Frjáls verslun - 01.03.1968, Blaðsíða 62
62
FRJÁLS VERZLUN
frá
ritstjórn
Það er athyglisvert að heyra frásögn Edwards
Frederiksens um eftirlitsstörf hans á vegum
gisti- og veitingahúsaeftirlitsins. Af henni að
dæma eru Islendingar ef til vill ekki almennt
sóðalegriennágrannaþjóðirokkar, — hinsvegar
kemur það berlega í ljós, að víða er pottur
brotinn og full þörf á að hugleiða alvarlega,
hvaða ráðstafanir mættu helzt að gagni koma
við útrýmingu hirðuleysis og til eflingar hrein-
lætis og samvizkusamlegra vinnubragða þeirra,
sem starfa að matvælaframleiðslu og verzlun
eða annast önnur þjónustustörf.
Þess er dæmi að fiskiðnaðarverksmiðja Is-
lendinga erlendis hafi sent aftur heim heilan
skipsfarm af fiski, sem ekki var hæfur til ma~m-
eldis sakir hirðuleysis þeirra, sem sáu um
vinnslu hans í frystihúsi á Islandi. Það er líka
býsna algengt, að starfsstúlkur í frystihúsum
sendi hárspennurnar sínar, einbauga eða eitt-
hvert glingur með í fiskpölckum á erlendan
markað, svo að ekki sé minnzt á kutana, sem
þær nota ella til fiskskurðarins. Umkvörtunum
er nú jafnan komið til réttra aðila, þegar slíkar
sendingar berast til fjarlægra stranda, en þá er
allt undir því komið, að forráðamenn viðkom-
andi vinnslustöðva láti sér þær að kenningu
verða og reyni af fremsta megni að koma í
veg fyrir, að svipuð atvik endurtaki sig.
Það er sérstök ástæða til að hafa strangt eftir-
lit með því, að þessar kvartanir séu virtar, þar
sem aðstæður eru slíkar, sem Ediward Frede-
riksen lýsir þeim, — það er að segja á þeim
stöðum úti um Iandið, þar sem reynt er að
halda uppi sjálfstæðum atvinnurekstri við erf-
iðustu skilyrði.
Þetta á þó ekki eingöngu við um frystihús,
slúturhús eða mjólkurstöðvar. Langflestirlands-
menn bíða þess óþreyjufullir að fá tækifæri til
útivistar í sumar og munu þeir, sem um landið
ferðast, þurfa á aðstoð þeirra að halda, sem við
þjónustustörf fást úti í sveitunum eða í kaup-
stöðum og kauptúnum. Vegna síaukinnar um-
ferðar um héruð landsins hafa víða verið opnuð
gistihús eða veitingastaðir í einhverri mynd. I
langflestum tilvikum eru skilyrði til þess háttar
starfsemi ekki fyrir hendi nema að sumrinu til.
Þörfin er mikil yfir hábjargræðistímann og
hreppsfélögin standa eflaust í mikilli þakkar-
skuld við þá, sem vilja leggja það á sig að taka
á móti ferðafólki til gistingar eða selja því mat.
En það hlýtur að koma að því fyrr en seinna
að almennir ferðamenn, innlendir sem erlendir,
geri sér ekki allt að góðu þó að staddir séu á
íslenzkum útkjálka.
Rekstur margra veitinga- og gististaða úti
um sveitirnar er með mestu endemum ef miðað
er við þá þjónustu, sem veitt er á hótelum í
Reykjavík eða á Akureyri og hinum stærstu
sumargistihúsum. Einhver kann að segja, að
ekki sé réttmætt að gera samanburð á sumar-
gististað í þorpi einhvers staðar við sjávarsið-
una og á því bezta, sem þekkist í þessum efnum
í höfuðborginni. En það gerir heldur enginn
nema þeir karlar og þær konur úti á landi, sem
selja mat og gistingu i húsakynnum sinum á
sumrin. Það er nefnilega ekkert einsdæmi, að
þessir gistihúsaeigendur og veitingakonur geri
heina fyrirspurn til hótela í Reykjavík um verð-
lagningu á mat og annarri þjónustu og skrifi
svo verðlista heima i héraði samkvæmt upplýs-
ingum frá þeim.
Það er því ekki óeðlilegt, að spurt sé, hvenær
búast megi við gæðaflokkun veitingastaða og
gistihúsa i höfuðborginni jafnt sem utan henn-
ar og hvenær gistihúsarekstur eða matsala utan
Reykjavíkur verði háð einhverjum reglum, sem
önnur yfirvöld en viðkomandi hreppsnefndir
eða bæjaryfirvöld kunna að setja hverju sinni.
Væri til dæmis ekki ósanngjamt að ætlast til
þess af ferðamálaráði, samgöngumálaráðuneyt-
inu eða samtökum ferðaskrifstofa að þessir aðil-
ar gæfu allar upplýsingar um þá veitinga- og
gististaði, sem þeir gætu mælt með að undan-
genginni könnun á skilyrðum til slíks reksturs
á staðnum og verðlagningu.