Dagblaðið Vísir - DV - 28.06.2002, Blaðsíða 15

15
FÖSTUDAGUR 28. JÚNÍ 2002
DV
Menning
Ljóðavefurinn Ljóð.is:
Samastaður fyrir ljóðið
Ljóðhús MA opnað
Viö Suöurgötu
Þar sem stígar og slóöar
bögglast hverjir ofan i annan
og hiö staka glœsta gullregn
sáldrar lífi sínu ofan
og blaö fyrir blað
þekur jörðu sína
sólu
á milli stórra og smárra
hjá ríkum og snauðum
- jafnt gleymdum og gröfnum
vió endastíg í lokuðum botnlanga
í friói fyrir rápi og róli
þar
undir handskrifuöum boröa
liggur minn friður
DAVlÐ STEFÁNSSON
1973
Á degi íslenskrar tungu í fyrra eignaðist
ljóðið samastað á Netinu þegar þrír ljóðelskir
menn hleyptu af stokkunum ljóðavefnum
Ljóð.is. Jón Gunnar Gylfason hafði þá fyrir
nokkru eignast lénið poetry.is og í kjölfar þess
ræddi hann við forritarann Helga Hrafn
Gunnarsson um verkefhið. Davið Stefánsson
skáld hafði á svipuðum tíma eignast lénið
ljóð.is. Það var síðan fyrir tiiviljun að upp
komst að þeir höfðu svipaðar hugmyndir um
stofhun ljóðavefs. Þeir ákváðu að betra væri
að vinna saman að einum sterkum vef.
Ég hitti Davíð Stefánsson og Helga Hrafn
Gunnarsson í bókmenntalegu umhverfi á
Súfistanum í Máli og menningu og ræddi við
þá um fyrirbærið ljóð.is, sögu þess og framtíð-
arsýn.
Meira innihald
Helgi Hrafn er mikill áhugamaður um tón-
list og texta, „sem er eiginlega ljóð,“ segir
hann. „Mér hefur alltaf þótt gaman að lesa
ljóð en ég hef ekki nennt að smíða þau sjálfur
nema þá í textaformi." Áhugi Davíðs er meira
á yfirborðinu því hann hefur gefið út tvær
ljóðabækur hjá forlaginu Nykri.
„Við vildum meina að ljóðið hefði beðið eft-
ir Netinu," segir Davíð um stofhun ljóðavefj-
arins. „Netið og ljóðið passa vel saman. Bæði
vantaði ljóðiö samastað þar sem fólk gat lesið
ljóð að staðaldri auk þess sem gott er að kynn-
ast ljóðum á Netinu því fólk getur lesið þau
þar á sínum hraða.
Svo fannst mér vanta ákveðið innihald í
Netið. Það hefur oft snúist meira um grafík,
tækni og flottar hugmyndir en minni áhersla
verið lögð á innihald. Það eru til margir vefir
sem eiga að snúast um ljóðlist en gera það
ekki. Við höfum hleypt notendum okkar inn á
veftnn með eigin ljóð og þannig verður vefur-
inn okkar lifandi. Það gerist eitthvað á hverj-
um einasta degi. Og það er meira en hægt er
að segja um marga aðra vefi.“
Á Ljóð.is eru tæplega tvö þúsund ljóð og því
ljóst að beðið hefur verið eftir þessum vett-
vangi. „Það hafa streymt til okkar þakkir,“
segja Davíð og Helgi. „Fólk á öllum aldri hef-
ur sagt að þetta hafi akkúrat verið það sem
vantaði. Þama er meðal annars að finna ljóð
eftir fólk sem hefur stolist til að skrifa en
aldrei þorað að sýna neinum eða ekki haft
tækifæri til þess. Við viljum meina að það sé
skemmtilegt ef fundist hefúr vettvangur fyrir
skúffuskáldin."
Upplestur á Netinu
í sumar stendur Ljóð.is fyrir „opnum hljóð-
nema“ víðs vegar um borgina þar sem fólk
getur komið og lesið eigin ljóð eða annarra
Þann 17. júní síðastliðinn var formlega opn-
að Ljóðhús Menntaskólans á Akureyri, sér-
stök deild Bókasafns MA, þar sem komið hef-
ur verið fyrir mikilli bókagjöf, safni ljóðabóka
hjónanna Aðalbjargar Halldórsdóttur og sr.
Sigurðar Guðmundssonar, vígslubiskups frá
Grenjaðarstað. Þau hjónin ánöfnuðu Mennta-
skólanum safnið við skólasetningu þann 20.
september 1996, en nú hefur trésmiðjan Ýmir
hannað og smíðað glæsilegar innréttingar í
Ljóðhús, bakherbergi Bókasafns MA á Hólum.
Þar hefur safni Grenjaðarstaðarhjóna verið
komið smekklega fyrir ásamt nákvæmri bók-
fræðilegri skrá um innihald þess. í safninu
eru um þrjú þúsund bindi og meginhlutinn er
frá 20. öld en þar má einnig frnna ýmsar eldri
gersemar, meðal annars Ljóðmæli eftir Jónas
Hallgrímsson, útg. Kaupmannahöfn 1817,
Kvæði eftir Benedikt Gröndal assessor, útg.
Reykjavík 1833, og Ljóömæli eftir Magnús
Stephensen dr. juris, conferensráð, útg. 1 Við-
ey 1842.
í Ljóðhúsi er aðstaða fyrir einstaklinga og
smærri hópa til rannsókna, funda og verk-
efnavinnu. Þar er nettengd tölva og þar verða
upplýsingar um heimildasöfn og upplýsinga-
veitur sem tengst geta notkun á þessu ljóða-
safni og rannsóknum á ljóðlist. -BÞ
Umsjórt: Sigtryggur Magnason sm@dv.is
Títusi frestað
Sýningu Vesturports
á Títusi eftir Shake-
speare hefur verið
frestað um nokkrar
vikur. Nánar verður
fjailað um sýninguna
þegar nær dregur.
DuoDenum í
Norræna húsinu
Á sunnudaginn klukkan fimm heldur
DuoDenum tónleika í Norræna húsinu og
kostar 1.200 krónur inn. DuoDenum var stofn-
að 1992 í þeim tilgangi að flytja frumsamda
nútíma- (og óviðeigandi) tónlist fyrir saxófón
og slagverk. DuoDenum nýtir sér möguleika
þessarar hljóðfærasamsetningar til að panta í
ríkum mæli ný tónverk hjá tónskáldum og
gerir tilraunir með allt, t.d. fjóra saxófóna og
slagverkshljóðfæri í hrönnum. DuoDenum
hefur frumflutt pöntuð verk eftir mörg dönsk
tónskáld en auk þess frumflutt mörg erlend
tónverk í Danmörku. DuoDenum varð fyrst til
þess árið 1994 að hljóta tónlistarverölaun
Rodovre. Tvíeykið vann önnur verðlaun í
Kammertónlistarkeppni DR P2 áriö 1996 og
DVÁAYND TEITUR
Ljóðið mun aldrei deyja
„Staða Ijóðsins er mjög einföld. Á meöan manneskjan er læs og skrifandi oggetur skynjað er
Ijóðið lifandi. Ljóöið er grunntjáning og hefur aldrei dáið og mun aldrei deyja, “ segja Helgi Hrafn
Gunnarsson og Davíö Stefánsson sem auk Jóns Gunnars Gylfasonar standa aö
Ijóðavefnum Ljóö.is.
auk þess sqm boðið verður upp á skipulagða
dagskrá. „Viö ætlum að taka þetta upp og
setja inn á vefinn. Okkur langar líka að taka
það mikla safir af ljóðum sem er til staðar og
bjóða skáldunum að lesa þau inn á tölvu.
Þetta er nokkuð sem tíðkaðist fyrr á árum og
tO dæmis eru gríðarleg verðmæti í upptökum
Ríkisútvarpsins á lestri skáida á eigin verk-
um. Ef þetta gengur eftir verður bæði hægt að
lesa ljóð og hlusta á þau á vefhum."
Mun aldrei deyja
Er þetta vefúr sem ritstjórar forlaganna
liggja yfir?
„Hann ætti að vera það,“ segir Davíð. „Ef
bókaútgáfúr vilja vera framsæknar ættu rit-
stjórar þeirra að kíkja þama inn og pikka út
höfúnda. Þeir hafa nú þegar úr hundruðum að
velja. Auðvitað er það misgott en það eru perl-
ur inni á milli eins og i hverju ööru bókasafni.
Stefna okkar er ekki að sýna bestu ljóðin held-
ur öll ljóðin.
Upphaflega ætluðum við að koma upp kerfi
þannig að hægt væri að gefa ljóðum einkunn
og það er enn þá í bígerð. Þá gætu skráðir not-
endur gefið öðrum einkimnir og stutt
komment. Það er auk margra gagnvirkra
lausna sem ekki hefúr gefist tími til að fram-
kvæma þar sem við erum enn í sjálfboða-
vinnu við þetta.“
Er stefnt að prentútgáfu?
„Einhvem tíma kviknaði sú hugmynd að
gaman væri að gefa út bók með Ijóðum dags-
ins. Okkur langar til að færa þetta á einhvem
hátt í bók.“
Og staöa ljóðsins?
„Staða ljóðsins er mjög einfold. Á meðan
manneskjan er læs og skrifandi og getur
skynjað er ljóðið lifandi. Ljóðið er grunntján-
ing og hefur aldrei dáið og mun aldrei deyja.“
síðar sama ár þriðju verðlaun í Norrænu
kammertónlistarkeppninni. Á tónleikunum í
Norræna húsinu verða m.a. flutt verk eftir
Sunleif Rasmussen, Niels Rosing-Schow og
Áskel Másson. Tónleikamir hafa verið styrkt-
ir af NOMUS, bæði hvað varðar tónverk sem
færeyska tónskáldið Tróndur Bogason samdi
að beiðni DuoDenum og hljómleikaferðina
sjálfa. Hún nýtur einnig fjárhagslegs stuðn-
ings Den Ingwersenske Fond og „Summartón-
ar 2002“.
Sumartónleikar
Sigurjóns
Fjórtánda árið í röð efnir Listasafn Sigur-
jóns Ólafssonar til sumartónleika í safninu á
Laugamesi. Tónleikamir era á þriðjudags-
kvöldum, hefiast klukkan 20.30 og standa í um
það bil klukkustund. Upplýsingar um tónleika
má nálgast á vefsíðu safnsins www.lso.is.
Á fyrstu tónleikunum, þann 2. júlí klukkan
20.30, leikur strengjasveit, skipuð fiðluleikur-
unum Hlíf Sigurjónsdóttur og Sigurlaugu Eð-
valdsdóttur, Herdísi Jónsdóttur víóluleikara,
Ömólfi Kristjánssyni sellóleikara og Þóri Jó-
hannssyni kontrabassaleikara. Þau leika tvær
Strengjasónötur eftir G.A. Rossini, nr. 1 i G-
dúr og nr. 2 i A-dúr, og Strengjakvintett í G-
dúr eftir Antonin Dvorák.
Sumarsýning LÍ
Á þriðjudaginn var opnuð sumarsýning í
Listasafni Islands á 100 verum í eigu safnsins
eftir 36 listamenn. Ætlun safnsins er að gefa
breitt yfirlit um íslenska myndlistarsögu á 20.
öld, einkum fyrir 1980.
Sýningarstjóri er Ólafur
Kvaran.
Sýningin skiptist í
fimm hluta: Upphafs-
menn íslenskrar mynd-
listar á 20. öld; Koma nú-
tímans/módernismans i
myndlist á íslandi; Lista-
menn 4. áratugarins;
Abstraktlist; Nýraunsæi
áttunda áratugarins.
í upphafi þróunarinn-
ar sést hvemig náttúran var með ýmsu móti
aðalviðfangsefnið i íslenskri myndlist framan
af 20. öld, fyrst í málverkum frumherjanna
Þórarins B. Þorlákssonar og Ásgríms Jónsson-
ar og síðar i annars konar nálgun Jóhannesar
S. Kjarval og Jóns Stefánssonar sem höiðu
víðtæk áhrif á aðra listamenn. Síðar höfnuðu
enn aðrir landslaginu og fiölluðu um manninn
og umhverfi hans, t.d. Ásmundur Sveinsson
og Gunnlaugur Scheving. Um og eftir miðja
öldina hurfu margir frá hlutbundinni mynd-
list, m.a. Svavar Guðnason og Sigurjón Ólafs-
son, og á sjötta og sjöunda áratugnum var
abstraktið nær allsráðandi, eins og sést í verk-
um Nínu Tryggvadóttur og Þorvalds Skúla-
sonar. Ungir listamenn höfnuðu svo form-
hyggju abstraktsins um og upp úr 1960, t.d.
Jón Gunnar Ámason og Erró og konseptlista-
mennimir Magnús Pálsson, Sigurður Guð-
mundsson og Kristján Guðmundsson.