Alþýðublaðið - 21.01.1994, Blaðsíða 5

Föstudagur 21. janúar 1994
ALÞÝÐUBLAÐIÐ 5
Össur Skarphéðinsson
EES og umhverflsmál
Tilskipanir EB um um-
hverfismál eru margar og
fela í sér verulegar breyt-
ingar í umhvertlsmálum
hér á landi. Sumar þessara
tilskipana þarf að lögtaka
og breyta þeim reglugerð-
um sem fyrir enj. Tilskip-
unum EB er ætlað að vera
sameiginlegur grundvöllur
að stefnu stjórnvalda innan
EES-svæðisins, en koma
ekki i veg fyrir að stjóm-
völd geti sett strangari fyr-
irmæli í löggjöf, svo fram-
arlega sem það stangast
ekki á við samninginn að
öðm leyti.
Umhverfislöggjöfin í
EES byggir á þremur meg-
inreglum; nýting náttúm-
auðlinda skal vera á gmnd-
velli sjálfbærrar þróunar;
að grípa skuli til varúðar-
ráðstafana og fyrirbyggj-
andi aðgerða; og að við úr-
bætur og hreinsun skuli sá
sem mengar greiða kostn-
aðinn. í samningum em
skýrt tekin fram þau mark-
mið sem aðilar hans vilja
ná í umhverfismálum:
- Að varðveita, vemda
og bæta umhveríið.
- Að stuðla að heilsu-
vemd manna.
- Að tryggja að auðlind-
ir náttúmnnar séu nýttar af
varúð og skynsemi.
í samningnum er einnig
skýrt tekið fram að um-
hverfisvernd skuli vera
hluti af stefnu samningsað-
ila á öðmm sviðum, enda
em umhverfismál sam-
þættuð flestum sviðum
samfélagsins.
Nýlöggjöf
Af nýrri löggjöf má helst
nefna lög unt mat á um-
hverfisáhrifum. Markmið
þessara laga er að tryggja
með kerfisbundnum hætti
að ekki sé ráðist í viða-
miklar framkvæmdir án
þess að áhrif þeirra á um-
hverfi, náttúmauðlindir og
samfélag séu rannsökuð til
hlítar. Markmiðið er einn-
ig að tryggja að slíkt mat
verði fastur liður í gerð
skipulagsáætlana.
PALLBORÐIÐ: Þorlákur Helgason skrifar
Svörum
kallinu!
Sameiginlegt framboð í
Reykjavík er einstakur at-
burður sem mun ekki renna
hljóðalaust inn í söguna. Fólk-
ið svaraði með afdráttarlaus-
um hætti í skoðanakönnun
DV um síðustu helgi. Niður-
staða hennar er kall á breytta
starfshætti í borgarkerfinu og
stjórn borgarinnar og er krafa
til okkar sem höfum undirbú-
ið sameininguna um að svara
kallinu.
Réttsýni
og ábyrgð
Við verðum að svara kall-
inu á réttsýnan og ábyrgan
hátt. Fólk kýs manneskjuna í
fyrirrúm. Það vill að atvinnu-
lífi séu sköpuð skilyrði til að
dafna á fijálsan hátt. Að tekj-
unum sé ekki kastað í for-
gengilegar hallir sem vitna
um heimsku og valdafýsn.
Ráðhús, Perlan, Korpúlfs-
staðadraumar cm minnisvarð-
ar um bruðl og hafa dregið úr
mætli borgarinnar til að styðja
við bakið á þeim sem stunda
atvinnurekstur.
Fólk vill að hagur bama og
gantalmenna verði bættur. Að
skólamir geti gegnt hlutverk-
um sínum á betri hátt. Viljunt
við að bömin okkar alist upp
undir þeim kringumstæðum
sem víða ríkja í borginni?
Tekist á við
spennandiverk
Ég óttast ekki að jafnaðar-
menn muni ekki taka til hend-
inni af heilum hug til að bæta
mannlífið í borginni. Ég hef
gegnt ábyrgðarstörl'um fyrir
Alþýðuflokkinn og jafnaðar-
stefnuna, meðal annars sem
formaður Alþýðuflokksfélags
Reykjavíkur. Nú vil ég berjast
á nýjum vettvangi.
Ég treysti því á ykkur, góð-
ir jafnaðarmenn, að veita mér
brautargengi. Ég sækist eftir
4. sætinu á sameiginlega list-
anum. Alþýðuflokkurinn þarf
að eiga góðan fulltrúa jafnað-
arstefnunnar f borgarstjóm og
í borgarráði. Ég býð mig fram
til að takast á við spennandi
verk undir merkjum Alþýðu-
flokksins, Jafnaðarmanna-
flokks Islands.
Höfundur er formaður
Alþyðuflokkstelags Reykjavíkur.
Önnur mikilvæg störf
eru lög um upplýsinga-
miðlun og aðgang almenn-
ings að upplýsingum um
umhverfismál. Lögin ná
jafnt til ríkis og sveitarfé-
laga og er markmiðið með
þeim að tryggja það að
stjómvöld sitji ekki á upp-
lýsingum um mikilvæg
umhverfismál. Gmndvall-
arhugsunin að baki lag-
anna er sú að opin og upp-
lýst umræða og gagnrýni
sé nauðsynleg forsenda
þess að almannahagsmun-
ir séu í heiðri hafðir þegar
umhverfismál eru annars
vegar.
Mengunarvarnir
All verulegar breytingar
þarf að gera á gildandi
mengunarvarnareglugerð
og öðmm reglugerðum um
mengunarvamir og heil-
brigðiseftirlit til þess að
uppfylla skilyrði samn-
ingsins. I sumum tilfellum
er það einungis um auknar
eftirlitskröfur að ræða (til
dæmis með vatni) eða
kröfur um magn efna eða
tegundir efna sem losa má
í umhverfið. Flestum þess-
ara þátta er auðvelt að ná
án mikils kostnaðar.
EES gerir auknar kröfur
til fyrirtækja um innra eft-
irlit með mengun og með-
ferð og notkun á hættuleg-
um efnum og þurfa fyrir-
tæki að huga betur að
hreinsun áður en skolpi er
veitt í skolpkerfi sveitarfé-
laga. Þetta tengist almennt
auknum kröfum til fyrir-
tækja um innra eftirlit með
heilbrigðis- og gæðamál-
um.
Einna róttækustu breyt-
ingarnar verða þó fyrir
sveitarfélögin á sviði skolp
og sorpmála. Reykjavík og
sum stærri sveitarfélög
hafa stigið stór skref í
þessum málum á síðustu
árum og lagt út í ijárfrekar
framkvæmdir í skolpmál-
um. Þessar úrbætur hafa
staðið til lengi og eru í
sjálfu sér ótengdar gildis-
töku EES- samningsins, en
munu væntanlega uppfylla
þær kröfur sem samning-
urinn gerir til varna gegn
skolpmengun. Hins vegar
þarf að auka verulega eftir-
lit og rannsóknir til að
fylgjast með því að meng-
un sé undir viðmiðunar-
mörkum samningsins.
Miklar úrbætur þarf að
gera í skolpmálum sumra
smærri bæjarfélaga í land-
inu og er áætlaður kostn-
aður sveitarfélaganna af
því um 700 til 800 milljón-
ir króna. Þessi upphæð er
umdeilanleg, en sést hafa
tölur um kostnað frá 30
þúsund krónum upp í 100
þúsund krónur á íbúa við
að koma skolpmálum í
viðunandi horf. Þessum
úrbótum þarf að vera lokið
fyrir árið 2005. Þó enn séu
tíu ár til stefnu, er nauð-
synlegt að taka á þessum
málum sem fyrst og
tryggja ijárhagslega getu
sveitarfélaganna til að ráð-
ast í slíkar framkvæmdir.
Sveitarfélögin í landinu
hafa á síðustu árum tekið
sig verulega á varðandi
meðferð sorps. Sorp-
brennslustöðvar þurfa
starfsleyfi eins og önnur
úrgangseyðing og verður
nýjum brennslustöðvum
eingöngu veitt starfsleyfi
ef fullkomnasta tækni er
notuð. Þetta mun hafa í för
með sér aukinn kostnað
fyrir sveitarfélögin. Aukn-
ar kröfur eru gerðar til
starfandi brennslustöðva
og þurfa þær að aðlaga sig
að fullkomnustu tækni fyr-
ir 1. desember 2000.
Höfundur er umhverfisráðherra.
MdLEFNIN RfiÐfí
Framkvcemdastjóm
fllþýðuflokksins - Jafji-
aoarmannaflokks Is-
lands - hefur sett af
stað mólefnahópa sem
œtlað er að gera tillög-
ur um jafnaðarstefnu
framtíðarinnar. Flestar
nýjar og ferskar hug-
myndir i íslenskum
stjórnmólum undanfar-
in ór hafa komið fró
jafnaðarmönnum.
Petta eru hugmyndir
um opnara og réttlót-
ara þjóðfélag, aukin al-
þióðleg samskipti,
óbyrga efnahagsstjórn-
un, endurskooun vel-
ferðarkerfisins, afnóm
hafta, heilbrigða sam-
keppni og réttlótari
nýtingu nóttúruauð-
linda. fflþýðuflokkur-
inn vill virkja sem flesta
jafnaðarmenn til að
undirbóa þessi stóru og
mikilvargu verkefni.
MflLEFNflHÓPUR
UM MENNTflMflL! -
MIÐVIKUDflQUR 26.
JflNUflR.KLUKjíflN 18,
- ALÞýÐUHUSIÐ I
REYKJflVIK. - ODDVITI
MflLEFNflHOPS: ÞOR-
LflKUR HELGflSON.
Mólefnahópur um
menntamól mun hittast
i fyrsta skipti miðviku-
daginn 26. janúar
klukkan 18, i fllþýðu-
húsinu við Hverfisgótu i
Reykjavik.
Fundir mólefnahóp-
anna eru opnir öllum
þeim sem eru flokks-
bundnir i fllþýðu-
flokknum - Jafnaðar-
mannaflokki Islands.
Hafið óhrif og takið
þótt í mólefnastarfi fli-
pýðuflokksins!
Nónari upplýsingar
eru veittar ó skrifstof-
um filþýðuflokksins i
síma 91-29244, mynd-
sendir 91-629155.