Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1973, Síða 18

Annað stórverkefni er að rannsaka, að hve miklu leyti
jórturdýr geta nýtt einföld köfnunarefnissambönd, sem
flokkast ekki undir prótein. Sem dæmi um það er þvagefni,
CO(NH2)2- Bandaríkjamenn eru komnir einna lengst á veg
með að nýta N í þvagefni og þar i landi eru bændur almennt
farnir að gefa Y$ af N-þörf mjólkurkúa í fóðri sem þvagefni.
Prótein er dýrasti hluti fóðursins og hér eru því mikil verð-
mæti í húfi.
Gæðakröfur til afurða húsdýra vaxa. Annars vegar eru
það kröfur um innihald efna, svo sem fitu o. fl., en hins
vegar um bragð og geymsluþol. í þessu hefur náðst árangur
t. d. um vítamínauðuga mjólk. Inn í gæðakröfur hafa einnig
blandazt spurningar um það, hvernig rotvarnarefni og
þungir málmar, svo sem blý og kvikasilfur, geta borizt úr
fóðri eða umhverfi búfjár í afurðir þess. Nærtækasta rann-
sóknaverkefni hér á landi innan fóðurfræði er að auka hlut-
deild gróffóðurs í fóðri búfjár og finna, hvernig verka á
gróffóður til að búfé éti sem mest af því.
Kynbœtur búfjdr.
Undanfarin 20 ár hefur tilraunastærðfræði verið beitt í
miklum mæli við kynbætur búfjár. Þannig hefur verið
fundið, hvernig afurðasemi erfist og hvaða áhrif einstakir
þættir umhverfis og aðbúnaðar hafa á þá þætti, sem erfast.
Tölvunotkun hefur á síðasta áratug farið sívaxandi og gerir
kleift að framkvæma útreikninga, sem með eldri aðferðum
var ekki hægt að gera.
Þessar rannsóknir hljóta að halda áfram. Þekking á fjölda
eiginleika, sem eru mikilvægir fyrir hagnýtt gildi búfjár er
lítil, þótt þar sé ekki alltaf um afurðaeiginleika að ræða.
Margar áætlanir eru í gangi í kynbótum, sem byggja á
niðurstöðum tilraunastærðfræðilegra útreikninga. Um leið
og ný þekking verður til, þarf hún að bætast inn í þessar
áætlanir og jafnframt þarf að fylgjast með, hvort hinn raun-
verulegi árangur kynbótanna er eins mikill og vænta má
fræðilega.
Óljóst er, hvaða árangri má ná í að auka hluta gróffóðurs
20