Frjáls verslun - 01.03.1972, Blaðsíða 50

Frá ritstjórn
Neyzluskatta í stað þeirra beinu.
Fulltrúar sveitarfélaga í landinu leggja nú
síðustu hönd á fjárhagsáætlanir sínar fyrir
árið 1972, sem venju samkvæmt áttiaðganga
frá fyrir áramót. Nú loks liggur ljóst fyrir,
hvernig sveitarfélög eiga að haga fjáröflun
samkvæmt hinum nýju lögum um skatta-
mál og tekjustofna.
Gera má ráð fyrir, að sveitarfélög noti
að fullu þær heimildir, sem fyrir liggja til
innheimtu gjalda, en þar verða á veiga-
miklar breytingar, til hins verra fyrir mik-
inn þorra fólks. Fasteignaskattar verða nú
hækkaðir að mun í anda hinna nýju laga,
enda ekki annarra kosta völ i tekjuöflun
fyrir sveitarfélögin. Skattar af því tagi koma
illa við lslendinga almennt, því að hér hef-
ur skapazt sú sérstaða umfram það, er ger-
ist viðast í nálægum löndum, að fólk hefur
komið sér upp eigin húsnæði. Nú verður
Varhugaverð
Það er í sjálfu sér gott og blessað að
vekja þjóðaráhuga á framförum og fram-
kvæmdum eins og lagningu vegar yfir
Skeiðarársand. Sala happdrættismiðanna á
dögunum sýndi, að þjóðin vill, að þessari
langþráðu vegarlagningu, sem markvisst
hefur verið unnið að undirbúningi á síðustu
árin, vcrði lokið 1974.
En að hverju marki ætla núverandi
stjómvöld að leita eftir fjármagni frá al-
menningi til opinberra framkvæmda, og
hverjar verða afleiðingarnar af framhaldí
á þeirri stefnu? Á skömmum tíma hefur rík-
isvaldið aflað 300 milljóna króna mcð þcss-
um hætti og sumir ráðherrarnir hafa hug-
myndir um sölu vísitölutryggðra skulda-
bréfa til enn frekari fjáiTnögnunar eins og
slík eign hins almenna borgara, þ. e. a. s.
þokkaleg meðalstór íbúð skattlögð að
minnsta kosti þrefalt á við það, sem gerzt
hefur til þessa. Breytingamar á skattalög-
unum nýverið leiða hugann að grundvallar-
reglum álagningar opinlierra gjalda og
þeirri hættu, sem atvinnulífi og þjóðarbú-
skap á Islandi er búin, ef gengið verður
lengra í þá átt að leggja beina skatta á
tekjur og venjulegustu eignir íolks. Það er
mjög miður, að fólkið í landinu skuli nú
vera látið gjalda þess, að það hefur verið
fúst til mikillar vinnu og hefur lagt á sig
mikið erfiði til að ná þeim lifskjörum, sem
landsmenn geta verið hreyknir al'. 1 })essu
efni á ekkert annað rétt á sér en skattlagn-
ing þcirrar neyzlu, sem fólk hefur efni á og
leyfir sér. Því her að hækka neyzluskatta,
en draga úr byrði beinu skattanna.
til dæmis í skipasmíðaiðnaðinum. Hvaðan
kemur þetta fé? Það er einfaldlega spariféð,
sem l>ankar landsins treysta á í rekstri sín-
um og er undirstaðan fyrir almenna lána-
starfsemi þeirra.
Síðustu mánuði hafa sparifjárinnstæður í
bönkum minnkað verulega vegna almennrar
þenslu í peningamálum og ekki sízl vegna
þess, að opinberar aðgerðir hafa beinlínis
örvað þá þróun. Hér er um mjög alvarlegt
mál að ræða fyrir þær fjölmörgu atvinnu-
greinar og þætti viðskiptalífsins, scm verða
að njóta fyrirgreiðslu bankanna, og ólijá-
kvæmilegt er að setja mjög ákveðin takmörk
fyrir bindingu fjármagnsins i opinberum
framkvæmdum með þeim hætti, sem átt hef-
ur sér stað upp á síðkastið.
þróun peningamála.
50
PV 3 1972