Dagblaðið - 08.02.1978, Síða 10
10
DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 8. FEBRUAR 1978.
gott Og
BIABIÐ
fijálst, úháð dagblað
Utgefandi Dagblaðið hf
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjóri: Jónas Kristjánsson.
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson. Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason. Skrifstofustjóri ritstjórnar:
Jóhannes Reykdal. jþróttir: Hallur Simonarson. Aðstoðarfréttastjóri: Atli Steinarsson. Handrit:
Ásgrímur Palsson.
Blaðamenn: Anna Bjarnason, Ásgeir Tómasson, Bragi Sigurðsson, Dóra Stefónsdóttir, Gissur
Sigurðsson, Hallur Hallsson, Helgi Pétursson, Jónas Haraldsson, Ólafur Geirsson, Ólafur Jónsson,
Ómar Valdimarsson, Ragnar Lór.
Ljósmyndir: Árni Pall Jóhannsson, Bjarnleifur Bjarnleifsson, Hörður Vilhjálmsson, Ragnar Th.
Sigurðsson, Sveinn Þormóðsson.
Skrifstofustjóri: Ólafur Eyjólfsson, Gjaldkeri: Þrainn Þorleifsson. Dreifingarstjóri: Mór E.M.
Halldórsson.
Ritsjjórn Siðumula 12. Afgreiðsla Þverholti 2 Áskriftir, auglýsingar og skrifstofur Þverholti 11.
Aðalsími blaðsins 27022 (10 linur). Askrift 1700 kr. á mánuöi innanlands.
I lausasölu 90 kr. eintakið.
Setning og umhrot Dagblaðið og Steindórsprent hf., Ármúla 5.
Mynda-og plötugerð: Hilmir hf. Síðumúla 12. Prentun: Árvakur hf. Skeifunni 19.
Ekki þeir pappírar
Launþegar þjóðarinnar á /jj
alþingi hafa tekið forustu í kröfu-
gerð og kröfuhörku. Þingmenn-
irnir skammast sín ekki fyrir
óhóflegar launahækkanir og
óvenjugróf skattsvik. Þingfarar-
kaupsnefnd þeirra birtir í þess
stað greinargerð um, að allt sé þetta
fagurt.
Broslegust er hótun þingfararkaupsnefndar
um birtingu samanburðar á kjörum þingmanna
á íslandi og Norðurlöndum. Slíkur saman-
burður var í tízku fyrir nokkrum árum, áður en
menn áttuðu sig á markleysi hans.
Gallinn er nefnilega sá, að stjórna þarf land-
inu betur, ef íslendingar eiga aó hafa sömu
kjör og starfsbræður í útlöndum. Að þessu geta
frystihúsakerlingar ekki gert, en þingmenn
okkar eru hins vegar beinlínis ábyrgir fyrir
því, að kjör eru verri hér.
Þingfararkaupsnefnd ver margvísleg skatt-
svik þingmanna með því, að ríkisskattanefnd sé
samsek. En það bætir ekki hlut þingmanna,
þótt þeir dragi skrifstofustjóra sinn, skattstjóra
og aðra embættismenn inn í svindlið.
Kjarni málsins er sá, að þingmenn hafa sett
strangar reglur um meðferð hlunninda til
skatts. En þeir smeygja sér sjálfir hjá því að
fara eftir þessum reglum. Fyrir bragðið ættu
þeir allir með tölu að sitja á Litla-Hrauni, ásamt
þeim embættismönnum, sem um málið hafa
fjallað.
Það er ekki lítið mál að koma á mánuöi
hverjum undan skatti hlunnindum, sem nema
200.000 krónum á hvern utanbæjarþingmann.
Það eru 2.4 milljónir á einu ári og 9,6 milljónir
króna á einu kjörtímabili. Aðrir skattsvikarar
gera ekki betur.
Þingfararkaupsnefnd er svo langt leidd, að
hún segir þaö rangt, að þingmenn ákveði laun
sín sjálfir. Hún segir kjaradóm hafa ákveðið
laun í þriöja efsta flokki kjarasamninga Banda-
lags háskólamanna. Lög mæli svo um, að þing-
menn taki laun eftir þriðja efsta flokki ríkis-
starfsmanna. Þess vegna hafi þingmenn
hoppað úr samningum Bandalags starfsmanna
ríkis og bæja yfir í samninga Bandalags
háskólamanna.
Auðvitað var það þingfararkaupsnefnd, sem
ákvað að túlka kjarasamningana með þessu
hoppi og útvega þingmönnum á þann hátt 80%
launahækkanir meðan alþýðufólk fékk 60%
launahækkanir. Og auðvitað er það þingfarar-
kaupsnefnd, sem ákveður, hver hin skattsviknu
hlunnindi eigi að vera.
Vel getur verið, að þingmenn ættu að hafa
betri laun. Kannski fengjum við þingmenn,
sem gegndu skyldum sínum, ef þeir fengju
fjórum sinnum hærri laun. En gagnrýnin á
sjálftekt þingmanna á launum, hlunnindum og
skattsvikum snýst ekki um þetta.
Þingmenn eru gagnrýndir fyrir að hækka
laun sín meira en annarra manna, einmitt
þegar neyöarástand er í efnahagslífinu. Þeir
eru gagnrýndir fyrir að smeygja sér hjá skatt-
svikareglum, sem þeir ætlast til að aðrir menn
fari eftir.
Þessi atriöi hefur þjóðin til sanninda um, að
þingmenn hennar séu ekki þeir pappírar, sem
þeir þyrftu að vera.
Brezkur bifreíðaidnadurí erfiðleikum:
BREZKAR BIFREKNR
UPPFYLLA EKKI
KRÖFUR ALMENNINGS
— Erlendar bif reiðategundir hafa náð 45% af markaðinum
Brezkur bifreiðaiðnaður á nú
í alvarlegum erfiðleikum og
stafar það m.a. af stórauknum
fjölda innfluttra bifreiða. Er-
lendar bifreiðategundir hafa
þegar náð 45% af markaðnum í
Bretlandi og framleiðendur
þeirra ráðgera jafnvel enn
aukna sölu á þessu ári.
Og hinir erlendur framleið-
endur búast við því að það
verði auðvelt að auka söluna í
Bretlandi þar sem brezkir
framleiðendur sjá fram á
deilur í iðnaðinum og síauknar
kröfur um verndaraðgerðir
vegna síminnkandi sölu inn-
lendrar framleiðslu.
Talsmaður v-þýzku BMW bif-
reiðaverksmiðjanna hefur látið
hafa það eftir sér að verksmiðj-
an gæti selt mun fleiri bifreiðir
til Bretlands en framleiðslu-
geta leyfir en verksmiðjan
hefur aukið mjög sölu sína
undanfarið.
Franska Peugeot verksmiðj-
an hefur einnig lýst því yfir að
búizt væri við töluverðri sölu-
aukningu á Bretlandsmarkaði á
þessu ári. Báðar þessar yfirlýs-
ingar koma í kjölfar söluher-
ferðar japönsku Toyotaverk-
smiðjanna sem eru þriðju
stærstu bifreiðaverksmiðjur í
heimi, á eftir bandarísku risun-
um General Motors og Ford.
BMW verksmiðjurnar stefna
að 14% söluaukningu á þessu
ári en hvorki Toyota né
Peugeot hafa gefið upp þá
framleiðsluaukningu, sem
fyrirtækin stefna að en tölur
frá því í fyrra sýna að sölu-
aukningin á því ári nam 25% í
Bretlandi. Bifreiðainnflutn-
ingur frá löndum Efnahags-
bandalagsins jókst um 28% á
síðasta ári og japanskur bif-
reiðainnflutningur til Bret-
lands jókst um 16%.
Þessi mjög aukni innflutn-
ingur hefur leitt til þess að
brezkir bifreiðaframleiðendur
hafa krafizt innflutningshamla
og talsmaður iðnaðaryfirvalda
V-þýzku BMW bifreiðaverksmiðjurnar segjast geta selt mun fleiri
bifreiðir til Bretlands en verksmiðjan annar.
PRUÐU
LEIKARARNIR
Tvennarkosningareruframund-
an og uridirbúningur þeirra er
þegar hafinn með hefðbundn-
um hætti. Nýlega birtust for-
menn þeirra fimm flokka sem
fulltrúa eiga á þingi á sjón-
varpsskjánum ásamt þremur
spyrlum. Þetta hefur tíðkast
þann aldarþriðjung sem ég hef
fylgst með stjórnmálum, fyrst í
hljóðvarpi en síðan í sjónvarpi.
Meðan ég hlýddi og horfði á
nýjasta þáttinn rifjaði ég upp í
huganum að þessir þættir hafa
verið allbreytilegir síðasta
aldarþriðjunginn. í öndverðu
voru þátttakendurnir alvöru-
þrungnir, kenningarnar voru
litaðar tilfinningum í orðavali
og áherslum; allir kváðust vilja
frelsa heiminn. Nú bar hvorki á
alvöruþunga né tilfinningum
eða frelsunarmóði; þetta voru
málvinir í skemmtispjalli.
Flestir höfðu þeir f sífellu hlý-
legt bros á takteinum; meira að
segja Geir Hallgrímsson hafði
tekið ofan alvarlegu augun sln.
Mér virtust brosin komin úr
sömu verksmiðju og hið h'eims-
sögulega bros Carters Banda-
ríkjaforseta, þótt munnvöðvar
hans óg tanngarðar taki öllu
öðru fram, enda allt mest í
Bandaríkjunum. 1 heild minnti
þátturinn mig á sjónvarpsleik-
inn Prúðu leikarana sem ég
horfi oft á mér til skemmtunar,
og ég sá hliðstæður í hverjum
þátttakanda i stjórnmálaspjall-
inu hlýja. Magnús Torfi Ólafs-
son var sá eini sem ekki hafði
komið sér upp brosi, hann
minnti mig á annan gömlu karl-
anna sem sitja á svölunum og
liorfa fýlulega á félaga sína á
sviðinu. En verst þótti mér að í
þessu stjórnmálaskemmtiþætti
var engin svínka.
N0TALEG HEFÐ
I þessu stjórnmálaskemmti-
spjalli bar ekkert á nýjungum,
enda alltaf hlýlegast að dveljast
í heimilislegu umhverfi. Prúðu
leikararnir spjölluðu um verð-
bólgu og verðhjöðnun, niður-
færslu og uppfærslu, gengissig
og gengislækkun, launahækk-
un og launastöðvun og þar fram
eftir götunum. Allt eru þetta
umræðuefni sem maður hefur
heyrt í aldarþriðjung og þeir
vafalaust oftar sem hafa fylgst
lengur með en ég. Það nýja var
að nú taldi enginn sig vera að
frelsa heiminn. Allir lögðu
áherslu á að tillögur þeirra
væru aðeins bráðabirgðaúrræði
og meira að segja bráð bráða-
birgðaúrræði.
Allt minnti þetta mig á jólin
sem nú eru nýliðin. Um jólin
tekur maður fram gömlu frá-
sagnirnar og þulurnar um
Grýlu og Leppalúða og jóla-
sveinana, eins og þeir voru
áður en gerð var á þeim Hollý-
wood-snyrting, og mér finnst
þetta alltaf jafn notalegt.
HIN BANNHELGU SVIÐ
Stundum hefur Alþingi
íslendinga verið líkt við leik-
hús, og vissulega má færa
margvísleg rök að þeirri sam-
líkingu. En leikhús þurfa ævin-
lega að gæta þess að taka mið af
samtíð sinni, annars kunna
áhorfendur að bregðast þrátt
fyrir alla hefð. Mér fannst
prúðu leikararnir vera ískyggi-
legá fjarri íslensku þjóðfélagi,
áhorfendum sínum. Það var
ekki talað af neinni alvöru um
þá hrikalegu staðreynd að verð-
bólguæði og gengishrun á
Islandi eru að ná heimsmetum.
Ekki þótti það sérstakt tiltöku-
mál að erlendar skuldir íslend-
inga eru nú orðnar svo þung-
bærar að afborganir og vextir
jafngilda um 20% af gjaldeyris-
tekjunum. lsta desember 1959
hélt Jónas Haralz ræðu þar sem
hann taldi að íslenskt þjóð-
félag væri á glötunarbarmi