Dagblaðið Vísir - DV - 26.10.2002, Blaðsíða 42

46
Helqctrhlacf DV LAUGARDAGUR 26. OKTÓBER 2002
Hættur
Trygqvi Jónsson varð aðstoðarforstjóri
Baugs við stofnun 1998. ívor varð hann for-
stjóri. I sumar var hann handtekinn. Og nú er
hann hættur. Hann hefur frá mörgu að segja
um Baug, Bítlana og bjarta framtíð
„Heklunnar“'.
Þaö hlýtur aö vera sérstakur endurskoðandi sem gerir
slíka lukku hjá þeim sem ráða hann tii sín að þeir treysta
honum fyrir rekstri fjölskyldufyrirtækisins. Tryggvi Jónsson
hefur reynt þetta í tvígang. Þótt hann komi inn í Heklu sem
nýr eigandi er ljóst að traust þeirra Heklubræöra, Sigfúsar og
Sigurðar, til hans átti stóran þátt í að þeir samþykktu að selja
honum hlut sinn í fyrirtækinu sem Sigfús faðir þeirra stofn-
aði fyrir hartnær 70 árum. Þeir feðgar, Jón Ásgeir og Jóhann-
es, treystu honum líka fyrir stærstu verslunarkeðjum lands-
ins. Vistin þar var æði stormasöm og er nú á enda. Það blas-
ir við aö byrja á að fá þennan sérstaka endurskoðanda tU að
gera hana upp.
Hvers vegna hættirðu hjá Baugi?
Það er af því að þama kom tækifæri sem ég vUdi ekki
sleppa. Ég hef þekkt Hekluna í mörg ár. Mér þykir vænt um
það fyrirtæki og veit að þar eru miklir möguleikar. Þegar
haft var samband við mig ákvað ég að gera það sem ég gæti
tU þess að láta þetta verða að veruleika - og það tókst.
Uröu brestir í samstarfi þinu við eigendur Baugs?
Nei, aUs ekki. Samstarfiö hefur verið með ágætum og auö-
vitað vona ég að það haldi áfram á þeim nótum og þeir kaupi
núna sina bUa og trukka af okkur!
Það hefur ekki borið neinn skugga á samstarf okkar. Þvert
á móti hafa þeir stutt mig í hvívetna frá því að ég sagði þeim
að þessi breyting væri orðin raunhæfur möguleiki. Þeim
frnnst eðlUegt að menn vUji spreyta sig í eigin rekstri.
Baugur er mjög öflugt fyrirtæki og fram undan hjá því
mjög spennandi timar vegna þeúra fjármuna sem koma inn
hjá Baugi
í kjölfar sölunnar á Arcadia. Það hefði hins vegar þýtt að ég
hefði þurít að eyða enn meiri tíma erlendis með tUheyrandi
fjarvistum frá íjölskyldunni og ég var ekki alveg tUbúinn tU
að taka þátt í því af fuUum krafti þegar þessi kostur stóð tU
boða.
Lýstu tima þínum hjá Baugi, þar sem þú hefur verið
frá stofnun 1998.
Hann hefur verið ótrúlegur. Við stofnun var Baugur fyrst
og fremst Bónus og Hagkaup. í dag er fyrirtækið margfalt
stærra. Uppgangurinn hefur verið ótrúlegur og við hafa
bæst fjárfestingar á borð við ÚtUíf, Lyfju, Debenhams, Top
Shop og Zara, auk fjárfestinga erlendis. Það er varla hægt að
bera þetta saman við fyrirtækið fyrir fjórum árum.
Þú hefur verið á stormasömum stað. Varstu orðinn
þreyttur á storminiun? Ertu á leið í skjól?
Nei, aUs ekki. Það hafa aUtaf verið mikU átök um stórfyr-
irtæki á íslandi. Ég er klár á því að ef Hekla kæmist í hóp
stærstu fyrirtækja landsins - sem hún gerir væntanlega ekki
eingöngu í þeim atvinnurekstri sem hún er í í dag - þá yrði
stormur þar. Hann fylgir stórum fyrirtækjum.
Sá stormur sem mun mæta mér í Heklu verður hins veg-
ar af öðrum toga. Vinnan verður meira inn á við. Kraftamir
fara í að byggja upp fyrirtækið i stað þess að þurfa sífeUt að
vetja það vegna ytri aðstæðna sem maður hefur engin tök á.
Hver er ímynd Baugs í dag að þínu mati?
Hún er dálítið Uókið fyrirbrigði. Við létum kanna það og
fylgdumst vel með því hvað viðskiptavinum fannst um okk-
ur. Niðurstaðan var að margir hafa hom í síðu Baugs en á
sama tima hafa Bónus, Hagkaup og fleiri keðjur mun betri
ímynd. Þetta er svona eins og tvær hliðar á sama peningi og
því dálítið sérstök staða. En markaðsstaríið hefur ekki farið
í að kynna Baug heldur verslanfrnar. Og Bónus er langöflug-
asta verslunarfyrirtæki landsins. Það er ekki vegna þess að
Baugur ákvæði það heldur vegna þess að viðskiptavinimir
tefja að þar fái þeir mest verðmæti fyrir sitt fé.
Baugur hefur verið gagnrýndur fyrir að misbeita
sterkri stöðu sinni í viðskiptum. Er sú gagnrýni að ein-
hverju marki réttmæt?
Sumt af gagnrýninni er ömgglega réttmætt og það er hollt
fyrir alla að heyra gagnrýni - öðmvisi geta þeir ekki bætt sig.
Ýmislegt arrnað hefur verið óréttmætt, órökstutt og oft á tíð-
um ósanngjamt.
Það hefur ekki verið stefna Baugs að beita heildsala þving-
unum eða hótunum. Það kann að vera að einhverjum ein-
staklingum innan fyrirtækisins hafi orðið of heitt í hamsi -
það höfum við heyrt. í fyrra setti Baugur sér eigin reglur um
samskipti við heildsala. Eftir þeim hefur verið farið og
heildsalar segjast í kjölfarið fmna gjörbreytt viðhorf hjá
Baugi. Þannig hefur réttmæt gagnrýni leitt af sér lærdóm og
úrbætur.
Gagnrýni um misnotkun á markaðsráðandi stöðu er hins
vegar ekki réttmæt. Samkeppnisstofnun hefur rannsakað
málin og ekki séð ástæðu til að aðhafast frekar en sumir virð-
ast ekki vilja trúa slíkri niðurstöðu og gera ekki greinarmun
á eigin vilja eða skoöunum og raunveruleikanum.
Siunir segja að þótt ódýrast sé að versla í Bónus sé það
engu að síður allt of dýrt.
Ef hægt væri að ná verðinu enn lægra með meiri hagræð-
ingu er samkeppnin það mikil - þrátt fyrir að ekki séu marg-
ir stórir aðilar á markaðinum - að aðrir væru örugglega bún-
ir að gera það. Til þess að matvöruverð geti lækkað þarf svo
margt annað að gerast.
Hver er leiðin til að lækka það?
Það er fyrst og fremst á valdi stjómvalda að lækka mat-
vælaverð hér á landi. Innflutningshöft, skattar, önnur opin-
ber álagning og óhagkvæmur landbúnaður eru mikil byrði
fyrir íslenska neytendur.
Möguleikar á hagræðingu eru takmarkaðir þvi að á sum-
um sviðum er engin samkeppni. Hvar er samkeppnin í
mjólkuriðnaðinum? Hvemig er staðan í landbúnaðarmálum?
Og allir vita að bændur bera ekki of mikið úr býtum.
Forsvarsmenn Baugs hafa hvatt til þess að verðmyndunin
í öllu aðfangakerfmu verði skoðuð, alveg ffá því að varan er
framleidd þar til hún er seld út úr búð. Menn tala sífellt um
verð út úr versluninni en ekki verðið sem verslunin kaupir
á. Menn koma með furðuleg dæmi um álagningu á einstök-
um vörum, halda að það sé gegnumsneitt og virðast ekki trúa
því sem lagt er fyrir þá í reikningsskilum. Baugur birtir sína
ársreikninga opinberlega, eitt fyrirtækja í matvöruverslun,
og ég vil gjaman að þetta verði rannsakað og sýnt ffam á
hvar hagnaðurinn lendir.