Dagblaðið - 27.01.1979, Side 11

DACiBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 27. JANÚAR 1979.
11
Ekki er að fullu ljóst hvort einhverjar
óþægilegar hliðarverkanir eru henni
samfara. Vestrænir visindamenn eru
enn sem komið er að minnsta kosti
efins í að svo sé.
Ástæðan fyrir því að hingað til
hefur verið auðveldara að gera getn-
aðarvarnarpillur fyrir konur en karla
er sú að tiltölulega ljóst er hvernig
framkalla á nokkurs konar gerviþung-
un.
Hingað til hefur vestrænum vís-
indamönnum ekki tekizt að valda
þeirri breytingu á jafnvægi hormóna
líkamans aö menn verði ófrjóir án
aukaverkana, sem ekki þykja æski-
legar. Sem sagt auðvelt er að framleiða
getnaðarvarnarpillur fyrir karlmenn
en þær hafa bara þær sorglegu auka-
verkanir að þeir verða jafnhliða getu-
lausir. Þykir þá til litils barizt.
Kínverskir vísindamenn hafa fariö
aðra leið að markinu en félagar þeirra
á Vesturlöndum, sem einbeitt hafa sér
að breytingu hormónanna. Þeir hafa á
Kjallarinn
Sighvatur
Björgvinsson
heild en í áföngum eftir því sem hún
ynnist. Þessa heildarstefnumótun sína
i efnahagsmálum kynnti Alþýðu-
bandalagið svo I byrjun þessarar viku
— réttum tíu dögum áður en ráðherra-
nefndinni er ætlað að skila af sér frum-
varpi um úrræði i efnahagsmálum til
næstu tveggja ára. Eftir allan þennan
meðgöngutíma hefur fjallið sem sé
loksins tekið jóðsóttina. Afkvæmið
hef ég haft til skoðunar i tvo sólar-
hringa. Nei, það er ekki mús, enda til
orðið úr áttatíu punktum. Ég veit
sannast sagna ekki hvað þetta er. Er
aldeilis steinbit og hlessa. Kannski
væri ráð að skilja það eitt eftir ásamt
langri þvöru í lítilli grýtu og gá, hvað
gerðist.
Gamanlaust: eftir lesturinn á skjal-
inu „Tillögur Alþýðubandalagsins í
efnahagsmálum. Ný atvinnustefna.
Samræmd hagstjórn. Lagðar fram
í ráðherranefnd 19. janúar 1979” hef
ég alvarlegar áhyggjur af framtið
stjórnarsamstarfsins og hag þjóðarbús-
ins. Ég á erfitt með að trúa því, að
efnafræðilegan hátt unnið efni úr
bómullarfræi. Vestrænir vísindamenn
hafa þekkt þetta efni um langt skeið en
það hefur ekki verið notað í lyf áður
svokunnugtsé.
Samkvæmt kínverskum heimildum
drepur efnið úr bómullarfræinu sæðis-
frumurnar en hefur að öðru leyti
engin áhrif á kynferðislíf karla. Til-
raunir munu hafa hafizt þar eystra
þegar árið 1971 og það mun hafa verið
í almennri notkun í nokkur ár.
J byrjun munu karlarnir taka eina
pillu á dag. Þegar frá líður er nægilegt
að taka eina pillu tvisvar í viku.
Hætti þeir síðan að taka pillumar
þá endurvaknar frjósemi þeirra eftir
lengri eða skemmri tima. Ekki er að
fullu Ijóst eftir hve langan tíma.
Kinverjar viðurkenna að nokkurra
aukaverkana gæti við töku pillunnar.
Þær munu þó vera lítilvægar í saman-
burði við aukaverkanir þær sem oft
fylgja hinum venjulegu pillum fyrir
konur. Sumir karlar kvarta yfir svima
en aðrir verða slæmir í maganum og
verða að hætta að taka pilluna.
Bandariskir vísindamenn eru van-
trúaðir á að þetta ágæta efni, sem
unnið er úr bómullarfræi, sé nægilega
gott. Þeir telja að það muni reynast
eitrað eða hættulegt líkamanum sé
þess neytt í langan tíma. Reynslan
hefur sýnt að það getur stundum safn-
azt saman i líkamanum. Vestrænir vís-
indamenn telja að vegna verulegs ótta
við afleiðingar offjölgunar kínversku
þjóðarinnar þá taki menn ekki horfur
á slikum aukaverkunum jafnalvarlega
og í Evrópu og Ameríku. Þeir
benda einnig á að reynslan sýni að
þessi nýja p-pilla fyrir karlmenn sé alls
ekki vinsæl i Kína og aðeins hafi tekizt
að fá tiltölulega fáa karla til að nota
hana að staðaldri.
nokkur siömenntuð þjóð önnur en við
ali með sér jafnstóran stjórnmálaflokk
og Alþýðubandalagið er, sem myndi
voga sér að leggja fram þvílikt plagg
og tillögur Alþýðubandalagsins í efna-
hagsmálum eru. Ég á erfitt með að
trúa því, að nokkrir flokkar í sam-
steypustjórnum i öllum hinum vest-
ræna heimi eigi jafnörðugt með að
mæla samstarfsflokk skynsamlegu
máli og það hlýtur að vera fyrir
Alþýðuflokkinn og Framsóknarflokk-
inn að fást við Alþýðubandalagið.
Ekki vegna þess, að tillögur Alþýðu-
bandalagsins séu svona slæmar.
Heldur einfaldlega vegna þess hvers
konar dómadagsfroðusnakk þær eru.
Þetta er bara bull. Alþýðubandalagið
talar i austur þegar allir aðrir tala í
vestur — og á þessi samlíking ekkert
skylt við stórveldapólitík. Þegar
Alþýðuflokkur og Framsóknarflokkur
vinna að tillögugerð um, hvernig
vinna megi bug á verðbólgunni og
forða þjóðinni frá hruni atvinnuvega
og fjöldaatvinnuleysi, þá leggur
Alþýðubandalagið fram tillögur um,
hvað gera eigi þegar búið sé að sigrast
á verðbólgunni! Um viðfangsefnið
sjálft — 50% lagnvarandi verðbólgu-
ástand í landinu — hefur flokkurinn
ekkert aðsegja. Hann lýsir því einfald-
lega yfir, að máliö sé leyst!
Þeirra eigin orð
Þetta er ekki ályktun greinarhöf-
undar — þetta eru þeirra eigin orð, því
miður. I viðtali við Dagblaðið um sl.
helgi sagði t.d. Ólafur Ragnar Gríms-
son, doktor í hagsögu: „Kjarninn i
stefnu okkar er sá, að við teljum, að
með aðgerðum, sem rlkisstjórnin hefur
þegar gert (leturbr. mín — SB), sé búið
að leggja grundvöllinn að því að koma
verðbólgunni verulega niður, niður
fyrir 30% á næsta hausti.” ... „Því
skiptir nú mestu að gera atvinnuveg-
ina þannig úr garði og draga úr yfir-
Ofullnægjandi upplýsingar
ríkisskattstjóra um
vaxtafrádrátt
Árlega gefur ríkisskattstjóri út leið-
beiningar um útfyllingu skattframtala,
sem birtar hafa verið í dagblöðum.
Þetta ber að þakka enda eru slíkar
leiðbeiningar til mikils hægðarauka
Jyrir þá, sem telja ekki ástæðu til að
kosta til sérfræðiþjónustu við útfyll-
ingu skattframtalsins.
Undirritaður er einn þeirra, sem
ávallt hafa gert skattframtöl sin sjálfir
eftir leiðbeiningum ríkisskattstjóra og
að sjálfsögðu í trausti þess, að þar sé
ekkert undan dregið.
Nú hefur undirritaður nýlega fregn-
að, að úrskurður sé til um það, að vísi-
töluálag á lánum sé frádráttarbært til
jafns við vexti. Með símtali við full-
trúa hjá ríkisskattstjóra hefur fengist
staðfest, að vísitöluálag á húsnæðis-
stjórnarlánum sé frádráttarbært til
jafns við vexti og að um það hafi að
undanförnu ekki verið neinn ágrein-
ingur. 1 leiðbeiningum ríkisskattstjóra
er hvergi að finna ábendingar um
þetta, heldur aðeins talað um vexti. 1
kaflanum um C-lið, bls. 3 segir m.a.:
„Í dálknum „Vaxtagjöld kr.” ber að
tilgreina öll greidd og gjaldfallin vaxta-
gjöld af tilgreindum skuldum, svo og
af skuldum, er greiddar hafa verið upp
á árinu og færa niðurstöður dálksins í
linuna „Skuldir alls og vaxtagjöld alls
kr.” en frá ...”. í kafla þessum er
hvergi minnst á vísitöluálag og enda
þótt það sé i rauninni ekki annað en
vextir, er ekki hægt að túlka orðið
„Vaxtagjöld” á annan veg en þann, að
þar sé einungis átt við hrein vaxta-
gjöld. Undirritaður hefur því aldrei
talið fram sem vexti þá upphæð, sem
hann hefur greitt í vísitöluálag, heldur
farið nákvæmlega eftir þeim leiðbein-
ingum, sem birtar hafa verið. Nú
fyrst, þegar síðustu vaxtagreiðslur
undirritaðs af visitölutryggðu hús-
næðisstjórnarláni koma til framtals,
kemur i Ijós, að ekki aðeins vextirnir
kr. 77 séu frádráttarbærir heldur
einnig visitöluálagið, sem er rösklega
317 sinnum hærra, eða kr. 24.449.
Umrætt lán var tiltölulega lágt miðað
við þau visitölutryggðu lán ,sem nú er
verið að veita og getur þvi þama verið
um að ræða umtalsverðar upphæðir,
sem í flestum tilfellum falla undir
hæsta eða næsthæsta tekjuskattskala.
Vitneskjan um þennan frádráttar-
möguleika lækkar t.d. skatta undirrit-
aðs um kr. 9.925. Hér er ekki um háa
upphæð að ræða enda var lánið
tiltölulega lágt. En vísitölutryggðum
lánum hefur farið tiltölulega fjölgandi’’
og getur þvi þarna verið um
umtalsverðar, óréttmætar skatttekjur
að ræða, ef meginþorri framteljanda
GísliJónsson
styðst við leiðbeiningar ríkisskattstjóra
og telur vísitöluálag ekki fram sem
vexti. Árið 1978 mun heildartala
gjaldfallinna vísitöluálaga á húsnæðis
stjórnarlánum hafa numið um 500
milljónum króna. Ef áætlað er, að
þriðji hluti framteljanda, sem greitt
hafa visitöluálag, hafi vitneskju um,
að það sé frádráttarbært og að hinn
hlutinn fari að jafnaði upp í þriðja
skattþrep, mundu skattþegnar greiða á
árinu 1979 um 135 milljónir króna í
skatt, sem ber að greiða.
Tilgangurinn með framanrituðum
skrifum er ekki sá að saka ríkisskatt-
stjóra, enda verður að telja, að hér sé
um mannleg mistök að ræða en ekki
ásetning. Tilgangurinn er að vekja at-
hygli framteljenda á rétti þeirra til að
telja visitöluálag til frádráttar.
Framteljendum, sem nú þegar hafa
skilað framtali sínu, skal bent á að þeir
hafa rétt til að senda hlutaðeigandi
skattstofu leiðréttingu á framtali sínu.
Þá skal framteljendum einnig á það
bent, að skattyfirvöld hafa rétt til að
taka framtöl til endurskoðunar, komi í
Ijós, að það hafi verið rangt að ein-
hverju leyti. Réttur þessi gildir 6 ár
aftur í timann. Þessari heimild hefur
oft verið beitt og þá sennilega i öllum
tilfellum til viðbótarálagningar. Sam-
kvæmt upplýsingum sem undirritaður
hefuraflaðsér hjá skrifstofu ríkisskatt-
stjóra, er réttur þessi gagnkvæmur.
Þeir sem greitt hafa visitöluálag á s.l. 6
árum og hafa ekki talið það fram til
frádráttar sem vexti, hafa því nú
möguleika á að óska eftir leiðréttingu
aftur í timann og ber að snúa sér með
slikar beiönir til rikisskattstjóra.
Gisli Jónsson
prófessor.
byggingu, svo að svigrúm skapist til
betri lífskjara.”
M.ö.o.: vandinn, sem við er að fást
— horfur á 45—47% verðbólgu, hrun
atvinnulífsins á Suðurnesjum ásamt
alvarlegum atvinnuvanda á Reykja-
víkursvæðinu og víðar — allt þetta er
ekki til! Bara blekking! Meginvandinn
aðeins sá einn, hvernig bæta megi lifs-
kjörin!
Þetta sama viðhorf er ítrekað I inn-
gangsorðum i plaggi Alþýðubanda-
lagsins — Ný atvinnustefna. Sam-
ræmd hagstjórn. Þar segir orðrétt:
„Á siðari stigum málsmeðferðarínn-
ar áskilur Alþýðubandalagið sér rétt
til að leggja fram tilögur um önnur
cfnisatriði, sem Alþýðubandalagið
telur að móta þurfi efnahagsstefnu
ríkisstjórnarinnar á þessu ári.”
Meginviðfangsefni ríkisstjómarinn-
ar siðan í haust og ráðherranefndar-
innar síðan um áramót hefur verið að
skapa stefnu I efnahagsmálum til
þessa og næsta árs. Þessu verki á að
vera lokið fyrir 1. febrúar. Þann 19.
janúar lagði Alþýðubandalagið fram
tillögur, sem eiga ekkert skylt við það
viðfangsefni og bætir síðan við, að það
áskilji sér rétt til þess að leggja fram
tillögur um sjálft viðfangsefnið síðar!
Hvenær síðar? Þegar árið er liðið?
Þegar stjórnin er sprungin?
Én hvað þá um afstöðu Alþýðu-
bandalagsins til þeirra tillagna, sem
hinir flokkarnir hafa lagt fram til
lausnar vandans? Um það segir í inn-
gangi plaggsins:
„Á þessu stigi sér Alþýðubanda-
lagið ekki ástæðu til að ... fjalla á
formlegan hátt um atriði, sem komið
hafa fram hjá samstarfsflokkunum og
eru i samræmi við viðhorf Alþýðu-
bandalagsins.” Niðurstaðan er sem sé
þessi:
1. Alþýðubandalagið hefur engar
tillögur að gera um lausn þess vanda,
sem ríkisstjómin fjallar nú um og
þjóðin bíður eftir að leystur verði.
Alþýðubandalagið afgreiðir það mál
með þeim einfalda hætti að segja, að
ekkert sé að. Lausnin sé þegar fengin.
2. Hinir flokkarnir hafa báðir gert
sinar tillögur, sem þeir hafa óskað eftir
afstöðu Alþýðubandalagsins til. Hvert
er svar Alþýðubandalagsins? „Á þessu
stigi málsins” telur það „ekki ástæðu
til” að fjalla „á formlegan hátt um þau
atriði, sem komið hafa fram hjá sam-
starfsflokkunum” og segist eiga þar
við þau atriði, sem séu í samræmi við
viðhorf Alþýðubandalagsins. En hver
eru þau atriði og hvaða atriði eru það í
tiílögunum, sem ekki eru i samræmi
við „viðhorf Alþýðubandalagsins”?
Spyr sá, sem ekki veit. Alþýðubanda-
laginu hefur láðst að taka það fram
eins og glögglega fram kemur í plaggi
þeirra Alþýðubandalagsmanna. Það
var fæst e.t.v. „á síðari stigum máls-
meðferðarinnar”.
Til einskis gagns
Sannfæring mín er og hefur verið
sú, að þjóðin þurfi á því að halda. að
hinir svonefndu „verkalýðsflokkar”
vinni saman i ríkisstjórn að ausn vand
ans. Sú krafa tel ég að gerð hafi verið í
siðustu kosningum.
Ljóst er, ,að þeim mun meiri, sem
erfiðleikar þjóðarbúsins eru, þeim
mun meiri ábyrgð er lögð á herðar
stjómendanna og þeim mun erfiðara
er. áhættusamara og á alla lund
örðugra að veita þjóðinni þá leiðsögn,
sem þarf. Sagt hefur verið, að Alþýðu-
bandalagið sé flokkur, sem ekki geti
risið undir sliku hlutverki. Hann geti
ekki verið við stjórn, nema I góðæri. Í
erfiðu árferði — einmitt þegar launa-
fólk þarf mest á honum að halda —
rísi flokkurinn ekki undir skyldunum.
í þessum efnum er reynslan æðsti
dómstóll. Alþýðubandalaginu er nú
ætlað ásamt Framsóknarflokki og
Alþýðuflokki að leggja fram tillögur til
lausnar á erfiðu efnahagsvandamáli.
Alþýðubandalagið segir, að það sjái
ekki vandann og bætir því við, að það
áskilji sér rétt til þess að leggja fram
tillögur síðar. Alþýðubandalaginu er
þá ætlað að taka afstöðu til tillagna
um úrlausnir, sem aðrir flokkar hafa
gert. Alþýðubandalagið segist ekki sjá
ástæðu til þess að fjalla um þær „á
þessu stigi”.
Um efnisatriði þess samsetnings,
semAlþýðubandalagiðhefur fram lagt,
mun ég fjalla i siðari grein.
Sighvatur Björgvinsson
alþingismaður