Frjáls verslun - 01.08.1990, Qupperneq 48

UTLOND
Bandaríkjaforseti hefur mátt súpa seyðið af fjármálavafstri sonar síns og
enn eru ekki öll kurl komin til grafar.
þeirra snemma á síðasta áratug.
Stjórnendur sjóðsins lögðu í mjög
áhættusamar fjárfestingar og marg-
földuðu veltuna á skömmum tífna.
Fasteignir voru ofmetnar í reikning-
um, vafasöm útlán fengust ekki end-
urgreidd, lausafé var of lítið og fast-
eignaviðskipti fram og til baka voru
notuð til að dylja raunverulega stöðu
sjóðsins í bókhaldi.
Síðla árs 1987 voru eftirlitsmenn
sparisjóða í Colorado orðnir sann-
færðir um að Silverado væri illa
staddur fjárhagslega og um mitt ár
1988 er yfirvöldum í Washington til-
kynnt að sjóðurinn sé kominn í
greiðsluþrot. Skömmu síðar lögðu
eftirlitsmennimir til að sjóðnum yrði
lokað og hann gerður upp. Frá Was-
hington bárust hins vegar boð um að
lokun og uppgjöri yrði frestað. Sil-
verado var svo tekinn til meðferðar í
desember 1988, mánuði eftir að
George Bush var kjörinn forseti.
Fjármálaráðuneytið er nú að rann-
saka hvort einhver tengsl hafi verið á
milli fyrirmæla um frestun lokunar og
yfirstandandi kosningabaráttu.
Kostnaður skattgreiðenda vegna
Silverado er áætlaður um einn millj-
arður dala.
Á VIT VIÐSKIPTAGÆFUNNAR
Neil Bush flutti til Denver eftir að
faðir hans var kjörinn varaforseti árið
1980. Hann ætlaði að skapa sér
starfsvettvang í olíuviðskiptum og
starfaði fyrstu þrjú árin hjá Amoco
olíufélaginu. Hann kom vel fyrir í við-
skiptalífinu í Denver, var vel liðinn og
eignaðist marga kunningja. Þetta var
tími mikils uppgangs í efnahagslífi Co-
lorado og árið 1983 ákvað Bush að
stofna eigið fyrirtæki, JNB Explora-
tion Co., þá 28 ára að aldri. Hann
leitaði til kaupsýslumanna í Denver
um fjárframlög til fyrirtækisins og
varð býsna vel ágengt.
Fyrstur til að leggja fram fé var Bill
Walters, fertugur auðkýfingur sem
hafði auðgast á fasteignaviðskiptum,
átti banka og varð brátt formaður
Verslunarráðsins í Denver. Hann
lagði fram 150 þúsund dali gegn
6.25% hlut í félaginu.
Annar hluthafi var Kenneth Good,
sem einnig hafði auðgast af sjálfsdáð-
um og var áberandi í viðskiptalífi Den-
ver. Good lagði fram 10 þúsund dali
og útvegaði Bush einnig yfirdráttar-
heimild í banka áðurnefnds Walters.
Sú heimild varð á endanum 1.7 millj-
ónir dala. Gegn þessu fékk Good 25%
hlut í nýstofnuðu fyrirtæki Bush. Að
auki lánaði Good Bush persónulega
100 þúsund dali til fjárfestinga. Þegar
þeir peningar skiluðu ekki arði lét
Good lánið niður falla.
Skömmu eftir að Bush stofnaði
fyrirtæki sitt tóku hins vegar erfiðir
tímar við í Colorado, olíuverð féll og
þá fór að halla undan fæti í öllum við-
skiptum.
„BUSH HEFUR NÚ ST0FNAÐ NÝTT
FYRIRTÆKI0G HEFUR B0ÐAÐ
FJÖLMIÐLA TIL VIÐTALS Á
SKRIFSTOFU SINNITIL AÐ SEGJA
SÍNA HLID Á MÁLINU. HANN
STENDUR HINS VEGAR EINN í
ÞEIRRI MÁLSVÖRN.“
Næstur er nefndur til sögunnar
Michael Wise, stjórnarformaður Sil-
verado sparisjóðsins. Arið 1985 bauð
hann Neil Bush sæti í stjórn spari-
sjóðsins, án þess að Bush hefði þá
nokkra reynslu af rekstri banka eða
peningastofnana. Þeir, sem til
þekkja, eru á einu máli um að fjöl-
skyldutengsl hafi ráðið ákvörðun
Bush - faðir hans var varaforseti og
gat orðið næsti forseti Bandaríkj-
anna. Sjálfur sagði Neil seinna að
hann hefði litið á tilboðið sem ágætt
tækifæri til að öðlast reynslu á pen-
ingamarkaði og í rekstri peninga-
stofnana.
Silverado var á þessum tíma ört
vaxandi sparisjóður. Wise hafði lagt
minni áherslu á lán til íbúðarhúsnæðis
en þess í stað lagt til fé í hótel, skrif-
stofuhúsnæði, verslunarmiðstöðvar
og áhættusöm skuldabréfaviðskipti.
Þetta olli eftirlitsmönnum hins vegar
verulegum áhyggjum og skömmu eft-
ir að Bush tók sæti í stjóm sjóðsins
var mat á lánstrausti hans lækkað í 4
stig, hið næstneðsta af 5 mögulegum.
48