Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1971, Síða 28

Plæging með góðum og fullkomnum plóg er ekki vanda-
laust verk. Slíkur plógur, rétt tengdur við vökvalyftuna á vel
búnum traktor, er listilegt verkfæri, en það er alls ekki
vandalaust að stilla hann og beita honum svo að verkið
vinnist bæði vel og létt.
Hjá búnaðarsamböndunum er enga tilsögn að fá, það
mun vera alger undantekning ef einhver héraðsráðunautur
kann að beita traktorplóg, svo að kunnátta geti talist. A
„æðri stöðum“ er ekki betur ástatt, stofnanir eins og Bún-
aðarfélag Islands og Rannsóknastofnun landbúnaðarins
munu ekki hafa neinum ráðunaut eða jarðræktarsérfræð-
ingi á að skipa, sem kann vel á plóg. Á bændaskólunum hefir
til þessa verið engu betur ástatt, og sama er að segja um
verzlunarfyrirtæki þau sem selja bændum búvélar.
Hér er ekki gott í efni, og þess er ekki að vænta, að endur-
bætur á ræktunarháttum, sem byggjast að meginstofni á því
að fara að stunda plógræktun og iðka vandaða plægingu á
misjöfnu landi, eigi auðvelt uppdráttar. Ráðunautarnir geta
varla verið auðfúsir né virkir við að kenna bændum hin nýju
vinnubrögð, hætt við að þeir leiði það hjá sér, er þeir kunna
lítt eða ekki til verka á þessu sviði. Vísindamenn í jarðrækt-
arfræðum, sem aldrei hafa lagt hönd á plóg, í verki, eiga
erfitt um hvetjandi umræður við bændur, sem vilja plægja,
en vantar alla tilsögn og verða af eigin rammleik að „gerast
sínum foringjum framar".
Það fer varla hjá því að tómlætið og jafnvel andúðin varð-
andi þær umbætur á ræktunarháttum, að viðhafa skipulega
forræktun við nýræktun og fara að plægja búfjáráburðinn
niður í flög og tún, er að verulegu leyti afleiðing of lítillar
kunnáttu, á sviði plæginga og annarra ræktunarverka. Sá
kunnáttuskortur er ekki síður bagalegur og jafnvel háska-
legur, þegar í hlut eiga þeir, sem eiga að vera forsjá bænd-
anna í ræktunarmálum, heldur en þótt kunnátta bændanna
sjálfra sé af skornum skammti, ennþá sem komið er. Kunn-
áttuleysi, sem stafar af því að menn eiga þess lítinn kost að
fræðast og læra, sakar minna heldur en kunnáttuskortur sem
stafar af því, að menn gera sér ekki ljóst að þeir þurfa að
30