Frjáls verslun - 01.08.1991, Page 38

VIÐSKIPTI
í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar er mörkuð skýr og ákveðin stefna um að ráðist verði í stórfellda einkavæðingu
á kjörtímabilinu. Af ummælum ráðherranna má ráða að mikill áhugi sé fyrir því að framfylgja þessari stefnumörkun
af festu. Hitt er svo annað mál að óvíst er að ríkisstjórnin vilji ganga eins langt í almannavæðingu og hugmyndir
greinarhöfundar gera ráð fyrir.
ALMANNAVÆÐING
- ENDURGJALDSLAUS DREIFING HLUTABRÉFA í RÍKISFYRIRTÆKIUM
Greinarhöfundur, Þór Sigfús-
son, er hagfræðingur og
starfar hjá Fjárfestingarfélagi
íslands.
Einn vandi einkavæðingar á
íslandi er sá að ef farið yrði í
stórtæka sölu ríkisfyrirtækja
yrði framboð af hlutabréfum
meira en eftirspurn. Annað
hvort er að brúa þetta bil milli
framboðs og eftirspurnar með
því að heimila útlendingum að
fjárfesta í mun meira mæli hér-
lendis en verið hefur eða að af-
henda opinberu fyrirtækin al-
menningi honum að kostnaðar-
lausu, eftir að búið er að breyta
þeim í hlutafélög. Ég kýs að
kalla þessa aðferð við sölu opin-
berra fyrirtækja „almannavæð-
ingu“.
Það eru nokkur rök sem hníga að
því að sú aðferð að afhenda lands-
mönnum hlutabréf í fyrirtækjum
kunni að vera gagnleg fyrir Island.
Hér á eftir mun ég kynna nokkur
þeirra.
MIKIÐ UMFANG HINS OPINBERA
Ef litið er á bæði framleiðslufyrir-
tæki og fjármálafyrirtæki í eigu hins
opinbera erum við íslendingar með
töluvert hærra hlutfall opinberra
fyrirtækja sem hlutfall af vergri lands-
framleiðslu en ýmis önnur lönd. Flest
lönd í Vestur-Evrópu eru með þetta
hlutfall um 5-11% á meðan við íslend-
ingar erum samkvæmt mínum út-
reikningum með þetta hlutfall rúm-
lega 20%. Opinber fyrirtæki teljast
vera öll framleiðslufyrirtæki í eigu
hins opinbera og þær fjármálastofn-
38