Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1965, Page 93
ÆVIÁGRIP SIGHVATS GRIMSSONAR BORGFIRÐINGS
93
Þegar móðir hans var dáin, 1859, íór hann alfarinn af Akranesi í vist að HlíS í
NorSurárdal til Jóseps hónda Helgasonar og konu hans, SigríSar Einarsdóttur. Var
hann þar viS heyskap um sumariS og fjárgeymslu fram yfir jól. En af því sá bær ligg-
ur rétt fram undir HoltavörSuheiSi og umferS er þar mjög mikil, þá var þaS þann
vetur, aS liann fór yfir HoltavörSuheiSi sautján sinnum, sem hann var léSur ókunnug-
um mönnum til fylgdar, og þótti þaS þá allvel gjört eitt sinn á jólaföstu, aS hann fór
frá HlíS lillu fyrir dögun og norSur aS Grænumýrartungu, en kom aftur til haka aS
HlíS um kveldiS á miSri vöku, en gangfæri var gott og heiS birta, en ekkert tunglskin.
Ekki var heimafólk í HlíS nema hjónin og tvö hörn þeirra og mær ein 21 árs, er Sol-
veig hét, systir SigriSar húsfreyju. VarS þeim hjónum illt til lijúa, og hafSi SigríSur
fengiS systur sína til aS vera hjá sér þaS eina ár, en visluS var hún vestur í MiSdali.
Aldrei gat Sighvatur litiS í nokkra bók á því ári sér til neins gagns vegna annríkis.
ÞaS varS um veturinn nokkru fyrir jól, aS Jósep hóndi byggSi út landseta sínum
á Sveinatungu, er Jón hét, fyrir vanskil á jarSarskuldum o. fl., en Jón neitaSi aS hlýSa,
og varS úr mál milli þeirra. ÞingaSi Bogi sýslumaSur Thorarensen í máli þessu í
Hvammi í NorSurárdal. Mætti Jósep sjálfur fyrir sína hönd í réttinum sem sækjandi,
en Jón bóndi hafSi fengiS Jón alþingismann SigurSsson í Tandraseli aS verja máliS,
og mættust þeir Jósep og hann fyrir réttinum í tvo daga, og tapaSi Jósep drjúgum í
sókn sinni. Var þaS þá aS kveldi hins síSara dags, aS hann kom heim til sín aS IdlíS
í allþungu skapi og sagSi farir sínar ekki sléttar. Var þaS þá, aS Sighvatur, sem vissi
vel, hvernig í málinu lá, þótt ungur væri, hauS Jósep aS gefa sér fullmakt til aS geta
mætt í réttinum hinn næsta dag, sem átti aS vera hiS síSasta próf, og játti Jósep því
fúslega. Fór Sighvatur þegar af staS og sýndi sýslumanni fullmakt sína, og þótti sýslu-
manni gaman aS, aS nítján vetra gamall piltur skyldi ráSast í lögsókn á móti alþingis-
manninum. En þeir Jón í Tandraseli og Sighvatur vóru frændur og ekki ólíkir aS
sumu, því Jón var skáld gott, en Sighvatur var þá þegar talinn allvel hagmæltur. Nú
leiddi Sighvalur átta menn fram sem vitni, og var framburSur þeirra allra eiSfestur.
Kom þaS þá fram, aS bæSi hafSi vantaS upp á leigur og landskuld um tvö ár og aS Jón
hafSi haldiS húsfólk á laun í tvö ár, sem honum var bannaS í hyggingarbréfinu, og lá
viS sjálft, aS verra yrSi úr meS tíundarsvik, svo máliS varS þannig útkljáS til fulls,
og fékk Sighvatur hrós mikiS, bæSi hjá sýslumanni og öSrum, en engin laun hjá Jósep.
(Jm veturinn fór Sighvalur lil róSra og reri suSur í Hraunum hjá Kolheini Jónssyni
á GttarsstöSum. En um voriS á krossmessu, þegar hann var kominn aS HlíS fyrir ein-
um degi, þá kom Einar hróSir hans aS vestan og sókti hann, því hréf höfSu fariS milli
þeirra um veturinn. Var Solveig í HlíS farin nokkru áSur til vistar sinnar vestur í
MiSdali. Fór Sighvatur þá meS Einari vestur, og var hann þaS ár vinnumaSur hjá
Halldóri bónda Péturssyni á LeysingjastöSum í Hvammssveit og konu hans, GuSfinnu
DaSadóttur. Þetta var voriS 1860. Þar var hann viS heyskap og fjárgeymslu, eins og
títt er í því byggSarlagi. En þaS var á þessu hausti, aS hann fékk hréf frá Solveigu
Einarsdóttur, og lýsti hún hann föSur aS barni sínu, er hún hafSi þá nýlega aliS. Rit-
aSi Sighvatur þegar játun sína og sendi henni. Gaf hann meS barninu þaS, sem hann