Dagblaðið - 09.03.1981, Qupperneq 10
m
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR9. MARZ 1981.
( Erlent Erlent_______________Erlent _______________Erlent______ )
Hinn nýi forsætisráðherra Noregs
var valinn maður mánaðarins af les-
endum norska Dagblaðsins fyrir síð-
asta mánuð. Það þarf engum að
koma á óvart. Frami hennar á sviði
stjórnmálanna hefur verið með ólík-
indum skjótur. Hundruð erlendra
blaðamanna slást um að fá viðtal við
hana og er aðstaða hennar í því efni
ekki svo ólík þeirri er forseti íslands,
Vigdís Finnbogadóttir, heur búið
við undanfarna mánuði enda þykir
það tiðindum sæta um allan heim ef
kvenmaður gegnir hvort heldur er
forseta- eða forsætisráðherraemb-
ætti þjóðar sinnar. Hér fer á eftir við-
tal er norska Dagblaðið átti við Gro
Harlem Brundtland í tilefni af því að
hún var kosin maður mánaðarins af
lesendum blaðsins.
— Hvernig bregzt þú við þeirri
miklu athygli sem það hefur vakið að
forsætisráðherrann skuli vera kona?
„Ég er ekki viss um að munurinn
sé svo mikill þegar um er að ræða
áhugann á persónum og umhverfi
þeirra. Marit Nordli (eiginkona Od-
vars Nordli, fyrrum forsætisráð-
herra), dóttirin og barnabarnið voru
einnig fréttaefni. Ég minnist þess
þegar Korvald varð forsætisráðherra
að heilt fjölskyldualbúm með mynd-
um allt frá því að hann var í vöggu
var dregið fram i dagsljósið.”
— Hver vaskar upp heima hjá
þér?
„Maðurinn minn og börnin bera
þungann af heimilisstörfunum. Og
það er í sjálfu sér enginn stórvið-
burður. Er ég varð umhverfismála-
ráðherra talaði hann um skipulag í
heimilishaldinu. Sem dæmi um það
má nefna að þegar komið var niður
af annarri hæð, skyldi nota ferðina
og koma með eitthvað niður með sér,
t.d. notaða bolla eða þvíumlikt.”
„Alta-máliú hel'ur tekiú ntikinn tíma.”
— HvererGro?
„Staðreyndin er sú að fólk hefur
áhuga á því hvernig ráðherra hagar
lífi sínu. Fólk spyr: Hver er þessi
manneskja og hvernig er hún? Ég kýs
að líta jákvætt á þessa forvitni, þetta
snertir einnig áhuga fólks á náungan-
um. Er öllum afskiptum mætt með
bros á vör? Ekki alltaf. Fyrstu vik-
urnar hringdi síminn stanzlaust allan
sólarhringinn meira að segja voru
tekin viðtöl við börnin. Það var mikil
áreynsla. Það er ekki hægt að komast
hjá þvi að hafa leynilegt símanúmer.
Annars eru margar blikur á lofti
nú. Framundan er mikil vinna fyrir
kosningaslaginn.”
— Hvernig heldurðu út svona
vinnudag?
„Vinnan er krefjandi en mjög
áhugavekjandi. Þess vegna verður
maður ekki svo þreyttur. En eina
meginreglu hef ég sett mér varðandi
líkamlega hvíld: Nægur svefn. Á
þessum þrem vikum sem ég hef verið
ráðherra hef ég aðeins þrjár nætur
ekki fengið nægan svefn. Ein af þess-
um nóttum var nóttin eftir að sú
ákvörðun var tekin að mér var falið
að taka að mér forsætisráðherraemb-
ættið. Þá var ég andvaka og var að
velta hinum ýmsu vandamálum fyrir
mér, hvað myndi nú gerast o.s.frv.
Mér varð hugsað til allra þeirra
ákvarðana sem ég yrði nú að taka og
yrði að gerast strax. Ég sofnaði þá
fyrst undir morgun.”
— Hversu margra tíma svefns
þarfnast ráðherrann?
„Læknisfræðileg þekking mín
kemur sér hér vel. Ég þarfnast sjö
tíma svefns. Eitt sinn hef ég fengið
mér síðdegisblund, það var á mánu-
degi, gert í þeim tilgangi að vinna upp
svefnleysi helgarinnar.”
— Þú hefur fengið orð á þig fyrir
að vera harður verkstjóri?”
„Það veit ég ekki. En þetta er
krefjandi vinnuaðstaða. Við þurfum
að ganga frá þýðingarmiklum, póli-
tískum stefnuskrám á fáeinum
vikum, þar á meðal langtímaáætlun-
um. Það eru aðeins sjö mánuðir fram
að kosningum og það verður erfiður
tími. Auk þess eru nýir ráðherrar í
ríkisstjórninni. Alta-málið hefur
einnig krafizt sérstakrar umfjöllunar
á þessum fáu vikum. Við verðum því
að vinna eins og við frekast getum.
Frá því verður ekki komizt og við
viljum vinna. Því held ég að sam-
starfsmenn mínir i ríkisstjórninni séu
alveg sammála.”
— Hvcrnig er vinnudegi þínum
háttað?
„Enginn dagur er öðrum likur. Ég
get þó tekið sem dæmi að um síðustu
heigi var ég á fundi Verkamanna-
flokksins í Norður-Þrændalögum.
Þangað var mér tilkynnt um morðin
á Hadeland. Á sunnudaginn klukkan
tvö hélt ég ávarp á ráðstefnu lands-
sambands kvenna og um kvöldið tók
ég þátt i ráðstefnu ríkisstjórnarinnar
um Alta-málið. Þetta var erfið
helgi.”
„Kg hafúi ekki gert ntér grein fvrir þvi htaú þaú vekur uiikla athvgli aú kona skuli vera forsætisráúherra.”
— Finnst þér að áhuginn sem
bcinist að þér sé að stórum hluta til
kominn vegna þess að þú ert kona?
„Þetta er bara staðreynd. Þeir
hafa rétt fyrir sér sem benda á að ég
er fyrsta konan á Norðurlöndum sem
gegnir embætti forsætisráðherra.
Sjálf hafði ég ekki gert mér grein
fyrir hversu mikla athygli það mundi
vekja. Þegar Reiulf (formaður
norska Verkamannaflokksins) kynnti
mig á fyrsta blaðamannafundinum
eftir útnefninguna og sagði að ég
væri ein af fimm konum í heiminum
sem gegndi forsætisráðherraembætti
hrökk ég í kút. Ég hafði ekki hugsað
um þetta á slikan máta. En smám
saman hef ég gert mér grein fyrir
þessu. Blaðamenn alis staðar að úr
heiminum hópast að. Fram að þessu
höfum við fengið þrjú hundruð
beiðnir um viðtöl erlendis frá.”
— Við vitum að þú hefur ánægju
af að fara á skíði. Hefurðu einhvern
tima til þess núna?
Fyrsta konan íforsætisráðherrastól á Norðurlöndum vekur heimsathygli:
Þrjú hundruð erlendir
blaðamenn hafa beðið
Brundtland um viðtal
„Kg kýs aú lita jákvætt á
þessa forvitni.”
„Ég fór á skíði helgina áður en
spurningin um nýjan forsætisráð-
herra kom upp. Síðan hef ég því
miður ekki haft tíma til þess.”
— Þú hefur kannski ekki tíma til
að lesa bækur heldur?
„Síðustu bókina ias ég um jólin.
Það var bók Trygve Brattelis, Fangi í
nótt og þoku. Ég byrjaði einnig á
minningum Kissingers en sú bók ligg-
ur enn hálflesin á náttborðinu. Það
verður sífellt minni tími fyrir fagur-
bókmenntir. Mest eru það þvi ævi-
minningar, bækur um málefni líð-
andi stundar og pólitísk heimspeki
sem ég les. En ég er ánægð með að
börnin lesa mikið af fagurbókmennt-
um og hafa á þeim áhuga. Það hefur
síðan áhrif á mig. Einkum hafa það
verið Hamsun og Dostojevski upp á
síðkastið.”
— Ferðu i kvikmyndahús og leik-
hús?
„Aðeins við opinber tækifæri. í
fyrradag fór ég raunar á Edith Piaff-
sýninguna ásamt syni mínum. Það
var stórkostleg upplifun bæði fyrir
hann og mig. Það var sýning, sem ég
get heils hugar hrósað og kem til með
aðmunaeftir.”
— Tónlist?
„Ég kunni á sínum tíma að meta
glamurtónlist og á tímabili var það
„rómantísk” tónlist, eins og Doris
Day. Smám saman varð ég síðan
hrifnust af sígildri tónlist. í dag
finnst mér það fullmikið af því góða
þegar ég kem heim og heyri þrjú
stereotæki á fuliu. Þá vildi ég frekar
hlusta á plötu með Evert Taube eða
Tsjaikovski.”
— Bjórogáfengi?
„Það getur hentað við viss tæki-
færi en á þessu sviði verðum við að
gæta hófsemi. Ég vil gjarnan leggja
áherzlu á að það er ástæða til að hafa
alvarlegar áhyggjur af aukinni
áfengisneyzlu í norsku þjóðfélagi.
Eitt af stærstu vandamálunum á sviði
heilsugæzlu á níunda áratugnum er
að koma í veg fyrir áframhaldandi
aukningu á áfengisneyzlunni. Svarið
hlýtur að felast í því að tekið sé mið
af þeirri heilbrigðu hefð sem dreif-
býlið hefur haldið við, þ.e. útivist og
reglusemi. Lifsvenjur okkar hafa
grundvallarþýðingu varðandi þær
aðstæður sem við ætlum að búa
komandi kynslóð.”
(Dagbladet).