Dagblaðið Vísir - DV - 24.07.1999, Blaðsíða 18

1» Ifeygarðshornið
LAUGARDAGUR 24. JÚLÍ 1999 JjV
Neytandinn sem hæstiráttur
Álfurnar tvær sem við tilheyr-
um standa í illdeilum. Bandaríkja-
menn ætla að setja ofurtolla á evr-
ópskan varning til að refsa Evr-
ópumönnum fyrir það athæfi að
sporna við innflutningi á banda-
rísku kjöti. Það gera Evrópumenn
af tvennum ástæðum. í fyrsta lagi
er bandaríska kjötið ódýrara og
líklegt til að sölsa undir sig mark-
aði auk þess sem fáir standast
Bandaríkjamönnum snúning í
óbilgjarnri markaðssetningu.
Kannski er þetta aðalatriðið - ótt-
inn um markaðina. Rökin sem
Evrópumenn bera fyrir sig eru
samt mikilvægari: bandarískt kjöt
er úttroðið af hormónum, rétt eins
og bandarískt grænmeti er allt
erfðabreytt. Þetta er sérlega óholl-
ur matur. Heilbrigðisyfirvöld telja
sem sé að fólk hafl almennt ekki
gott af því að graðka í sig ómældu
magni af hvers kyns vaxtarhorm-
ónum, það sé óþörf viðbót við
mannslíkamann.
Hins vegar verða þessir horm-
ónar til þess að hagkvæmara er að
framleiða kjötið. Það verður ódýr-
ara. Bandaríski hugsunarháttur-
inn kveður á um að það sé hið eina
sem skipti máli. Og viðskiptafrels-
ið sé öllu öðru æðra, öllu öðru
helgara, það beri að setja ofar heil-
brigðiskröfunni, jafnvel þótt gera
megi ráð fyrir því að meirihluti af
kjötætum heimsins hafi ekki hug-
mynd um þau efni sem fylgja í
kaupbæti.
Kannski má líkja þessu við það
þegar Englendingar heimtuðu að
fá að selja Kínverjum ópíum í
nafni viðskiptafrelsisins.
kvæmnishyggja verið smám sam-
an að sölsa undir sig æ stærri
hluta samfélagsins. Hugsunarhátt-
urinn er þessi: allt er vara. Vara er
góð þegar hagkvæmni er gætt við
að framleiða hana. Mælikvarðinn
á þá hagkvæmni er það hversu
ódýr hún er. Dómarinn um það
hversu ódýr hún er hlýtur að vera
sjálfur neytandinn/markaður-
inn/almenningur. Þetta er grund-
völlurinn undir veldi Baugs-
manna, sem eflaust þrá að fá að
selja amerískt hormónakjöt, því
það er ódýrara, rétt eins og þeir
hafa verið að selja eitthvert
ginseng-hrat í stað alvöru ginsengs
- því það er ódýrara. Markmið
þeirra er að
sölsa undir sig
alla verslun á
íslandi, og
sennilega alla
framleiðslu
líka, enda
kenna þeir sig
við bauginn,
Hugsunarhátturinn er
þessi: allt er vara.
Vara er góö þegar
hagkvœmni er gœtt
það er að segja víö framleiða hana
hringmn.
Þessi sjónarmið takast í sífellu á
í vestrænu samfélagi, og í blönd-
uðu hagkerfi eins og ríkir í norð-
ur-álfu Evrópu hefur þessi tog-
streita veriö farsæl, almennt talað;
þetta hefur verið gagnkvæmt að-
Hugmyndin um neytandann
sem hæstarétt í öllum málum má
heita allsráðandi í samfélaginu.
Fyrir kosningar gengur á með sí-
felldum fylgiskönnunum - það er
að segja neytendakönnunum - og
umræður flokka í sjónvarpssal
voru látnar snúast um þessar
kannanir að meira eða minna leyti
en forðast að ræða málefni. Um-
ræðan snýst þannig öll um kjós-
endur sem neytendur - markmið
hald og fyrst og fremst sigið á umræðunnar er að komast að því
ógæfuhliðina þegar öfgasinnar „hvað sé mest tekið af núna“. Eft-
hafa komist til valda. Á siðustu irminnilegt gjaldþrot þessarar
árum hefur þó neyslu- og hag- hugmyndar um endanlegt úr-
Guðmundur Andri Thorsson
skurðarvald neytandans í öllum
málum var til-
raun sem
Bókasamband-
ið gerði til að
leita ,til al-
mennings um
það hver væri
„Bók aldarinn-
ar“. Undirtekt-
ir voru svo
dræmar að
leitað virðist
hafa verið sér-
staklega eftir áliti barna og ung-
linga með skipulögðum hætti, það
er að segja, leitað var álits þeirra
sem einna minnstar forsendur
höfðu til að veita það. Útkoman
varð eftir því: flestir krakkamir
skrifuðu niður einhverjar bækur
sem þá rámaöi í að hafa lesið eða
höfðu séð hjá systkinum sínum og
frjálslyndir kennarar tóku á móti
þessum fáránlegu niðurstöðum
fagnandi. Kannski hefði frekar átt
að spyrja þessa krakka um álit
þeirra á kínverskum bókmenntum
- þá hefðu þeir kannski kynnt sér
málið.
dagur í lífi
Gefum
Þriðjudagurinn 20. júlí 1999 og
fram undan leikur á móti Vest-
mannaeyjum.
Ég valmaði á yndislegan hátt, um-
vafm af ást, með eiginmanni mínum
Jakobi og syni okkar, honum Þor-
steini Muna. Kobbi er í sumarfríi
þannig að við njótum þess að vera
saman á morgnana - og auðvitað all-
an daginn. Við fengum okkur morg-
unmat og á meðan Kobbi fór í nudd
lögðum við Þorsteinn Muni okkur
aftur. Við höfðum horft á vídeó
kvöldið áður og farið seint að sofa
þannig að það var mjög þægilegt að
kúra saman og ná svefninum í þá
átta tíma sem ég helst þarf. Eftir há-
degi afgreiddi ég nokkur símtöl, flest
vegna leiksins sem fram undan var.
Einnig var nokkur umræða meðal
okkar hjóna um íþróttakonur og um-
fjöllun flölmiðla. Við erum ennþá
mjög svekkt yfir að ríkissjónvarpið
skyldi ekki sýna frá Heimsmeistara-
keppni kvenna í knattspymu. Aígjör
skandall!
Flogið yfir Keikó
Þegar hér var komið sögu var
klukkan rúmlega tvö og fjölskyldan
fór út að ganga í góða veðrinu. Við
enduðum i sundi í Árbæjarlaug en
við búum þar rétt hjá. Við erum búin
að vera í ungbamasundi hjá Snorra í
Skálatúni þannig að Þorsteinn Muni
hefur afskaplega gaman af að fara í
sund. Það er í raun ótrúlegt að skella
átta mánaða syni sínum í bólakaf,
hvað þá þegar hann var þriggja mán-
Vanda Sigurgeirsdóttir:
efsta sætið ekki auðveldlega eftir
KR leiðir kvennadeildina í knattspyrnu
aða. Ég hef oft furðað mig á því
hverjum datt þetta í hug til að byrja
með.
Eftir sundið drifum við okkur
heim því ég var að verða of sein á
flugvöllinn. Ég slapp þó í tima og án
þess að brjóta neinar umferðareglur.
Á Reykjavíkurflugvelli safnaðist lið-
ið mitt saman en ég þjálfa meistara-
flokk kvenna hjá KR. Einnig vom
mættar nokkrar dyggar stuðnings-
konur sem fylgdu okkur til Vest-
mannaeyja. Þangað lá sem sagt leið-
in og á dagskránni var leikur við
ÍBV. Þetta var mjög mikilvægur leik-
ur og nokkur kvíði í hópnum. Þó
kom ekkert annað til greina en sigur
því við ætlum ekki að gefa efsta sæt-
ið svo auðveldlega eftir. Flugferðin
gekk vel, enda skottúr, svona rétt
upp og niður, borða brjóstsykurinn
og vélin er lent. Við flugum yfir
kvína hans Keikós en hvalurinn var
í kafi þannig að við sáum ekki neitt.
Hvflíkt svekkelsi.
5:1 íEyjum
Á flugvellinum beið Einar afleys-
ingarútubilstjóri og keyrði okkur í
Týsheimilið. Þar skoðuðum við völl-
inn, glæsilegur völlur hjá þeim Vest-
mannaeyingum og síðan hófst undir-
búningur fyrir leikinn. Ásta liðstjóri
dreilði búningunum og Magga teip-
aði og gerði að þeim meiðslum sem
hrjá liðið. Þau em þó blessunarlega
fá þetta árið, sem betur fer, 7, 9, 13.
Þegar liðið var tflbúið ræddi ég við
þær um leikinn ffam undan og hvatti
KL' TrSBIm i

[ w V
þær til dáða. Eftir það hófst upphitun
og áður en við vissum af var dómar-
inn búinn að flauta til leiks. Eitthvað
vom mínar konur annars hugar því
eftir aðeins eina og hálfa mín. feng-
um við á okkur mark. Ég fékk náttúr-
lega smásjokk, enda í fyrsta skiptið
sem við lendum undir síðan ég tók
við liðinu. Ég róaði mig þó fljótlega
niður enda nægur tími til að skora.
Markið vakti mitt lið upp af vondum
draumi og i stað þess að fallast hend-
ur tóku þær leikinn í sínar hendur.
Staðan í hálfleik var 2:1 fyrir okkur
og leikurinn endaði 5:1. Við fengum
því þau þrjú stig sem við ætluðum
okkur og vorum áfram einar á toppn-
um í Landssímadeildinni. Ég var
stolt af stelpunum og þær sýndu að ef
rétt hugarfar er tfl staðar em okkur
allir vegir færir. Að hafa hausinn í
lagi og hjartað á réttum stað skiptir
öllu máli. Án þess næst enginn ár-
angur.
Ætlum að sigra ÍBV aftur
Eftir leikinn fengum við brauð og
kökur í boði ÍBV. Þetta er skemmti-
leg hefð sem myndast hefur í kvenna-
boltanum að bæði liðin hittist eftir
leik og borði saman. Þó að engin sé
annarrar systir í leik og þær sem
tapa séu svekktar þá heldur lifið
áfram. Mamma mín segir lika að líf-
ið sé ekki bara fótbolti!
Eftir kaffið fórum við út á flugvöll.
Vélinni hafði seinkað vegna þess að
4. flokkur ÍBV var að keppa í Kefla-
vík. Við fórum því ekki í loftið fyrr
en 23.45. Ég gleymdi nú alveg að at-
huga hvort ég sæi Keikó þvi ég var
strax byrjuð að skipuleggja næsta
leik. Já, við erum aftur að fara til
Vestmannaeyja á föstudaginn og þá
spilum við aftur við ÍBV, núna í und-
anúrslitum bikarkeppninnar. Það er
alltaf erfitt að spfla tvisvar við sama
lið á nokkmm dögum. Hingað til hef-
ur KR-liðið tapað öðmm leiknum ef
þær hafa lent í þessari aðstöðu en við
ætlum að breyta því að þessu sinni.
Þegar við komum til Reykjavíkur
stóðum ég og Dóri, aðstoðarþjálfar-
inn minn, úti á bflastæði í þónokkra
stund og fórum yfir leikinn. Síðan
brunaði ég upp í Árbæ, burstaði
tennumar og skreið upp í til strák-
anna minna. Ég gat þó ekki sofnað
strax, því eftir leiki er ég mikið að
hugsa og hugurinn á erfitt með að
hætta að reika. Hitinn frá Kobba og
Muna mínum hafði þó smám saman
róandi áhrif og ég sveif inn í drauma-
heima.
. Góðum degi var lokið, er ekki lífið
dásamlegt?
Ps. Ef við töpum á fóstudaginn þá
ráðlegg ég öllum sem þekkja mig að
hafa ekki samband fyir en í fyrsta
lagi á mánudaginn!