Dagblaðið Vísir - DV - 11.09.1999, Blaðsíða 12

12
LAUGARDAGUR 11. SEPTEMBER 1999 JLP'V
%éttír
DV, Osló:
Fjör á fundum
Hvað verður eftir af norska fán-
anum ef krossinn er tekinn úr
honum? Hvað verður eftir af
norsku siðgæði ef hætt verður að
kenna biblíusögurnar i skólunum?
Vidar Kleppe, einn af þingmönn-
um norska Framfaraflokksins,
fullyrðir að hættan á afkristnun
Noregs vofi yfir. Hann segir að
samtök íslamskra nýbúa hafi það
að markmiði að vinna landið und-
ir spámanninn Múhameð.
Þingmaðurinn hefur að vísu
ekki getað bent á samtökin sem
hann talar um en er engu að síður
viss um að norskri þjóð séu
brugguð launráð af hálfsvörtum og
hundheiðnum nýbúum. Og þetta
er bara ein af mörgum vafasömum
fullyrðingum sem fallið hafa í bar-
áttunni fyrir sveitarstjórnarkosn-
ingarnar í Noregi á mánudaginn.
Þrír af þingmönnum Framfara-
flokksins hafa gengið svo langt að
flokksforystan og Carl I. Hagen
formaður hafa skipað þeim að hafa
sig hæga fram yfir kosningar.
Kosningafundum þeirra hefur ver-
ið aflýst vegna þess að þeir koma
óorði á flokkinn.
Einangrunar-
búðir ríkisins _
Fundabannið er
ekki bara vegna -
órökstuddra full-
yrðinga um sam-
særi íslama. Þing-
maðurinn Kleppe
kallar líka innflutning fólks „smygl
á mannakjöti". Vinur hans og sam-
þingmaður, Öystein Hedström, vill
að nýbúum verði bannað að eiga
fleiri en tvö börn. Jan Simonsen, fé-
lagi þeirra í þingliði Framfara-
flokksins, vill að flóttafólk fái bara
að fara út í búð í fylgd Norðmanna
vegna þess hve þjófótt það er.
Bæjarstjóraefni Framfaraflokks-
ins í einum af nágrannabæjum
Óslóar hefur líka gert sitt til að
vekja grunsemdir um kynþáttahat-
ur Framfaraflokksmanna. Oddbjörn
Jonstad heitir hann og vill að flótta-
mönnum verði komið fyrir í ein-
angrunarbúðum á vegum ríkisins
og að börn flóttafólks fái ekki að
ganga í norska skóla. Fyrir vikið
hefur hann verið settur út af sakra-
mentinu í Framfaraflokknum og
sviptur öllum stöðum þar - en held-
ur sæti sínu efst á framboðslista
flokksins.
Framganga þessara manna í
nafni Framfaraflokksins hefur þeg-
ar skyggt á önnur kosningamál. Það
er lítið púður í að tala um skóla-,
heilbrigðis- og samgöngumál þegar
svona heiðursmenn halda uppi fjör-
inu með krassandi yfirlýsingum um
óvininn mikla - nýbúann.
Hagen flokksformanni ofbýður
enda er hann lítið hrifinn af að
stýra flokki sem bara vekur athygli
vegna óbeitar flokksmanna á út-
lendingum. Draumur hans er að
verða leiðtogi breiðs hægriflokks
með frjálshyggju, einkavæðingu og
skattalækkarnir sem baráttumál -
flokks sem brýtur niður ríkisbákn-
ið. Til þess var Framfaraflokkurinn
stofnaður.
Rödd skynseminnar
Vandinn Hagens er að fjöldi kjós-
enda flokksins er ekkert hrifinn af
frjálshyggjunni. Þeir vilja leiðtoga
sem segir nýbúnum að halda sér á
mottunni. Og það hefur Hagen gert
á undanfórnum árum ~ oft með tví-
ræðu orðalagi
sem túlka má á
ýmsa vegu.
- Hagen segist
ekki sjá kyn-
þáttahatur í
stefnu sinni.
Engu að síður
túlka margir
fylgismanna
Framfaraflokks-
ins stefnuna svo
að flokkurinn
vilji koma nýbú-
loka landamærun-
Fréttaljós
Gísli Kristjánsson
unum úr landi
um fyrir fólki í atvinnuleit frá fjar-
lægum löndum.
Fréttaskýrandi Verdens Gang,
stærsta blaðsins í Noregi, skrifaði
nýverið að nýbúahatrið væri innsta
eðli Framfaraflokksins. Kjósendur
flokksins flestir teldu nýbúana í
Noregi vandamál og Hagen einum
manna treystandi til að gera eitt-
hvað í málinu. Undan þessari
ábyrgð geti formaðurinn ekki vik-
ist.
„Öfgamennimir í flokknum feta
þá slóð sem Hagen hefur sjálfur
varöaö," var niðurstaða Erling Bö
hjá Verdens Gang.
Hatur minnihlutans
Skoðanakannanir hafa sýnt að
tveir af hverjum þremur Norð-
mönnum telja að Framfaraflokkur-
inn ali á kynþáttahatri.
Carli I. Hagen, formanni norska Framfaraflokksins, líkar ekki að flokkurinn er alltaf
bendlaður við kynþáttahatur. Hann hefur nú sett áköfustu fylgismenn sína í funda-
bann.
DV-mynd Gísli Kristjánsson
Hliðstæðar kannanir hafa líka
leitt í ljós að allt að fjórðungur
landsmanna telur að fjöldi nýbúa í
landinu sé vandamál og helsta álita-
mál kosninganna.
Þetta sýnir að skoðanir Norð;
manna eru mjög skiptar:
* Meirihluti landsmanna hefur
óbeit á hálfvelgjulegu tali um ný-
búavanda.
* Minnihlutinn - kannski fjórð-
ungur þjóðarinnar - telur að nýbú-
arnir séu höfuðvandamál. Það eru
þeir sem óttast allt útlent og fram-
v í s i n d a
Stærsta tölvuleikja-
sýning Evrópu
heimsótt
andi. Til þeirra sækir Framfara-
flokkurinn atkvæðin.
Nýbúahatrið fælir frá
Framfaraflokkurinn hefur undan-
farið haft 18-20% fylgi í skoðana-
könnunum. Flokkurinn er nú næst-
stærsti flokkur Noregs en gæti fallið
í þriðja sætið nú vegna þess að fylgið
hefur dalað síðustu vikur. Nýbúahat-
rið er einfaldlega farið að fæla kjós-
endur frá flokknum.
Það vekur engu að síður furðu að
flokkur eins og Framfaraflokkurinn
hefur náð svo langt sem raun ber
vitni og hefur náð taki á ríkisstjórn
landins. Án stuðnings Framfara-
flokksins er ríkisstjórn séra Kjells
Magne Bondeviks ekki stætt. Hvergi
annars staðar í Vestur-Evrópu hafa
systurflokkar Framfaraflokksins náð
viðlíka völdum. í Svíþjóð eru nýbúar
t.d. mun fleiri en í Noregi en þó er
enginn Framfaraflokkur þar.
urinn á ekki ættir að
rekja til gamalla hreyf-
inga nasista eða fasista.
Atvinnuleysi er líka
sáralítið í Noregi. Oft
kyndir baráttan um
störfin undir útlendinga-
hatri, en það á ekki við í
Noregi. Það vantar fólk I
vinnu.
Leiðtogi litla
mannsins
Hver er þá vandinn?
Af hverju er Framfara-
flokkurinn norski orðinn
stór á því að agnúast út í
nýbúa? Hvaða fólk er það
sem kýs flokkinn?
Gárungarnir segja að
hinn dæmigerði fram-
faraflokksmaður sé lítill
karl með yfirgreiddan
skalla. Hann hafi ungur
flutt í verkamannabústað
í úthverfi Óslóar og sé nú
kominn á eftirlaun.
Hann hafi áður alltaf
kosið Verkamannaflokk-
inn og landsföðurinn
Einar Gerhardsen. Nú
sakni hann leiðtogans,
sem lét alla fórna sér fyr-
ir Noreg þegar landið var
reist úr rústum eftir síð-
ari heimsstyrjöldina.
Bern Aardal, prófessor
í stjórnmálafræði, segir
að þörf Norðmanna fyrir
samstöðu ráði miklu um
fylgi Framfaraflokksins.
Kjósendur flokksins hafi
óljósar hugmyndir um að
allt hafi verið betra á ár-
unum eftir síðari heims-
styrjöldina þegar byggja
varð Noreg upp eftir her-
nám Þjóðverja. Þá var
Noregur bara fyrir Norð-
menn og allt var gott.
Norður og niður
i
skrifum norskra blaða kemur
oft fram að Norðmönnum finnst
sem landið sé að verða glæpum,
græðgi, sundurlyndi, eiturlyfjum og
upplausn að bráð. Sumir skella
skuldinni á nýbúana. Þeir eru þjóf-
ar í paradís. Þeir flytja inn í verka-
mannabústaðina og hugsa ekki um
aflar fórnirnar sem það kostaði að
koma þeim upp. Þeir virða ekki
einu sinni húsreglurnar.
Nýbúarnir er þannig sakaðir um
að taka það sem sannir Norðmenn
hafi stritað við að byggja upp. Og
kunna svo ekki einu sinni að þakka
fyrir sig!
Við þetta bætist rótgróin vantrú
margra Norðmanna á allt sem er út-
lenskt og nýtt. Öflu framandi er tek-
ið með tortryggni. Útlent! Nei, það
getur ekki verið gott.
Af hverju nýbúahatur?
agi
Fljótt á litið eru aðstæður i Nor-
egi ekki ákjósanlegar til atkvæða-
veiða með andúð á nýbúum sem að-
albeitu. Nýbúar eru tiltölulega fáir
í Noregi og færri en í flestum öðr-
um löndum Vestur-Evrópu eða ríf-
lega 5%. Bara á íslandi eru nýbúar
hlutfallslega færri.
í Noregi eru nýbúarnir raunar
flestir Svíar og aðeins 3% íbúa
landsins eru með dökka húð. Hætt-
an á að þeir leggi undir sig hvern
lófastóran blett í Noregi er ekki
beinlínis yfirvofandi.
Nýnasistar hafa heldur ekki náð
fótfestu í Noregi, og Framfaraflokk-
Hagen þreytist aldrei á að minna
á að hann tali máli fólksins - að
hann sé málsvari hinnar heilbrigðu
skynsemi, röddin úr djúpi þjóð-
arsálarinnar. Hann finnur orð fyrir
hugsanir hinna mörgu og smáu.
Fylgismenn hans kæra sig ekki um
rausið í menntamönnunum, þola
ekki listamennina sem lifa á fram-
færi ríkisins, og alls ekki frjáls-
hyggjudrengina sem vilja selja eig-
ur ríkisins - eigur fólksins!
Hagen er þannig í þeirri furðu-
legu stöðu að hann vill vera leiðtogi
frjálshyggjufólks en fær helst stuðn-
ing óánægðra eftirlaunaþega sem er
illa við nýbúa og allt sem útlenskt
er.