynlegur hreinsunareldur hinnar sögulegu sáttar
A-flokkanna tveggja. í rústum dómsdags finnist upphafs-
punktur göngunnar inn á óþekkta ódáinsakra.
Með þessari metnaðarlitlu óskhyggju era sameiningar-
sinnar að fresta umtalsverðum þætti uppgjörsins við for-
tíðina fram yfir kosningar, af því að þær einar séu fær-
ar um að sýna ffam á, að nýir leiðtogar þurfi að taka við
af slagsmálahundum líðandi stundar.
í leiðurum þessa blaðs hefúr löngum verið spáð, að
sameiningin mundi koðna niður í farvegi sögulegrar
sáttar Alþýðuflokks og Alþýðubandalags og að fylgi muni
kvamast í aðrar áttir. Þetta er allt að koma í ljós og reyn-
ist ekki vera ungu fólki gimilegur kostur.
Ef til vill er þetta ferli eins konar söguleg nauðsyn,
eins konar goðsaga um dómsdag og upprisu. Ef til viIL
leynist langtímabirta að baki skammtímahrunsins.
Jónas Kristjánsson
„íslensk fyndni var góð bók en mættum við biðjast undan þessari útgáfu?"
Sex kjördæmi
Kjördæmi 1: Vesturland,
Vestfirðir og Noröuriand vestra
Kjördæmi 2: Norðurland eystra
og Múlasýslur.
Kjördæmi 3: A-Skaftafellssýsla,
Suöurland og Suöurnes.
Kjördæmi 4: Hafnarfjörður,
Garöabær og Kópavogur.
Kjördæmi 5: Reykjavík A.
Kjördæmi 6: Reykjavík B.

Skoplegar kjör-
dæmatillögur
þmgmönnum í hverju.
Búin eru til þrjú risa-
stór landsbyggðarkjör-
dæmi og þrjú kjördæmi
á höfuðborgarsvæðinu.
Þau fyrmefndu spanna
mestan hluta landsins,
þau síðamefndu yfir
skikann frá Haiharfirði
norður í Hvalfjörð.
Þetta er fráleit nálgun
og hlaut að leiða til fá-
ránlegrar niðurstöðu.
Norðausturkjör-
dæmi helmingur
íslands!
Það þarf ekki annað en
líta til svonefnds Norð-
austurkjördæmis til að
átta sig á í hvers konar
: " '
„Skoplegust er sú hugmynd
nefndarinnar að skipta höfuð-
borginni í tvö kjördæmi. Sumir
nefndarmenn hafa rökstutt það
með því að þá geti þingmenn far-
ið að reka erindi fyrir vestur-
bæinga svipað og þingmenn
landsbyggðarinnar fyrir sína um-
bjóðendur!“
Kjallarinn
Hjörleifur
Guttormsson
alþingismaður
Frumvarp forsæt-
isráðherra um
stjómarskrárbreyt-
ingu vegna kjör-
dæmaskipunar og
meðfylgjandi tillaga
stjómskipaðrar
nefndar era afar
mislukkuð smíð.
Með samþykkt
þeirra væri stigið
óheillaspor í stjóm-
skipan íslands. Er
það illt því að ís-
lendingar hefðu
þörf fyrir annað,
bæði landsbyggð og
höfuðborgarsvæði.
Fráleit nálgun
Undirritaður er
ekki andsnúinn
því að færð séu til
þingsæti vegna bú-
ferlaflutninga eins
og oft hefúr verið
gert áður á þessari
öld. Með því er ver-
ið að koma til móts
við gagnrýni, sem
þó er sumpart lítt
grunduð eða byggð
á misskilningi. Nú-
verandi kerfi
tryggir góðan jöfn-
uð milli stjóm-
málaflokka við út-
hlutun þingsæta og þannig fá
flokkar þingsæti nokkum veginn í
samræmi við fylgi þeirra meðal
þjóðarinnar.
Tillögur kjördæmanefhdarinnar
frá 6. október 1998, undirritaðar af
fulltrúum þingflokka á Alþingi
annarra en Þingflokks óháðra,
byggjast að mínu mati á rangri
grunnhugmynd. Með þeim er
stefnt að 6 kjördæmum með 10-11
ógöngur hér er stefiit. Það kjör-
dæmi spannar yfir hátt í helming
af flatarmáli íslands og næði frá
Tröllaskaga suður á Skeiöarár-
sand. Þingmenn sem ætlað er að
sinna þessu kjördæmi þurfa að
vera í frískara lagi ætli þeir sér að
öðlast þekkingu á hag byggðarlaga
á þessum eystri helmingi íslands
og halda þar uppi sambandi við
kjósendur! Kannski er ekki að
slíku stefht af tillögumönnum, en
hvers vegna er þá ekki bmgðið á
það ráð að gera landið að einu
kjördæmi? Ég hef ekki verið slíkri
tilhögim meðmæltur, en slfkt væri
þó mun vitrænni niðurstaða en
það sem hér er lagt til.
íslensk fyndni endurútgefin
Friðrik Sophusson leiddi kjör-
dæmanefhdina sem í áttu sæti 5 af
höfðuðborgarsvæði auk Valgerðar
Sverrisdóttur. Það er eitthvað
meira en litlu ábótavant í landa-
fræðikunnáttu þessa fólks. Ég full-
yrði að ef notið hefði sjónarmiða
víðar að af landinu í slikri nefnd
hefðu slíkar tillögur aldrei verið
festar á blað. Hugmyndin um álíka
fjölmenna þingmannahópa í
hverju kjördæmi hefur leitt þetta
grandvara fólk á slíka refilstigu að
það skeytir engu um staðhætti.
Nefndarmenn hefðu verið ögn
betur staddir ef fom skipting
landsins í fjórðunga hefði hvarflað
að þeim. Kannski er ekki um sein-
an að rifja hana upp. Hvemig
væri að halda Norðurlandi
óskiptu sem kjördæmi og Austur-
landi sér, ef til vill með því að
bæta við það Vestur-Skaftafells-
sýslu? Væri nokkuð að því að
þingmenn Norðurlands væra nær
þrefalt stærri hópur en þingmenn
Austurlands? Úrslit mála ráðast
hvort eð er ekki í slíkum dilkum.
Skoplegust er sú hugmynd
nefndarinnar að skipta höfuðborg-
inni í tvö kjördæmi. Sumir nefnd-
armenn hafa rökstutt það með því
að þá geti þingmenn farið að reka
erindi fyrir vesturbæinga svipað
og þingmenn landsbyggðarinnar
fyrir sína umbjóðendur! - Islensk
fýndni var góð bók en mættum við
biðjast undan þessari útgáfu?
Hjörleifur Guttormsson
Skoðanir annarra
Hver á líkið?
„Merkilegt er, hversu þjóðin stendur nú á öndinni
yfir því, að ekkert kvisist um sjúkrasögur einstak-
linga. Það er orðið að aðalatriði hjá ættfræðiþjóðinni
... Miðlægur gagnagrunnur getur gefið mannkyninu
von um betra líf og lækningu sjúkdóma. Tímabund-
inn hagnaður einhvers gamals gráskeggs skiptir
litlu í því sambandi. Er einkatölvan ekki jafhmikils
virði fyrir mannkynið þó að Bill Gates deyi ríkur?
Ég á mitt eigið lík, sagði Þórður Malakoff. En er það
í rauninni svo? Ber okkur ekki skylda til að leggja
okkur sjálf fram til þess að aðrir megi lifa betur?
Hvað gerði Frelsarinn? Eða eigum við okkur bara
sjálf?“
Halldór Jónsson í Mbl. 25. nóv.
Vanþakklátt hlutverk Aþbl.
„Alþýðubandalagið hefur tekið að sér það van-
þakkláta hlutverk að reyna að hafa heildaryfirsýn
yfir þessi mál. Opið prófkjör jafhgildir því að ýta
Kvennalistanum út úr Samfylkingunni. Við höfum
ekki áhuga á því, því við höfum umboð til að vinna
að samfylkingu þriggja flokka samkvæmt samþykkt
landsfundar og miðstjómar flokksins. Prófkjör með
girðingum er annar möguleiki en yrði hins vegar
skrípaleikur... Það er bara hræsni og yfirdrepsskap-
ur að setja prófkjör fram sem lausn á málum, þegar
það er vitað að svo er ekki.“
Svavar Gestsson í Degi 25. nóv.
Forsetinn greiði líka
„Lagt hefur verið fram á Alþingi fmmvarp til
breytinga á lögum um laun forseta íslands. Þar er
lagt til að fellt veröi brott ákvæði um að forseti skuli
undanþeginn öllum opinbemm gjöldum og sköttmn.
Flutningsmenn em Ólafur Hannibalsson og Pétur H.
Blöndal ... Framvarp svipaðs efnis var flutt á þingi
fyrir þremur amm af Ólafi Þ. Þórðarsyni heitnum
en hlaut ekki afgreiðslu. Ekki er hægt annað en að
fallast á það með frumvarpshöfundunum að þessu
ákvæði þarf að breyta. Allir íslendingar eiga að vera
jafnir fyrir lögum, hvaða embætti sem þeir gegna.“
Ur forystugreinum Viðskiptablaðsins 25. nóv.