Dagblaðið Vísir - DV - 11.12.2003, Blaðsíða 16

76 FIMMTUDAGUR 11. DESEMBER2003
Fréttir 0V
Jólasveinarnir eru á leið til byggða. Stekkjastaur kemur í kvöld. Börnin setja
skóna út í glugga en vilja líka eignast fina jólaskó. Skókaupmaður segir jólasveina
ekki blekkjast af þeim sem setja gúmmístígvél út í glugga.
Tvö nýfélög
í úrvalsvísi-
töluna
Kaldbakur og Trygginga-
miðstöðin verða tekin inn í
úrsvalsvísitölu Kaupahallar
Islands um næstu áramót.
Tryggingamiðstöðin kemst
aftur inn í vísitöluna, en fyr-
irtækið var skráð úr henni
fyrr í ár en Kaldbakur kemur
inn í fyrsta sinn. Töluverðar
breytingar hafa verið á sam-
setningu vísitölunnar und-
anfarin misseri og í fyrsta
sinn síðan 2000 er ekkert ol-
íufélag í henni, en þau hafa
öll verið afskráð.
Börnin íá skó til
Brotið á
verkalýð í
Bandaríkjun-
um
Sífellt meira verður vart
við að brotið sé gegn rétt-
indum launafólks í Banda-
ríkjunum. Alþýðusamband
íslands greinir frá því á vef
sínum að fulltrúar evr-
ópskrar og bandarískrar
verkalýðshreyflngar hafi
fundað með önnu Diam-
antopoulou, ráðherra fé-
lagsmála í framkvæmda-
stjórn Evrópusambandsins,
til að gera henni grein fyrir
þessari tilhneigingu vestan-
hafs undanfarin misseri.
Bandarísku verkalýðs-
samtökin Al'L-CIO hafa
undanfarið barist gegn sí-
fellt versnandi starfsskilyrð-
um félaga sinna. Evrópsku
verkalýðssamtökin lýsa yfir
stuðningi við baráttu
bandarískra starfsbræðra
sinna og fara þess á leit við
ESB að sambandið taki upp
málið í samskiptum við
Bandaríkin.
Björgvin G.
Sigurðsson,
þingmaður Samfylkingar-
innar.
Hræddastur aföllu er ég við
mýs, og hefalltafverið það.
Nú hefég ekki lent íneinu sér-
staklega hræðilegu í sam-
Við hvað ertu hræddur
bandi við mýs, svo þetta er al-
gjörlega óútskýranleg
hræðsla. Hún flokkast örugg-
lega undir einhvers konar fób-
íu. Ég er mikið í hestamennsku
og rekst stundum á þær íhest-
húsunum, en það er merkilega
sjaldan sem betur fer. Fyrir
utan mýsnar hræðist ég ekkert
sérstakt, utan þess almenna,
svo sem skakkaföll þeirra sem
standa mér næst.
„Já, við höfum vissulega orðið vör við aukna
sölu á barnaskóm nú síðustu dagana, en hvort
það tengist nákvæmlega komu fyrsta jólasveins-
ins veit ég nú ekki nákvæmlega,“ sagði Valtýr
Diego hjá skóverslun Steinars Waage í Kringlunni
þegar rætt var við hann um skósöluna, nú þegar
Stekkjastaur er væntanlegur til byggða I kvöld.
Búast má við að þegar kvölda tekur muni smá-
fólkið í landinu setja fjöldami allan af skóm út í
glugga í þeirri von að Stekkjastaur laumi þangað
einhverju gómsætu upp í munninn eða öðru
smálegu. Valtýr segir hin aukna sala hjá þeim
undanfarið sé fyrst og fremst í spariskóm sem ætl-
aðir séu fyrir jólahátíðina sjálfa, en þegar komi að
því að setja skó út í glugga séu allar hugsanlegar
tegundir af skóm teknar í notkun.
Stelpuskóna kalla ég gjarnan
Pollýönnu-skó
„Ég man að þegar ég var lítill reyndum við
bræðurnir að gabba jólasveininn til að gefa okkur
sem allra mest með því að setja stærstu gúmmí-
stígvélin okkar út í gluggann, en jólasveininn lét
að sjálfsögðu ekki blekkjast og við fengum bara
eitthvað svipað og allir aðrir."
Þeir spariskór sem nú eru vinsælastir fyrir börn
eru að sögn Valtýs næsta klassískir og lítið um
breytingar frá ári til árs.
„Stelpuskóna kalla ég gjarnan Pollýönnu-skó,“
sagði hann. „Það eru lakkskór í skærum litum,
með spennu yfir ristina og kannski einhverju
skrauti á henni. Strákarnir fá greinilega flestir
hefðbundna blankskó, en þó verðum við vör við
aukna tilhneigingu til að fólk biðji um skó sem
það geti kannski notað svolítið meira og oftar
heldur en við jakkafötin á aðfangadagskvöld og í
tveim þrem jólaböllum. Því eru að verða vinsælir
skór sem eru í senn svolítið sportlegir en líka
herralegir."
Valtýr Diego Iskóverslun Steinars Waage með sýn-
ishorn afvinsælum barnaskóm, blankskóm handa
drengjunum og„Pollýönnu-skóm“handa
stúlkunum.
Síðasti Fjölnismaðurinn
Aukin gróska hefur hlaupið í ís-
lensk ævisöguskrif að undanförnu
og var ekki vanþörf á. Ævisagnarit-
un virtist á góðri leið með að þróast
annars vegar í raupsögur sem
menn sögðu af sér sjálfir og svo
hins vegar lofrullur sem skrifaðar
voru um pólitískusa af samherjum
þeirra og aðdáendum. Þarf vart að
nefna hér þá menn sem staðið hafa
í fararbroddi hinnar nýju grósku -
Guðjón Friðriks-
son er þar afkasta-
mestur en einnig
hafa vakið athygli upp á síðkastið
ævisögur sem skráðar hafa verið af
Viðari Hreinssyni um Stephan G.
Stephansson, Páli Valssyni um
Jónas Hallgrímsson og nú síðast af
Hannesi Hólmsteini Gissurarsyni
um Halldór Laxness.
Bækur
Aðgengileg, læsileg
Meðal þessara Ung-Tyrkja í
bransanum er ef til vill hætt við að
falli nokkuð í skuggann ný ævisaga
eftir höfund roskinn að árum sem
margt hefur skrifað unt dagana en
ekki svo mjög verið áberandi í fjöl-
miðlum. Þetta er Aðalgeir Kristjáns-
son sem ritað hefur ævisögu Kon-
ráðs Gíslasonar og nefnir hana Síð-
asti Fjölnismaðurinn. Væri það
vissulega mikill skaði ef bók Aðal-
geirs félli milli stafs og hurðar í jóla-
bókaflóðinu, því unt er að ræða hið
vandaðasta rit, skemmtilegt aflestr-
ar og uppfullt af fróðleik.
Aðalgeir skrifaði síðast bókina Nú
heilsar þér á Hafnarslóð, bráðfína
bók um íslendinga í Kaupmanna-
höfn í upphafi nítjándu aldar. Hann
hefur og skrifað ævisögu Brynjólfs
Péturssonar sem var einn Fjölnis-
manna líkt og Konráð Gíslason.
Tímabil Fjölnismanna hefur reyrjdar
verið Aðalgeiri drjúg uppspretta
margvíslegra ritsmíða gegnum árin
og allir bestu kostir hans sem fræði-
manns og rithöfundar birtast í þess-
ari nýju bók - að því er virðist full-
komin þekking á viðfangsefninu og
hæfileikar til að gera skil á aðgengi-
legan og læsilegan hátt.
Frábær yfirsýn
Þeir sem eru að leita að æsilegum
uppljóstrunum um ævi Konráðs
Gíslasonar fara að sönnu í geitarhús
að leita ullar er þeir Iesa þessa bók.
Ævi Konráðs var að vísu alls ekki við-
burðalaus en mestalla ævina var hann
þó bundinn við skrifborð og sinnti
fræðistörfum og átti fremur í andleg-
um skylmingum við menn en líkam-
legum. Konráð hefur stundum viljað
gleymast þegar Fjölnismenn eru tald-
ir upp, því hann hefur þótt fremur lítt
spennandi, en eins og Aðalgeiri tekst
að sýna fram á var hann þó langt frá
því að vera litlaus maður. Og hann
lenti reyndar líka f persónulegum
raunum ýmiss konar, þótt sjaldnast
bæri hann tilfmningar sínar á torg.
Frá öllu saman segir Aðalgeir á
hljóðlátan en afar sannfærandi hátt,
lesandi fær á tilfinninguna að hvergi
geti orði verið hallað og höfundur
hafí frábæra yfirsýn yfír bæði ævi
Konráðs og allt það umhverfi sem
hann hrærðist f. Sem höfundur læt-
ur Aðalgeir lítt að sér kveða sjálfur
- 1
Síðasti «
Fjölnis-
maðurinn, y
Ævi Síðasti
Konráðs Fjolnismiður inn
Gíslasonar Hui
Höfundur: Aðalgeir Kristjánsson
Útgefandi: Skrudda
en leyfir heimildum að tala sem er
klassísk aðferð í ævisagnaritun og
gefst hér vel. Hann er heldur ekki
smeykur við að draga saman og fella
úr þar sem það á við.
Síðasti Fjölnismaðurinn er bók
sem höfðar til allra sem áhuga hafa á
íslenskum menntum og menningu
bæði á nítjándu öld og bæði fyrr og
síðar. Aðalgeir hefur unnið verk sitt
af trúmennsku og lipurleika, svo
Konráð Gíslason og þeir Fjölnis-
menn reyndar allir geta verið full-
sæmdir af. Bókin er - líkt og við-
fangsefnið - hljóðlátari en svo að
höfundurinn hafi mátt vænta nú-
tímaverðlauna eða upphrópana og
þar af leiðandi metsölu en hún er
áreiðanlega með betri bókum á sínu
sviði sem út koma í ár.
Illugi Jökulsson