Frjáls verslun - 01.12.1973, Qupperneq 25

Indverskt framkvæmdalíf:
Mafatlal - samsteypan eitt stærsta
fyrirtæki landsins
— með 38000 starfsmenn, og gefur stórfé til hjálparstarfs á Indlandi
Þegar menn hugsa um Ind-
land og indverskt fram-
kvæmdalíf, dettur líklegast
fæstum það í hug, að þar í
landi þrífist einstaklingsfram-
ták og frjáls verzlun, samhliða
ríkisrekstri. Raunin er sú, að
þrátt fyrir umfangsmikinn rík-
isrekst'ur, þá finnast í Indlandi
stór hlutafélög og fjölskyldu-
fyrirtæki. Einn auðugasti fram-
kvæmdamaður Indlands er Ar-
vind Mafatlal, sem rekur
þriðja stærsta fyrirtæki lands-
ins, sem ekki er í eigu ríkis-
ins.
í einum ,,fínni“ hluta Bom-
bay er að finna meðal stórra
húsa og glæsilegra einkabíla,
fimm hæða hús, þar sem 60
manna þjónustulið sinnir einni
fjölskyldu. f þessu húsi býr
Arvind Mafatlal, sem er 49 ára
gamall og slunginn kaupsýslu-
maður. Hann er stjórnarfor-
maður Mafatlal-samsteypunn-
ar, sem er þriðja stærsta einka-
fyrirtæki Indlands, eins og
fyrr sagði, en þar starfa 37.700
manns. Starfsemi Mafatlal-sam-
steypunnar er á vesturströnd
Indlands og heildarsala hennar
árið 1971, var um $250 millj-
ónir.
í stórhýsi Mafatlals búa á-
samt honum og eiginkonu
hans, móðir hans, tveir upp-
komnir synir, dóttir, tveir
bræður, frændfólk, tengdafólk,
barnabörn og fleiri fjarskyldir
ættingjar. Mafatlal býr sjálfur
á fyrstu hæð, en hitt fólkið á
hæðunum fyrir ofan. Á fyrstu
hæð eru stofur, billiardher-
bergi, borðstofa og eldhús.
Mafatlal lítur ekki á íbúa
hússins, sem sína einu fjöl-
skyldumeðlimi, heldur telur
hann forstjóra, fulltrúa, verk-
stjóra og aðra starfsmenn fyr-
irtækisins sem hluta „af fjöl-
skyldunni“. Mafatlal er bæði
nýtízkulegur stjórnandi risafyr-
irtækis og íhaldssamur Ind-
verji, sem heidur fast í hefð-
bundna siði og venjur, sem
tíðkast þar í landi. Hann ræð-
ur menn með góða menntun
Arvind Mafatlal, stjórnarfor-
maður Mafatlal-samsteypunn-
ar.
í æðstu stöður fyrirtækisins, en
eins og aðrir indverskir fram-
kvæmdamenn, þá leitar hann
ráða hjá stjörnufræðingum áð-
ur en hann byrjar á stærri
verkefnum. Þrátt fyrir það, að
hann hafi ráðið marga fræga
menn til starfa hjá fyrirtæk-
inu, þá ræður hann aðeins
menn sem eru skyldir honum
í mikilvægustu stöðurnar.
SYNIRNIR ERU AÐ KOMAST
INN í REKSTURINN
Elzti sonur stjórnarformanns-
ins, Padmanabh, sem er 25 ára,
fær nú orðið að sitja stjórnar-
fundi, sem „sérstaklega boðinn
gestur“. Þar að auki hefur
hann aðgang að mikilvægum
skjölum og gögnum fyrirtækis-
ins. Yngri sonurinn, Hirshi-
kesh, sem er 20 ára, leggur
stund á viðskiptanám í Bom-
bay, og þegar hann lýkur prófi,
hefur hann störf hjá fyrirtæki
fjölskyldunnar. Synir bræðra
Mafatlal, sem enn eru ungir
að árum, fá einnig störf hjá
stórfyrirtækinu, þegar þeir
vaxa úr grasi. „Þaði er ekki
enn hægt að kenna þá hæfi-
leika, sem menn þurfa að hafa
í viðskiptalífinu", segir Ma-
fatlal.
MAFATLAL-FYRIRTÆKIÐ
VAR STOFNAÐ 1905
Afi Arvind Mafatlal, Seth
Mafatlal Gagalbhai, stofnaði
fyrirtækið árið 1905 í hérað-
inu Gujarat, sem er fyrir norð-
an Bombay, en upphaflega
framleiddi það aðeins léreft.
Árið 1930 bættist strigaverk-
smiðja við, og enn seinna efna-
litunarverksmiðja. Faðir Ma-
fatlal rak fyrirtækið fram til
ársins 1950, er hann lézt, en
þá tók Arvind við stjórn þess,
aðeins 32 ára að aldri. Hann
hélt áfram að stækka fyrir-
tækið og auka framleiðsluna
og bætti t. d. við efnaverk-
smiðjum og olíuefnaverksmiðj-
um. Hann hóf samstarf við
Shell olíufélagið og stofnaði
með því fyrirtækið National
Organic Chemical Industries
Ltd., í Bombay. Nú á þetta
fyrirtæki — NOCIL — 14
verksmiðjur í Indlandi. Ma-
fatlal lét ekki við þetta sitja,
heldur hóf hann einnig sam-
vinnu við þýzka Farbwerke
Hoechst AG, og stofnað var
fyrirtækið Polylefins Indus-
tries Ltd., sem einnig er í
Bombay.
TRÚIR A F.TÖLBREYTTA
FFRAMLEIÐSLU OG
SAMVINNU
Mafatlal trúir á samvinnu
við erlend stórfyrirtæki, sem
búa yfir tækniþekkingu og
framleiðsluréttindum, en vill
samt sem áður halda sig inn-
an efnaiðnaðarins, sökum þess,
að hann telur of víðtæka fram-
leiðslu óæskilega. „General
Motors framleiða ekki kemísk
efni og Du Pont framleiðir
ekki stál“, segir hann. Þegar
hann tók við stjórnartaumun-
um, tók hann bræður sína og
frændur inn í reksturinn,
þannig að allir fá að segja álit
sitt, en „ákvarðanir verða að
vera samhljóða“. Þessi stefna
FV 12 1973
17