Dagblaðið Vísir - DV - 25.03.1999, Blaðsíða 16

16
Margar lágar lífeyrisgreiðslur frá upphafi starfsferils eru enn á sfnum stað:
Stubbarnir
ekki tapadir
- bíða þess að verða greiddir út
Iðgjöld
Iðgjöld
Sumarvinna eða
vinna í stuttan tíma
Margir kannast við það að hafa
greitt í stuttan tíma í ólíka lífeyris-
sjóði, t.d. á skólaárum og í upphafi
starfsferils síns. Oft getur verið um
lágar upphæðir að ræða, t.d vegna
sumarvinnu á eyrinni, í fiski,
vegavinnu eða vegna starfa í versl-
un eða á sjúkrahúsi. Umræða um
lífeyrismál var ekki mjög ofarlega
í hugum manna fyrir t.d. 20-30
árum og því undir hælinn lagt
hvort fylgst var með því í hvaða líf-
eyrissjóð iðgjöldin runnu. En
þessa dagana eru lífeyrismál á
allra vörum og ófáa fýsir að vita
hvað orðið hefur um þessa lífeyris-
stubba eins og þeir
eru gjaman nefndir.
Hjá Landssamtök-
um lífeyrissjóða var
DV tjáð að fólk þyrfti
ekki að hafa áhyggjur af
lífeyrisstubbunum. Líf-
eyrisiðgjöldin frá því á
árum áður væru alls
ekki glatað fé. Inneign í
sjóðunum biði þess ein-
faldlega að verða greidd
út, annaðhvort þegar lif-
eyrisaldri væri náð eða
vegna fráfalls.
Inneign
skönnuð
Þegar kemur að töku
lífeyris er kennitala viðkomandi
slegin inn hjá Landssamtökum líf-
eyrissjóða. Þá kemur fram yfirlit
þar sem sjá má í hvaða sjóði við-
komandi hefur greitt og hvenær
hann greiddi síðast í þá. Á það við
um alla, hvort sem þeir eiga mikla
inneign eða litla. í framhaldinu
eru málin könnuð nánar m.t.t. út-
borgunar. Lífeyrisþegi þarf því
ekki að leita uppi inneign sína hér
og þar og eiga á hættu að lífeyris-
réttindi tapist vegna gleymsku.
Almennt gildir sú regla að ef
inneign í lífeyrissjóði er yfir 3
punktum (þumalputtaviðmið sjóð-
anna) þá greiðir viðkomandi lífeyr-
issjóður lífeyri út til lífeyrisþega.
Sé inneignin hins vegar undir 3
punktum rennur inneignin í þann
sjóð sem lífeyrisþegi greiddi síðast
í. Þetta er gert til hagræðingar þar
sem sjóðirnir vilja forðast kostnað
við að senda t.d. 120 krónur á mán-
uði til sjóðfélaga. Sameining
stubba í einn sjóð er þó háð því að
viðkomandi sjóðir séu aðilar að
samkomulagi lífeyrissjóðanna.
Langflestir lífeyrissjóðir eru þar
aðilar.
Stubbarnir skila sér
Ekki á ein-
um stað
Lífeyrissjóblr
Hver og einn lifeyris-
sjóður heldur yfirlit
yfir þá sem greitt hafa í
sjóðinn. Hins vegar er
hvergi á
stað hægt að fá ítarlegt yfirlit yfir
stöðuna eöa áunnin réttindi í hverj-
um lífeyrissjóði eins og þau eru í
dag. TO þess þarf að leita til hvers
sjóðs fyrir sig. Og þá geta margir
komist að því að margt smátt gerir
eitt stórt og lífeyrissmál þeirra eru í
betra horfi en þá grunaði. Það er þó
háð því að sjóðimir hafi staðið sig
vel og séu sterkir.
Lífeyrissjóðir senda reglulega yf-
irlit um iðgjaldagreiðslur til virkra
félaga. Sjóðimir hafa ítrekað bent
fólki á að lesa þessi yfirlit og ganga
úr skugga um að allar iðgjalda-
greiðslur hafi skilað sér í lifeyris-
sjóðinn. Þeir sem ekki hafa greitt í
tiltekinn lífeyrissjóð síðustu miss-
eri, og em þ.a.l. ekki lengur virkir,
verða hins vegar að leita til skrif-
stofa sjóðanna um yfir-
lit.
-hlh
3 punktar
eöa fleiri
emum
Lifeyrisgreiðslur
3 punktar
eða færri
Lifeyrisgreiðslur
Aðalsjóður
FIMMTUDAGUR 25. MARS 1999
15. maí
Frestur til að setja sumar-
dekkin undir bílinn rennur út
15. apríl en bíleigendur eiga yfir-
leitt ekki von á óþægindum
vegna nagladekkja fyrr en eftir
1. maí.
Afsláttur
Þeir sem hyggjast láta skella
vetrarhjólbörðunum undir bíl-
irm ættu að hyggja að þvi aö
flest hjólbarðaverkstæði bjóða
einhvers konar staðgreiðsluaf-
slátt. Algengur er t.d 10% afslátt-
ur af vinnu og skiptingu eða
vinnu við skiptingu og af nýjum
hjólbörðum ef þeirra er þörf.
Einnig má nefiia að sum verk-
stæðin bjóða sérstakan afslátt
fyrir stærri bíla, s.s. sendiferða-
bíla.
Veffyrirtæki
ofmetin
Á vef Landsbréfa fer nú fram
atkvæöagreiðsla þar sem gestir
vefsins er beðnir að taka afstöðu
Erlend veffýrirtæki
18,0%
rétt metin
til þess hvort meirihluti er-
lendra veffyrirtækja sé ofinet-
inn. Um hádegi í gær höfðu svör
fallið þannig að rúmum 56%
fundust erlend veffyrirtæki of-
metin, tæpum 26% fundust þau
ekki ofmetin en 18% gesta
Landsbréfavefsins fundust verð-
mæti erlendra veffyrirtækja rétt
metin.
Gátlisti seljenda fasteigna
- vegna söluyfirlits sem skylt er að gera skv. lögum
Áður en heimilt er að bjóða eign til
sölu er það lagaskylda að útbúa sölu-
yfirlit yfir eignina þar sem greint er
frá öllum atriðum er varða eignina:
stærð, byggingarefhi, stöðu veðlána
o.fl. Verður að útvega ýmis skjöl og
koma þeim á fasteignasöluna innan
þriggja daga frá því söluumboð er
undirritað eða að fela fasteignasöl-
unni að útvega gögnin.
Veðbókarvottorð
Veðbókarvottorð fást hjá sýslu-
mannsembættinu í Reykjavík, ef eign-
in er i Reykjavik, Seltjamamesi eða í
Mosfellsbæ, en annars á skrifstofu
viðkomandi sýslumannsembættis.
Afrit skuldabréfa
Á veðbókarvottorði kemur fram
hvaða skuldir (veðbönd) hvila á eign-
inni og hvaða þinglýstar kvaðir era á
henni. Ef ekki era til afrit af öllum
veðskuldabréfum eða öðrum veðbönd-
um, sem á eigninni hvíla, þarf að út-
vega ljósrit af skjölunum hjá sýslu-
manni.
Kvittanir og yfirlit
Útvega verður kvittanir allra
áhvílandi lána, jafiit þeirra sem eiga
að fylgja eigninni (verða yfirtekin) og
þeirra sem seljandi hyggst flytja af
eigninni (aflýsa). Ef síðustu kvittanir
era ekki fyrirliggjandi getur dugað að
leggja fram ógreidda greiðsluseðla
vegna síðustu eða næstu gjalddaga
lánanna. Ennfremur verður að leggja
ffarn yfirlýsingu eða útskrift banka-
stofnunar eða innheimtuaðila um
stöðu skuldarinnar.
Fasteignamat
Fasteignamat ríkisins sendir öllum
fasteignaeigendum í upphafi árs og
menn nota m.a. við gerð skattfram-
tals.
Sveitarfélög eða, gjaldheimtur
senda þennan seðil um fasteignagjöld
í upphafi árs og er hann yfirleitt jafh-
framt greiðsluseðill fyrir fýrsta gjald-
daga fasteignagjalda ár hvert. Þá þarf
að framvísa kvittunum vegna gjald-
fallinna fasteignagjalda. Ef kvittanir
era glataðar þarf yfirlýsingu eða út-
skrift um stöðu gjaldanna.
Brunabótamatsvottorð
Brunabótamatsvottorð og kvittanir
vegna iðgjalda fást hjá því vátrygging-
arfélagi sem annast brunatryggingu
eignarinnar.
Staða hússjóðs
Yfirlýsing húsfélags um væntanleg-
ar eða yfirstandandi framkvæmdir
þarf að fýlgja og láta verður formann
JtoWtmUiL.
eða gjaldkera húsfélagsins útfylla
eyðublaðið „Yfirlýsing húsfélags".
Það fæst hjá fasteignasölum.Sam-
kvæmt lögum um fjöleignarhús ber
eiganda fasteignar að skila inn síðasta
ársreikningi húsfélagsins.
Ljósrit afsals
Afsal fyrir eigninni á seljandi að
hafa undir höndum og þarf fasteigna-
salinn að fá ljósrit af því. Ef afsalið er
glatað er hægt að fá ljósrit af því hjá
viðkomandi sýslumannsembætti.
Ef lagt hefur verið ffarn ljósrit af-
sals er ekki nauðsynlegt að leggja
ffarn ljósrit kaupsamnings. Ljósrit
kaupsamnings er því aðeins nauðsyn-
legt í þeim tilvikum að seljandi hafi
ekki enn fengið afsal ffá fýrri eiganda
eða hafi ekki enn þinglýst afsalinu.
Eignaskiptasamningur
Eignaskiptasamningur er nauðsyn-
legur því í honum á að koma fram
eignarhlutdeild í húsi og lóð og hvern-
ig afnotum af sameign og lóð er hátt-
að. Frá 1. janúar 1999 er það skilyrði
fýrir þinglýsingu á eignayfirfærslum í
fjöleignarhúsum að eignaskiptasamn-
ingur liggi fyrir og að eignayfirfærsl-
an sé í samræmi við hana.
Umboð
Ef eigandi (eigendur) annast ekki
sjálfur sölu eignarinnar þarf umboðs-
maður að leggja ffam umboð þar sem
eigandi eða eigendur veita honum
umboð til þess fýrir sína hönd að und-
irrita kauptilboð, kaupsamning, afsal,
veðheimildir og önnur nauösynleg
skjöl vegna sölu eignarinnar og til
þess að tilgreina greiðslustað kaup-
verðsins.
Yfirlýsingar
Ef sérstakar kvaðir era á eigninni,
s.s. forkaupsréttur, umferðarréttur,
viðbyggingarréttur o.fl., þarf að leggja
ffam þau skjöl þar sem þetta er tekið
fram. Ljósrit af slíkum skjölum fást
yfirleitt hjá viðkomandi sýslumanns-
embætti. Þegar kauptilboð hefúr ver-
ið samþykkt þarf að afla samþykkis
forkaupsréttarhafa. Ef dánarbú er að
selja eign þarf að leggja ffam leyfi til
einkaskipta frá viðkomandi skipta-
ráðanda. Ef verið er að selja eign
vegna hjónaskilnaðar eða sambúðar-
slita þurfa báðir aðilar að undirrita
söluumboðið til fasteignasalans.
Teikningar
Leggja þarf fram staðfestar bygg-
ingamefhdarteikningar af eigninni.
Hægt er að fá ljósrit af þeim hjá bygg-
ingafulltrúa viðkomandi sveitarfé-
lags.
Annað
Ef seljandi hefur undir höndum
einhveijar ffekari upplýsingar, sem
máli geta skipt vegna sölu eignarinn-
ar, ber að leggja þær fram eða upplýsa
um þær. Hér má nefna upplýsingar
um almennt ástand eignarinnar,
þekkta galla eða meinbugi o.s.frv.
Aðstoð ódýrari
í mörgum tilvikum mun fasteigna-
salinn geta aðstoðað við útvegun
þeirra skjala sem að framan greinir.
Fyrir þá þjónustu þarf að greiða sam-
kvæmt gjaldskrá viðkomandi fast-
eignasölu, auk beins útlagðs kostnað-
ar fasteignasalans við útvegun skjal-
anna. í flestum tilvikum er slíkt ódýr-
ara en að taka sér ffí frá vinnu.
Þessar upplýsingar má einnig nálg-
ast á Netinu á www.fasteignir.is -hlh