Dagblaðið - 23.06.1981, Blaðsíða 12

FramkvMindastjórt: Svalnn R. Ey)6H«son. Ritstjöri: Jónoa Kristjánsson.
Aðstoðarritstjóri: Haukur Helgason. Fréttastjóri: Ómar Valdimarsson.
Skrtfstofustjóri ritstjómar Jóhannes Raykdal.
Iþróttir: Halkrr Simonaraon. Msnning: Aðaisteinn IngóHsson. Aðstoðarfréttastjóri: Jónas Haraldsson.,
Handrit: Asgrimur Péisson. Hönnun: Hilmar Karisson.
Blaðamann: Anna Bjamason, Atli Rúnar Halldórason, Adi Steinarason, Ásgslr Tómasson, Bragi Sig-
urðsson, Dóra Stefénsdóttir, Elln Albertsdóttir, Gunnlaugur A. Jónsson, Inga Huld Hékonardóttir,
Kristjén Mér Unnarason, Sigurður Sverrisson.
LJósmyndir: Bjamlaifur Bjamleifsson, Einar Ólason, Ragnar Th. Slgurðsson, Sigurður Porri Sigurösson
og Sveinn Pormóðsson.
Skrifstofustjóri: Ólafur Eyjólfsson. Gjaldkari: Prélnn Þorieífsson. Auglýslngastjóri: Már E.M. Halt
dórason. Dreiflngaratjóri: Valgerður H. Svelnsdótdr.
Rltstjóm: Stðumúla 12. Afgrelðsla, éskriftadeild, auglýsingar og skrifstofur: Þverholti 11.
Aðalsimi blaðsins er 27022 (10 llnur).
Setning og umbrofc Dagblaðlð hf., Slðumúla 12.
Mynda^ogpkitugerö: Hllmlr hf., Slðumúla 12. Prentun: Árvakur hf„ Skeifunni 10.
Áakrtftarverð á mánuðl kr. 80,00. Varð f lauaaaökr kr. 6,00. !
Friðrik teflir rétt
Senn fer að hrikta í stoðum Alþjóða
skáksambandsins. Svo getur farið, að
það klofni í tvennt. Annars vegar
verður þá vestrænt samband, þar sem
virtur verður drengskapur í leik, og hins
vegar austrænt samband upp á sovézk
býti.
Friðrik Ólafsson, forseti sambandsins, hefur staðið
sig mjög vel við erfíðar aðstæður. Hann tók við af
Euwe, sem var ágætur maður, en hafði því miður ekki
reisn til að standa gegn fáránlegum yfirgangi umboðs-
manna Sovétríkjanna.
Ástandið var orðið þannig, að haldið var einvígi um
heimsmeistaratitilinn í skák upp á þau býti, að stjórn-
völd annars keppandans héldu fjölskyldu hins í gísl-
ingu. Slíkt gekk ekki í neinni alþjóðlegri keppnisgrein
nema skák.
Auðvitað tekur nokkurn tíma að vinda ofan af slíku
ástandi. Stjórnvöld í Sovétríkjunum hafa átt og munu
áfram eiga mjög erfitt með að skilja, að þau verði að
beygja sig undir leikreglur eins og aðrir aðilar alþjóða-
samstarfs.
Friðrik hefur leikið fyrsta leiknum með því að fresta
fyrirhuguðu einvígi um heimsmeistaratitilinn um mán-
uð. Hann telur réttilega, að fyrst verði að leysa fjöl-
skyldu Kortsnojs, konu hans og son, úr gíslingu sovét-
stjórnarinnar.
Engin efnisleg svör hafa borizt frá sovézkum yfir-
völdum. Hætt er við, að þau líti í fyrstu á frestunina
scm vindhögg, er Friðrik geti ekki staðið við. Þau muni
bíða og sjá, hvort hann gefist ekki upp og falli í farveg
Euwes.
Friðrik verður auðvitað að flýta sér hægt, því að
hann þarf að njóta trausts sem flestra aðila Alþjóða
skáksambandsins. Hann hefur stuðning sinna heima-
manna og sennilega einnig allra skáksambanda á
Norðurlöndum.
Hins vegar er líklegt, að sumir aðilar alþjóðasam-
bandsins hafi annað hvort lítinn áhuga á drengskap
eða séu beinlínis hallir undir Sovétríkin. Friðrik má
því eiga von á nokkrum andbyr, þegar hann leikur
næsta leik.
Honum er manna ljósast, að upphefð hans er til
lítils, ef skáklistin verður áfram eina keppnisgreinin á
alþjóðlegum vettvangi, þar sem fantabrögð eru leyfð
og ódrengir ráða ferðinni. Þá væri betra heima setið
én af stað farið.
Ef fjölskyldu Kortsnojs verður ekki leyft að flytjast
til hans, neyðist Friðrik til að grípa til harðari úrræða,
jafnvel þótt Alþjóða skáksambandið standi ekki óskipt
að baki honum. Hann verður að ógilda heimsmeistara-
titil Karpovs.
í rauninni er enginn heimsmeistari í skák um þessar
mundir. Karpov vann titilinn á ódrengskap sovét-
stjórnarinnar. í engri annarri keppnisgrein á alþjóð-
legum vettvangi væri þannig fenginn titill talinn gildur.
Hugsanlegt er, að fleiri leikir Friðriks leiði til þess,
að sovétstjórnin reyni annað hvort að velta honum úr
sessi eða segi sig úr sambandinu ásamt fylgiríkjum
sínum. Hvoru tveggja verður Friðrik að taka með
þolinmæði.
Ef honum tekst að neyða sovétstjórnina til að láta
fjölskyldu Kortsnojs lausa, hefur hann unnið mikinn
siðferðissigur. Hann stendur þá upp úr sem maðurinn,
er gat komið á heilbrigðum leikreglum í alþjóðlegri
skák.
Ef honum tekst þetta ekki og hann fellur annað
hvort sem forseti eða verður forseti annars helmings
klofins sambands, hefur hann eigi að síður fullan sóma
sem fremsti gæzlumaður drengskapar í þessari
keppnisgrein.
DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 23. JÚNÍ1981.
Laugardagskvöld i Miami. Sólin
ekki sezt en farín að siga fskyggilega,
lýsandi upp vesturhimininn og
byrjuð i feluleik bak við pálmana sem
vagga sér i hafgolunni.- ^Jtjannahvit
háhýsi, meö bláan sjóinn í bakgrunn,
standa í röðum eins og eldspýtu-
stokkar upp á endann. Breiðgötur
með blómstrandi trjám til beggja
handa. Amerískir drekar með frosin
dollaragrln renna eftir eggsléttum
akbrautum eins og risaeðlur i
Paradis.
Þaö er kvöldverðarboð bjá
dönskum hjónum, sem eiga hér
raðhús og hafa vetursetu á hverju ári.
Þau eru brátt á förum, eitthvað
síðbúnari en farfuglarnir sem flestir
flugu hér um fyrir meira en mánuði.
Þetta er öndvegisfólk, skemmtilegt
og gestrisið, eins og það á þjóðerni
til.
Eftir nokkra madystarauka fara
gestirnir að hristast eitthvað saman.
Allir nema parið í öðru horni stóra
sófans. Hann lítur út fyrir að vera
dálftið eldri en hún, alvarlegur með
afar hátt enni og eftirstandandi hár
hrokkin eða kannske krulluð á stofu.
Hún er ásjáleg. Þau sitja klemmd
saman eins og 19 manns hafí verið
troðið i sófann. Hann hefir laumað
vinstri handleggnum aftur fyrir hana
og hvilir höndin á maganum. Ég
furða mig á lengd armsins eða mjódd
mittisins. Hann hvíslar sífelit i eyra
henni en hún litur flóttalega i
kringum sig.
Ég slit af þeim augun og sendi
sjóngeislana yfír kaida, danska
borðið, sem húsmóðirin tilkynnir að
nú sé tilbúið að láta ráðast á sig og
ræna sig. Og þetta fórnarlamb er
girnilegt: Ég greini sildarsalat, kjöt-
bollur, rauðbeður, sneiddar svins-
lundir, brauðkollur með kjúklinga-
kjöti i sósu, reykt svinslæri, nauta-
sneiðar með sinnepssósu, svinasultu,
danska pylsu, ávaxtasalat, osta,
brauð og margt fleira. Til að skola
kræsingunum niður er boðið upp á
snaps og öl eða kælt Rinarvín.
Ég tek hresssilega til matar mins en
get ekki stillt mig um að gjóa
augunum til parsins í sófahorninu. Sé
ég að konan rifur sig lausa frá kol-
krabbanum og fær sér matarbita.
Hann hreyfir sig ekki en biður hana
að færa sér eitthvað á bakka. Mér
dettur í hug að hann sé kannske
lamaður og kúri þess vegna í sófa-
horninu, ríghaldandi i konugarminn.
Bréf frá
henni Ameríku
Þórir S. Gröndal
Gift f sautján ár
Þá er ég þakka húsmóður fyrir
matinn og hæli fyrir afbragðs
eldurnarlist, læt ég falla sakieysislega
spurningu um hjúin i sófahorninu:
Voru þau ef til vill nýtrúlofuð?
Ósköp er gaman að sjá svona ást-
fangið fólk; það er svo sjaldgæft nú
á dögum! Nei, allar mínar getgátur
„ ... og sjái hann ekki glóru gler-
augnalaust.”
reynast ímyndunin ein saman. Þetta
voru næstu nágrannar, búin að vera
gift í 17 ár, áttu tvo stælta stráka, og
það var nú það. Ég er algjörlega agn-
dofa.
Nú finnst mér þetta ekkert fyndið
lengur, og eiginlega bara hálf asna-
legt fyrir gamalgift fóik aö halda
svona sýningu fyrir ókunnuga. Ég
ákveð að láta sem ég sjái ekki þetta
undarlega ástapar.
En einhvern veginn get ég ekki
slitið mig frá þeim. Ég verð að viður-
kenna að ég er forvitinn, og liklega
iangar mig til að sjá, hver verði endir-
inn á þessari streitu. Það kemur nú
betur og betur i ljós að það er karl-
fuglinn sem virðist standa fyrir
sýningunni en konuræfillinn er vett-
vangur athafna hans: Armurinn
langi, sem áður er nefndur, hlykkjast
um mitti, svo axlir. Hönd fer að
strjúka hárið, svo er tekið hálstak,
næst hvislað i eyra, svo tekin hönd
hennar i lausa lófann. Loks er
iaumað kossi á kinn sem lent hefði á
munni ef konunni hefði ekki skyndi-
lega tekist að losa sig úr hálstakinu.
Ég er kominn að þeirri niðurstöðu
að kvenmaðurinn sé saklaus i þessum
leik og að kolkrabbinn sé haldinn af
mjög svæsnri ástsýki eða hvað sem
nú á að kalla það. Bezt væri fyrir
hann að komast tafarlaust i bóiið.
Skiljanlega væru það óumflýjanleg
örlög konu hans að fylgja honum
þangað ef það gæti orðið til að lina
þjáningar hans.
Konjakk er nú borið fram i belg-
glösum og sterkt kaffi með. Maður
situr með glasið i báðum höndum,
sullandi veigunum i hring og hring,
beygjandi sig öðru hvoru niður og
sogandi ilminn gegnum nefið.
Verandi ekki alveg viss um að
þefunin valdi áhrifum, sýpur maður
á til vonar og vara. Svo kemur góður
slurkur af kaffi á eftir. Lífið er
dágott.
Klukkan er nú rúmlega ellefu.
Ástveika manninum virðist elna
sóttin því allt i einu er hann kominn
með aðra höndina á lær konunnar.
Upphefjast mikiar hvíslingar og þau
standa upp. Ég hefði getað svarið, að
mér heyrist hún segja: Jæja þá! Þau
kveðja og ég held að þau séu úr sög-
unni. En tiu mínútum seinna er barið
á dyr og þar er aftur kominn
kolkrabbinn, og nú klæddur i nátt-
slopp! Hann taiar við húsráöandann
og mér skilst aö hann haft gleymt
einhverju. Brátt kemur í ljós að hann
hefir gleymt gleraugunum sinum.
Hann segist ekki geta sofnað nema
hann lesi i hálftíma og sjái hann ekki
gióru gieraugnalaust!
ÞórirS. Gröndal.
Stálbræðsla
ff
er æskileg
ff
Tveir ágætir stuðningsmenn ís-
lensku stálbræðslunnar hafa hafið
karp nokkurt hér á sfðum Dagblaös-
ins.
Það er slæmt ef gagnkvæmur mis-
skilningur þessara ágætu manna,
Jónasar Kristjánssonar ritstjóra og
Elíasar Gunnarssonar verkfræðings,
„fælir hluthafa á brott”.
Hér skal strax bent á, að hvorugur
þeirra telst til „aðstandenda” hinnar
fyrirhuguðu verksmiðju, en þeir einir
eiga skilið siika nafnbót sem hafa
tryggt sér eignaraðild, þótt báðir hafi
sýnt i verki stuðning við fyrirtækið.
Leiðarinn 4. maí
Jónas skrifar ágætan leiðara í Dag-
blaðið 4. mai sl., þar sem hann m.a.
leggur áherslu á mikilvægi þeirrar
yfirlýsingar okkar Stálfélagsmanna
að verksmiðjan þurfi engrar verndar
„fái hún að starfa við hliöstæð kjör
og sams konar verksmiðjur
erlendis”. Jónas leggur hér alveg
réttan skiining í þessa yfirlýsingu og
við hana verður staðið.
Hins vegar skal hér bent á að hálf-
gert sjóræningjaástand rikir nú á
íslenskum innflutningi á steypu-
styrktarstáli þar sem framleiðendur
erlendis selja stálið á eigin heima-
markaði um 50% dýrara til dreif-
ingaraðila þar en f.o.b. til íslands.
Auðvelt er að sýna fram á að þetta
lága verð nægir ekki fyrir beinum
vinnslukostnaði og er þvi um beinan
taprekstur að ræða á þeim hluta
framleiðslunnar sem seldur er til
íslands. Ekki er óalgengt að stórfyrir-
tæki selji tímabundið framieiðslu
sína með tapi til þess að halda mark-
aðshlut sinum þegar betri timar koma
en nú á næstunni er spáð verulega