Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1913, Blaðsíða 64

68
Ársrit Rsktunarfjelags Norðurlands.
Qarðstæði fyrir jarðepli þarf að velja í góðu skjóli,
þar sem sólar nýtur sem bezt. Um afstöðu garðsins að
öðru leyti verður og ýmislegs að gæta, svo sem þess,
hvort iíkur eru til, að næturfrosta gæti mikið eða lítið á
blettinum. En þau verða jafnan minni nærri sjó en uppi
í landi, sömuleiðis minni við slöðuvötn, ár og læki, en
þar, sem langt er til vatns. — Qott er því að hafa garða
nálægt sjó eða vatni. Upp til sveita skal garðstæði eigi
valið í lægðum, heldur uppi í hæðum eða hlíðum. Par
gætir næturfrosta minna en í lægðunum, því kalda loftið
er þyngra og legst eftir þeim. Mýrar og votlendi í nánd
við garða er skaðlegt. Það kælir loftið. Hitinn breytir
vatninu í gufu, en við það eyðist hann úr loftinu. Bezt
er að garðstæðið sje með Iíðandi halla, 1 :60 er hæfilegt.
Pá er auðveldara að vinna garðinn og rakaskilyrðin verða
jafnari. Annars geta jarðeplin sprottið vel, þó hallinn sje
meiri. En vinnan verður þá erfiðari. Oarðurinn vill verða
of þur og fátækur af næringarefnum ofan til, en of rak-
ur — og ef til vill of næringarríkur — að neðan. Ef
garðurinn er mjög brattur, er gott að pæla hann í stalla.
Það þarf að hlaða þá upp að framan; en gæta verður
þess, að grafa eigi gróðurmoldina. Grasrótina má eigi
taka úr garðstæðinu. Hana verður að pæla sundur og
láta hana fúna. Hún er auðug af næringarefnum, sem
jarðeplin mega ekki missa. Moldin í garðinum þarf að
vera hæfilega rök. Flest jarðepli þrífast bezt í þurrum
jarðvegi. Ef jarðvegurinn er ofrakur, þarf að ræsa garð-
stæðið fram, helzt með lökræsum.
Jarðvegur. Jafnframt því, að garðstæði er valið, verð-
ur að taka tillit til þess, hvernig jarðvegurinn er. Þó ber
meira á það að líta, að garðurinn liggi vel, sje í skjóli,
njóti sólar o. s. frv. Jarðveginn er hægt að bæta, en leg-
unni verður eigi breytt. Ákjósanlegast er þó, að hvort-
tveggja sje gott. Vanalega er talið, að jarðepli þrífist bezt
í sendnum jarðvegi, enda er er víst un það, að þau ná
þar skjótast þroska og safna mestu mjölefni. Sje eigi