Dagblaðið Vísir - DV - 12.08.1999, Blaðsíða 4

4
FIMMTUDAGUR 12. ÁGÚST 1999
Fréttir
DV
ÉÉtiMÉii

Sólmyrkvinn í gær:
Gríðarlegur
fjöldi góndi
á sólina
Sólmyrkvinn, sem beðið hafði verið
með mikilli eftirvæntingu úti um allan
heim, hófst hér á landi um klukkan
hálftíu í gærmorgun og stóð í um tvær
klukkstundir. íslendingar fengu ekki að
njóta fyrirbærisins í allri sinni dýrð þar
sem aðeins var deildarmyrkvi yfir land-
inu. Myrkvinn var mestur sunnanlands
en minnkaði eftir því sem norðar dró.
Mikill fjöldi fólks fylgdist með myrkv-
anum. Var fólki þent á að vernda augun
þar sem þau eru mjög viðkvæm fyrir
geislum sólar.
Um 80 almyrkvar verða á jörðinni á
hverri öld en sjaldgæft að þeir fari yfir
jafhþétthýl svæði og nú. Myrkvinn var
óvenjuhagstæður fyrir Evrópubúa en
leita þarf langt ciftur í tímann til fá svip-
aðan myrkva og varð í Evrópu í gær, Fólki var ráðlagt að nota dökk sólgleraugu eða filmubúta til að verja augun fyrir geislum sólar meðan sólmyrkvinn
eða allt aftm* til ársins 1961. var skoðaður. Myndin er tekin milli kl. 10 og 10.30 í gærmorgun. DV-mynd GVA
Mikael Ólafsson hjá Siglingastofnun með áralanga skráningu um afdrif skipa:
Hátt í 700 skip hafa
sokkið við ísland
- telur frekar hættu á mengun frá birgðakafbátum en annarra ,,E1 Grillo-flaka“
621 skip hefur sokkið og liggur á
hafsbotni við strendur eða í efna-
hagslögsögu íslands frá aldamótum
þangað til í ársbyrjun 1996. Þetta
kemur fram í úttekt Mikaels Ólafs-
sonar hjá Landhelgisgæslunni sem
hefur um árabil unnið að gagna-
söfnun um það sem leynist í haf-
djúpunum við landið.
Mikael segir að ekki sé talið að
mörg hættuleg flök á borð við E1
Grillo séu við landið. Hins vegar
sökktu Þjóðverjar tveimur af eigin
flutningaskipum árið 1939 inni á
Húnaflóa, Wolfsburg og Uruguay,
til að koma í veg fyrir að Bretar
næðu þeim. Mikael segir menn í
raun ekkert vita um farmskrá þess-
ara skipa.
Hann segir að ef mengunarhætta
sé höfð í huga mættu menn hafa
meiri áhyggjur af ýmsum kaf-
bátaflökum frá síðari heimstyrjöld-
inni sem liggja á hafsbotni í fiski-
slóð.
„Þetta voru eins konar mjólkur-
kýr sem var ætlað að dæla olíu á
aðra kafbáta í stríðinu," segir Mik-
ael. „Menn mættu líka hafa áhyggj-

Fjöldi sokkinna skipa
eftir tímabilum
181
4®
51

1918- 1930- 1939- 1946- 1956- 1966- 1976- 1986-
1929 1938 1945 1955 1965 1975 1985 1995
ur af öðrum herskipum úr stríðinu veit í raun enginn um farmskrár
sem liggja á svipuðum slóðum. Það þeirra skipa eða birgðir."
En hvar liggja öll þessi skip aðal-
lega?
„Flest þessara skipa liggja suður
af landinu en einnig er talsvert af
sokknum herskipum og kafbátum
austur og vestur af landinu."
21 kafbátur í íslenskri
i lögsögu
Mikael er með skrá yfir 21 erlend-
an kafbát sem liggur á botninum í
efnahagslögsögu íslands. Hann seg-
ir að önnur skip tengd stríðsrekstri
í lögsögunni séu sennilega fimm
sinnum fleiri, eða rúmlega 100.
Þetta leiðir hugann að tölum um
skip sem sukku við landið í stríð-
inu. Flest skip á öldinni, 181, sukku
á árum síðari heimstyrjaldarinnar,
þ.e. árin 1939-1945. Helmingi færri
skip, 90, sukku til samanburðar við
strendur landsins á nær helmingi
lengra tímabili, 1966-1975. 76 skip
fóru hins vegar á hafsbotn árin
1986-1995. Tölur liggja ekki fyrir um
síðustu fjögur ár. Hins vegar segir
Mikael að ótrúlegur fiöldi báta hafi
sokkið á síðustu árum og áratugum.
-Ótt
Bestu vinir neytenda
Lífið á íslandi snýst
að mestu um skepnur
og skepnuhald. Sam-
skipti við útlendinga
fara eftir því hvernig
skepnubúskapurinn
gengur og hvers hann
þarfnast.
Nú, þegar ljóst er að
ekki er lengur hægt að
flytja út íslensk hross
með vafasömum papp-
írum þannig að hægt
sé græða töluvert und-
ir borðið, eru stjóm-
völd tilbúin til þess að
auka frelsi í innflutn-
ingi landbúnaðarvara.
Aukið frelsi í innflutn-
ingi hefur ekkert með
hag neytenda að gera
enda hefur stefnan í
landbúnaðarmálum
ekki miðast við slíka
smámuni. En þegar þýskir tollarar era famir að
abbast upp á íslenska hestinn eru ráðamenn loks-
ins tilbúnir til að losa um kló innflutningshafta.
Þýskir tollverðir eru því að ná mun meiri ár-
angri en nokkrir aðrir sem barist hafa gegn land-
búnaðarstefnu íslenskra stjórnvalda. Þeir skáka
þar samtökum neytenda, fiölmiðlum og frjáls-
lyndum stjórnmálamönnum. Jón Baldvin Hanni-
balsson náði litlu sem engu fram á öllum sinum
ferli. Leiðarahöfundar DV hafa í gegnum árin
tekið málstað neytenda með takmörkuðum ár-
angri og GATT-samningurinn breytti litlu. En
nokkrir þýskir tollverðir breyttu öllu.
Hörkuleg framkoma tollheimtumanna sem Is-
lendingar telja vera til skammar, enda beint gegn
íslenska hestinum (og það rétt fyrir heimsmeist-
aramót), hefur sannfært Guðna Ágústsson land-
búnaðarráðherra um að tilslakanir í innflutningi
landbúnaðarvara séu nauðsynlegar. „Þetta er
spuming um mikilvæg viðskipti með hross og ég
mun taka málið upp í ríkisstjóm," lýstir land-
búnaðarráðherra yfir hér í DV og bætir við:
„Sjálfur er ég til í samninga ef það liðkar fyrir
mikilvægum viðskiptum með íslensk hross.“
Múrinn sem reistur hefur verið um íslenskan
landbúnað er því að falli kominn. Neytendur
munu kætast, enda von til þess að matarreikn-
ingur heimilanna geti lækkað eitthvað. Enn er þó
of snemmt að fagna. Neytendur hafa slæma
reynslu af því að fagna of snemma. Gleðibylgjan
sem fór um landið þegar gengið var frá GATT-
samningum var ekki lengi að fiara út. En allt
bendir þó til þess að íslenskir neytendur geti sent
þýskum tollheimtumönnum þakkarskeyti fyrir
að vera þeirra bestu vinir.
Dagfari
Hjálparhönd
Almenn ánægja er innan raða
atviimurekenda með það Finnur
Geirsson, forsfióri Nóa-Síríusar,
verði formaður nýrra sameinaðra
samtaka þeirra.
Hann er talinn
greindur og vel hæf-
ur maður og hafa
menn yfirleitt fátt
út á hann að setja.
Hins vegar örlar á
áhyggjum meðal
sumra vegna
reynsluleysis Finns í kjara-
samningaviðræðum; hann rati
ekki sérlega vel um Karphúsið.
Mun fljótt reyna á Finn í þessum
efnum en samningar eru lausir á
næsta ári. En á móti er bent á að
hann þurfi ekki að leita langt yfir
skammt eftir leiðsögn þar sem
frændi hans, Kristinn Bjömsson,
forstjóri Skeljungs, sé margreynd-
ur samningarefur og verði ekki
langt undan...
Unglingaveiki
Þau voru erfið, eftirköstin af
fæðingu Samfylkingarinnar, og
ekki virðist ástandið lagast. Engu
er líkara en Samfylkingin sé strax
komin með unglinga-
veiki á háu stigi.
Leiðtogavandi og
vitundarkreppa
virðast þvílík að
engu er líkara en
unglingurinn sé að
steypa sjálfum sér
í glötun. Hver
höndin er uppi á móti annarri og
sjá sumir það ráð vænst að kalla
Jón Baldvin Hannibalsson heim
til leiðtogasætis meðan aðrir vilja
ekki sjá hann og Margrét Frí-
mannsdóttir talsmaður nær ekki
eyrum nokkurs manns. Ýmsir vel-
viljaðir menn eru famir að óttast
að í algjört óefni stefni og sjá fyrir
sér að Samfylkingin veslist hrein-
lega upp, deyi ótímabærum dauða
og lendi á spjöldum sögunnar sem
Skammfylkingin.
Nog komiö
Mikil fiölgun hefur orðið í ása-
trúarsöfnuðinum síðustu misseri og
er svo komið að Jörmundur Ingi
Hansen allsherjargoði hefur vart
undan að sinna verk-
um fyrir safnaðar-
menn. Þessi stað-
reynd hefur truilað
bæði kirkjunnar
menn og síðan leið-
toga hinna ýmsu
safnaða er kenna
sig við frelsara
vorn. Sandkorn hefur fregnað að
þeim finnist nóg komið af svo góðu
og vilji snúa vörn í sókn. Horfa þeir
þá mjög til komandi hátiðahalda
vegna kristnitökunnar á þessu ári
og því næsta og munu þeir ætla að
nýta það tækifæri til fulls....
Þetta sólarlausa land
Mörgum landanum hefur leiðst
hversu sólarstundir hafa viða ver-
ið stopular í sumar og hafa ein-
hverjir haft á orði að reyna mætti
að senda Magnús Jónsson veöur-
stofustjóra í sumar-
frí í þeirri von að
ástandið skánaði.
Reyndar tóku veð-
urguðimir
smákipp hér fyrir
sunnan á dögun-
um en síðan hef-
ur sigið á ógæfuhliðina.
þessu tilefni orti Jón Ingvar Jóns-
son:
Drottinn minn sem duga á
djöfsa gegn og pínum
virdist ósköp vesœll hjá
vedurguðum minum.
Og síðan:
Nú er loftið svart að sjá,
sólin hœtt að skina,
valt að treysta virðist á
veðurguði mina.
Umsjón Stefán Ásgrímsson
Netfang: sandkom <æfT. is