Helgarpósturinn - 24.11.1994, Blaðsíða 18

18
MORGUNPÓSTURINN VIÐTAL
FIMMTUDAGUR 24. NÓVEMBER 1994
Margeirssonar
Að fá
útrás í
tónlist
Litið inn hjá Ólafi Stephensen
tríóhaldara ogmarkaðsráðgjafa
Skrifstofa Ólafs Stephensen
djassgeggjara, markaðsráðgjafa og
fyrrum auglýsingamógúls er nokk-
uð lýsandi fyrir manninn og per-
sónuna: Undir slútandi þaklofti
stendur virðulegt rokkokóskrifborð
og framan við það bjóða hlussulegir
rósasóffar í breskum sveitasetursstíl
gestinn velkominn til setu. Á veggj-
unum hanga verðlaunaskjöl fyrir
auglýsingagerð og markaðsafrek
innan um myndir af vinum og fyr-
irmyndum í erlendum viðskipta-
heimi. Og stundum glyttir í myndir
af persónum úr íslenskum og út-
lenskum djassheimi. Skjalabunkar,
auglýsingarit, bækur af allri gerð og
ýmist kram er að finna víðs vegar
um þessa vinnustofu sem er í senn
persónuleg og bisnessleg, líkt og
húsbóndinn sjálfur sem kýs að láta
bresku sóffana ónotaða en tyllir sér
á rauðan skrifstofustól á hjólum.
Ég gleymdi að segja af hverju mér
finnist skrifstofan dæmigerð fyrir
Ólaf: Hinn hraði heimur almenn-
ingstengsla liggur í loftinu en um
leið einhver blær af horfnum dög-
um fyrirfólks. Því Ólafur er enginn
venjulegur og ódannaður auglýs-
ingapoppari heldur ekta Stephen-
sen, (samt gjörsamlega ósnobbað-
ur) ættaður og að hluta uppalinn í
Viðey sem einkabarn Stephan
Stephensen kaupmanns og eigin-
konu hans Ingibjargar. Og áfram
hlykkjast Stephensenættin hans 01-
afs allt aftur í Magnús Stephen-
sen sem var sennilega fyrsti
djassgeggjarinn í Viðey og þótt
lengra væri leitað.
- Magnús Stephensen djöflaðist á
orgeli sem hann flutti út í Viðey,
segir Ólafur með pókerfési og af-
hjúpar nýja hlið á forföður sínum,
konferensráðinu, sem reyndar er
þekktari í sögunni sem dómstjóri og
stiftamtmaður. En reyndar gaf
Magnús út Messusöngs- og sálma-
bók 1801 sem varð þjóðþekkt undir
heitinu Leirgerður þar sem nótur
voru fyrst prentaðar á íslandi með
nútímasniði. Þannig að tónlist-
aræðin er bein og
ómenguð frá konferens-
ráðinu og í markaðsráð-
gjafann Ólaf Stephensen.
- Afi og langafi fengust einnig við
nótnaskrift, bætir Ólafur við jafn al-
varlegur meðan ég læt hugann reika
aftur til Viðeyjarára Magnúsar
Stephensen. Og mitt í þönkum
mínum rennur upp fyrir mér ljós:
Magnús var helsti boðberi upplýs-
ingastefnunnar á íslandi. Það er
ekki nema von að afkomandi hans í
beinan karllegg leggi stund á upp-
lýsingu og almenningstengsl.
Fyrir utan að báðir hafa haft
gaman af því að djöflast á hljóðfær-
um.
Og nú er komin út plata eða
réttara sagt geisladiskur með Tríói
Ólafs Stephensen. Diskurinn heitir
því einfalda nafni Píanó, bassi og
tromma og hlýtur að segja til um
hljóðfæraskipan hljómsveitarinnar.
- Þarna eru lög sem eru dæmi-
gerð fyrir tríóið okkar, segir Ólafur
sem enn situr með pókerfés. Þetta
bara small saman. Við spiluðum
lögin inn í svo að segja einni lotu í
stúdíói. Tónlistin er þverskurður af
því sem við höfum verið að spila á
undanförnum mánuðum. Það hef-
ur stundum verið orðað við okkur
að það sæist langar leiðir að við
hefðum svo gaman af að spila sam-
an. Það er rétt og ég vona að það
gaman skili sér á disknum okkar.
Tónlistin sem slík er sígræn, eftir
okkar eyra og okkar hljómagangi og
svo bætum við við sveiflu sem allri
djasstónlist er nauðsynleg, segir Ól-
afur og gott ef hann brosir ekki út í
annað.
Fyrir þá sem ekki vita staðreyndir
málsins, þá hefur Tríó Ólafs Steph-
ensens á skömmum tíma orðið eitt
vinsælasta djassband hinna nýju
öldurhúsa bæjarins. Tríóið varð til
nánast fyrir tilviljun á Sólon fsland-
us fyrir tveimur árum þar sem
djassleikararnir léku á mánudags-
kvöldum lengi framan af. Nú hafa
þeir teygt anga sína í ólíklegustu
króka kráa, matsölustaða og pöbba
auk þess sem menn geta átt von á
þeim grúfa sig yfir hljóðfærin á
opnunum listverkasýninga eða öðr-
um menningaruppákomum bæði í
Reykjavík og út á landi.
- Eitt það skemmtilegasta sem
hefur hent tríóið var þegar við lék-
um á Listasumri á Akureyri og á
Bakkanum, pínulitlum veitingastað
á Húsavík. Það voru frábærar við-
tökur og stemmningin eins og mað-
ur gæti helst óskað sér, segir Ólafur
stuttlega með minnkandi brosvipr-
ur í munnvikinu.
En hvernig skyldi vera að spila á
pöbbunum í Reykjavík?
- Það er mjög gaman að spila á
þessum stöðum yfirleitt alla aðra
daga en föstudaga og laugardaga. Á
öðrum dögum hefur okkur tekist
vel að ná upp stemmningu og finn-
um að áhorfendum er vel að skapi
að hafa okkur og hlusta á okkur. Á
föstudögum og laugardögum er
drykkjuskapurinn hins vegar þann-
ig, að tríó eins og okkar á ekkert er-
indi á slíkar samkomur, segir Ólafur
og hefur nú slakað á brosinu til
fulls.
En hvernig skyldi tónlistarferill
Ólafs Stephensens hafa byrjað?
- Ég byrjaði fimm ára gamall að
læra píanóleik hjá móðursystur
minni, Guðrúnu Elísabetu Guð-
mundsdóttur, segir Ólafur. (Þá vit-
um við að músíkæðin er líka úr
móðurættinni.) Hún hafði það að
atvinnu að spila undir þöglu mynd-
unum í Gamla bíói. Síðan lá leiðin
til Jóhanns Tryggvasonar píanó-
kennara sem kenndi mér í nokkurn
tíma uns hann flutti með undra-
barnið, dóttur sína Þórunni, til
Englands og lauk þar með tilsögn-
inni. (Þórunn varð síðar eiginkona
Vladímirs Ashkenazys.) Carl
Billich tók mig þá að sér
en aðeins í faa tíma, því
hann sendi mig frá sér
með þeim skilnaðarorðum
að ég yrði aldrei píanisti. Það
var rétt hjá honum: Eg hefði aldrei
getað orðið píanisti í þeim skilningi
sem hann lagði í orðið. Það breytti
hinu ekki að mig dreymdi um að
verða tónlistarmaður allt frá því að
ég var smákútur. En örlögin hög-
uðu því að ég varð allt annað. Lífið
og draumurinn geta hins vegar ekki
án hvors annars verið. Ég fór í aug-
lýsingabransann en þegar ég kvaddi
hann þá var ég svo heppinn að eiga
tónlistina að.
Þar sem Ólafur er aðeins búinn
að svara spurningunni um tónlist-
arferilinn með því að segja frá hinni
brokkgengu tónlistarmenntun er
spurningin áréttuð.
- Þetta viðtal á ekki að vera end-
urminningar mínar, svarar Ólafur
dauflega en heldur áfram: Fyrsta
tríóið varð til í Miðbæjarskólanum.
I því voru Hrafn Pálsson síðar
deildarstjóri í heilbrigðisráðuneyt-
inu, Stefán Stefánsson, sonur Is-
landi, og undirritaður. Þeir völdu
sér gítara en ég lék á harmonikku.
Við spiluðum á dansæfingunum hjá
stelpunum í eldri bekkjunum þann-
ig að snemma kom hinn göfugi til-
gangur danstónlistarinnar í ljós hjá
hljóðfæraleikurunum. I reynd held
ég að okkur Krumma hafi alltaf
langað til að verða píanista. Hrafn
kunni vel að beita vinstri höndinni í
hljómaganginum en ég var mun lið-
ugri á hægri höndina í laglínunni.
Þegar við lögðum saman varð úr því
viðunandi píanisti. Við Krummi
héldum saman í gegnum þykkt og
þunnt og lékum í alls kyns tríóum.
Það frægasta var kannski Leik-
hústríóið. Það lék í Þjóðleikhús-
kjallaranum og samanstóð af
Krumma sem lék á basssa, Kristni
Vilhelmssyni á trommur og mér
sem spilaði á harmonikku. Með
tríóinu
fylgdi kolsvört nætur-
drottning frá Kúbu sem
hét Númedia; hún var sex
fet á hæð, klæddist skósíð-
um, aðskornum samkvæmiskjói-
um, spilaði á píanó og söng hárri
röddu. Við vorum hins vegar
klæddir hvítum smókingfötum og í
hvítum skóm við. Við lékum aðeins
lög ættuð úr Karabíska hafinu. Við
sungum undir: „Uno, dos, tres,
maaaabóóó!!" Og þess á milli tók-
um við hið taktfasta „Úgh!!“
Mig dreymdi mambótakt í mörg
ár eftir þetta.
fívenær skyldi þetta hafa verið?
- Æ, spurðu mig ekki um það...
stynur Ólafur. Ég minnist sérstak-
lega Hljómsveitar Andrésar heitins
Ingólfssonar. Þar mynduðum við
Guðjón Ingi og Árni Egilsson
hrynsveitina (ryðmaseksjónina).
Svo hætti ég í miðju kafi til að flytj-
ast aftur til New York til náms og
starfa.
Ólafur menntaði sig í almenn-
ingstengslum, fjölmiðlun og mark-
aðsfræðum. Líkt og forfaðir hans,
Magnús Stephensen, sem hafði
komið með upplýsingaöldina til Is-
lands, kom Ólafur með auglýsinga-
öldina til landsins. Auglýsingaheim-
urinn varð til á Islandi og skyndi-
lega uppgötvuðu íslensk fyrirtæki
mátt augíýsingarinnar og nauðsyn
almenningstengsla. Auglýsingaveldi
Ólafs varð umtalsvert.
- Það var gaman í auglýsinga-
bransanum því það er einfaldlega
gaman þegar vel gengur, segir Ólaf-
ur og heldur áfram að vera afslapp-
aður. En eftir 20 ár í bransaum þarf
maður að skoða hug sinn. Ég kaus
að gera það. Og þá komst ég að því
að ég var farinn að gera allt annað
en ég hafði lagt af stað með. I stað
þess að stunda hugmyndasmíði og
textagerð var ég farinn að stjórna
fyrirtækjum. Svo ég ákvað að stokka
lífi mínu upp. Ég seldi fyrirtækin og
tók að starfa við það sem ég hafði
lært í háskóla í Bandaríkjunum: Al-
menningstengsl. I dag er ég einyrki
og veiti örfáum viðskiptavinum
markaðsþjónustu, flestum erlend-
um en einnig íslenskum útflytjend-
um. Það tekur allan minn tíma auk
tónlistarinnar sem sækir meira og
meira á, segir Ólafur.
Kannski endar hann sem aldrað-
ur djasspíanisti í horni einhvers
pöbbsins?
- Ég enda kannski ekki sem tón-
listarmaður, segir Ólafur hugsi, en
ég get vel hugsað mér að ljúka
starfsferlinum á einhverjum kantin-
um í tónlistarbransanum.
Þegar Ólafur hafði lagt auglýs-
ingabransann á hliðina, skaut tón-
listinni aftur upp í lífi hans. Hvernig
var að byrja aftur eftir 30 ára hlé?
Andlitið á Ólafi glæðist upp.
- Rosalega gaman. En það var
ekki það auðveldasta sem ég hef gert
um ævina. Það er gífurlegt átak að
koma sér af stað eftir svona langan
tíma. Ég þurfti að koma
mér upp rútínu; æfa,
þjálfa fingurna, búa sie
unair að vera aftur á sviði
og horfast í augu við
áheyrendur. Hleypa einhverju út
sem hafði blundað innra með þér
svo lengi. Að fá að lokum útrás í
tónlist. Þetta tekur sinn tíma. Ég
spila allt öðruvísi í dag en ég gerði í
gamla daga sem strákur. Lagavalið
er líka orðið annað. Ég spila í dag
það sem mér þykir skemmtilegast
að spila og ég held mest upp á: Það
er ákveðin kynslóð af djasspíanist-
um sem var upp á sitt besta þegar ég
dvaldist í New York á sjötta ára-
tugnum.
Að byrja að spila aftur er eitt það
ánægjuíegasta sem ég hef gert, segir
Ólafur Stephensen.
Og nú brosir hann út að eyrum.B
i
I
i
i