Vísir - 07.06.1975, Blaðsíða 6

6
Vísir. Laugardagur 7. júnl 1975
vísm
(Jtgefandi:' Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritsíjórnarfulltrúi: Haukur Helgason
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 1X660 86611
Afgreiösla: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Siöumúla 14. Simi 86611. 7 linur
Áskriftargjald 700 kr. á mánuöi innanlands.
1 lausasölu 40 kr.eiptakiö. Blaöaprent hf.
Hér má ekki hopa
Það var leitt, að Alþingi skyldi hætta að þessu
sinni án þess að stokkað væri upp kerfi verðlags-
eftirlits og verðlagsmála. Allir, sem málið hafa
skoðað i ljósi staðreynda og án þess að hafa gefið
sér niðurstöðuna fyrirfram á grundvelli misskil-
inna hugsjóna, vita, að við þetta kerfi má ekki
una öllu lengur.
Verðlagseftirlit, eins og það er framkvæmt hér
á landi, er óraunhæft og veldur neytendum iðu-
lega meiri vandræðum en það leysir. Verðlags-
eftirlitið er sem stofnun of illa búið til að kafa
ofan i þau mál, sem gert er ráð fyrir að það
fylgist með. Verðlagseftirlit með þessum hætti
dregur úr samkeppni, veldur oft hærra verðlagi á
vörum, þegar það borgar sig ekki fyrir
kaupmenn að gera hagstæð innkaup, álagning
þeirra er reiknuð sem prósentur af innkaups-
verði. Þvi hærra sem innkaupsverðið er, þvi
hærri verður álagningin. Nokkrir kaupmenn hafa
stritað við að bjóða vörur á lægra verði en aðrir,
en allir vita, að verðlagslöggjöfin á drjúgan þátt i
að hindra þróun verzlunar i það horf, sem viðast
er i grannrlkjum okkar. Það á að vera hagur
kaupmanna að ná sem hagkvæmustum innkaup-
um. Samkeppni á að vera frjáls þeirra á milli.
Verzlunin á að vera barátta um hylli neytenda.
Verðlagslöggjöfin hér á landi veldur óráðsiu i
verzlunarrekstri. Hún heldur lifi i fyrirtækjum,
sem ekki ættu að standast við eðlilegar aðstæður
en hindrar framsókn þeirra vel reknu.
Þetta kerfi er okkur dýrt.
Grundvöllur þess, að verzlun á íslandi verði i
samræmi við aðstæður og kröfur okkar tima, get-
ur enginn annar verið en frjáls verzlun, i
viðskiptum við önnur lönd og innanlands.
Kerfið hefur leitt til hringamyndunar á nokkr-
um mikilvægum sviðum og skapað hálfgerða
einokunarhringa á öðrum sviðum.
Þessu verður að sjálfsögðu ekki breytt með
einu pennastriki. En þá kröfu verður að gera til
stjórnvalda, að þau geri gangskör að þvi að
hrinda i framkvæmd boðaðri stefnu. Áður en
kemur til gerbreytingar á verðlagseftirlitinu,
þarf að setja lög gegn hringamyndun. Jafnframt
þarf að efla neytendasamtökin og gera þau fær
um að verða raunverulegur fulltrúi neytenda til
að fylgjast með verðlaginu I landinu. Það mun
taka langan tima, að neytendur almennt læri að
veita nægilegt aðhald i þessum efnum.
Með þessu er ekki verið að kasta rýrð á allan
þorra verzlunarfyrirtækja, sem heiðarlega er að
staðið og rekin jafnvel og unnt er við gildandi að-
stæður.
Það skal einnig viðurkennt að verulegar úr-
bætur eru örðugar, meðan stritt er við slika
verðbólgu sem hér rikir enn.
En þetta dregur ekki úr nauðsyn þess, að hafizt
sé handa. Stjórnvöld mega ekki láta timabundna
efnahagsörðugleika hrekja sig til undanhalds i
þvi meginmáli að varðveita þá frjálsu verzlun,
sem fyrir hendi er, og auka hana sem skjótast á
þeim sviðum, þar sem við erum enn á eftir okkar
tlma.
-HH
Merkisdagurinn
dagurinn f dag
í dag er laugardagurinn 7. júní á þvi
herrans ári 1975. Þetta er 158. dagur
ársins og það eru 207 dagar eftir.
Hefur þú gert þér grein fyrir hversu
merkilegur einn dagur er? Að öllum
likindum er þetta ósköp venjulegur
dagur fyrir þig. Ef þú átt frí í vinnunni
liggurðu í sólbaði ef veður leyfir. I
kvöld ferðu svo í bíó, á Sögu eða situr
heima og horfir á „Það eru komnir
gestir" í sjónvarpinu og svo myndina
„Uppáhaldsnemandinn".
Suummmsé, ósköp venjulegur dag-
ur. En hann er nú samt stórmerkileg-
ur, því það er svo margt sem gerist,
þótt það hendi kannski ekki þig. Um
gervallan heiminn er eitthvað að ger-
ast og margt af því er merkilegt. Fólk
deyr, fólk fæðist. Það gleðst eða syrg-
ir. Þetta er semsé merkilegur dagur.
Því til stuðnings getum við t.d. frætt
þig á að söngvarinn Tom Jones á 35
ára afmæli í dag.
Játaðu bara að þú vissir það ekki.
Fyrir Tom Jones er þetta allavega
nokkuð merkilegur dagur. Skilurðu
nú? Við skulum þá að gamni kíkja á
hvað hefur gerzt þann 7. júní hingað
til. Við getum auðvitað ekki tekið
hvern einasta 7. júní frá því tímatal
hófst. En við getum stiklað á stóru og
tekið nokkra merkisatburði, allt aftur
til ársins 1494. Og þá byrjum við. Hinn
sjöunda júní gerðist þetta:
1974: Henry Kissinger skýrir frá því
að Bandaríkin hafi gert langtíma
samning um aðstoð við (srael í staðinn
fyrir samning á ársgrundvelli eins og
hingað til.
1973: Willy Brandt heimsækir israel
og fordæmir það sem hann kallar
hræðilegar ofsóknir nazista á hendur
Gyðingum.
1972: Bandarískar sprengjuflugvélar
gera árásir á járnbrautarlestir f
Norður-Víetnam, örskammt frá
kínversku landamærunum.
1970: Harðir bardagar geisa milli
palestínskra skæruliða og hermanna
Husseins konungs í Jórdaníu.
Kjósendur i Sviss hafna tillögu um að
vísa hérumbil milljónarþriðjungi út-
lendinga úr landi.
1968: Hæstiréttur í Bandaríkjunum
leggur fram formlega ákæru á hendur
Sirhan Sirhan fyrir morðið á Robert
Kennedy.
1967: israelskar hersveitir (í sex daga
stríðinu) eru búnar að hertaka Sinai-
skaga og komnar að Súezskurði.
1963: Sameinuðu þjóðirnar tilkynna að
loksins sé hægt að senda friðargæzlu-
sveitir til Yemen.
1962: Nikita Krúsjeff ráðleggur
ítalskri sendinefnd í Moskvu að segja
landið úr Efnahagsbandalagi Evrópu
og auka þess í stað verzlun við
Sovétríkin.
1961: ítalía og Sovétríkin undirrita
mikinn verzlunarsamning.
1953: Kristilegir demókratar og
bandamenn þeirra vinna þingsæti f rá
sósíalistum og kommúnistum á ítalíu.
1942: Orrustunni við Midway lýkur
með stórsigri bandaríska flotans yfir
þeim japanska.
1940: Skipulögð hernaðarandstaða
gegn innrásarliði Þjóðverja í Noregi
er úr sögunni. Neðanjarðarhreyf ingin
tekur til starfa.
1935: (haldsmaðurinn Stanley Baldwin
myndar ríkisstjórn í Bretlandi.
1926: Frjálslynd stjórn tekur við af
sósíalistum í Svíþjóð.
1921: Bandaríkin neita að viðurkenna
Mexíkó fyrr en alþjóðlegum skilyrð-
um hefur verið mætt. Fyrsta þing
Norður-írlands er sett. Rúmenía og
Júgóslavía mynda bandalag.
1905: Norska stórþingið ákveður að-
skilnað frá Svíþjóð.
1904: (slandsbanki opnaður.
1866: Prússneskar hersveitir marséra
inn í Hoistein.
1862: Bandaríkin og Bretland undir-
rita samning um afnám þrælasölu.
1840: Friðrik William þriðji Prússa-
keisari deyr og Friðrik William f jórði
tekur við völdum.
1672: Hollendingar sigra sameinaða
flota Breta og Frakka í Southwood
flóa.
1654: Loðvík f jórtándi Frakkakonung-
ur krýndur í Reims.
1557: England segir Spáni stríð á
hendur sem bandamanni Frakka og
Skotar gera innrás í England.
1546: England semur frið við Skota og
Frakka.
1494: Spánn og Portúgal gera með sér
samkomulag um að skipta nýja
heiminum á milli sín.
Nú, lengra förum við ekki í bili. Og
við skulum gera orð Napóleons að orð-
um dagsins í dag: „Ómögulegt" er orð
sem aðeins er til í orðabók fífla.

töj b ?/
MD1 'vHM
Umsjón: Óli Tynes