Helgarpósturinn - 24.11.1994, Blaðsíða 6

6
MORGUNPÓSTURINN FRÉTTIR
FIMMTUDAGUR 24. NÓVEMBER 1994
Stjórnmálahreyfing Jóhönnu Sigurðardóttur
verður kynnt á opnum fundi á sunnudaginn
þar sem blásið verður í herlúðrana fyrir
kosningabaráttuna framundan. Straumurinn
liggur til Jóhönnu, ekki síst eftir að samfylking
á vinstri vængnum var blásin af eftir
yfirlýsingar
Sterkir
Ölafs Ragnars
Grímssonar
menn í öllum
kjördæmum
Næstkomandi sunnudagur mun
marka upphafspunktinn að form-
legri kosningabaráttu þeirrar hreyf-
ingar sem verið hefur að myndast í
kringum Jóhönnu Sigurðardótt-
ur, fyrrverandi félagsmálaráðherra.
Þá verður haldinn kynningarfundur
á Hótel íslandi þar sem blása á í her-
lúðrana. Þar verður kynnt nafn
nýrra stjórnmálasamtaka en form-
leg stofnun þeirra bíður landsfund-
ar sem að öllum líkindum verður
haldinn í janúar. Á sunnudaginn á
að liggja fyrir beinagrind að mála-
efnagrunni en fram að landsfundi á
að halda öllu opnu þannig að nýju
fólki, sem gengur til liðs við hreyf-
inguna, gefist kostur á að taka þátt í
að móta stefnuskrána.
„Fólk á að vera miklu nær um
fyrir hvað við stöndum eftir fund-
inn á sunnudaginn,“ sagði Jóhanna
í samtali við MORGUNPÓSTINN í
gær. „Við komunr til með að leggja
fram okkar málefni, skipulag hreyf-
ingarinnar og áforrn okkar á næstu
vikum."
Margir bíða átekta
Nú, þegar eitthvert form á kosn-
ingabandalagi eða samfylkingu Jó-
hönnu, Alþýðubandalagsins og/eða
Kvennalistans hefur nánast verið
flautað af, virðist stramurinn liggja
til Jóhönnu. Yfirlýsingar Ólafs
Ragnars Grímssonar um lágkúru-
leg vinnubrögð Jóhönnu og bak-
tjaldamakk virðast hafa komið
henni til góða og tók hún undir það
í gær. Heimildir MORGUNPÓSTS-
INS herma að það standi hreyfing-
unni helst fyrir þrifurn hversu lítið
hún er skipulögð. Fólk snýr sér
mikið til Jóhönnu sjálfrar sem hefúr
hvorki tíma né yfirlit yfir stöðuna til
að virkja fólk til starfa. Unnið er
hörðurn höndum að bæta úr þessu.
Verið er að ganga frá leigu á skrif-
stofuhúsnæði í miðbæ Reykjavíkur
og út um landið er stefnt að því að
stofna deildir til að sinna málum
heima í héraði.
En þótt Jóhanna og málstaður
hennar eigi sterkan hljómgrunn um
þessar mundir, eins og skoðana-
kannanir hafa staðfest, bíða margir
átekta, sem sterldega hafa verið orð-
aðir við framboð víða um land.
Reynt að ná í fólk
úr öllum flokkum
Þegar ný framboð hafa komið
fram hefur jafnan verið hafður sá
háttur á að handraða á listana, sem
kallað er, þannig að ákveðinn kjarni
hafi endanlegt ákvörðunarvald í
höndum. Það sama verður að öllum
líkindum uppi á teningnum nú, að
sögn Sigurðar Péturssonar, eins
af nánustu stuðningsmönnum Jó-
hönnu. Þó er gert ráð fyrir að deild-
irnar úti urn landið hafi sem mest
um það að segja hvernig listarnir
líta út. Endanleg röðun liggur þó
vart ljós fyrir fyrr en eftir lands-
fundinn, samkvæmt heimildum
blaðsins.
Jóhanna hefur talað um að
þungavigtarfólkið eigi frekar að fara
í baráttusæti og nýtt fólk í pólitík
taki efstu sætin. En það gengur varla
upp af þeirri einföldu ástæðu að
fyrsta sætið er sennilega baráttusæt-
ið í flestum kjördæmum og því má
gera ráð fyrir að sterkasti frambjóð-
andinn á hverjum stað leiði listann.
Talað er um að leggja eigi upp með
þá aðferð að hafa fólk úr sem flest-
um flokkum á listanum til að reita
fýlgið sem víðast að.
Margir um
hituna í Reykjavík
Það er helst í Reykjavík sem Jó-
hanna getur vænst þess að fá fleiri
en einn þingmann. En með öllu er
óvíst hvort Jóhanna tekur þá áhættu
að taka annað sæti en það fýrsta.
Þeir sem helst hafa verið nefndir
til framboðs í höfuðborginni, auk
Jóhönnu, eru Ólína Porvarðar-
dóttir, eiginmaður hennar Sigurð-
ur Pétursson, Ögmundur Jónas-
son sem virðist þó frekar hallast að
framboði fyrir Alþýðubandalagið,
Ásta B. Þorsteinsdóttir fram-
kvæmdastjóri Þroskahjálpar, Þór-
unn Sveinbjarnardóttir formaður
Sóknar, Guðrún Ólafsdóttir
meinatæknir og Dagur B. Egg-
ertsson formaður stúdentaráðs. Þá
hefur nafn Helga Péturssonar,
sem nýverið sagði sig úr Framsókn-
arflolcknum, verð mikið í umræð-
unni undanfarna daga. Hann sagði í
samtali við MORGUNPÓSTINN í gær
að hann ætlaði að mæta á fundinn á
Jóhanna Sigurðardóttir
sagði eftir að í Ijós kom á
flokksþingi Alþýðuflokks-
ins í sumar að hún hefði
beðið ósigur fyrir Jóni
Baldvini Hannibalssyni í
formannskjöri: „Minn tími
mun koma.“ Á sunnudag-
inn verður stjórmálahreyf-
ing hennarkynnt. Undir-
tektir við framboð á lands-
vísu hafa verið mjög góðar
og þvi má faera rök fyrir
því að þau orð hennar hafi
ræst fyrr en nokkurn óraði
fyrir.
sunnudaginn en lrefði engin önnur
áform en að hlusta á hvað þar færi
frarn. Nöfn ýmissa félaga í Alþýðu-
bandalagsfélaginu Birtingu hafa
einnig verið nefnd, sérstaldega Art-
húrs Morthens og Marðar Árna-
sonar, eins og fram kemur annars
staðar í blaðinu. Það virðist því ljóst
að Jóhanna verður ekki í vandræð-
um með að manna listann í Reykja-
vík.
Kratar leiða listana
á vestanverðu landinu
Eftir að Ágúst Einarsson sagði
sig úr Alþýðuflokknum og lýsti op-
inberlega yfir að hann ætlaði að
leggja hreyfingu Jóhönnu lið er
nánast sjálfvalið í efsta sætið í
Reykjanesi.
Norðanvert Vesturlandskjör-
dæmi er mikið vígi Jóhönnu. Á
flokksþinginu í Keflavík studdu
fulltrúar krata af Snæfellssnesinu
Jóhönnu sem einn maður. Þar fer
fremstur Sveinn Þór Elínbergs-
son sem um síðustu helgi keppti
við Gísla S. Einarsson um fýrsta
sæti á lista krata á Vesturlandi. Þeg-
ar úrslit prófkjörsins voru ljós þá
tilkynnti Sveinn að hann tæki sér
umþóttunartíma til að ákveða
hvort hann tæki annað sætið. I
samtali við MORGUNPÓSTINN
sagðist Sveinn eldci hafa rætt fram-
boðsmál við Jóhönnu en hann hef-
ur aldrei farið leynt með stuðning
sinn við hana. „Ég veit elckert um
hennar framboðsmál en auðvitað
fylgist ég með þessari þróun af
áhuga,“ sagði Sveinn. Hann sagðist
elcki treysta sér til að spá fýrir um
þróun mála varðandi framboð Jó-
hönnu en ljóst væri að kratar í kjör-
dæminu fylgdust náið með hennar
aðgerðum. Þá hefur nafn Stefáns
Garðarssonar, bæjarstjóra í Snæ-
fellsbæ, þráfaldlega komið upp í
umræðunni.
Á Vestfjörðum er talað um að
Pétur Sigurðsson, formaður Al-
þýðusambandsins þar og mið-
stjórnarmaður í Alþýðuflokknum,
fari fram. Idann vildi hvorki neita
því né játa þegar hann var spurður
um það beint. Pétur hefúr verið yf-
irlýstur stuðningsmaður Jóhönnu
og er faðir Sigurðar Péturssonar.
Fyrrum allaballar
sterkastir fyrir norðan
í norðurlandskjördæmi vestra
bendir flest til þess að Sveinn All-
an Morthens vermi efsta sætið en
hann sagði skilið við Alþýðubanda-
lagið í vikunni. Þá hefur Jón Sæ-
mundur Sigurjónsson, fyrrver-
andi alþingismaður fyrir Alþýðu-'
flolckinn og borinn og barnsfæddur
Siglfirðingur, lýst yfir að hann ætli
sér að vinna með Jóhönnu.
Á austanverðu Norðurlandi hef-
ur lengi verið talað um að Svan-
fríður Jónasdóttir, fyrrverandi
varaformaður Alþýðubandalagsins
og aðstoðarmaður Ólafs Ragnars í
fjármálaráðherratíð hans, leiði
framboð Jóhönnu í kjördæminu.
Sjálfstæðismenn
græða á klofningnum
Það er mat krata, sem rætt var við
á Austurlandi, að niðurstaða kosn-
inganna þar verði á þá leið að
hvorki Jóhanna né Alþýðuflolckur-
inn komi inn manni þannig að
Gunnlaugur Stefánsson falli út af
þingi og Sjálfstæðisflolckurinn bæti
við sig manni. Eitt tromp er þó í
stöðunni, að Hrafnkell Á. Jóns-
son á Eskifirði fari fram fyrir Jó-
hönnu. Orðrómur unr það hefur
verið á kreiki síðustu daga en elckert
fékkst staðfest um áform Hrafnkels,
sem er flokfcsbundinn sjálfstæðis-
rnaður um þessar mundir en á sér
einnig sögu hjá Alþýðubandalag-
inu. Hermann Níelsson, skóla-
stjóri á Egilsstöðum, sem er mikill
stuðningsmaður Jóhönnu, sagðist í
gær vera búinn að gera upp við sig
að halda tryggð við sinn gamla
flolck, Alþýðufloldcinn. Það sama
mun gilda um Eirík Stefánsson,
formann kjördæmisráðs flolcksins,
en nöfn þeirra tveggja hafa verið í
umræðunni.
Hringurinn lokast á Suðurlandi
þar sem allt kraumar undir eftir úr-
sögn Ragnheiðar Jónasdóttur úr
Alþýðubandalaginu og stuðningsyf-
irlýsingu hennar við Jóhönnu. Tal-
að er um að Ragnheiður verði ofar-
lega á listanum en viðræður munu
vera í gangi við Framsóknarmenn í
kjördæminu og fleiri Alþýðubanda-
lagsmenn.
-SG/SMJ
Félagar í Alþýðubandalagsfélaginu Birtingu furða sig á framgöngu Ólafs Ragnars í deilunum við
Jóhönnu og íhuga að ganga til liðs við hreyfingu hennar
Undrandi á æsingi Ólais Ragnars
segir Mörður Ámason, fyrrverandi aðstoðarmaður hans í fjáimálaráðuneytinu, og félagií Birtingu.
„Ég hef orðið var við að menn
séu undrandi á æsingi Ólafs Ragn-
ars Grímssonar vegna úrsagnar
Ragnheiðar Jónasdóttur úr
flokknum. Það er skrýtið mat hjá
honum á vinum sínum og sam-
starfsmönnum að þeir séu til sölu,“
sagði Mörður Árnason, Alþýðu-
bandalagsmaður og félagi í Birt-
ingu, í samtali við MORGUNP-
ÓSTINN í gær. Talsverður urgur er
meðal félagsmanna Birtingar vegna
deilna formanns Alþýðubandalags-
ins og Jóhönnu Sigurðardóttur
og borið hefur á því að þeir kenni
eigin formanni að verulegu leyti
um hvernig komið er málum.
Ólafur Ragnar lýsti yfir því í
MORGUNPÓSTINUM á mánudag-
inn að vinnubrögð Jóhönnu væru
lágkúruleg og með baktjaldamalcki
væri hún að reyna að lokka til sín
félaga í Alþýðubandalaginu í stað
þess að vinna af heilum hug að
samfýlkingu jafnaðarmanna. Effir
að þessi orð hans birtust á prenti
fór af stað atburðarás sem að öllum
líkindum hefur í för með sér að
Arthúr Morthens er einn af þeim
óánægðu í Alþýðubandalaginu
sem orðaður hefur verið við fram-
boð með Jóhönnu. „Ég get ekkert
um þetta sagt í þessari stöðu en
tel fremur ólíklegt að Birting sem
heild fari yfir til Jóhönnu. Það er
svo hvers einstaklings að gera
það upp við sig.“
Mörður Árnason var upplýsinga-
fulltrúi í fjármálaráðuneytinu í tíð
Ólafs Ragnars Grímssonar. Hann
furðar sig á framgöngu hans síð-
ustu daga. „Það er skrýtið mat á
vinum og samstarfsmönnum að
þeir séu til sölu.“
samfylkingarhugmyndir á vinstri
vængnum við komandi kosningar
séu úr sögunni. „Það hjálpar ekki til
að efla samvinnu vinstri manna að
spana upp deilur við Jóhönnu, eins
og Ólafur Ragnar hefur gert,“ sagði
Mörður. Hann liefur verið orðaður
við framboð hjá Jóhönnu og sömu
sögu er að segja um félaga hans í
Birtingu, Arthúr Morthens, sem
átti sæti á R-listanum við borgar-
stjórnarkosningarnar í vor.
Þær fregnir hafa heyrst að félagar
í Birtingu séu að íhuga að ganga til
liðs við Jóhönnu allir sem einn og
segja skilið við Alþýðubandalagið.
Ólafur Ragnar er talinn eiga sinn
þátt í því að þær vangaveltur séu
uppi. „Það er hópur Alþýðubanda-
lagsmanna að hugsa sitt ráð,“ var
það eina sem Mörður vildi segja
unr þetta atriði. „Já,já, auðvitað eru
rnenn að velta þessu fyrir sér,“ sagði
Arthúr. „En Birting er næststærsta
Alþýðubandalagsfélagið á landinu
og sá prósess er langur og verður að
fara fram með formlegum hætti. Ég
get ekkert um þetta sagt í þessari
stöðu en tel fremur ólíklegt að Birt-
ing sem heild fari yfir til Jóhönnu.
Það er svo hvers einstaldings að
gera það upp við sig. Þó að ég sé um
margt mjög óánægður og hafi flutt
mjög gagnrýna ræðu á miðstjórn-
arfundinum þá finnst mér ekki
tímabært að segja neitt til um þessa
hluti. Maður verður líka að sjá
hvaða fleyi Jóhanna er að ýta úr
vör.“
Bróðir Arthúrs, Sveinn Allan
Morthens sagði sig úr Alþýðu-
bandalaginu fyrr í vikunni. „Ég skil
hans aðstæður fyrir norðan. Að-
stæður okkar í Birtingu eru líka urn
margt nokkuð sérstakar, ég neita
því eldci, en menn eru að vinna inn-
an Alþýðubandalagsins og meðan
svo er vinna menn þar.“
Elcki er við því að búast að Birt-
ingarfélagar geri upp hug sinn fyrr
en þeir sjá hvort þeir eigi mögu-
leika á að koma á breytingum á lista
Alþýðubandalagsins í Reykjavík.
„Það er alveg ljóst að við erum ekki
tilbúin að sigla fram með óbreyttan
lista í Reykjavík. Við höfum náð
þeirn árangri að knýja í gegn opið
prófkjör í Reykjavík og við verðum
að skoða hvaða möguleika það gef-
ur. En ég tel að ekki hafi verið hald-
ið sérstaklega skynsamlega á mál-
um síðan á miðstjórnarfundinum."
Arthúr sagði að gagnrýni hans og
annarra á stöðnunina í flokknum
og á þingmannaliðið hefði átt að
undirstrika vilja flokksmanna um
breytingar en það hafi skilað sér
illa.
„Ég skil út af fyrir sig margt af því
sem Ólafur hefur verið að segja. Jó-
hanna hefur ekki sýnt nein spil
þrátt fyrir að það hafi verið viðræð-
ur við hana frá því í sumar,“ sagði
Arthúr. Það væri hins vegar spurn-
ing hvort ummæli Ólafs hefðu ver-
ið heppileg á þessum tímapunkti.
En þar sem hreyfingin í kringum
Jóhönnu sé nú að taka á sig form
gæti gefist annað tækifæri til að
ræða málin og vill hann því ekki
útiloka að samfýlking á vinstri
vængnum geti orðið að veruleika
þrátt fyrir allt.
-SG