Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1913, Blaðsíða 70
74
Ársrit Ræktunarfjelags Norðurlands.
5. Uppskeruaukinn er fólginn í því, að jarðeplin verða
stærri, en eigi fleiri en vanalega.
6. Tilraunirnar benda í þá átt, að jarðeplin verði nær-
ingarríkari, ef þau eru látin spíra.
7. Af jarðeplum með einni spíru fæst jafnmikil eftir-
tekja og af þeim, sem spírurnar eru fleiri á.
Alt þetta bendir til þess, að rjett sje að láta jarðeplin
spíra, helzt við hita, áður en þau eru sett niður. Einkum
er þetta mjög þýðingarmikið og ætti því aldrei að van-
rækjast, þar sem vaxtartíminn er stuttur — ef til vill svo
stuttur, að jafnvel bráðþroskuðustu kyn ná atdrei fullum
þroska.
Til útsæðis á eina dagsláttu þarf 6 — 8 tunnur af jarð-
eplum. Fer það eftir stærð jarðeplanna, hvor talan er
nær lagi.
Niðursetning. Pegar búið er að undirbúa garðinn,
vinna jarðveginn nægilega vel, annað hvort með plóg
og herfi, eða með skóflu og garðhrífu, og bera í hann,
má fara að setja jarðeplin niður. Jarðvegurinn á þá að
vera alveg þíður og moldin hæfilega þur. Jarðepli ætti
aldrei að gróðursetja, fyr en frost er leyst úr jörðu. Það
virðist svo sem kuldi sá, er af klakanum stafar, sje skað-
legri en loftkuldinn. — Jarðepli má setja niður á tvenn-
an hátt. Hæfilega djúpar rákir (3 — 4 þuml.) eru plægðar
með plógi. Jarðepli eru látin í fyrstu plógrákina og síð-
an færð mold yfir þau með því að plægja aðra rák sam-
hliða hinni fyrstu. Priðja plógrákin er síðan gerð og
jarðepli látin í hana og svo koll af kolli. Á þennan hátt
eru jarðepii sett í aðra hvora plógrák. Vinnan gengur
fljótt, ef æfðir menn vinna að henni. Sjerstaklega er
vandhæfi á því, að piægt sje hæfilega djúpt, að rákirnar
verði beinar og jafnbreitt milli þeirra. Stundum er not-
uð önnur aðferð við niðursetningu jarðepla með plæg-
ingu. Sjerstakur plógur, hinn svo nefndi hreykiplógur,
er þá notaður. Hann er með tveimur moldverpum, öðru
í stað svarðhliðarinnar; hann veltir því moldinni til beggja