Dagblaðið Vísir - DV - 06.09.2003, Blaðsíða 18

78 DV HELGARBLAÐ LAUGARDAGUR 6. SEPTEMBER 2003
YFIR HVERFISFUÓT: Það tók hópinn eina klukkustund og 40 mlnútur að vaða yfir Hverfisfljót þar sem það breiðir
úr sér við Fremrieyrar.
Lítill hópurgöngumanna ákvað að nota verslunar-
mannahelgina til þess að ganga úr Lakagígum í
Núpsstaðarskóga en á þeirri leið þarf að vaða
margar ár og þar á meðal stórvötn eins og Hverfis-
fljót og Djúpá. hetta reyndist verða mjög blaut helgi
þóttsólin skini í heiði nær allan tímann.
Það var nokkuð harðsnúinn hópur ferðalanga
sem safnaðist saman í Skaftárskála á Kirkjubæj-
arklaustri föstudaginn sem markar upphaf
verslunarmannahelgar. Þjóðin gervöll sýndist
vera að birgja sig upp af áfengi og bjór þar sem í
hönd færi mjög blaut helgi.
Við höfðum líka ákveðið að hafa þetta blauta
helgi en með öðrum formerkjum þó. Við ætluð-
um að ganga frá Lakagígum austur með Síðu-
jökli og að hluta yfir hann og ljúka ferðinni á
fjórða degi í Núpsstaðarskógum. Stærstu verk-
eíriin á þessari leið er að vaða Hverfisfljót og
Djúpá sem hvort tveggja em stórvötn á hvaða
mælikvarða sem er.
Allt á floti
Ferðin hafði verið skipulögð og undirbúin eins
vel og kostur var en það bættí svolítíð á kvíða leið-
angursmanna að stöðugt bámst fréttir af hópum
sem hefðu snúið frá Hverfisfljótinu og krækt fyrir
það á jökli sem lengir ferðina um hálfan dag.
Margt bendir til þess að vatnsmagn hafl verið að
aukast í fljótinu undanfarin ár og telja sumir það
stafa af bráðnun jökla og breyttum vamaskilum
undir jökli svo að vam sem áður féll í Skaftá til
vesturs falli nú tíl suðurs í Hverfisfljót. Tveir félag-
anna höfðu gist í Fljótshverfi um nóttina og
blöskrað algerlega vöxmrinn í bæði Hverfisfljóti
og Djúpá sem flóðu upp um allar eyrar eftír mikla
stórrigningu dagana áður.
Fljótið var kolmórautt og
illskulegt að sjá og var aug-
Ijóslega að minnka eftir
hrokavöxt sem mátti sjá á
dreifum ísmola og smárra
jaka sem lágu eins og hráviði
úti um allar eyrar.
Hópurinn var samt ótrauður og þegar allir 14
félagamir vom mættír stígum við um borð í
skólabílinn á Klaustri sem ók okkur og bakpok-
unum okkar inn í Laka en einkabílar vom skild-
ir eftír á Klaustri.
Fyrsta dagleiðin var frekar smtt en hún lá frá
Lakagígum, þar sem ferðin hófst um klukkan
14.00, undir hlíðum Blængs og linntu göngu-
menn ekki för sinni fyrr en á Fremrieyrum sem
em mosaflákar á bökkum Hverfisfljóts nokkra
kílómetra frá jökulrönd. Þar breiðir fljótíð vel úr
sér og fellur á víðáttumiklum eyrum. Veður
þennan fyrsta dag var allgott, skýjað en þurrt og
kátfna og baráttuhugur gerði vart við sig í hópn-
Ekki leist okkur beinhnis vel á fljótíð í stuttri
kvöldgöngu. Það var kolmórautt og illskulegt
eins og er siður jökulvama og var augljóslega að
minnka eftir hrokavöxt sem mátti sjá á dreifum
ísmola og smárra jaka sem lágu eins og hráviði
úi um aliar eyrar.
Við lögðum steina í röð við vatnsborðið undir
nóttína og hugðumst þannig fylgjast með dæg-
ursveiflu fljótsins. Það var ákveðið að hafa brott-
HUN SÖKKDYPST: Hópurinn lenti í aurbleytu við jök-
ulrönd Slðujökuls og sumir sukku ansi djúpt og þessi
einna dýpst.
för úr tjaldbúðum klukkan átta og því var ræst
um hálfsjö og skein sól í heiði þegar menn ferð-
bjuggust út í fljótíð árla morguns daginn eftír og
samkvæmt okkar ffumstæðu vamshæðarmæl-
um hafði lækkað nokkuð í fljótinu.
í köldu jökulvatni á annan tíma
Á þessum slóðum er Hklegt að hitastig vatns-
ins í ánni sé varla nema 3-4 gráöur. Það er erfitt
að vaða straumvötn og þarf allmikla þjálfun og
útsjónarsemi til að velja réttu leiðina eftír brot-
um í ánni. Menn vaða í skóm til hlífðar fótunum
og flestir reyna að klæða af sér nístandi kuldann
í jökulvatninu með því að klæðast hlífðarbuxum
en núorðið ryðja neopreon-sokkar, eins og þeir
sem laxveiðimenn nota, sér til rúms en þeir ein-
angra jafri vel og blautbúnmgar.
Við þessar aðstæður vilja göngumenn vera
3-4 saman í keðju og krækja saman handleggj-
um. Efstí maður í straumnum er jafnan sá
stærsti og þyngstí. Forðast ber að horfa í straum-
inn því þá fer menn óðar að sundla. Ekki má
Vaömeistarinn: Einn úr hópnum fór á undan út í álana og kannaði dýpi og straumhörku. Hann þurfti stundum á
öllum sínum styrk og snarræði að halda til að standa.
ÍTVEIMUR UTUM: Þar sem Núpsá og Hvítá falla saman teinn hyl heitirTvílitahylur og ætti að sjást vel á myndinni
hvers vegna sú nafngift hefur orðið ofan á.
HVERNIG Á FESTA ÞETTA? Broddarnir settir á fyrir jök-
ulgönguna.
hafa bakpokann spenntan um mitti heldur hafa
mittísólina lausa ef illa fer og göngumaður dett-
ur í ánni og þarf að vera fljótur að losa af sér pok-
ann.
Við mynduðum fjórar keðjur en einn félag-
anna fór laus á undan og valdi leiðina. Það var
gert í ljósi reynslu hans og þekkingar úr starfi hjá
Orkustofnun við vamamælingar en ekki síður
vegna harðfylgis hans og áræðis.
Síðan hófst ferðin út í fljótíð sem reyndist al-
veg jafri kalt og ónotalegt og við höfðum haldið.
Við höfðum talið að vatnsmagn ættí að vera í
lágmarki svo snemma morguns en eftír að hafa
vaðið nokkra ála tókum við eftir því að ísmolar
og smájakar voru famir að fljóta upp á eyrunum
í kringum okkur sem sýndi að þegar var bytjað
að vaxa í því.
Það er eðli jökuláa að rennslið sveiflast yfir
sólarhringinn og fer eftir bráðnun, hitastígi, úr-
komu og fleiri þáttum og er kölluð dægursveifla.
Við reyndum að láta þetta ekki hræða okkur
um of en héldum áfram að þræða krókótta leið
yfir eyrar og aura Hverfisfljóts og finna færa leið.
Dýpsm álamir tók fuliorðnum karlmanni í ríf-
lega mitt læri og talsverður straumur var en
botninn jafii og góður og hvergi varð vart við
sandbleytu að ráði.
Það tók klukkutíma og fjörutíu mínútur fýrir
þennan fjórtán manna hóp að komast yfir
Hverfisfljótíð og þá vom 2,7 kilómetrar að baki
samkvæmt GPS-mælingum og mestan þann
tírna vom menn að busla í jökulvatni. Þegar við
settumst á mosaþembu undir Rauðhólum aust-
an fljótsins og fórum í gönguskóna á ný í sólinni
var ekki laust við að feginleika gættí.
En svaðilfarir eins og þessar styrkja vináttu-
böndin og göngumenn læra að treysta eigin
hyggjuvití en reiða sig engu að síður á styrk og
samheldni ferðafélaganna. Það er undarleg