Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1943, Blaðsíða 17

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
393
óttast mjög, að ekki verði færi
á því, nema íslendingar fari að
tíðka meir ferðir til Ameríku en
þeir hafa áður gert. Satt að
segja: síðan Eiríkur gamli og
vinur hans sigldu til Ameríku
fyrir nálega þúsund arum, er ég
hræddur um, að erfitt verði að
benda á einn einasta Islending,
sem þangað hefir komið. Ef ein-
hver þeirra fer þangað einhvern
tíma — mætti ég vera þar og
fagna honum! Og ef þá verður
ekki snúinn stúturinn af að
minnsta kosti einni kampavíns-
flösku, þá-----
Ef Danastjórn vildi leyfa ver-
öldinni frjálsa verzlun við Is-
land — sem ekki er ósennilegt
— gætum við búist við einhverj-
um viðskiftum milli vor og
þeirra, og þá gætu íbúar Vín-
lands fagnað sporgöngumönnum
og niðjum Eiríks og Herjólfs í
borgum sínum.
MEÐ FLÖSKU UNDIR
KODDANUM
1 frásögninni um gistinguna í
Hraungerði er þessi liugleiðing um
áfengisnautn á Islandi:
Eg sá aldrei drukkinn mann
á íslandi og er þess fullviss, að
drykkjuskapur er ekki tíður; en
hinir efnaminni drekka oft of
mikið sterka drykki. Þeir hafa
venjulega flösku við höfðagafl-
inn, og þegar ég hefi sofið í
bændabýlum — ekki hjá betri
bændum — hefi ég oft fundið
brennivínsflösku undirkoddanum
eða við höfðagaflinn, sennilega
ekki sett þar handa gestinum,
heldur er þetta venjulegur
geymslustaður. Eg hefi stundum
rekið nefið ofan í þær, en ekki
rannsakað innihaldið frekar.
Geri það ef til vill síðar. Einu
sinni, er ég svaf á bóndabæ,
vaknaði ég og sá íslending í
öðru rúmi í sama herbergi draga
flösku undan koddanum, fá sér
vænan sopa og leggjast síðan
aftur. Eg játa, að mér er með
öllu ókunnugt um hina sérstöku
kosti dansks brennivíns, sem
drukkið er á Islandi. Ef það er
ekki betra heldur en sumt af
þeim „góða og illa anda“, sem
menn drekka annars staðar í
heiminum, t. d. í Vesturríkjum
Bandaríkjanna, kæri ég mig
ekki um náin kynni af því. Eg
hefi aldrei fengið mér sopa af
þessum „flösku-púkum“, en ég
hefi drukkið kampavín með hans
hágöfgi stiftamtmanninum á Is-
landi og glas af ágætu portvíni
með gestgjafa mínum í Hraun-
gerði.
TILLAGA UM VIRKJUN í
KRÝSUVÍK
Miles skoðaði Reykjahver í ölfusi
og Krísuvíkurhveri og fannst mikið
til þeirra koma. Orðlengir hann um
brennisteininn í Krísuvík og hvern-
ig mætti hagnýta sér hann. Honum
varð starsýnt á gufuhver einn, og
kemtir sá raunsæi Vesturheimsmað-
ur strax upp í honum.
Eg heyrði öskurhljóð til vinstri
handar og snéri mér þangað til
þess að sjá, hvað um væri að
vera. Það var gufuhver, eða öllu
heldur gufustrókur, sem þaut út
úr fjallinu með háu og stöðugu
öskri. Hávaðinn og gufublástur-
inn var óslitinn, og gufustrókur-
inn stóð á ská út og a. m. k.
tuttugu fet í beina stefnu. Há-
vaðinn í honum var meiri en þeg-
ar „blásið er út“ úr stærstu
gufuskipskötlum. Ef þetta væri
iðnaðarland, væri vafalaust hægt
að reisa hús yfir þessa náttúr-
legu gufuuppsprettu, setja upp
vél og ná gufunni í strokk;
mætti þannig láta hana inna
verk af hendi, án elds, eldsneyt-
is eða vatns og án afláts. I bók
Sir George Mackenzies var mynd
af þessum sama gufustrók. Eg
hélt myndinni á loft og bar hana
saman við strókinn, eins og hann
er nú, og virðist hann ekki
hafa breyttst vitundarögn í 42
ár. Þetta, ásamt hverunum, sem
menn hafa ritað frásagnir um í
600 ár, og tuttugu og fjögur
Heklugos, ber vitni um hinn ó-
aflátanlega og stöðuga jarðhita
nálægt yfirborði jarðar á Is-
landi.
HEIMASÆTUR I
H AFN ARFIRÐI
Þaðan var haldið til Hafnarfjarð-
ar. Þangað hafði Miles riðið með
Bjarna rektor, áður en hann fór í
austurferðina, og heimsótt danskan
kaupmann, er hann nefnir Johnson.
Ætlaði hann nú að koma við hjá
kaupmanni og þakka fyrir síðast.
Eg barði á dyr á snotra, litla,
hvíta húsinu; þær voru sam-
stundis opnaðar, og þarna var
húsið fult af ungum íslenzkum
stúlkum — satt að segja feg-
ursti kvennahópur, sem ég hefi
séð á einum stað á íslandi.
Smekklega klæddar og fríðar
stúlkur; engin þeirra ólagleg.
Allar sátu við vinnu, við prjóna,
alveg eins og konur í Ameríku,
þegar þær fara í heimsóknir. Ein
var með litlu, íslenzku ullarhúf-
una svörtu, með silkiskúf, sem
er sá innlendi höfuðbúnaður;
hinar höfðu ekki neitt á höfði og
klæddar að danskri tízku, sem í
litlu er frábrugðin tízkunni í
París, Lundúnum og New York.
Húsfreyjan fagnaði mér hjartan-
lega, en hún var í ónotalegri
klípu, því að hún gat ekki talað
við mig. Hún reyndi dönsku og
íslenzku, og ég j^erði tilraun til
hins sama, stamaði út úr mér
þrem setningum, rak í vörðurn-
ar, hélt áfram og strandaði loks
alveg; og hlógu þá allar hjartan-
lega að mér. En hvað um það;
það skiftir engu, þó að lagiegar
stúlkur hlæi að manni. Herra
Johnson var ekki heima; hafði
farið til Reykjavíkur.---
MÓTTÖKURNARí
KLÚBBNUM
Við kræktum fyrir tvo voga
og létum hestana fara eins og
þeir gátu, en þeir virtust heim-
fúsir, og um ellefuleytið stukk-
um við af baki og hlupum með
fagnaðarópum inn í gistihúsið í
Reykjavík. Þar hitti ég vin minn,
Bjarna rektor
„og drakk sitt vín“.
Hann hristi á mér höndina svo
ákaft, að ég hélt, að hann mundi
setja mig úr liði. „Kæri Ameríku-
vinur minn, hvernig líður þér,
og hvernig líður Heklu gömlu og
Stóra Geysi og öllum litlu hver-
unum og vinum mínum, brenni-
steinsfjöllunum? — Nú, há, heit
og rjúkandi; hvernig ættu þau
annars að vera, bókabjeus? —
Og þú fékkst vonandi góða ferð?
— Ágæta, alveg beint fyrir ofan
ljóta karlinn. Og gægðist ofan í
gíginn. —'Jæja; þú ert karl í
krapinu; ég vildi að ég gæti far-
ið vestur um haf og séð Niagara
með þér.“-----