Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.2003, Blaðsíða 22

78 ÞRIÐJUDAGUR 30. DESEMBER 2003
Fókus DV
Ein þeirra bóka sem út kom á ís-
lensku á árinu og vöktu töluverða at-
hygli var The Life of Pi en hún hlaut á
sínum tíma Booker-verðlaunin
bresku. Höfundur heitir Yann Martel
og kom hann reyndar til íslands síð-
asdiðið haust á bókmenntahátíð.
Bókin segir frá ungum indverskum
pilti, sem kallast Pí, og siglir með fjöl-
skyldu sinni frá Indlandi og áleiðis til
Kanada, þar sem fjölskyldan ætlar að
setjast að. Um borð í skipinu sem
flytur fjölskylduna er líka fjöldinn all-
ur af dýrum en fjölskyldan hafði rek-
ið dýragarð á Indlandi og selt dýrin
síðan til Ameríku. Svo vill til að skip-
ið ferst og Pí kemst einn manna í
björgunarbát og rekur síðan í óra-
tíma um Kyrrahafið. Með honum í
björgunarbátnum er tígrisdýr eitt
mikið og verður sambúð þeirra um
borð í björgunarbátnum þungamiðja
sögunnar. Tígrisdýrið þykir reyndar
með eftirminnilegri persónum í bók-
menntum Vesturlanda á seinni
árum. I sögu Martels heilir dýrið Ric-
hard Parker og sú skýring er gefin á
nafninu að um misskilning hafi verið
að ræða - veiðimaðurinn sem veiddi
dýrið þegar það var ungt hét Richard
Parker en embættismaður sem fyllti
út skýrslur um veiðina skráði nafn
veiðimannsins niður sem nafnið á
dýrinu.
Tígrísdýríð Richard
Parker úr sögunni
Life ofPi þykir ein
eftirminnilegasta
skáldsagnapersóna
seinni ára. Nafnið á
dýrinu á sér mjög
einkennilega sögu
þar sem furðulegar
tilviljanir kallast á
við hin ýtrasta hryll-
ing
En Yann Martel hefur reyndar
upplýst að hugmyndin að nafninu
að tígrisdýrinu hafí verið fengin af
aldeilis furðulegri sögu sem hann
hafi þekkt og snýst um hrakninga,
hörmungar, stórslys, mannát og
morð. Og um ótrúlega tilviljun þár
sem bók bandaríska hryllingssagna-
höfundarins Edgars Allans Poe virð-
ist segja furðu nákvæmlega til um
hryllilega atburði 40 árum seinna.
Það var árið 1884 sem seglskútan
Mignonette lagði upp frá Sout-
hampton og var ferðinni heitið til
Ástralíu. Skútan var um það bil tíu
ára gömul og í eigu ástralsks millj-
ónamærings sem hugðist nota hana
til að sigla um og kanna kóralrifið
mikla undan austurströnd Ástralíu.
Um borð var fjögurra manna áhöfn,
skipstjórinn Tom Dudley, stýrimað-
urinn Edwin Stephens, hásetinn Ed-
mund Brooks og svo sautján ára ká-
etustrákur að nafni Richard Parker.
Þetta var fyrsta sjóferð hans og hann
reyndist eiga í erftðleikum með að
aðlagast lífinu um borð. Sjóveiki
hrjáði hann og hann gerðist leiður
og þunglyndur. Dudley skipstjóri og
hinir áhafnarmeðlimirnir tveir voru
hins vegar þaulvanir sjómenn og
gekk siglingin hið besta til að byrja
með.
„Richard minn, þinn tími er
kominn"
Snemma í júlí, þegar Mignonette
var stödd á Suður-Atlantshafi, í óra-
fjarlægð frá næsta landi, skall hins
vegar á fellibylur og skútan fékk á sig
marga tröllaukna brotsjói. Tók hún
loks að liðast í sundur. Áhöfnin
komst í björgunarbát en náði ekki að
hafa með sér hvorki vatn né vistir, ef
tvær niðursuðudósir eru undan-
skildar. Það sem í þeim var entist
ekki lengi og brátt tóku hungur og
þorsti að sverfa illilega að fjórmenn-
ingunum. Eftir að hafa velkst um í
björgunarbátnum í nítján daga í
brennandi sólinni voru þeir að þrot-
um komnir og ekkert nema dauðinn
framundan. Verst var hinn ungi Ric-
hard Parker farinn og félögum hans
þótti raunar að það væri aðeins
tímaspursmál hvenær dauða hans
bæri að höndum. Hann hafði drukk-
ið sjó sem er vægast sagt ekki gott
við þorsta og var reyndar þegar hér
var komið meira og minna með
óráði.
Dudley skipstjóri komst að
þeirri niðurstöðu að eina ráðið til
þess að að minnsta kosti einhverjir
þeirra fengju lifað af væri að fórna
einhverjum þeirra - sem sé að
hann yrði étinn af félögum sínum.
Hann hafði hugsaði sér upphailega
að þeir myndu varpa hlutkesti um
það hver yrði drepinn og síðan ét-
inn, en að lokum ákvað hann að
drepa Richard Parker. Röksemd
skipstjórans var sú að pilturinn
ætti hvort sem er ekki langt eftir og
þar sem hann ætti hvorki konu né
börn væri missir aðstandenda
minnstur í hans tilfelli. Hásetinn
Brooks lýsti sig andvígan því að
nokkur yrði drepinn en stýrimað-
urinn Stephens var óákveðinn.
Hinn ungi Parker var ekki fær um
að segja álit sitt. Dudley ákvað því
að hann yrði að ráða og Brooks og
Stephens sættu sig við það. Þeir fé-
lagar fóru með nokkrar bænir yfir
sofandi líkama Richards Parkers en
síðan vakti Dudley hann með því
að ýta við öxl hans. Er Parker
rumskaði sagði skipstjórinn: „Ric-
hard minn, þinn tími er kominn.“
Síðan stakk hann káetupiltinn til
bana.
Hinir skipbrotsmennirnir þrír
lifðu sfðan á kjöti og blóði Richards
Parkers í 35 daga til viðbótar. Þá var
þeim bjargað um borð í flutninga-
skipið SS Montezuma, og þótti sum-
um nafn skipsins furðu vel við hæfi,
þar sem skipið var heitið eftir þeim
forna konungi Azteka sem rikti yfir
gríðarlegum mannfórnum og jafn-
vel mannáti.
Dæmdir fyrir morð og mann-
át
Eftir að þeir Dudley, Brooks og
Stephens komust aftur til Bretlands
sögðu þeir sögu sína hreinskilnis-
lega hverjum sem heyra vildi. Málið
vakti athygli og óhug, en þótt at-
burðir á borð við þennan væru sem
betur fátíðir voru þeir þó alls ekki