Dagblaðið - 16.07.1981, Síða 13
DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 16. JÚLÍ 1981.
Póllandi heldur þróuninni á íslandi.
Hér virðast mönnum, sem langar að
ná völdum yfir öðrum mönnum,
ávallt vaxa fiskur um hrygg og við
erum í vaxandi mæli að stefna í þá
átt, sem Pólverjar eru að koma út.
Er þetta hægt
Fyrir frelsisbaráttu átjándu og
nítjándu alda mátti heita, að maður-
inn væri almennt eign einhvers
annars. Lénsherrans, aðalsins.
Kóngar voru einvaldir. Ekkert mátti
aðhafast nema með leyfi eigenda.
Átthagafjötrar ríktu. í Frakklandi
upphófst mikil bylting, sem kollvarp-
aði þessu öllu. Stjórnarskrá vor ber
þess merki. Prentfrelsi, atvinnufrelsi,
frelsi eignarréttar ogfriðhelgi heimilis
o.fl. o.fl. var innleitt. En á seinni
árum er hafin öfugþróun. Frelsi
manna er takmarkað æ meir. Léns-
herrar, sem kalla sig „fulltrúa fólks-
ins,” embættismenn, „fræðingar,”
svo og eigendur alls kyns þrýstihópa,
gerast nú sífellt frekari til valdsins og
þrengja að frelsi almennings. Beiting
lögregluvalds verður áberandi.
Helztu eignir íslendinga eru fast-
eignir. Mjög hefur verið þrengt að
rétti þeirra yfir sínum eigin fast-
eignum. Skattar á þær eru stórhaekk-
aðir. Réttur til útleigu þrengd-
ur mjög. Ekki má rifa þær án leyf-
is eða breyta þeim í útliti. Nýlega
fréttum við, að lögregla hefði verið
kvödd til vegna þess að menn vestur í
bæ í Reykjavík hefðu fjarlægt tvö tré
án leyfis réttra yfirvalda. íslendingar,
er þetta hægt? Já, vöidin eru sæt.
Menn hafa eigin fasteigní-nánastað
léni af yfirvöldum.
Ef við ætlum að verzla á laugar-
dögum, stendur lögregluþjónn í
búðardyrunum og bannar mönnum
inngöngu. Er þetta hægt, íslendingar?
A sama tima er upplýst, að lögreglu-
yfirvöld ráða ekkert við verzlun með
fíkniefni. Brýnni verkefni eru greini-
lega annars staðar.
Ákvæöi stjórnarskrár
grafið
í stjórnarskrá lýðveldisins, 69. gr„
segir, að engin bönd megi leggja á
atvinnufrelsi manna, nema al-
menningsheill krefji, enda þurfi laga-
„Húsmæður eru ekki lengur hæfar sem fóstrur, þótt þær hafi varið beztu árum ævi sinnar til barnauppeldis.”
boð til. Hversu djúpt höfum viö
grafið þetta ákvæði?
Forsaga þessa máls er sú, að í
Evrópu réðu hin gömlu iðngildi allri
atvinnu manna, en þau voru afnumin
með hinum nýju stjórnarskrám eftir
1830 og 1848. En hin gömlu iðngildi
hafa verið endurvakin og heita nú
þrýstihópar. Aðaltilgangur slíkra
hópa er að krefjast prófa til alls kyns
starfa til þess að útiloka aðra frá at-
vinnu. Sífellt fækkar þeim störfum,
sem opin eru fyrir „ófaglært” fólk.
Þessu er mjög stefnt gegn hús-
mæðrum, sem vilja komast í vinnu
utan heimilisins, eftir að börnin eru
komin að heiman. Þær eru ekki
lengur hæfar sem fóstrur, þótt þær
hafi varið beztu árum ævi sinnar til
barnauppeldis.
Áframhald þessarar þróunar mun
bæði útiloka og inniloka, því fólk
þarf í vaxandi mæli að komast á milli
starfsgreina eins og að komast inn 1
þær í upphafi.
Aðaltilgangur þessarar útilokunar-
stefnu er að mynda þrýstihóp, sem
getur sett neytendum stólinn fyrir
dyrnar með því að leggja niður störf.
Ef þessi þróun fárra til þess að ná
völdum yfir fjöldanum heldur áfram,
verðum við komin austur fyrir Pól-
land áður en varir.
Vonandi verður snúið við áður.
Jóhann Ólafsson
framkvæmdastjóri.
Kjallarinn
Sighvatur
Björgvinsson
fólki yrði greiddur út sérstakur skatt-
afsláttur.
Með slikri stefnu töldu Alþýðu-
flokksmennirnir, að mun auðveldará.
væri að tryggja varanlegar kjara-
bætur en með þvi að semja um ein-
hverjar peningalaunahækkanir, sem
annaðhvort brynnu samstundis upp á
verðbólgubálinu eða ríkisvaldið tæki
af mönnum aftur.
Þessuru tillögum Alþýðuflokksins
hafnaði Alþýðusambandsforystan al-
gerlega. Einkum og sér í lagi
kommúnistar með Ásmund Stefáns-
son í broddi fylkingar máttu ekki
heyra á þessar hugmyndir minnst —
ekki vegna þess aö þeir sæju út af
fyrir sig eitthvað athugavert efnislega
viö tillögurnar, heldur vegna hins, að
málið gat verið viðkvæmt fyrir Al-
þýðubandalagsráðherrann Ragnar
Arnalds. Þannig voru það ekki hagur
og hagsmunir verkafólksins sem voru
efst í hugum þessara manna, heldur
hversu viðkvæmar hugmyndirnar
væru fyrir rikisstjórnina og þá
einkum og sér í lagi Alþýðubanda-
lagsráðherrana í ríkisstjórninni.
Hjá þessum mönnum kemur flokk-
urinn fyrst en fólkið svo.
Hinn nýi meirihluti komma, Fram-
sóknar og íhalds i Alþýöusamband-
inu var síðan notaður til þess að berja
þessar tillögur Alþýðuflokksins um
raunhæfar kjarabætur niður og
Alþýðusambandið mótaði svo hina
hefðbundnu stefnu um krónutölu-
hækkanir á kaupi. Síðan fóru þeir í
gang allir þessir „foringjar fólksins”
— Ásmundur, Guðmundur J„ Bene-
dikt Davíðsson, Kolbeinn Frið-
bjarnarson og hvað þeir nú allir heita
— og börðu sér á brjóst og kyrjuðu
hvatningarhróp. Nú skyldi náð upp
, .baráttumóralnum”:
— Upp með fánana! Allt launa-
fólk landsins á bak við okkur i einni
röð og svo: Fram, fram fylking og
við náttúrlega fremstir! —
Þannig var sleitulaust kyrjaður
gamli kjarabaráttusöngurinn hjá
kommunum, fyrst og fremst til þess
gerður að þeir gætu baðað sjálfa sig
— menneins og Guðmundur J„ Ás-
tr.undur og fleiri — í orðaflaumi og
upphrópunum og komið fram sem
hinir „rismiklu”, „baráttuglöðu” og
„vopndjörfu” foringjar fólksins.
Og svo var samiö
Og svo var samið um óverulegar
peningalaunahækkanir, sem þessir
miklu foringjar fólksins kepptust við
að lýsa yfir, að væru nú varla skó-
bótarvirði en talsvert afrek samt við
þessar aðstæður, sem enginn hefði
getað unnið nema auðvitað þeir.
Svo liðu nokkrar vikur og ríkis-
stjórnin afnam allan heila ávinning-
inn með einu pennastriki. Setti
bráðabirgðalög sem lækkuðu launin
jafnmikið og hinir baráttuglöðu for-
ystumenn kommúnistanna höfðu
fengiö þau hækkuð.
Og hvað sögðu þá hinir baráttu-
glöðu og vigreifu „foringjar fólks-
ins”? Þeir sögðu ekki neitt! Ás-
mundur sagðist ekkert um málið geta
sagt, þar sem hann ætti eftir að ræða
það við félaga sína, en auðséð væri,
að ríkisstjórnin væri að vinna tíma.
Guðmundur J. sagði ekki bofs og
heyrðist raunar hvorki né sást næstu
mánuði á eftir, enda fór hann rak-
leiðis af landi brott og út til Banda-
ríkjanna þegar hann frétti um ráða-
Á sióasta Alþýðusambandsþingi lauk
samstarfi Alþýðubandalags og Alþýðu-
flokks. Grcinarhöfundur segir, að
síðan hafi verið farið villur vegar 1
kjaramálum. Á myndinni eru Ás-
mundur og Karl Steinar.
gerðir rikisstjórnarinnar. Og þar við
situr.
Það var svo löngu síðar, nánar til
tekið nú í vor, sem ríkisstjórnin
rausnaðist til þess að koma eilitið til
móts við suma launahópa með tak-
mörkuðum skattalækkunum, sem
námu þó hvergi nærri andvirði þess,
sem frá fólkinu hafði verið tekið með
7% launalækkun.
IMiðurstaðan: Núll
Og hver varð svo niðurstaðan af
öllu saman? Niðurstaðan af kjara-
baráttu hinnar nýju Alþýðusam-
bandsforystu sl. ár hefur nákvæm-
lega engin verið. Hún hefur verið
minnaennúll!
Að vísu fengu þessir menn að berja
sér á brjóst og stilla sér upp sem
vopndjörfum og baráttuglöðum
verkalýðsforingjum á sl. hausti, en
allt það sem þeir þá náðu fram, var
tafarlaust tekið aftur af rikisstjórn-
inni. Síðan ákvað hún sjálf hvað gera
skyldi 1 skattamálunum.
Hefði nú ekki verið nær fyrir
verkalýðsforingja kommanna ef þeir
heföu haft almannaheill en ekki
flokkshagsmuni að leiðarljósi aö fall-
ast á tillögur Alþýðuflokksins fyrir
einu ári síðan um að verkalýðshreyf-
ingin beitti sér fyrir samkomulagi við
ríkisstjórnina um verulegar breyt-
ingar 1 skattamálum og fengi sjálf að
hafa áhrif og ráða hvers eðlis þær
breytingar yrðu fremur en eins og
gert var að heimta peningalauna-
hækkun, sem ríkisstjórnin ógilti og
hreytti svo einhverjum minni háttar
leiðréttingum 1 skattamálum í al-
menning á efdr eins og hundsbótum?
Auðvitað hljóta allir hugsandi menn
að viðurkenna, að Alþýöusambands-
forystunni hefði verið nær að fallast
strax á dllögur Alþýðuflokksins,
enda voru þær réttar í stöðunni. En
til þess var málið of pólitískt fyrir Al-
þýðubandalagið. Þá var skollaleikur-
inn betri þó svo að almenningur upp-
skæri ekkert af honum nema tap.
4% lægri kaupmáttur
Öfugþróunin í kaupmáttarmálun-
um hefur haldið áfram óslitið þetta
fyrsta ár hinnar nýju Alþýðusam-
bandsforystu — lika núna á meðan
forseti Alþýðusambands íslands
hefur sleikt sólskin úti á Krímskaga.
Á siðasta ársfjórðungi yfirstandandi
árs er því þannig spáð, að kaup-
máttur launa veröi orðinn 4% minni
en hann var á sama tima 1 fyrra.
Hvað gerir Alþýðusambandsforysta
kommanna, Framsóknar og íhalds 1
máhnu? Ekki nokkurn skapaðan
hlut! Hún situr bara og þegir!
Þegar liður að vetri má hins vegar
búast viö því að þessi forystuhópur
skriði úr híði sínu og hefji á ný sama
gamla sönginn. Auðvitað munu þeir
þá ekki frekar en í fyrra hlusta á
skynsamlegar tillögur um hvernig
megi fá fram raunhæfar kjarabætur,
sem stjórnvöld geta ekki aftur tekið.
Slikar dllögur veröa nú eins og þá
alltof viðkvæmar fyrir ríkisstjórnina
og þá einkum og sér í lagi Alþýðu-
bandalagsmenn í ríkisstjórninni til
þess að líklegt sé að kommarnir í Al-
þýðusambandsforystunni svo mikið
sem fáist til þess að hlusta. Nei, þá
verður nú heldur leikinn gamli leikur-
inn. Gamla slagorðabókin tekin
fram, fánarnir teknir ofan úr hillu og
bumburnar sóttar inn í skáp. Síðan
þramma foringjarnir fram í sjón-
varpi og blöðum, berjandi bumbur
og blakandi fánum og kalla á verka-
lýðinn að raða sér nú upp í eina röð
að baki þeim og svo: Fram fram fylk-
ing, allir á eitt og við fremstir!
Og svo endurtekur sagan sig.
Kaupið hækkar og kjörin smækka.
Slíkt er nefnilega ekkert við-
kvæmnismál fyrir kommúnistana
meðan þeirra menn sitja á valdastól-
unum.
Og hinn nýi meirihluti i forystu Al-
þýðusambands íslands var settur á
stofn til að gegna þvi pólitíska hlut-
verki, að Alþýðusambandið hreyfði
ekki við viðkvæmum málum þessarar
ríkisstjórnar.
Sighvatur Björgvinsson
alþingismaöur.
IJ
\
/
\
✓