Helgarpósturinn - 13.02.1995, Blaðsíða 7

MÁNUDAGUR 13. FEBRÚAR 1995
MORGUNPÓSTURINN FRÉTTIR
7
- “
'
„Eftir að þessi skýrsla skoð-
unarmanna var lögð fram
hefur þarna verið stanslaus
orrahríð og skálmöld," segir
Ólafur Arnfjörð, fyrrverandi
sveitarstjóri í Vesturbyggð.
Ólafur Arnfjörð sveitarstjóri íVesturbyggð er
hættur eftir mikil átök og fluttur til Reykjavíkur
,,Ég le
mina a
Ólafur Arnfjörð hafði verið
sveitarstjóri Patrekshrepps í fjögur
ár þegar ákveðið var að hann leiddi
lista Alþýðuflokksins í fyrstu sveit-
arstjórnarkosningum sameiginlegs
sveitarfélags Vesturbyggð. Hann
myndaði meirihluta sem hann
sprengdi síðan aftur í haust. Síðan
hefur lítill friður verið þar til hann
ákvað í síðustu viku að segja starfi
sínu lausu og flytja með sig og fjöl-
skyldu sína til Reykjavíkur:
„Eftir að þessi skýrsla skoðunar-
manna var lögð fram hefur þarna
verið stanslaus orrahríð og skálm-
öld. Því var það niðurstaða mín,
eftir að hafa hugsað þetta mál vel,
að í fyrsta lagi væri það ábyrgðar-
leysi af mér að halda þessu áfram
þar sem ég væri einn aðalþátttak-
andi í þessum hildarleik öllum: Það
gæti hugsanlega skapast friður um
þessu mál ef ég færi í burtu. f annan
stað þá legg ég ekki á mig eða mína
nánustu að standa í þessu. Það er
nú kannski það sem vegur þyngst í
þeirri ákvörðun minni að flytja
burt.“
Hvað með þessa 6oo þúsund
króna viðskiptaskuld?
„Það var ekkert óeðlilegt við
hana, hún var bara eins og gengur
það ekki á mig o
standa í þessu strí
rið og gerist. Það sem er óeðlilegast er ekki mitt að vera :
og gerist. Það sem er óeðlilegast i
að háar skuldir við atvinnufyrirtæki
á staðnum virtust fara framhjá
skoðunarmönnunum. Það var
kannski það alvarlegast í þessu að
skoðunarmenn skyldu leggjast í
svona persónulegan ham en láta
lönd og leið það sem mestu máli
skipti fyrir sveitarfélagið; það
hvernig á að innheimta kröfúr og
hvernig íjárhagsstaða sveitarfélags-
ins er. Það var ekki orð um fjár-
hagsstöðu þess í niðurstöðum
þeirra."
En þarna erufyrirtœki sem skulda
tnikið
„Ég get ekki rofið trúnað með því
að nefna þau en á staðnum eru fyr-
irtæki sem skulda miklar fjárhæðir.
Það er rétt.“
En hvernig er hœgt að skýra þenn-
an mikla ferðakostnað?
„Vissulega er hann mikill en það
skapast af ástandinu í atvinnulífinu
og vegna sameiningarinnar. Má
sem dæmi taka að árið 1989 var
ferðakostnaður um 6 milljónir en
þá voru menn einnig alltaf fýrir
sunnan að leita úrræða. Inni í þess-
ari tölu er ferðakostnaður allra
starfsmanna og vinarbæjarmót sem
kostaði 700 þúsund. Annars er það
vera að réttlæta þetta,
það var ekki mín ákvörðun að fara
allar þessar ferðir suður til Reykja-
vikur. Mér sýnist ferðakostnaður-
inn vera að þróast á sömu leið á
þessu ári.“
Hvers þá?
„Nú, forseti bæjarstjórnar hlýtur
að hafa eitthvað með það að gera.“
En hvernig er hcegt að útskýra
kostnaðarliði eins og mínibarskostn-
að?
„Þetta er bara bull. Allir þeir sem
notuðu mínibari á ferðalögum
borguðu það sjálfir."
En reikningur vegna veiðileyfis?
„Þetta var bara útborgun á við-
skiptareikningi sem var borgað út
sem veiðileyfi.“
En er það rétt að bæjarstjórnin
hafi verið hætt að koma saman?
„Það er ekki rétt. Reglulegur
fundur hefur ekki verið haldinn en
hins vegar hafa verið haldnir 12
bæjarstjórnarfundir á sex mánuð-
um. Þá eru bæjarráðsfundir haldnir
reglulega þannig að þetta er ekki
rétt.“
Eti hvað œtlarþú að taka þérfyrir
hendur nú?
„Ég gef ekkert upp um það í bili.“
-SMJ
Sala orlofsferða hjá Samvinnuferðum-Landsýn hófst í morgun
Sumarstemmning
í Austurstræti í nott
I gær kom út sumarferðabæk-
lingur Samvinnuferða-Landsýn og
kynnti ferðaskrifstofan þá sértilboð
á 145 ferðum til 6 áningarstaða.
Verðið á ferðunum er 7.900 krónur
en vegna takmarkaðs framboðs var
þegar farið að safnast í röð fyrir ut-
an ferðaskrifstofuna í eftirmiðdag-
inn í gær og þegar líða fór á kvöldið
var fjöldinn orðinn slíkur að ekki er
víst að ferð allra hafi orðið lengri en
niður í Austurstræti.
Richard Svendsen var fremstur
í röðinni en hann tók sér stöðu fyrir
framan skrifstofu Samvinnuferða
um kl. 4 í gærdag.
„Ég ætla að fara til Benidorm
með fjölskylduna,“ sagði hann.
„Við ætluðum að fara til Kaup-
mannahafnar en þá frétti ég af þessu
tilboði og að hótel væri innifalið í
verðinu sem er aðeins kr. 7.900 á
manninn. Ég hef ekki farið til Beni-
dorm áður en ég er danskur og fór
til Danmerkur í fyrra.“
Ertu búinn að reikna út hvað þú
sparar á því að bíða hér?
„Verðið á svona ferð er urn kr.
68.000 á manninn og því spara ég
um 240.000.“
Andlit Sigurbjargar Sigur-
björnsdóttur var vart sjáanlegt fýr-
ir hettunni en hún sat í stól við hlið-
ina á Richard og tilviljun ræður því
að þau ferðast saman í sólina 12. júlí.
„Ég er að spá í að fara til Beni-
dorm og við ætlum fjögur saman.
Ég fæ ekki betra tímakaup heldur en
við að bíða hér. Við skiptumst á að
bíða í röðinni og erum vel klædd
svo okkur verði ekki kalt,“ sagði
hún.
Kristján Svavarsson var aðeins
aftar í röðinni en kominn í þrumu
ferðastuð og lét fara vel um sig í sól-
stólnum sínum.
„Við erum fjögur sem ætlum til
Berlínar og þaðan til Prag. Við höf-
um með okkur vaktaskipti við bið-
ina og þetta er allt þaulskipulagt.
Mér reiluiast til að við spörum sam-
tals um 80.000 krónur á því að
kaupa miðana svona, eða 20.000 kr.
á mann, og það munar um minna ef
menn eru í skóla eins og ég. Þetta er
fínn bónus og þá getur maður eytt
meira í fríhöfninni."
Síðan Vesturbyggð varð til hefur verið stöðugur pólitískur ófrið-
ur þar og menn geta ekki náð sátt um hvað skuli gera
PólitÉsk upplausn
og atvinnulífid á
heUarþröm
Nú þegar Ólafur Arnfjörð er
hættur sem sveitarstjóri í Vestur-
byggð meðal annars til að lægja öld-
urnar er síður en svo ljóst hvort að
friður kemst á í þessu sveitarfélagi.
Vesturbyggð varð til við sveitar-
stjórnarkosningarnar síðasta vor.
Að sveitarfélaginu standa Patreks-
hreppur, Bíldudalur, Rauðasands-
hreppur og Barðastrandahreppur.
Á svæðinu búa núna um 1400
manns og hefur reyndar fækkað um
tæplega 5 prósent síðasta árið. At-
vinnulífið í Vesturbyggð stendur á
brauðfótum enda sveitarfélagið far-
ið illa út úr kvótakerfinu og menn
greinilega ekki haft þrek til að vinna
með því. Árið 1984 voru þorskígildi
þessa svæðis' 10.500 en nú eru þau
um 3.500. Skerðingin er helmingi
meiri enn landsmeðaltalið.
Það er alveg sama hvar borið er
niður. Sjávarútvegsfyrirtækum á
þessu svæði hefur gengið illa. Á
Bíldudal er fyrirtækið Sæfrost sem
varð til þegar Fiskvinnslan varð
gjaldþrota 1992. Sæfrost fékk styrk
frá Byggðastofnun fyrir milligöngu
Matthíasar Bjarnasonar en náði
aðeins að starfa í 8 mánuði. Um 40
manns eru nú á atvinnuleysisskrá á
Bíldudal. Á Tálknafirði, sem stend-
ur reyndar fyrir utan sameining-
una, er Hraðfrystihús Tálknafjarðar
sem að stórum hluta er í eigu Val-
fellsættarinnar. Rætt er um að sam-
eina það Odda hf. á Patreksfirði til
að fá fjármagn frá Vestfjarðarað-
stoðinni. Oddi hf. varð til þegar
Hraðfrystihús Patreksfjarðar varð
gjaldþrota árið 1989 og fékk þá um
200 milljónir úr Atvinnuleysis-
tryggingasjóði útflutningsgrein-
anna.
Gríðarmiklar skuldir
Skuldir hins nýja sveitarfélags eru
miklar enda Rauðasandshreppur sá
eini sem ekki dró á eftir sér slóðann.
Lætur nærri að skuldir séu um 340
milljónir króna en reyndar var von
á 67 milljóna króna framlagi úr
Jöfnunarsjóði sveitarfélaga vegna
sameiningarinnar.
En innanmeinið virðist vera
skæð hreppapólitík sem gerk það
að verkum að mönnum virðist vera
fyrirmunað að vinna saman að
lausnum fyrir sveitarfélagið. Pat-
reksfjörður er langstærsti byggða-
kjarninn og þar eru deilurnar hat-
rammastar. Fyrir síðustu bæjar-
stjórnarkosningar varð sú niður-
staða að fá Ólaf Arnfjörð, sem síð-
ustu fjögur ár á undan hafði verið
þar sem ópólitískur bæjarstjóri, til
að leiða lista Alþýðuflokksmanna.
Varð mikil óánægja með það meðal
fyrrverandi bæjarstjórnarfulltrúa
krata, þeirra Guðfinns Pálssonar
og Björns Gíslasonar. Þeir ákváðu
því að bjóða fram J-lista sem fékk
hins vegar ekki miklar undirtektir
og engan mann kjörinn. Ólafur
myndaði hins vegar meirihluta með
F-lista en þar fer fyrir Einar Páls-
son, bróðir Guðfinns og fjármála-
stjóri Straumness. Einar varð forseti
bæjarstjórnar en hann er núna á
lista Alþýðubandalagsins á Vest-
fjörðum fyrir þingkosningar. Með í
fimrn manna meirihluta voru síðan
tveir fulltrúar Framsóknarmanna.
Sjálfstæðismenn, sem unnu kosn-
ingasigur og fjóra menn, misstu af
lestinni.
Samstarfserfiðleikar voru miklir
meðal meirihlutans auk þess sem
sjálfstæðismenn töldu hlutskipti sitt
slæmt. Hefur MORGUNPÓSTURINN
heimildir fyrir því að hluti þess stafi
af því að miklar skuldir voru vegna
opinberra gjalda og ágreiningur um
hvernig staðið yrði að innheimtu
þeirra. Fyrirtækið Straumnes skuld-
aði til dæmis miklar upphæðir.
Ólafur klauf
meirihlutann
I október síðastliðnum klauf síð-
an Ólafur sig út úr meirihlutanum
og myndaði nýjan 6 manna meiri-
hluta með sjálfstæðismönnum og
varð Gísli Ólafsson, oddviti þeirra,
forseti bæjarstjórnar. Skömmu síð-
ar kom fram skýrsla skoðunar-
manna Patrekshrepps, þeirra Sím-
onar Fr. Símonarsonar og Gúst-
afs Gústafssonar, um fjármál
bæjarins 1993. Skýrslan var stimpl-
uð sem trúnaðarmál en efni hennar
var fljótlega á allra vitorði. Voru
fljótlega birtir stórir kaflar úr henni
í Svæðisútvarpi Vestfjarða og telur
Ólafur sig hafa farið mjög halioka í
þeim fréttaflutningi.
I skýrslu skoðunarmanna kom
fram það álit að Ólafur hefði oftek-
ið sér 4.5 milljónir króna í formi
ferða- og dvalarkostnaðar, yfir-
vinnu, bílapeninga og vegna við-
halds á sveitarstjórabústað. Þessi
skoðunarskýrsla fór síðan í hendur
löggilts endurskoðanda, Ragnars
Gíslasonar endurskoðanda hjá
Hagskil, og var niðurstaða hans
töluvert önnur. Taldi hann að um
væri að ræða 600 þúsund króna
skuld Ólafs við hreppinn á við-
skiptareikningi hans. Einnig hafði
komið fram hörð gagnrýni á ferða-
kostnað Patrekshrepps sem var 5,5
milljónir króna árið 1993. Þess má
geta að engar reglur virðast vera um
ferðakostnað sem þó er umtals-
verður hiuti af útgjöldum hvers árs.
Að lokum varð það að sam-
komulagi að senda ágreining þess-
ara aðila, semsagt skoðunarmanna
og löggilts endurskoðanda, til fé-
lagsmálaráðuneytisins til álitsgerð-
ar. Það álit er ekki komið ennþá.
Það vakti athygli að stór hluti
skýrslu skoðunarmanna fjallaði
fyrst og fremst um fjármál sveitar-
stjórans en lítið sem ekkert um fjár-
mál Patrekshrepps sem þó nálguð-
ust hættumörk. Þetta gagnrýnir Ól-
afur í viðtalinu hér meðfram.
Á þeim tíma blasti við að Pat-
rekshreppur var búinn að leggja
tæplega 100 milljónir króna í at-
vinnulífið á staðnum en velta
hreppsins á síðasta heila árinu voru
um 125 milljónir. Skatttekjur voru
um 102 milljónir. Útistandandi
skuldir vegna atvinnurekenda
námu tugum milljóna. Má sem
dæmi taka að Straumnes, fyrirtækið
þar sem Einar Pálsson var fjármála-
stjóri skuldaði hátt í 70 milljónir og
hafði ekki staðið skil á opinberum
gjöldum síðan 1991.
Én er líklegt að skapist ffiður nú
þegar Ólafúr er farinn? Samkvæmt
heimildum MORGUNPÓSTSINS er
það ólíklegt þar sem langvarandi
ágreiningur er þarna á milli bæjar-
fulltrúa. Óvíst er að eftirmaður Ól-
afs, Gísli Ólafsson, njóti fullkomins
trausts og hefur meðal annars
heyrst af undirskriftarlista gegn
honum. Þá blandast slæm staða fyr-
irtækja á Patreksfirði og bæjar-
ábyrgðir vegna þeirra inn í málið en
oft virðast sömu menn hafa náð að
sitja báðum megin borðsins þegar
bæjarábyrgðir voru afgreiddar.
SMJ
; tyiiQses.
Þessi mynd var tekin fyrir utan söluskrifstofu Samvinnuferða Landsýn í Austurstræti. Hátt í 100 manns höfðu
þá þegar tekið sér stöðu í von um að komast í sumarleyfið fyrir 7.900 krónur á manninn.
Hvenær datt þér í hug að bíða hér
fyrir utan eftirþessum miðum?
„Það var bara í dag sem við frétt-
um af þessu. Við erum með heitt
kakó og svona og það fer bara vel
um mig í sólstólnum hér í Austur-
stræti. Maður verður þá kominn í
æfingu þegar lagt verður af stað í
ferðina 23. júní.“ -lae