Lesbók Morgunblaðsins - 25.10.1953, Blaðsíða 6

604
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Hirðulaus maður, sem kann ritn-
inguna, en breytir ekki eftir henni,
á enga hlutdeild i bræðralagi okkar.
Hann er eins og smali, sem telur ann-
ars manns fé. Sá, sem fylgir lögmáli
lífshamingjunnar, jefnvel þó hann
þekki ekki bókstaf þess, er laus und-
an illum ástríðum, hatri og fáfræði,
á sanna þekkingu og einlægni hjart-
ans. Sá sem á engar eigingjarnar ósk-
ir þessa heims eða annars, hann ó
hlutdeild í þessu bræðralagi.
Hver mun sigra heiminn? Hver mun
sigra dánarheima 03 konung þeirra?
Hver mun sigra veröld guðanna. Hver
mun finna Veginn og lesa hið rétta
blóm?
Nemandi hins áttfalda vegar skal
sigra allt þetta, finna Veginn og lesa
hið rétta blóm.
Dauðinn skolar burt hinum veik-
lundaða líkt og flóð skolar burt sof-
andi þorpi.
Dauðinn skolar burt hinum veiklund-
aða, sem safnar blómum, áður en
munaðrrgirni hans ér mettuð.
Eins og býtfluga safnar hunangi og
hverfur án þess að vinna blóminu
meln, lit þess og ilman — þannig skal
ma'iurinn lifa í þessum heimi. Hann
skal huga vel, ekki að yfirsjónum ann-
arra, heldur að sínum eigin yfirsjón-
um.
Líkt og falleg blóm í mörgum litum
eru hin fánýtu orð þess, sem breytir
ekiri eftir þeim.
Eins marga blómsveiga og flétta má
úr blómum, svo mörg góð verk getur
dauðlegur maður unnið eftir að hann
er borinn í þennan heim. Blómailm-
ur berst ekki móti vindi, en ilmur
góðra hugsana berst á móti öllum
stormum.
Sá ilmur, sem berst frá lotusblómi
og sandalviði nær skammt, en ilmur
góðra hugsana nær til guðanna og
hins hæsta himins. Því fólki, sem elur
með sér góðar hugsanir á einlægt
hjarta og sanna þekkingu, getur Mara
aldrei unnið mein.
Eins og hvít lilja, sem grær á sorp-
haug veraldarinnar, skal nemandi hins
sanna Budda vaxa í þessum heimi.
Það eru ekki til neinar þjáningar
fyrir þá, sem lokið hafa för sinni og
varpað öllum áhyggjum fyrir borð.
Þeir eru frjálsir' og lausir úr öllum
fjötrum. Þéir' vérða ekki gamlir í
heimabyggð sinni.
Eins og svanir, sem hverfa af
tjörn sinni yfirgefa þeir hús og heim-
ili. Þeir safna ekki veraldarauði og
lifa ejíki eftir neinum viðurkenndum
reglum, en eiga sér hið sanna frelsi.
Leiðir þeirra er jafn erfitt að skilja
og fugla himinsins. Hugir þeirra eru
eins og veltamdir hestar, sem stjórn-
ast eingöngu af taumum ökumannsins
(sjálfsins). Lausir við hroka og lausir
við hungur fylgja þeir köllun sinni
og eru þolinmóðir eins og jörðin. Hugs-
un þeirra er hljóðlát, hógvær eru orð
og verk þeirra, sem öðlast hafa hina
sönnu þekkingu.
Eitt orð, sem gerir þann er á hlýðir
hljóðan, er betra en þúsund ómerk
orð.
Betra en kvæði, sem gert er úr þús-
und ómerkum orðum, er eitt orð, ef
það gerir þann, sem á hlýðir hljóðan.
Þó höfð séu yfir hundrað kvæði gerð
úr ómerkum orðum, eru þau ekki
eins góð og eitt orð þess lögmáls, sem
gerir áheyrandann hljóðan.
Meiri sigurvegari en sá, sem sigrað
hefur þúsund menn þúsund sinnum,
er sá sem sigrað hefur sjálfan sig. Að
sigra sjálfan sig er meiri sigur en að
sigra heiminn. Betra er að sýna þeim,
sem öðlast hefur sanna þekkingu, virð-
ingu aðeins eina stund, en færa guðun-
um fórnir í hundrað ár.
Öllu sem fórnað er í þessum heimi
í hagsmunaskyni er einskis virði.
Betra er að hafa lifað einn dag, sem
vitur og gjörhugull maður, en lifa
hundrað ár í fáfræði og hégóma.
Betra er að lifa einn virkan dag en
eyða hundrað árum í leti og sinnu-
leysi.
Betra er að lifa einn dag og skynja
eilífðina en hundrað ár án andlegrar
sjónar.
Allir menn óttast refsingu. Allir
menn óttast dauðann. Mundu að þeir
eru eins og þú: Taktu þess vegna ekki
líf og vertu ekki valdur að dauða. Sá,
sem leitar sinnar eigin hamingju, en
refsar öðrum eða jafnvel er valdur
að dauða þeirra, sem einnig þrá ham-
ingju, mun ekki finna hamingju eftir
dauðann.
Sá, sem leitar eigin hamingju og
refsar ekki öðrum og er ekki valdur
að drápi, mun finna hamingju eftir
dauða sinn.
Talaðu ekki hörkulega tiV nokkurs
manns. Þeir, sem talað er til, munu
svara þér í sömu mynt. Reið orð valda
sársauka. Högg fyrir högg vinnur þér
mein.
Ef þú svarar engu ertu á réttri leið,
því reiðin er upprætt úr eðli þínu.
Eins og smali, sem rekur fé til rétta,
smala elli og dauði mannfólkinu.
Glópurinn veit ekki hvenær hann
hefur unnið ill verk, en illvirki mein-
gjörðamannsins brenna hann eins og
eldur
Sá, sem veldur saklausu og mein-
lausu fólki þjáningu mun skjótt reyna
eina af þessum tíu afleiðingum þess.
Hann mun reyna á sjálfum sér mikl-
ar þjáningar, missir, líkamsmeiðsli,
þungbæra sorg eða hann missir vitið.
Ógæfu, sem kemur frá yfirvöldunum,
þunga ákæru, missi ættingja sinna eða
eignatjón. Eldur mun brenna hús hans
og þegar líkamanum er eytt gistir hann
lága staði.
Sá sem grefur brunn leiðir vatnið
þangað sem hann vill. Járnsmiðurinn
hamrar örvar sínar og trésmiðurinn
beygir við sinn. Þannig móta góðir
menn sjálfa sig og ráða sjálfir framtíð
sinni.
Við höfum fundið hamingjuna. Við
hötum ekki þá, sem hata okkur. Með-
al manna, sem eru fullir haturshuga
dveljum við lausir við hatur.
Við höfum fundið hamingjuna Laus-
ir við ágirnd lifum við meðal hinna
ágjörnu.
Við höfum fundið hamingjuna. —
Við köllum ekkert eign okkar, en eins
og hinir björtu guðir nærumst við á
hamingjunni!
Góða menn má þekkja jafnvel úr
fjarlægð eins og hinn hvíta tind jökuls-
ins. Vondir menn eru eins og örvar,
sem skotið er út í nóttina.
Þann, sem kann að halda á taum-
um geðsmuna sinna, þann kalla ég
hinn sanna ökumann. — Aðrir halda
aðeins lausum taumi.
Hann mun sigra reiði með góðvild,
hann mun sigra illt með góðu, hann
mun sigra ágirnd með örlæti og ó-
sannindamanninn með sannleika. —
Líkt og stríðsfill, sem verður fyrir
örvarskoti, lætur vitur maður ekki á
sig fá ásakanir manna, en svarar þeim
með þögn.
Maður er ekki lærður vegna þess
að hann talar mikið. Þann, sem er