Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1957, Side 168
168
PETER HALLBERG
Þess má geta, að orðaröð nokkurra setninga á 34. bls. ö-handritsins er óviss; breyt-
ingar eru margar og erfitt að skera úr um, hvar þær eigi að koma inn. I þessu sam-
bandi þykir mér rétt að vitna í nokkrar setningar úr bréfi höfundarins til mín 10. júlí
1957, eftir að hann var búinn að lesa handrit mitt: „A sumum stöðum eru eftir venju
minni uppköst að mörgum setníngabrotum, eða innskotssetníngum skrifað hvað fyrir
ofan annað, án þess setníngarskipunarlegt samheingi sé á milli, þannig, að ef þessi
setníngarbrot eru prentuð hvert á eftir öðru, þá fær textinn aungva meiníngu, — þessi
setníngarbrot eru ekki í beinu samhengi. Svona uppköst af hálfum og heilum setníngum
verða til hjá mér þegar ég er að hreinrita, og krota ég þau þá niður í eldra handritið.
Prenttexti af slíku uppkasti, (þar sem setníngar og setníngarbrot eru skrifuð hvert upp
af öðru samheingislaust), getur varla gefið rétta hugmynd um uppkastið, því það er
ómögulegt að gera úr þessu skipulegt lesmál. Aðeins ljósmynd af þessum þvældu stöð-
um í handritinu getur gefið af því rétta hugmynd.“
Stundum er athugasemd eða einstaka setning utan textans á blaðsíðu. Þeim hefur
verið sleppt í prentuninni hér á eftir; í staðinn geri ég nú fyrst grein fyrir því efni og
byrja með yl-handritinu. Efst á bls. 26 er „laus“ setning: „Kemur upp að dóttirin og
hinar líkþráu hafa falið sig.“ Eins á bls. 30 efst: „Konan stóð á bak við [ ? ?] af ótta við
að j. H. mundi berja sig í viðurvist biskupsins“. Á bls. 31, eftir málsgreininni, sem
endar á orðunum „og snúum burt héðan“: „Lýsing dótturinnar, menn og konur í gætt-
inni.“ En á eftir kaflanum, á bls. 39, er skrifað: „Segir við séra Þorstein replíkkuna í
Nót. bls. 7. um leið og þeir ríða úr hlaði Vefur skinninu inn í silkidúkinn og stíngur því
inn á brjóst sér. Biskupinn blessar fólkið.“ Tilvísunin hér á við Minnisbók a: orðin um
að vilja „heldur á kálfskinni ganga en á kálfskinn gamalt letur lesa“ eru þar tekin upp
úr bréfaviðskiptum Árna Magnússonar. (Sbr. bls. 148—49 hér að framan.)
Á fyrstu blaðsíðu B-kaflans er dagsetningin „22. sept“, sem á við árið 1942. (Sbr.
bls. 143 hér að framan.) Efst á bls. 29 er þessi lýsing á Snæfríði: „grönn og mjúk
eins og tág, en þessi svipur óveraldlegrar bernsku og snemmfeingins þroska, sem er aðal
tignra eftirlætiskvenna, snemmfeingins þroska og eingrar ytri reynslu“; og á spássí-
unni til vinstri: „færra lifað þess vors [ ? ] heims hluta sem draga ský á hinn óverald-
lega bláma augans og spilla þeim lit sem verður í grænu túni | fleira ólifað“. Þá máls-
grein á bls. 35, sem byrjar „Mælska Jóns Hreggviðssonar“ og endar „seytlaði fram í
augnakrókana“, hefur skáldið sett innan hornklofa með þessari athugasemd: „Sleppa
að sinni“. Á spássíunni bls. 36: „Gefa hér rétta lýsíngu á holdsveiki samkv. bæklíngi
Ehlers urn Holdsveiki á íslandi.“ Loks efst á bls. 46: „það er ekki ófyrirsynju sem
vér erum af erlendum þjóðum nefndir gens pene barbara“. Þessum latínuorðum hefur
síðan verið sleppt í þessu sambandi. Hinsvegar voru þau lögð Arnæusi á tungu í tólfta
kafla miðbindisins (195).