Frjáls verslun - 01.11.2000, Blaðsíða 24

eru fjármálafyrirtækin og stórverslanirnar. Allir bankarnir
skipta við okkur og sömuleiðis erum við með allt hraðbanka-
kerfið og hugbúnaðinn sem keyrir það. Viðskipfi okkar við ein-
staklinga tengjast nær einvörðungu sölu á tölvum og þar eigum
við dyggan hóp viðskiptavina."
UM EJS-SAMSTÆÐUNA...
Hvemig skilgreinið þið EJS-samstæðuna núna?
„EJS er þjónustufyrirtæki sem sinnir upplýsingatækni og þannig
hefur það verið skilgreint um nokkurt skeið. Öll starísemin
grundvallast á þekkingu. Við erum ekki birgjadrifin heldur eru
það hagsmunir viðskiptavinanna sem drífa iyrirtækið áfram. Við
erum hugbúnaðarhús sem hannar og smíðar upplýsingakerfi, við
setjum upp og þjónustum búnað og kerfi, veitum ráðgjöf við val á
lausnum og síðast en ekki síst erum við tölvu- og búnaðarsali.
Ástæðan fyrir því að við gátum hafið útflutning á vörusfjórnarkerfi
okkar, MMDS, þegar á árinu 1993 var sú að innan fyrirtækisins
var fyrir hendi sérhæfð þekking á hönnun og smíði stórra kerfa.
EJSsamstæðan hefúr hins vegar að mestu orðið til á síðustu
tveimur árum. EJS stofhaði EJS International árið 1993 til þess að
stunda útflutning. Núna samanstendur EJS-samstæðan af tíu fyr-
irtækjum með um 470 starfsmenn eða um 380 sé miðað við meiri-
hlutaeign í dótturfélögunum. Samstæðan er hugsuð sem regnhlíf
fyrirtækja þar sem við leyfum fyrirtækjunum að keppa innbyrðis
án þess að hafa sérstaka forsjá með þeim. Við leyfum þeim að ein-
beita sér, finna sér sjálf sinn eigin vettvang. Yfir regnhlífinni er svo
eignarhaldsfélagið Klakkar hf. sem er að fúllu í eigu EJS.“
Hver er hagnaðarkrafa fyrirtældsins?
„Krafan er að hagnaður eftír skatta sé 7% af veltu fyrirtækisins.
Það þarf mikinn hagnað til að standa undir væntingum hluthafa
um verðmætí fyrirtækisins. Þetta eru miklar kröfur á íslenskan
mælikvarða og ólíklegt að þær náist á þessu ári. En við hvikum
ekki frá þessu markmiði. Við vinnum stöðugt að því. Með því að
setja markið hátt er líklegra að það þokist í áttína að því.“
Hvaðan kemur h;ignaöurinn?
„Hagnaðurinn kemur úr öllum deildum. Af 180 manna starfsliði í
EJS starfá ríflega 100 manns á þjónustu- og hugbúnaðarsviði og frá
þessari deild er mestí hagnaðurinn sprottinn. I henni liggur mesta
OLGEIR KRISTJÓNSSON MflÐUR ÁRSINS
sérhæfing okkar og samkeppnisyfirburðir. Mér er ekki kunnugt
um neinn rekstrarþátt sem ekki skilar hagnaði því að ef svo væri
létum við skera hann.“
Hvemig skilgreinið þið keppinauta ykkar hér innanlands?
„Við eigum í svolitlum erfiðleikum með að hólfa þá sérstak-
lega. Við seljum tölvubúnað, þjónustu, ráðgjöf og hugbúnaðar-
kerfi þannig að við höfum aflað okkur keppinauta víðast hvar.
Við erum að keppa við hugbúnaðarfyrirtækin, tölvusalana og
þjónustufyrirtækin. Öll tölvufyrirtæki á íslandi eru að keppa
við okkur með einhverjum hætti.“
ALMENNT UM TÖLVUGEIRANN...
Hvemig sérð þú vöxt tölvugeirans fyrir þér á næstu árum?
,Á heimsvísu hefur þessi geiri, upplýsingatæknin, verið að
vaxa um það bil tvöfalt tíl þrefalt hraðar en önnur starfsemi á
undanförnum árum og það er ekki sjáanlegt að það sé nein
breyting á því, nema síður sé. Tölvusala vex um 10 til 15% á ári.
Á sama tíma er hagvöxtur í heiminum að vaxa um 3 til 4%.
Vöxturinn er því hraður.
Mér sýnist að vaxtarhraðinn í upplýsingatækninni hér heima
hafi verið um 20% en að hann verði um 10% á því ári sem nú er að
ljúka. Á hinn bóginn eru þau fyrirtæki sem núna eru á markaði
metín hærra en nemur innri vaxtarhraða. Hvað geta þau þá gert?
Ef þau geta ekki sætt sig við innri vaxtahraða þá verða þau að
vaxa með stofnun nýrra fyrirtækja, kaupum eða samruna, þannig
að það verði fleiri fyrirtæki sem taka þátt í stækkuninni. Hitt er að
stækka markaðinn landfræðilega, þ.e. að fara til útlanda. Þetta
tvennt hefur verið að gerast hjá EJS. Við höfum keypt fyrirtæki
hér innanlands, stofnað ný og leitað nýrra markaða ytra, eins og
við erum nú að gera á Bretlandi."
Stundum er látíð svo sem við Islendingar séu klárasta og
snjallasta tölvuþjóð í heimi og klisjan um að við séum svo fljótír
að tileinka okkur allar tækninýjungar heyrist oft.
,Allt tal um að við séum klárasta tölvuþjóð í heimi er mikill mis-
skilningur. Við erum hvorki betri né verri en aðrar þjóðir.
Hvers vegna ættum við að vera svona miklu betri en aðrir? Er
það menntunin, er það hefðin, er það stærð markaðarins?
Varla. Það eru hlutfallslega jafnmargir klárir krakkar að vinna
við þetta erlendis og hér, það eru hlutfallslega jafnmargir kall-
aðir hjá stórþjóðunum. Það getur vel verið að við séum mestu
Internetnotendur í heimi en það þarf ekki að vera til marks um
snilld. Vonandi á hugbúnaðariðnaðinum á Islandi eftir að
ganga allt í haginn á næstu áratugum, þjóðin þarfnast þess. En
við megum ekki ofmeta stöðuna við óbreytt ástand. Smæð
þjóðarinnar gerir það að verkum að fýrirtæki eru lítil. Það að
þau séu lítil þýðir að erfitt er fyrir þau að vinna að stórum og
mannfrekum verkefnum. Og þar að auki eru þau oftast fátæk
þannig að smæðin er að þvælast fyrir okkur frekar en hitt.“
FRAMKVÆMDASTJGRASKIPTIN 1991...
Víkjum að árinu 1991, þú varst einn íjögurra eigenda EJS, með
25% hlut, og varst yfir hugbúnaðardeildinni. Hvað kom til að þú
gerðist forstjóri?
„Það voru Bjarni B. Ásgeirsson, Helgi Þór Guðmundsson, Krist-
ján Auðunsson og ég sem keyptum fyrirtækið af Einari J. Skúla-
syni í tveimur áföngum, 1984 og 1985. Kristján, sem hafði verið
24