Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1973, Page 54

dýralíf. Af ritum útlendum (Weis-Fogh 1947—48) (Cernova
et al 1971) má ráða, að m. a. séu lífræn efni í moldinni og
bygging jarðvegsins mjög þýðingarmiklir þættir fyrir dýra-
líf. Búfjáráburður er almennt talinn bæta byggingu jarð-
vegsins og að líkindum eru lífræn efni í mykju betur að-
gengileg fæða fyrir smádýr jarðvegsins heldur en lífræn efni
í húmus og óumbreyttum jurtarótum. Gætu þetta því verið
nægar ástæður fyrir hinu fjölskrúðuga dýralífi í mykjureit-
unum. Benda má á að jurtir gera, að nokkru leyti, sömu
kröfur til jarðvegsins og dýrin, og því einsýnt að beztu
skilyrðin fyrir jurtirnar eru að öðru jöfnu einmitt í því
landi, sem á hefur verið borinn búfjáráburður.
Þriðji dýraflokkurinn, sem til talningar kom, voru þráð-
ormar. Ef við lítum á þær tölur í töflu 3, kemur nokkuð
annað í ljós en við athugun á fjölda maura og mordýra.
Munur á N-áburðartegundum er nú nokkur og á þann veg,
að flest dýr finnast í stækjureitum en fæst í kalksaltpéturs-
reitunum. I bókum má sjá, að nokkuð virðist háð tegund-
um þráðorma við hvaða sýrustig þeir þrífast bezt (Burns
1971). Aðrar rannsóknir sýna fækkun þráðorma með hækk-
andi sýrustigi (Nyhan et al 1972). Er þetta í samræmi við
það að fleiri þráðormar finnast í hinum súra stækjureit en í
kalksaltpétursreitnum, sérstaklega er þessi munur áberandi
í efstu 2,5 sm, en sýrustigsmunurinn á þessum tveim reitum
er einmitt langmestur í þessu efsta lagi jarðvegsins. Ekki eru
tök á því á þessu stigi málsins að fullyrða um hvort allir
þessir þráðormar eru til ills eða góðs í moldinni. Vitað er að
ákveðnar tegundir þráðorma eru skaðvaldar í nytjajurtum,
t. d. hnúðormar í kartöflum. Ekki eru þeir þráðormar er
fundust í Tilraunastöðvartúninu neinir beinir skaðvaldar í
líkingu við hnúðorma, og ætla má að allur þessi her lífvera
vinni ögn að umbreytingu lífrænna efna og geri þar með
moldina frjósamari. Rannsóknaniðurstöður benda þó til
þess (Oostenbrink 1971), að þrátt fyrir hinn gífurlega fjölda
þráðorma í jarðveginum, oft 80—90% af öllum fleirfrumu
dýrum jarðvegsins, sé þeirra hlutur í niðurbroti lífrænna
efna og byggingu moldarinnar harla smár. I reitum með bú-
58